 |
το ξεχωριστό, όπως παραδέχονται όλοι όσοι το γνωρίζουν. Βρίσκεται στα ΒΑ του νησιούσε απόσταση 30 χλμ. από την πόλη της Νάξου, και το μεγαλύτερο μέρος του είναι κτισμένο στις αντικριστές πλευρές μιας βαθιάς και καταπράσινης ρεματιάς, γι αυτό και η ονομασία 'Βόθροι' που της είχε αποδοθεί εώς το 1932 περίπου.Για τη μετάβαση από τη μια πλαγιά τούτου στην απέναντί της, υπήρχε και υπάρχει μια σχετικά μεγάλη γέφυρα. Είναι το γνωστό σε όλους «Γιοφύρι».
Η Κοινότητα περιλαμβάνει επίσης τους γραφικούς οικισμούς Λιώνα, Ατσιπάπη και Αργοκοιλιώτισσα.
Ολόκληρο το χωριό χωρίζεται σε επτά γειτονιές που είναι:
i. Το « Κέντρο ». Όπως φαίνεται και από το όνομά της, η γειτονιά αυτή βρίσκεται στο μέσο του χωριού. Σ’ αυτήν υπάρχει η «Πλάτσα» με τις κληματαριές, τα καφενεία, το «μέγαρο» (σπίτι) του Δημάρχου της εποχής εκείνης και το μεγάλο, το κεντρικό πηγάδι του χωριού. Παλαιότερα η γειτονιά αυτή λεγόταν «Μέσα χωριό ». Δίπλα στο πηγάδι υπήρχε μια στέρνα, που συγκέντρωνε τα άχρηστα νερά και πότιζε τα γειτονικά «περδιάρια» (κήπους).
ii. Η « Ανε(γ)υρίδα». Είναι το πιο όμορφο κομμάτι του χωριού. Σκαρφαλωμένη κυριολεκτικά πάνω σε μια καταπράσινη και απότομη βουνοπλαγιά, γύρω από έναν πελώριο γκριζομέλανο βράχο, που φαντάζει έτοιμος να κατρακυλήσει και να σκορπίσει την καταστροφή και το θάνατο, γεμίζει με δέος και θαυμασμό τον όποιον την αντικρίζει. Χαρακτηριστικά της γειτονιάς τούτης είναι οι πολύ απότομες ανηφοριές με τα ατέλειωτα, τσιμεντένια κυρίως σκαλοπάτια τους. Στα πιο παλιά χρόνια, τα σκαλοπάτια αυτά ήταν όλα πέτρινα και έδιναν στην Ανεϋρίδα μια ξεχωριστή ομορφιά, ιδίως όταν, κατά τη διάρκεια των πανηγυριών, καθαρίζονταν καλά και ασπρίζονταν με το φρεσκοσβησμένο, μυρωδάτο, ντόπιο ασβέστη.
iii. Τα «Προβολάκια». Είναι μια σχετικά μικρή γειτονιά στους πρόποδες της «Ανεγυρίδας», με ένα μικρό και στενό δρόμο σκαλισμένο ψηλά στην απότομη πλευρά του « Ρυάκα». Ο δρόμος αυτός, ήταν παλιά ένα στενό χωματένιο μονοπάτι, που γέμιζε με φόβο και τρόμο τους μικρούς του διαβάτες.
iv. Η «Απάνω στέρνα». Και αυτή είναι μια μικρή γειτονιά που βρίσκεται κοντά στο «Κέντρο». Παλαιότερα ήταν γεμάτη ζωή.
v. Το «Κάστρο». Είναι μια αρκετά μεγάλη γειτονιά, που επεκτείνεται συνεχώς εξαιτίας του κοντινού προς αυτήν «αμαξωτού» (αμαξιτού) δρόμου. Πριν 70 χρόνια, η γειτονιά αυτή ήταν πολύ πιο περιορισμένη και λεγόταν « Απάνω γειτονιά».
vi. Η «Κάτω (γ)ειτονιά». Η περιοχή αυτή είναι πολύ υποβαθμισμένη και εγκαταλειμμένη. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στο ότι βρίσκεται πολύ μακριά από τον αμαξωτό δρόμο. Εδώ, όπως λέγει η παράδοση, κτίστηκαν τα πρώτα σπίτια του χωριού, για να μη φαίνονται από τη θάλασσα και να μην κινδυνεύουν έτσι από τους πειρατές.
vii. Το «Λιβαδάκι». Είναι μια αρκετά μεγάλη και ζωντανή γειτονιά, με μαγαζιά και καφενεία, με την εκκλησία αλλά και το Σχολείο του χωριού. Το τελευταίο έχει κτιστεί στη θέση του παλιού νεκροταφείου. Πίσω από το Σχολείο βρίσκεται φούρνος του χωριού και μπροστά σ’ αυτόν ο «Καραμπινάδος», στον οποίο, όταν με τις πολλές βροχές του χειμώνα «άνοιγε» (έβγανε νερό), κατάφευγαν οι πιο πολλές Λιβαδακιώτισσες για το πλύσιμο των ρούχων. Στο Λιβαδάκι ακόμη υπάρχει ο «Κάμπος» και ο «Κακανάσης».
Στον πρώτο, που ήταν μια αρκετά μεγάλη και επίπεδη έκταση, συγκεντρώνονταν τα παιδιά και έπαιζαν τα διάφορα παιχνίδια τους. Στο δεύτερο, που τα χρόνια εκείνα ήταν ένας στενός, «καντιριμωμένος» (στρωμένος με καλντερίμι) δρόμος, έβγαιναν βόλτα οι νέες και οι νέοι του χωριού. Έπαιζαν τα κάπως πονηρά τους παιχνίδια, τραγουδούσαν τα αγαπημένα τραγούδια τους και ψιθύριζαν τα ερωτικά τους γλυκόλογα, παρακινώντας έτσι τον άγνωστο λαϊκό στιχουργό στη σύνταξη του γνωστού δίστιχου :
«Στου Κακανάση τα στενά,
πουλούν τη ζάχαρη φτενά».
Σημαντικός παράγοντας της τοπικής οικονομίας υπήρξε για πολλά χρόνια η εξόρυξη της σμύριδας, που σήμερα απλώς «συντηρείται» και ή εξαγωγή της είναι αρκετά περιορισμένη ενώ οι κάτοικοι πλέον ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία ,την γεωργία και την αμπελουργία.
Η ιδιαίτερη ρυμοτομία και η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών της συνθέτουν μια ασυνήθιστη όσο και μαγευτική εικόνα που ξεφεύγει από τις κυκλαδίτικες καταβολές και παραπέμπει έντονα σε χωριό του Πηλίου. Οι γιορτές και τα πανηγύρια οι περίπατοι στις γειτονιές και τα σοκάκια με τα πέτρινα πεζούλια ,τα πολλά σκαλοπάτια, κάτω από στιαστά και καμάρες, η βραδυνή περατζάδα στου Κακανάση και τις πλατείες του χωριού,η επίσκεψη στο λαογραφικό μουσείο, αλλά και η γνωριμία με τα τοπικά προιόντα και έδεσματα αποτελούν αναμφίβολα μια ελκυστική πρόταση για τους επισκέπτες.
Παραδοσιακά καφενεδάκια στη πλάτσα του χωριού και στον δρόμο για την Αγία Μαρίνα περιμένουν όσους θέλουν να δοκιμάσουν ντόπια γλυκά και ρακί ενώ οι παραδοσιακές ταβέρνες στο γιοφύρι του Χωριού με τις τοπικές συνταγές αποτελούν μια μοναδική επιλογή για εκλεκτικούς καλοφαγάδες.
Γ.ΨΑΡΡΟΣ
Λαογράφος-Ποιητής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου