Μια πολύ παλιά φωτογραφία από τον δύσβατο τότε δρόμο προς Αρχοντοχώρι (πρώην Ζάβιτσα), μας θυμίζει τη φράση που χρησιμοποιούμε στο Ξηρόμερο για να δηλώσουμε κακοτοπιά ή και κακοτυχία ακόμα.
Μπορούμε να ξεχωρίσουμε δυο φιγούρες που τον ανεβαίνουν με τα πόδια μιας και μόνο άλογα ή γαϊδουράκια μπορούσαν να τον διασχίσουν στα παλιά τα χρόνια. Τη φωτογραφία μαζί με άλλες μας παραχώρησε ο κύριος Γεώργιος Μούτος και τον ευχαριστούμε πολύ...
Στην επόμενη φωτογραφία μπορούμε να διακρίνουμε πώς είναι σήμερα ο δρόμος, τραβηγμένη από την ίδια θέση..
Ο Νίκος Θεοδ. Μήτσης, ιστορικός από το Αρχοντοχώρι, μας εξιστορεί παρακάτω το πώς έμεινε η παροιμιώδης φράση: " Σαν τη στράτα τς Ζάφτσας"... Αξίζει να το διαβάσετε...
Νίκος Θεοδ. ΜήτσηςΣχεδόν όλοι, μα όλοι οι Ξηρομερίτες, είμαστε ωτακουστές της παροιμιώδους φράσεως « Σαν τη στράτα τσ΄ Ζάφτσας », αλλά πολλοί λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν το ιστορικό νόημα αυτής της φράσης. Ερχόμαστε σήμερα μέσα απ' τις γραπτές πηγές ( εφημερίδα « ΑΙΩΝ » 5, 7, 13 Νοεμ.1838 και 10,17, 28, 31 Μαΐου 1839 ) αλλά προσθετικά και από την προφορική μας παράδοση , να δώσουμε στην προαναφερθείσα λαϊκή ρήση την πραγματική της διάσταση.
Όταν το 1838 ο τότε βασιλιάς της Ελλάδος Όθων περιόδευε τη Δυτική Ελλάδα, για λόγους άγνωστους προς εμάς, δεν είχε επισκεφτεί τον τ. Δήμο Σολλίου που αποτελούνταν από τα χωριά : Βάρνακας, Βάτος , Μερδενίκου ( Παναγούλα) , Ζάβιτσα ( Αρχοντοχώρι ), Κανδήλα και Μύτικας .
Συγκεκριμένα στις 30 Οκτωβρίου 1838 το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σολλίου , επί προεδρίας του Δημητρίου Ζέρβα και Δημάρχου του Γ. Ζαβογιάννη ( αμφότεροι από τη Ζάβιτσα ), είχε συνεδριάσει με θέμα :
« Λόγος εγένετο περί της μη διαβάσεως εισέτι της Α.Μ του πολυποθήτου ημών Βασιλέως μετά της Σεβαστής ημών Βασιλίσσης δια της Ακαρνανίας , μολονότι και ανυπομόνως περιεμένετο υπό του πιστού Λαού του »
και απεφάσισε παμψηφεί .
« Α. Την πλήρη ευχαρίστηση και αφοσίωση στον Βασιλέα.
Β. Να παρακληθεί η Α.Μ ο Βασιλεύς να μην αφήσει παραπονεμένον και τούτον
τον Δήμον.
Γ. Αντίγραφο της παρούσης πράξεως να προσφερθεί στον Βασιλέα, επιμελεία
του Προέδρου , δια της νομίμου οδού και καταχωρηθή εις μιαν των
περιοδικών εφημερίδων ... ».
Εδέησε λοιπόν ο βασιλιάς Όθων και στις 21 Μαΐου 1839 αποβιβάστηκε στον Μύτικα, προερχόμενος από τον Δήμο Ανακτορίων ( Βόνιτσα) , όπου υποδέχτηκε με τις δέουσες τιμές . Στο Μύτικα ο βασιλιάς Όθων απένειμε τους Σταυρούς του Σωτήρος στους κ.κ Ζωσιμά , Τάτση Μαγγίνα Σύμβουλο Επικρατείας , Γ. Ράλλη πρόεδρο του εν Αθήναις Εφετείου , Α. Μωραιτίνη Πρόεδρο Εφετείου Ναυπλίου, Σ. Σούτσο Ταγματάρχη , Ι. Ζερβουδάκο Αντισυνταγματάρχη Βασιλικής Φάλαγγος και τους Ταγματάρχες της Βασιλικής Φάλαγγας Ιω. Φαρμάκη και Κωνσταντή Βέρρη.
Στη θέση Πύργος ( Αρχοντοχωρίου ) έπεσε το 1839 η βασίλισσα Αμαλία .
Εκτός των παραπάνω υπηρεσιακών παραγόντων, τον Βασιλιά ακολούθησε και δημοσιογραφική κουστωδία εκείνης της εποχής. Ο τότε δήμαρχος Γ. Ζαβογιάννης και ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίο Δ. Ζέρβας (διατελέσας ο Ζέρβας το 1842-1845 και Δήμαρχος Σολλίου) , φιλοξένησαν με τον δέοντα τρόπο το βασιλικό ζευγάρι , ξεναγώντας το στα γύρω χωριά με πρώτο το κεφαλοχώρι εκείνης της εποχής τον Βάρνακα και μετά , έπρεπε να τον φέρουν στη γενέτειρα τους την Ζάβιτσα (Αρχοντοχώρι ) . Φαίνεται δεν λογίζονταν ορθό και πρέπον ο Δήμαρχος να μην φέρει το Βασιλιά στο χωριό του και σ΄ ένα απ΄ τα σημαντικά κεφαλοχώρια της περιοχής.
Έτσι κι αυτό ξεκινούν απ΄ το Βάρνακα , για την Ζάβιτσα , μέσω Μερδενίκου (Παναγούλας ) , συνοδεύοντας παράλληλα το βασιλικό ζεύγος : Εφέτες , Στρατιωτικοί , Δημοσιογράφοι , Στρατιώτες κ.λπ ., στο δε χωριό του Δημάρχου (στην Ζάβιτσα) περίμεναν με μεγάλη λαμπρότητα τον Βασιλιά. Θα καιόταν , κατά το λαϊκότερον , το πελεκούδι…
Τα μεταφορικά μέσα εκείνης της εποχής , στην ενδοχώρα , δεν ήταν ούτε αεροπλάνα , ούτε αυτοκίνητα , ούτε ελικόπτερα παντός καιρού …παρά , ωραίες φοράδες της καβάλας και σελάδικα άλογα , που μετέφεραν από χωριό σε χωριό τους επισήμους κι όχι μόνο.
Και ενώ η βασιλική κουστωδία ανηφόριζε για τη Ζάβιτσα, στη θέση Πύργο (εκεί που είναι το σημερινό Καστέλι) το άλογο ή φοράδα που ήταν καβάλα η βασίλισσα Αμαλία , λάκτισε ( κοινώς κλότσησε – πρόγκιξε ) και η βασίλισσα αίφνης βρέθηκε ανάσκελα πάνω σε μια πουρνάρα…
Όλοι τους ( βασιλείς και συν κουστωδία ) ανασκουμπώθηκαν και βρέθηκαν σε σύγχυση και αμηχανία για το πάθημα της βασίλισσας και προβληματίζονταν για την πορεία ή μη , του πολυπόθητου ταξιδιού στηναρχοντική και εύανδρο Ζάβιτσα.
Επικράτησε τελικώς η άποψη να επιστρέψουν στο Μύτικα και από εκεί με το Βαπόρι αναχώρησαν για το Μεσολόγγι ( ΑΙΩΝ 31-5-1839 ) .
Το γεγονός αυτό , όλοι οι δημοσιογράφοι των εφημερίδων που κυκλοφορούσαν τότε, το έπλεξαν και το διάνθησαν με χίλιες δυο δημοσιογραφικές πιπεράτες πινελιές για το ατύχημα της βασίλισσας , αλλά και για την κακοτοπιά και το δύσβατο του δρόμου προς την Ζάβιτσα και την γενικότερη κατάσταση στους δρόμους της επαρχίας του νεοσύστατου τότε ελληνικού κράτους.
Το ατύχημα λοιπόν της βασίλισσας Αμαλίας , ήταν και η αιτία , τελικώς , να μην επισκεφτεί το χωριό του Δημάρχου (την Ζάβιτσα) ο Βασιλιάς Όθων και οι επίσημοι που προαναφέραμε.
Έτσι έμεινε ανά το Πανελλήνιο και εξακολουθεί να λέγεται έντονα και σήμερα στο Ξηρόμερο η φράση , όπως :
Πως πάς ? Τι να πάω … σαν τη στράτα τσ΄ Ζάφτσας ( σαν το δρόμο της Ζάβιτσας ), ερμηνεύοντας κάθε είδους κακοτοπιά και κακοτυχία που αντιμετωπίζει ο ερωτώμενος και που θα είναι πρόσκαιρη ή στο διηνεκές .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου