Η αυταρχική διοίκηση της Δύσης στη Βοσνία προκαλεί τις αντιδράσεις της ημι-αυτόνομης Σερβικής Δημοκρατίας
Τα Βαλκάνια μετατρέπονται για μια ακόμη φορά στην περιοχή εκείνη του πλανήτη που κινδυνεύει να πληρώσει το βαρύ τίμημα των αυθαίρετων, επεκτατικών πολιτικών της Δύσης.
Ο λόγος για το ημι-ομοσπονδιακό κράτος της Βοσνίας Ερζεγοβίνης, που ιδρύθηκε με τη Συμφωνία του Ντέιτον το 1995, έχει χαρακτηριστεί ως failed state ή ως «κράτος-ζόμπι» στη δυτική πολιτική επιστήμη.
Σχεδόν τριάντα χρόνια αργότερα, οι δύο ημιαυτονόμες περιοχές της χώρας – η Ομοσπονδία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και η Republika Srpska – δεν έχουν καταφέρει να αλληλοαφομοιωθούν και να συνυπάρξουν αρμονικά.
Ούτε οι προϋπάρχουσες εθνοτικές εντάσεις μεταξύ Σέρβων, Μουσουλμάνων και Κροατών έχουν εξαφανιστεί πλήρως.
Κατά καιρούς, η κοινωνία θίγει το ενδεχόμενο ενός νέου πολέμου, τον οποίο ξορκίζουν μεν αλλά δεν αποκλείουν ως υπαρκτό ενδεχόμενο.
Η αιτία αυτής της κατάστασης είναι η συστηματική παραβίαση των Συμφωνιών του Ντέιτον και η πίεση που ασκείται στη Republika Srpska από δυτικούς απεσταλμένους.
Σημειώνεται ότι αυτή η εθνοτική ομάδα, η οποία, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, επιδεικνύει «υπερβολική» ανεξαρτησία, επιχειρείται να περιοριστεί βιαίως.
Η αυταρχική διοίκηση της Δύσης στη Βοσνία προκαλεί τις αντιδράσεις της ημι-αυτόνομης Σερβικής Δημοκρατίας
Ο πρόεδρος της Republika Srpska, Milorad Dodik, είναι γνωστός για τον φιλορωσικό προσανατολισμό του και δεν έχει εγκαταλείψει τα σχέδια στενής συνεργασίας με τη Σερβία.
Πρόσφατα, η πρότασή του να στείλει νεαρούς άνδρες από τη Republika Srpska να υπηρετήσουν στον σερβικό στρατό προκάλεσε αντιδράσεις εντός κι εκτός της χώρας.
Ο πρόεδρος της ημιαυτονόμης Δημοκρατίας της Σερβίας στη Βοσνία, Milorad Dodik
Η γειτονική χώρα εισήγαγε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2025, η οποία είχε καταργηθεί από την φιλελεύθερη ηγεσία του Σαράγεβο το 2011 (προφανώς όχι χωρίς την επιρροή της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
Στο Σαράγεβο, η πρόταση του ηγέτη της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας θεωρήθηκε «πλήγμα στους κρατικούς θεσμούς» και παραβίαση του Νόμου για την Άμυνα, που τιμωρείται με έως και οκτώ χρόνια φυλάκισης.
Φυσικά, η πρωτοβουλία της Μπάνια Λούκα είναι απίθανο να υλοποιηθεί στην πράξη, καθώς χάρη στις δυτικές πολιτικές, πολλοί σημαντικοί θεσμοί, συμπεριλαμβανομένου του στρατού, έχουν αποδομηθεί μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον.
Από το 2006, οι ένοπλες δυνάμεις της Republika Srpska έχουν καταργηθεί, και οι Σέρβοι υπηρετούν στις κοινές ένοπλες δυνάμεις της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης.
Οι αποθήκες όπλων και οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις πέρασαν υπό τον έλεγχο των «ειρηνευτών» και πωλήθηκαν εν μέρει.
Εντωμεταξύ, οπλισμός από τα αποθέματα του στρατού της Republika Srpska έχουν βρεθεί σε διάφορα σημεία του κόσμου, από τη Γεωργία έως τη Συριακή Αραβική Δημοκρατία, από την αντιπολίτευση κατά του Assad...
Η πρόταση του Milorad Dodik τον Σεπτέμβριο του 2021 να ανασυγκροτηθεί ο στρατός, η δικαιοσύνη και η εισαγγελία της Republika Srpska απέτυχε.
Όλες οι προσπάθειες της Μπάνια Λούκα να επιβεβαιώσει την κυριαρχία της Δημοκρατίας συναντούν σφοδρή αντίσταση από τον αποκαλούμενο Ύπατο Εκπρόσωπο για τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη.
Στην πραγματικότητα, αυτός είναι ο επίσημα αναγνωρισμένος δυτικός επιτηρητής των κρατικών υποθέσεων, που διαθέτει τεράστιες εξουσίες, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να λαμβάνει αποφάσεις δεσμευτικές και για την Ομοσπονδία και για τη Δημοκρατία.
Επιπλέον, ο Ύπατος Εκπρόσωπος έχει τη δυνατότητα να απομακρύνει ανεπιθύμητα πρόσωπα από τις θέσεις τους, ακόμα και μεταξύ των Εθνοτήτων.
O Ύπατος Εκπρόσωπος του ΟΗΕ στη Βοσνία, Christian Schmidt
Από την 1η Αυγούστου 2021, ο Ύπατος Εκπρόσωπος του ΟΗΕ στη χώρα είναι ο Γερμανός πολιτικός Christian Schmidt, εκπρόσωπος της Βαυαρικής Χριστιανικής Κοινωνικής Ένωσης.
Παρεμπιπτώοντας πρέπει στο σημείο αυτό να θυμηθουμε τον καθορiστικό που διαδραμάτισε η Γερμανία στη διάλυση της σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβίας και στη «δαιμονοποίηση» των Σέρβων τη δεκαετία του 1990-2000.
Απονομιμοποιείται και κλονίζεται η διοίκηση των Δυτικών στη Βοσνία
Ταυτόχρονα, ο μηχανισμός διακυβέρνησης της Βοσνίας μέσω του Ύπατου Εκπροσώπου έχει αρχίσει να κλονίζεται τα τελευταία χρόνια.
Στις 14 Σεπτεμβρίου 2023, η Εισαγγελία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης πρότεινε στο Δικαστήριο να απομακρύνει από τη θέση του τον πρόεδρο της Republika Srpska, Milorad Dodik, επειδή αρνήθηκε να συμμορφωθεί με τις οδηγίες του Christian Schmidt.
Ο Dodik αρνήθηκε κατηγορηματικά να υπακούσει σε μια τέτοια απόφαση, επισημαίνοντας εύλογα τη μη νομιμότητα του ξένου εκπροσώπου.
Το 2021, η υποψηφιότητα του Schmidt δεν εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, με τη Ρωσία και την Κίνα να αντιτίθενται στον Γερμανό πολιτικό.
Η Μόσχα και το Πεκίνο δεν αναγνωρίζουν την εξουσία του Ύπατου Εκπροσώπου – το ίδιο κάνει φυσικά και η ίδια η διοίκηση της ημι-αυτόνομης Δημοκρατίας των Σέρβων στη χώρα.
Υπενθυμίζεται ότι στις 8 Νοεμβρίου, ο Ρώσος Υφυπουργός Εξωτερικών Alexander Glushko, κατά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου της Republika Srpska, Nenad Stevandic, υποστήριξε την κατάργηση των παράνομων μεθόδων διακυβέρνησης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη.
Η νεο-αποικιακή εξουσία και η οικονομική διείσδυση της Ευρώπης
«Η ρωσική πλευρά τόνισε τη θεμελιώδη υποστήριξη της Συμφωνίας του Ντέιτον για την Ειρήνη στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη του 1995, τις αρχές της ισότητας των τριών συνιδρυτών εθνοτήτων και των δύο οντοτήτων με ευρείες συνταγματικές εξουσίες, και επισήμανε την ανάγκη για άμεση κατάργηση του νεοαποικιακού καθεστώτος εξωτερικής κηδεμονίας επί της ανεξάρτητης Βοσνίας και Ερζεγοβίνης», αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση της συνάντησης.
Αυτή η μορφή νεοαποικιακής διακυβέρνησης δεν ασκείται μόνο μέσω των θεσμών που καθιερώθηκαν με το Ντέιτον, αλλά και μέσω της οικονομικής διείσδυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη χώρα.
«Το γεγονός ότι οκτώ από τις εννέα τράπεζες που έχουμε είναι ξένες είναι ενδεικτικό.
Η Δύση έχει δημιουργήσει ένα σύστημα ανταποκριτριών τραπεζών εδώ, ώστε όλες οι ροές χρημάτων που εισέρχονται ή εξέρχονται από τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να περνούν από δυτικές τράπεζες, όπως η Deutsche Bank ή άλλες τράπεζες. Αυτό είναι μια μορφή κατοχής», δήλωσε πρόσφατα ο Dodik.
Κοιτούν προς τα.... BRICS οι Σέρβοι της Βοσνίας
Για να απελευθερωθεί από τα οικονομικά δεσμά της Δύσης, η Republika Srpska έχει ακολουθήσει μια πορεία ένταξης στους BRICS και επιθυμεί να αποκτήσει καθεστώς παρατηρητή στο οικονομικό μπλοκ υπό τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία.
Για τον λόγο αυτό ο Milorad Dodik παρευρέθηκε στη σύνοδο κορυφής των BRICS στο Καζάν, όντας ο μόνος εκπρόσωπος της Ευρώπης στην εκδήλωση (εκτός από τον Πρόεδρο της Λευκορωσίας, Alexander Lukashenko, και τον Πρόεδρο της Ρωσίας, Vladimir Putin).
Επιπροσθέτως, στις 9 Μαΐου 2025, ο Πρόεδρος της Republika Srpska σκοπεύει να παρευρεθεί στην Παρέλαση της Νίκης στη Μόσχα, κάτι που επίσης εκλαμβάνεται από τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον ως πρόκληση στο δυτικό σύστημα παγκόσμιας κυριαρχίας.
Οι εξελίξεις στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη τείνουν να απομακρύνουν τις δύο οντότητες του ημι-ομοσπονδιακού κράτους.
Και η αιτία αυτού δεν πρέπει να αναζητείται στις «προκλητικές δραστηριότητες του Dodik», αλλά στην μακροχρόνια παραβίαση των νόμιμων δικαιωμάτων και αιτημάτων του σερβικού λαού.
Από τη στροφή του 19ου προς τον 20ό αιώνα, τα Βαλκάνια έχουν χαρακτηριστεί ως «πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης».
Διόλου άγνωστε δεν είναι άλλωστε, ότι η κρίση στη Βοσνία οδήγησε στην έκρηξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
Η επίθεση στη Γιουγκοσλαβία το 1941 προηγήθηκε της επίθεσης του Χίτλερ κατά της Σοβιετικής Ένωσης.
Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και η επέμβαση του ΝΑΤΟ τη δεκαετία του 1990 αποτέλεσαν τον πρόλογο για έναν νέο γύρο αντιπαράθεσης μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον τη δεκαετία του 2010.
Ειρηνικά μέσα εξακολουθούν να υπάρχουν για την επίλυση της κατάστασης, αλλά το ερώτημα παραμένει: χρειάζονται πραγματικά μια ειρηνική διευθέτηση εκείνοι που δημιούργησαν ένα τεχνητό κράτος το 1995 για να καταπνίξουν την αυτονομία των Σερβοβόσνιων;
www.bankingnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου