Η σύγχρονη κοινωνία είναι σάπια, είναι μια διαδικασία διαφθοράς, βίας, μέσα στην οποία υπάρχουν πάντα αδιαλλαξία, σύγκρουση και πόνος και για να επιφέρουμε μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία, της οποίας είμαστε μέρος, πρέπει να υπάρξει...Ακροατής: Θα ήθελα να μάθω για τη χάθα γιόγκα. Ξέρω πολλούς ανθρώπους που την εφαρμόζουν, αλλά εξαπατούν τον εαυτό τους, είναι ολοφάνερο ότι ζουν σε μια φαντασίωση.
ΚΡΙΣΝΑΜΟΥΡΤΙ: Μου έχουν πει πως η χάθα γιόγκα και ό,τι εμπλέκεται σ’ αυτή επινοήθηκε πριν από τρεις χιλιάδες χρόνια. Αυτό μου το είπε κάποιος που έχει μελετήσει το όλο θέμα πολύ προσεκτικά. Εκείνους τους καιρούς αυτοί που εξουσίαζαν τη γη έπρεπε να κρατούν πολύ καθαρό το μυαλό τους και ξεκάθαρη τη σκέψη τους, και γι’ αυτόν το λόγο μασούσαν κάτι φύλλα από τα Ιμαλάια. Καθώς περνούσαν τα χρόνια, το φυτό αυτό εξαφανίστηκε κι έτσι έπρεπε να επινοήσουν μια μέθοδο με την οποία οι διάφοροι αδένες του ανθρώπινου οργανισμού να μπορούν να διατηρούνται υγιείς και ακμαίοι.
Έτσι, επινόησαν τις ασκήσεις γιόγκα για να κρατάνε το σώμα υγιές και ως εκ τούτου να έχουν έναν πολύ δραστήριο και διαυγή νου. Η εφαρμογή ορισμένων ασκήσεων –αναπνευστικών και άλλων- όντως κρατά τους αδένες δραστήριους και υγιείς. Ανακάλυψαν επίσης ότι ο σωστός τρόπος αναπνοής όντως βοηθάει- όχι για να πετύχεις να φέρεις τη φώτιση, αλλά για να κρατήσεις τα εγκεφαλικά κύτταρα εφοδιασμένα με την κατάλληλη ποσότητα αέρα, ώστε να λειτουργούν καλά.
Έπειτα εμφανίστηκαν όλοι οι εκμεταλλευτές που είπαν: «Αν τα κάνεις όλα αυτά τότε θα έχεις έναν ήρεμο και σιωπηλό νου». Η σιωπή τους είναι η σιωπή της σκέψης, που είναι φθορά και επομένως θάνατος. Είπαν: «Με αυτό τον τρόπο θα ξυπνήσεις διάφορα κέντρα και θα ζήσεις την εμπειρία της φώτισης». Φυσικά, ο νους μας είναι τόσο άπληστος, τόσο αχόρταγος, που θέλουμε όλο και περισσότερες εμπειρίες, θέλουμε να είμαστε καλύτεροι από τον διπλανό μας, να φαινόμαστε πιο ωραίοι, να έχουμε καλύτερο σώμα, κι έτσι πέσαμε στην παγίδα. Ο ομιλητής κάνει διάφορες ασκήσεις, περίπου δύο ώρες την ημέρα, μην τον αντιγράψετε, δεν ξέρετε τίποτα γι’ αυτά! Έτσι, όσο έχει κανείς φαντασιώσεις, κάτι που ανήκει στη λειτουργία της σκέψης, δεν πάει να κάνει ό,τι θέλει. Ο νους δεν πρόκειται ποτέ να είναι ήσυχος, γαλήνιος, έχοντας την αίσθηση μιας μεγάλης εσωτερικής ομορφιάς και επάρκειας.
Η αξιοπρέπεια είναι κάτι πολύ σπάνιο
Ένα γραφείο ή μία αξιοσέβαστη θέση δίνουν αξιοπρέπεια. Είναι σαν να φοράς γραβάτα. Η γραβάτα, το κοστούμι, το πόστο, δίνουν αξιοπρέπεια. Ένας τίτλος ή μια θέση δίνουν αξιοπρέπεια. Ξεγύμνωσε όμως τους ανθρώπους απ’ όλα αυτά και θα δεις ότι πολύ λίγοι θα έχουν εκείνη την ποιότητα της αξιοπρέπειας που δίνει η ελευθερία τού να μην είσαι τίποτα. Οι άνθρωποι λαχταρούν να είναι κάτι, και με το να είναι κάτι παίρνουν μια θέση στην κοινωνία που θεωρείται σεβαστή. Οι άνθρωποι κατατάσσονται σε διάφορες κατηγορίες -έξυπνοι, πλούσιοι, επιστήμονες, άγιοι- κι όποιος δεν μπορεί να καταταγεί σε μια κατηγορία αναγνωρισμένη από την κοινωνία, θεωρείται πρόσωπο περιθωριακό. Η αξιοπρέπεια δεν μπορεί να θεωρηθεί σαν κάτι δεδομένο, δεν μπορεί να καλλιεργηθεί και αν κανείς είναι συνειδητά αξιοπρεπής σημαίνει ότι όλη την ώρα νοιάζεται μόνο για τον εαυτό του, που σημαίνει ότι είναι ασήμαντος, μικροπρεπής. Το να είσαι τίποτα σημαίνει ότι είσαι ελεύθερος από την ιδέα του να είσαι κάτι. Αληθινή αξιοπρέπεια υπάρχει όταν δεν ανήκεις ή βρίσκεσαι σε κάποια ξεχωριστή θέση. Αυτό δεν μπορεί κανείς να στο αφαιρέσει, θα υπάρχει πάντα.
Το ν’ αφήνεις τη ζωή να κυλάει ελεύθερα χωρίς να μένει πίσω της κανένα κατακάθι, σημαίνει ύπαρξη πραγματικής επίγνωσης. Ο ανθρώπινος νους είναι σαν το κόσκινο που άλλα κρατάει κι άλλα αφήνει να περνάνε. Εκείνα που κρατάει έχουν το μέγεθος των επιθυμιών του και οι επιθυμίες, όσο κι αν είναι βαθιές, δυνατές ή ευγενικές, είναι μικρές κι ασήμαντες γιατί η επιθυμία είναι κατασκεύασμα του νου. Χρειάζεται ολοκληρωτική επίγνωση να μη συγκρατείς τη ζωή, αλλά να την αφήνεις να κυλάει ελεύθερα, χωρίς να κάνεις καμιά επιλογή. Πάντοτε διαλέγουμε και κρατάμε· διαλέγουμε εκείνα που έχουν σημασία και τα κρατάμε για πάντα. Αυτό είναι που ονομάζουμε εμπειρία και τον πολλαπλασιασμό των εμπειριών τον ονομάζουμε πλούτο της ζωής. Ο πλούτος της ζωής είναι η απελευθέρωση από την αποθήκευση εμπειριών. Η εμπειρία που παραμένει, που κρατιέται, εμποδίζει εκείνη την κατάσταση όπου το γνωστό δεν υπάρχει. Το γνωστό δεν είναι ο θησαυρός, αλλά ο νους προσκολλιέται σ’ αυτό κι έτσι καταστρέφει ή ρυπαίνει το άγνωστο.
Η ζωή είναι μια περίεργη ιστορία.
Ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος που δεν είναι τίποτα.
Είμαστε – οι περισσότεροι τουλάχιστον – πλάσματα της διάθεσης ή μιας ποικιλίας από διαθέσεις. Λίγοι από μας ξεφεύγουν απ’ αυτό. Για μερικούς έχει σχέση με τη σωματική τους κατάσταση, για άλλους με τη διανοητική και μας αρέσει αυτή η «μια πάνω μια κάτω» κατάσταση, νομίζουμε ότι αυτή η αλλαγή διάθεσης είναι μέρος της ύπαρξης ή πάλι απλώς αφήνει κανείς να παρασύρεται μια από τη μία διάθεση και μια από την άλλη. Υπάρχουν όμως μερικοί που δεν είναι πιασμένοι σ’ αυτό το «πάνω κάτω», που είναι ελεύθεροι από το να παλεύουν να γίνουν κάτι, έτσι που εσωτερικά υπάρχει μια σταθερότητα που δεν είναι αποτέλεσμα θέλησης, μια σταθερότητα που δεν έχει καλλιεργηθεί, που δεν είναι σταθερότητα από συγκεντρωμένο ενδιαφέρον σε κάτι, ούτε είναι αποτέλεσμα κάποιας δραστηριότητας σαν τις παραπάνω. Εμφανίζεται όταν η θέληση παύει να δρα.
Τα χρήματα πραγματικά καταστρέφουν τους ανθρώπους. Οι πλούσιοι έχουν μια ιδιαίτερη αλαζονεία. Με πολύ λίγες εξαιρέσεις, σε κάθε χώρα, οι πλούσιοι έχουν γύρω τους εκείνη την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα ότι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν οποιονδήποτε, ακόμα και τους θεούς, και μπορούν πράγματι ν’ αγοράσουν τους δικούς τους θεούς. Αυτή η ατμόσφαιρα όμως δεν υπάρχει μόνο στον πλούτο, αλλά και στις ικανότητες, τα ταλέντα, που μπορεί να έχει κανείς.
Οι ικανότητες δίνουν στον άνθρωπο μια παράξενη αίσθηση ελευθερίας. Τον κάνουν να νιώθει επίσης ότι είναι ανώτερος από τους άλλους, ότι είναι διαφορετικός. Όλα αυτά του δίνουν μια αίσθηση υπεροχής: κάθεται ικανοποιημένος και κοιτάζει τους άλλους να πασχίζουν και να ντροπιάζονται· δεν έχει συναίσθηση της δικής του άγνοιας και σε τι σκοτάδι βρίσκεται ο νους του. Τα λεφτά και οι ικανότητες προσφέρουν μια πολύ καλή φυγή απ’ αυτό το σκοτάδι. Αλλά και η φυγή είναι ένα είδος αντίστασης που γεννάει τα δικά της προβλήματα. Η ζωή είναι μια περίεργη ιστορία. Ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος που δεν είναι τίποτα.
Εμείς μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική επανάσταση.
Μιλάμε για μια επανάσταση η οποία μεταμορφώνει ριζικά, βαθιά, την ψυχολογική δομή του ανθρώπου […]
Ένα σοβαρό πείραμα βαθιάς αλλαγής πρέπει ν’ αρχίσει από τον εαυτό μας, από τον καθένα μας. Είναι μάταιο να αλλάζουμε μόνο τις εξωτερικές συνθήκες χωρίς βαθιά εσωτερική αλλαγή. Η κοινωνία είναι ό,τι είναι ο άνθρωπος αυτό που είναι η σχέση τού ενός με τον άλλο είναι και η δομή της κοινωνίας μιας χώρας. Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ειρηνική κοινωνία που να έχει νοημοσύνη, αν το άτομο είναι αδιάλλακτο, βάναυσο και ανταγωνιστικό. Αν από κάθε άνθρωπο λείπει η ευγένεια, η στοργή, η φροντίδα στη σχέση του με τους άλλους, δεν μπορεί παρά να δημιουργεί σύγκρουση, ανταγωνισμό και σύγχυση.
Η κοινωνία είναι επέκταση των ανθρώπων, η κοινωνία είναι προβολή του εαυτού μας. Μέχρι να το συλλάβουμε αυτό, να κατανοήσουμε βαθιά τον εαυτό μας και να τον αλλάξουμε ριζικά, η αλλαγή απλώς του έξω δεν θα δημιουργήσει ειρήνη στον κόσμο ούτε θα φέρει αυτή την ηρεμία και τη γαλήνη που είναι απαραίτητες για ευτυχισμένες σχέσεις σε μια κοινωνία. Ας μη σκεφτόμαστε, λοιπόν, ν’ αλλάξουμε το περιβάλλον αυτό θα συμβεί –και πρέπει να συμβεί- αν ολόκληρη η προσοχή μας κατευθύνεται στη μεταμόρφωση του ατόμου, του εαυτού μας και της σχέσης μας με τον άλλο.
Τι είναι κοινωνία; Δεν είναι δημιούργημα της σχέσης μας, της σχέσης ανάμεσα σε εσάς και σε εμένα και κάποιους άλλους; Οι σχέσεις μας είναι η κοινωνία και η κοινωνία δεν είναι κάτι ξεχωριστό από εμάς. Επομένως, το ν’ αλλάξουμε τη δομή της τωρινής κοινωνίας χωρίς να κατανοήσουμε τις σχέσεις μας μεταξύ μας είναι απλώς το να συνεχίζουμε την τωρινή κοινωνία με τροποποιημένη μορφή.
Η σύγχρονη κοινωνία είναι σάπια, είναι μια διαδικασία διαφθοράς, βίας, μέσα στην οποία υπάρχουν πάντα αδιαλλαξία, σύγκρουση και πόνος και για να επιφέρουμε μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία, της οποίας είμαστε μέρος, πρέπει να υπάρξει κατανόηση του εαυτού μας. Μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία μπορεί να γίνει όχι μέσα από ιδέες, αλλά μέσα από τη δική μου μεταμόρφωση στη σχέση μου με τους άλλους.
Η κοινωνία προφανώς χρειάζεται μεταμόρφωση –πάντα όλες οι κοινωνίες χρειάζονται μεταμόρφωση. Θα έπρεπε, όμως, αυτή η μεταμόρφωση να βασίζεται σε κάποια ιδέα, δηλαδή στην σκέψη, σε υπολογισμούς, σε έξυπνες διαλεκτικές αποδοχές ή αρνήσεις κι ένα σωρό άλλα; Ή από τη στιγμή που όλα τα μοντέλα το μόνο που δημιουργούν είναι αντιθέσεις, θα έπρεπε μια τέτοια επανάσταση να πραγματοποιηθεί χωρίς κανένα ιδιαίτερο μοντέλο;
Μια πραγματική επανάσταση μπορεί να γίνει μόνο όταν πάψει να υπάρχει η ιδέα του «εγώ σαν μια οντότητα ξεχωριστή από την κοινωνία και αυτό το «εγώ» θα υπάρχει μόνο όσο θα συνεχίζεται η σκέψη, που είναι η διαμορφωμένη επιθυμία για ασφάλεια με διάφορους τρόπους. Η κοινωνική επανάσταση –είτε είναι η γαλλική είτε η κομμουνιστική είτε οποιαδήποτε άλλη- είναι αποτέλεσμα γεγονότων, απρόβλεπτων περιστάσεων, εννοιών, ιδεών, συμπερασμάτων και, τελικά, το συμπλήρωμα ενός κύκλου.
Εμείς μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική επανάσταση.
Μιλάμε για μια επανάσταση η οποία μεταμορφώνει ριζικά, βαθιά, την ψυχολογική δομή του ανθρώπου. Βλέπει κανείς ότι μια ριζική επανάσταση πρέπει να γίνει στο κέντρο, όχι στην επιφάνεια. Η αλλαγή στην επιφάνεια δεν έχει κανένα νόημα. Αυτό, λοιπόν που πρέπει σίγουρα να κάνουμε είναι να έχουμε επίγνωση του συνόλου του προβλήματος, όχι μόνο στο συνειδητό, αλλά κυρίως στο υποσυνείδητο πρέπει να έχουμε επίγνωσή του εσωτερικά, βαθιά. Ο επιφανειακός νους μπορεί να δώσει αιτίες, εξηγήσεις, μπορεί λογικά να ξεδιαλύνει ορισμένα προβλήματα αλλά όταν ενδιαφερόμαστε για ένα βαθύ πρόβλημα, η επιφανειακή προσέγγιση έχει πολύ μικρή αξία.
Κι εμείς νοιαζόμαστε για ένα πολύ βαθύ πρόβλημα, που είναι πώς να φέρουμε μια αλλαγή, μια επανάσταση στο κέντρο. Χωρίς αυτή τη θεμελιώδη μεταμόρφωση, οι αλλαγές απλώς στην επιφάνεια δεν έχουν νόημα και οι αναμορφώσεις χρειάζονται διαρκή αναμόρφωση. Δεν ξέρετε πραγματικά τον εαυτό σας. Το να ξέρετε τον εαυτό σας σημαίνει ότι ξέρετε την εξαιρετική ικανότητα του νου σας να φωτίζει τις κρυφές γωνίες της καρδιάς σας, σημαίνει ότι ξέρετε πώς λειτουργεί ο νους σας και αν αυτό που σκέφτεστε είναι δράση ή απλώς αντίδραση σημαίνει ότι έχετε επίγνωση της πολυπλοκότητας του υποσυνείδητου και ότι βλέπετε όλους τους υπαινιγμούς και τις νύξεις που το υποσυνείδητο προβάλλει στο συνειδητό.
«Στην υποταγή υπάρχει πάντα ο φόβος και ο φόβος θολώνει το μυαλό»
Ούτε Χρόνος
Για τον άνθρωπο που γνωρίζει το αιώνιο δεν υπάρχει ούτε χρόνος ούτε χώρος.
Ο χώρος κι ο χρόνος είναι πραγματικότητα για τον άνθρωπο που είναι ακόμα ανολοκλήρωτος και γι’ αυτόν ο χώρος είναι διαιρεμένος σε διαστάσεις κι ο χρόνος σε παρελθόν, παρόν και μέλλον. Κοιτάζει πίσω του και βλέπει τη γέννησή του, τα αποκτήματά του και όλα όσα έχει απορρίψει. Το μέλλον τροποποιεί συνέχεια το παρελθόν και πάντα προστίθεται σ’ αυτό. Ο άνθρωπος στρέφει το βλέμμα του από το παρελθόν στο μέλλον όπου τον περιμένουν ο θάνατος, το άγνωστο, το σκοτάδι, το μυστήριο.
Γοητευμένος απ’ αυτά δεν μπορεί πια να ξεκολήσει από πάνω τους. Το μυστήριο του μέλλοντος κρύβει γι’ αυτόν την εκπλήρωση όλων των πόθων του που του έχει αρνηθεί το παρελθόν και στα όνειρά του πετάει σε εκείνον τον λαμπερό ορίζοντα όπου πρέπει να υπάρχει η ευτυχία, εκεί όπου πρέπει να την αναζητήσει. Ολέθριο λάθος!
Ποτέ κανείς δε θα διεισδύσει στο απέραντο μυστήριο του μέλλοντος -αδιαπέραστου μέσα στο εφήμερο της ίδιας του της ψευδαίσθησης- ούτε προφήτης ούτε μάγος ούτε Θεός! Αλλά αντιθέτως θα είναι το μυστήριο που θα καταβροχθίσει τον άνθρωπο, που δε θα τον αφήσει να ξεφύγει, που θα του κομματιάσει τον πρωταρχικό λόγο της ζωής του. Η ζωή δεν μπορεί να πλησιαστεί μέσα από το παρελθόν ούτε από τους αντικατοπτρισμούς του μέλλοντος, Η ζωή δεν μπορεί να πλησιαστεί ούτε με μεσάζοντες ούτε να κατακτηθεί για χάρη κάποιου άλλου.
Αυτή η ανακάλυψη μπορεί να γίνει μόνο στο άμεσο παρόν -από κάθε άνθρωπο ξεχωριστά και όχι για τους άλλους- από τον ανθρώπινο ον που έχει γίνει το αιώνιο “Εγώ”. Αυτό το αιώνιο “Εγώ” είναι δημιουργημένο από την τελειοποίηση της αυτοτελειοποίησης στην οποία περιέχονται τα πάντα, ακόμα και οι ανθρώπινες ατέλειες. Καθώς ο άνθρωπος δεν έχει φτάσει σ’ αυτή την κατάσταση, της ζωής στο παρόν, ζει στο παρελθόν για το οποίο λυπάται, ζει στο μέλλον όπου ελπίζει, αλλά δεν ζει ποτέ στο παρόν το οποίο αγνοεί. Αυτό είναι που συμβαίνει με όλους τους ανθρώπους.
Το “Εγώ” ζυγιάζεται ανάμεσα στο παρελθόν και στο μέλλον, σαν τίγρη που αιωρείται έτοιμη να πηδήξει, σαν αετός έτοιμος να πετάξει, σαν βέλος τη στιγμή που ελευθερώνεται από το τόξο. Αυτή η στιγμή της ισορροπίας, της μεγάλης έντασης, είναι “δημιουργία”. Είναι η πληρότητα όλης της ζωής, είναι αιωνιότητα. Ο άνεμος της ερήμου σβήνει κάθε αχνάρι του ταξιδιώτη. Το μοναδικό αποτύπωμα είναι από το πάτημα του παρόντος. Το παρελθόν, το μέλλον -άμμος που τη φύσηξε ο άνεμος.
Έβδομη Δημόσια Ομιλία, Σάανεν, 1η Αυγούστου 1971
Κρισναμούρτι από τη Δεύτερη Συζήτηση, με Βουδιστές Μοναχούς, το 1979
«Η συνείδηση ενός ανθρώπου είναι η συνείδηση όλης της ανθρωπότητας. Αυτού του απέραντου ποταμού -που δεν έχει αρχή, και που πάντα συνεχίζει να κυλάει και που εσύ κι εγώ και ο άλλος, είμαστε μέρος του. Αλλά εγώ και ο άλλος πεθαίνουμε. Τι γίνονται όλες οι επιθυμίες μου, τι γίνονται όλοι οι φόβοι μου, οι χαρές μου, οι ανησυχίες μου, οι προσδοκίες μου, οι φιλοδοξίες μου, το τεράστιο φορτίο θλίψης που κουβαλούσα για χρόνια, τι γίνονται όλα αυτά όταν το σώμα πεθάνει; Ανακατεύονται με το ποτάμι της ανθρωπότητας.
Είναι μέρος αυτού του ποταμού. Δεν ήταν ποτέ δικά σου. Δεν είναι δικά σου, είναι μέρος αυτού του ποταμού, που εκδηλώνεται με την μορφή του Χ του Ψ κ.λπ.. Τις δωδεκάδες Χ, Ψ και Ω. Αυτό το ποτάμι είναι φτιαγμένο από επιθυμία, φόβο, απελπισία, μοναξιά, όπως και από τα αντίθετά τους. Αυτά είναι το ποτάμι. Και είμαστε μέρος αυτού του ποταμού. Κι όταν το σώμα πεθάνει, οι επιθυμίες, οι φόβοι, οι τραγωδίες και οι δυστυχίες (και τα αντίθετά τους) συνεχίζονται. Εγώ πεθαίνω, αλλά το ποτάμι συνεχίζει. Το ποτάμι που είναι επιθυμία. Γιατί αυτό είναι το ποτάμι. Και το ποτάμι εκδηλώνεται σαν ο Χ, η Ψ, ο Ω. Με μια μορφή, ένα όνομα. Από την στιγμή, όμως, που μια εκδήλωση του ποταμού εγκαταλείπει το ποτάμι, γι’ αυτήν υπάρχει πλήρης ελευθερία από το ποτάμι. Το ποτάμι εκδηλώνεται μέσα από τον Χ, και με αυτή την «εκδήλωση», αν ο Χ δεν ελευθερώσει εντελώς τον εαυτό από το ποτάμι, θα ξαναγυρίζει πάλι και πάλι σ’ αυτό».
Στη συγκέντρωση του Μπρόκγουντ, μετά το Σάανεν, ο Κ ρωτήθηκε γιατί συνέχιζε να μιλάει στη ηλικία του.
Απάντησε: «Πολύ συχνά το ρωτάνε αυτό. Γιατί συνεχίζετε να χρησιμοποιείτε την ενέργεια σας ύστερα από πενήντα χρόνια, αφού κανένας δε φαίνεται ν’ αλλάζει; Νομίζω ότι αν κάποιος δει κάτι αληθινό και όμορφο, θέλει να το πει και στους άλλους ανθρώπους, από στοργή, από συμπόνια, από αγάπη. Κι αν υπάρχουν κάποιοι που δεν ενδιαφέρονται, δεν πειράζει. Θα ρωτούσατε ποτέ ένα λουλούδι γιατί μεγαλώνει, γιατί έχει άρωμα; Για τον ίδιο λόγο μιλάει και ο ομιλητής»
Κρισναμουρτι τέλειωσε την ομιλία στις 4 Ιανουαρίου του 1986 -η τελευταια που θα εκανε ποτε- με τις φράσεις: “Η Δημιουργία είναι κάτι πάρα πολύ ιερό. Είναι το πιο ιερό πράγμα στη ζωή κι αν έχετε κάνει μαντάρα τη ζωή σας, αλλάξτε τη. Αλλάξτε τη σήμερα, όχι αύριο. Αν είστε αβέβαιοι, ανακαλύψτε γιατί, και γίνετε βέβαιοι. Αν η σκέψη σας δεν έχει ευθύτητα, σκεφτείτε με ευθύτητα, λογικά. Αν δεν προετοιμαστούν όλα αυτά, αν όλα δεν τακτοποιηθούν, δεν μπορείτε να μπείτε στον κόσμο της δημιουργίας. Έπειτα, ύστερα από μια μεγάλη παύση, πρόσθεσε: «Αυτή είναι η τελευταία ομιλία. Θέλετε να καθίσουμε για λίγο μαζί σιωπηλοί; Εντάξει, κύριοι, καθίστε για λίγο σιωπηλοί». Τζιντού Κρισναμούρτι
***
Ο Τζίντου Κρισναμούρτι κατάγεται από οικογένεια Βραχμάνων. Γεννήθηκε το Μάιο του 1895 στο Μαντάναπαλι, ένα μικρό χωριό κοντά στο Μαντράς. Η μητέρα του πέθανε το 1905 και ο πατέρας του, την επόμενη χρονιά, πήγε μαζί με τους τέσσερις γιους του να ζήσει στο Άντιαρ, όπου ήταν τα κεντρικά γραφεία της Θεοσοφικής Εταιρείας, στα οποία τον προσέλαβαν. Λίγο αργότερα ο Κρισναμούρτι υιοθετήθηκε από την Annie Besant, πρόεδρο της Θεοσ-οφικής, που είχε πειστεί ότι το αγόρι ήταν ο Παγκόσμιος Διδάσκαλος τον οποίο περίμεναν οι θεοσοφιστές σε όλο τον κόσμο. Τρία χρόνια αργότερα τον πήγαν στην Αγγλία για να μορφωθεί, ενώ ίδρυσαν στο όνομά του το “Τάγμα του Αστέρα της Ανατολής”, που αριθμούσε χιλιάδες οπαδούς.
Το 1929, όμως, ύστερα από 18 χρόνια, ο Κρισναμούρτι το διέλυσε και επέστρεψε όλη την περιουσία του πίσω στους δωρητές της. Η αναγγελία της διάλυσης εκείνη την ημέρα άρχισε έτσι: “Πιστεύω ότι η αλήθεια είναι μια χώρα χωρίς κανένα μονοπάτι προς αυτήν, και δεν μπορεί να πλησιαστεί μέσα από κανένα δρόμο, καμιά θρησκεία, καμιά οργάνωση” Από τότε ο Κρισναμούρτι -και μέχρι το θάνατό του, το Φεβρουάριο του 1986- συνέχισε να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο μιλώντας, συζητώντας και ακούγοντας εκατοντάδες ανθρώπους που ήθελαν να τον δουν.
Μιλούσε όπου τον καλούσαν – σε ιδιώτες και μικρά σχολεία, σε πανεπιστήμια ή στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών στο Los Alamos και στον Ο.Η.Ε., που τον παρασημοφόρησε για το έργο του, λίγο πριν πεθάνει, το 1985. Ο Κρισναμούρτι ανέπτυξε τη μοναδική, πραγματικά, διδασκαλία του αντλώντας την από την ίδια του την ύπαρξη και τη ζωή του, αφού δεν είχε διαβάσει κανενός είδους φιλοσοφικό ή θρησκευτικό βιβλίο.
Έως τώρα έχουν εκδοθεί γύρω στα 80 βιβλία με κείμενα του, ενώ τα πιο πολλά έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 10 γλώσσες σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν επίσης καταγραμμένες, σε βιντεοκασέτες και κασέτες ήχου, δημόσιες ομιλίες του και προσωπικές συζητήσεις του με διάφορους επιστήμονες και πνευματικούς ανθρώπους, ενώ γι’ αυτόν έχουν γράψει κείμενα ο Άλντους Χάξλεϋ, ο Χένρι Μίλλερ, η Άιρις Μέρντοχ κ.ά.
Ο Κρισναμούρτι υπήρξε τελικώς ένας παγκόσμιος διδάσκαλος. Παρ’ όλο που είχε γεννηθεί από Ινδούς γονείς, δε σταμάτησε να δηλώνει ότι δεν είχε καμιά εθνικότητα, ότι δε συνέχιζε καμιά παράδοση και δεν ανήκε σε καμιά οργάνωση. Ο ίδιος βίωσε όλα όσα έλπιζε πως θα μάθουν εκείνοι που τον άκουγαν. Ο Κρισναμούρτι άφησε ένα πολύ μεγάλο υλικό από δημόσιες ομιλίες, συζητήσεις (με δασκάλους, μαθητές, επιστήμονες, σημαντικούς εκπροσώπους διαφόρων θρησκειών, ιδιώτες), τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές συνεντεύξεις, γραπτά κείμενα και επιστολές. Ένα μεγάλο μέρος από αυτό το υλικό έχει καταγραφεί σε βιβλία, κασέτες ήχου και DVD.
@Polixeni Deli
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου