Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα των άρθρων -Τα δημοσιεύματα στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν τους συγγραφείς.

Απριλίου 08, 2021

Η ιστορία της Τσούκας και των Ν. Καραμπαγλά μέσα από παλιούς χάρτες!

 

Τα νησάκια Chuka και Atsaki το 1836, σε σκίτσο χάρτη της Βρετανικής Υδρογραφικής Υπηρεσίας.


«Το τοπίο είναι μοναδικό με τις οδοντωτές, απότομες κορυφογραμμές του βουνού, που ανεβαίνουν από τα νησιά Καραμπαγλά και την Ψέριμο, τα οποία τέμνονται το ένα με το άλλο. Πέρα από αυτά τα νησιά είναι η Κως και η Κάλυμνος», γράφει στις σημειώσεις του, το φθινόπωρο του 1857, ο αρχαιολόγος Charles Newton.



Πριν από τον Newton, στο βιβλίο του Karamania που εκδόθηκε το 1817, ο θρυλικός ναύαρχος Φ.Μποφώρ μας λέει:

«Αυτή η περιοχή ονομάζεται Karabaghla, ή χώρα του μαύρου σταφυλιού. Αποτελείται κυρίως από πορφυριτικό βράχο με διάφορα χρώματα και σκληρότητα. Mε ακανόνιστες φλέβες από ασβεστολιθικές ή μαλακές πέτρες. Ανάμεσα στους λόφους υπάρχουν πολλές πλούσιες κοιλάδες, οι οποίες, από τον αριθμό των ανεμόμυλων στις παρακείμενες κορυφογραμμές, μπορεί να συναχθεί ότι είναι κατοικημένες. Κάποια μικρά βράχια κοντά σε αυτήν την ακτή παράγουν σφουγγάρι, το οποίο οι Έλληνες κάτοικοι της Καλύμνου είναι εξαιρετικά ειδικοί στην προμήθεια. Είχαμε την ευκαιρία να τους παρακολουθήσουμε.Το μικρό εξόγκωμα του βράχου, από όπου έπρεπε να αποσπαστεί το σφουγγάρι, ήταν 15μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι δύτες το πήραν αφού κατέβηκαν, παραμένοντας κάτω από το νερό μεταξύ 2-3 λεπτών. Κατόπιν τραβήχτηκαν με ένα σχοινί και ξάπλωσαν στο κατάστρωμα του σκάφους για να συνέλθουν. Τα βράχια και τα νησιά Karabaghla είναι τόσο πολλά, ολοκληρώσαμε την έρευνά τους πριν περάσει το 15νθήμερο».

Στα μικρασιατικά παράλια απέναντι από την πανάρχαιη Παλαιά Μύνδο είναι τα Νησιά Καραμπαγλά, περισσότερο γνωστά ως Τσατάλια. Πρόκειται για τοπωνύμια που χρησιμοποιήθηκαν κατά τον 17ο-19ο αιώνα και είναι οθωμανικής προέλευσης. Δεν είναι τα νησιά Ξεναγόρα ούτε το νησάκι Βόλος που βρίσκονται στις ακτές της Λυκίας.΄Ελαβαν το όνομα τους από την Karabagh, την πιο σημαντική πόλη της περιοχής τον 19ο αιώνα.

Πρόκειται για συστάδα νησιών φτιαγμένα από ηφαιστειακά και ιζηματογενή πετρώματα. Η ιστορία τους ενδιαφέρουσα και ταυτόχρονα άγνωστη.Το μεγαλύτερο από αυτά είναι το Τσατάλι, ένα νησί που κάποτε ανήκε στον Καλύμνιο, Αριστείδη Μαγκλή.

Για τα νησάκια περισσότερες πληροφορίες αντλούμε από το βιβλίο Sailing Directions for the Mediterranean του 1945, που γράφτηκε από αμερικανούς υδρογράφους:

«Το νησί Karabakla [Karabaghla], που βρίσκεται 4,83χλμ. ΒΔ του Fener Burun και 2,12 χλμ. μακριά από την ακτή, από το οποίο διαχωρίζεται από το κανάλι Karabakla, είναι το μεγαλύτερο από τα νησιά. Χωρίζεται σχεδόν σε δύο μέρη με χαμηλό αμμώδη ισθμό, το βόρειο τμήμα έχει ύψος 152μ. και το νότιο τμήμα ύψος 112μ. Μικρά νησάκια και βράχοι συναντώνται στο νότιο άκρο και τη δυτική πλευρά του νησιού. Το Topan Adası [Ατσάκι], ένα μικρό κωνικό νησάκι, βρίσκεται 2,414μ. δυτικά του νησιού Karabakla, τα βάθη μεταξύ τους είναι από 40 έως 70μ. Το Lodo[νησίδιο Λόντο], ​​βρίσκεται 550μ. ΝΔ του Lepto[νησίδιο Λεπτό], ένα άλλο νησάκι κοντά στο νότιο άκρο του νησιού Karabakla, έχει έναν ύφαλο που εκτείνεται 274μ. Δ-ΝΔ από το νοτιοδυτικό του σημείο. Σε αυτόν τον ύφαλο πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή.Η Chuka[Τσούκα], ένα μικρό απότομο νησάκι, βρίσκεται 1.189μ. νότια του νότιου άκρου του νησιού Karabakla. Είναι ένα από τα σημάδια να αντικρίσεις τον βράχο Magpie Rock [Βράχος Κίσσα] που βρίσκεται στο İstanköy Kanalı[Κανάλι Κω]. Το νησάκι Tüylüce Ada [νησίδιο Μάλαθρο], που βρίσκεται ανατολικά του Chuka, απέχει πάνω από 1,60χλμ. από την ηπειρωτική χώρα. Έχει βράχια πάνω από το νερό κοντά στα βόρεια και νότια άκρα του. Περίπου 457μ. στα ΒΔ του Tüylüce βρίσκονται τα δύο νησάκια Kruso[Κρούσο Μεγάλο, Μικρό].Ανάμεσα στα νησάκια Topan, Lodo και Chuka στα βορειοανατολικά και το νησί Ψέριμος στα ΝΔ είναι το ευρύ και βαθύ κανάλι Τσούκα».

Οι παραπάνω παρατηρήσεις στηρίχθηκαν σε έρευνα, δεδομένα και χάρτη της Υδρογραφικής Βρετανικής Υπηρεσίας που εκδόθηκε το 1839 από τους υδρογραφους T.Spratt και S.Brock.

Ανάμεσα στις Καραμπαγλά Νήσους είναι το νησίδιο Zucca.Το όνομά του προέρχεται από την ιταλική λέξη zucca [σημαίνει κολοκύθα ή τσουκάλι], βρίσκεται περίπου 5,45 χλμ. ΝΑ της Μεγάλης Λιμνιάς [Ίμια] και 5,49 χλμ. ΒΑ της Ψερίμου.

Το νησίδιο έχει απασχολήσει τα τελευταία χρόνια τα ΜΜΕ της χώρας μας και φέρεται σήμερα με το τουρκικό όνομα Topan. Ποιά όμως είναι η αληθινή ιστορία του μέσα από τους ιστορικούς χάρτες της περιοχής;

Το χαρτογράφησαν πράγματι οι Ιταλοί και το απέδωσαν ως Isolotto Zucca το 1932, έτσι έμεινε το όνομα του από τους χαρτογράφους της Αμερικανικής Υπηρεσίας Στρατού το 1943.

Μεταγενέστερα σε χωροταξικό χάρτη της Δωδεκανήσου με κλίμακα 1:200000 του 1946 το Υπουργείο Ανοικοδόμησης βασιζόμενο στον προηγούμενο αγγλικό χάρτη εμφανίζει το νησίδιο Τσούκα στα χωρικά ύδατα της χώρας μας το 1946.

Με το Ν.547/1948 περί διοικήσεως της Δωδεκανήσου η Τσούκα ανήκει στην συστάδα της Καλολίμνου μαζί με το Πρασονήσι, Πίττα και τα Λιμνιά [Μεγάλο, Μικρό].

Ομως, πρέπει να τονιστεί ότι ο βρετανικός χάρτης του 1839 σημειώνει το Topan [Ατσάκι] σε διαφορετική θέση από το Τσούκα[Chuka] που βρίσκεται πιο νότια από το Τσατάλι και ονομάζεται πλέον [Cobanada, Küçüktüllüce Adası].

Υπάρχει μία τοπωνυμική σύγχυση σε αυτή την περιοχή που ποτέ δεν έγινε αρχαιολογική έρευνα.Σύμφωνα με τον χάρτη των T.Spratt και S.Brock το Ατσάκι/Topan είναι η Zucca των Ιταλών.Δεν είναι γνωστό γιατί οι Ιταλοί δεν τα έλαβαν υπόψη τους ως τοπωνύμια.Είναι βέβαιο ότι παραδόθηκε ως Τσούκα της Καλολίμνου όπως αναφέρεται στο σχετικό ΦΕΚ, μαζί με τα άλλα νησιά της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα.

Ο χάρτης του 1946, που επανατυπώθηκε το 1950, από το Υπουργείο Οικισμού και Ανοικοδομήσεως της χώρας μας το εμφανίζει πάλι ελληνικό με το όνομα Τσούκα.

Ομως, επί δικτατορίας, «ξαφνικά» η οριογραμμή από σχεδόν ευθεία γραμμή μετατρέπεται σε ζιγκ-ζαγκ μορφή και εμφανίζεται το νησίδιο εκτός Ελλάδας. Οι επόμενοι χάρτες ακολουθούν την νέα λανθασμένη χάραξη.

Στο δορυφορικό χάρτη του Google Earth σημειώνω το σύνορο όπως έχει αποτυπωθεί στο Σεισμοτεκτονικό Χάρτη Ελλάδας, έκδοσης του 1989, από το ΙΓΜΕ και το σύνορο προ του 1969. Οπως γίνεται αντιληπτό σε μια στιγμή «χάθηκε» έκταση με εμβαδόν 25 τετρ.χλμ της χώρας για άγνωστο λόγο.

Όλα αυτά έγιναν το 1969, όταν με απόρρητο χάρτη του τουρκικού στρατού αναφέρεται το Ατσάκι [Zucca], με το οθωμανικό όνομα Topan. Ο τουρκικός χάρτης άλλαξε με αυθαίρετο τρόπο το συγκεκριμένο τμήμα της οριογραμμής που καθόριζε τα ελληνοτουρκικά σύνορα. Η Χούντα απέκρυψε αυτή την αλλαγή.Από τότε καμία αντίδραση επίσημη δεν υπήρξε από τη χώρα μας.

Το νησάκι Topan/Zucca/Ασκάκι, αποτελείται μάλλον από ασβεστόλιθο ίδιας ηλικίας με αυτό των Λιμνιών [Ιμίων].Έχει έκταση 0,01 τετρ.χλμ.και περίμετρο 0,42 χλμ. Εχει ύψος 47μ. σύμφωνα με τον ιταλικό χάρτη και φέρει φάρο που κατασκεύασαν μετά το 1969 οι Τούρκοι.

Η Τσούκα ή Cobanada[Küçüktüllüce Adası] «των Βρετανών» είναι κατά πολύ μικρότερη, έχει 248μ. περίμετρο, εμβαδόν 4,448 τετρ.μ. και πρέπει να είναι ηφαιστειακής προέλευσης.


Γεωδίφης


Χάρτης του Υπουργείου Ανοικοδόμησης, του 1950. Από την Ακαδημία Αθηνών


Χάρτης του 1785 του William Faden


Χάρτης του 1829 του Weiss, Franz 


    Βρετανικός χάρτης του 1836



Βρετανικός χάρτης του 1944 με δεδομένα του 1836



Ο  οθωμανικός διαχωρισμός που ακολούθησε το 1910



Ο αμερικάνικος χάρτης  του 1943 με δεδομένα ιταλικά του 1932, με την  Zucca


Το νησάκι Topan/Zucca/Ασκάκι σε δορυφορικό χάρτη


Η γεωγραφία των νησιών  Καραμπαγλά και τα σύνορα του 1969 και 1989


Τσούκα ή Cobanada[Küçüktüllüce Adası] «των Βρετανών» , φωτογραφία από το διαδίκτυο

 
Το νησάκι Topan/Zucca/Ασκάκι, φωτογραφία από το διαδίκτυο



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου