Νέα απαγόρευση πώλησης ελληνικού προϊόντος λόγω σοβαρού κινδύνου – Τρίτη ευρωπαϊκή παρέμβαση μέσα σε λίγες ημέρες

Οι ευρωπαϊκές αρχές εκπέμπουν νέο συναγερμό μετά τον εντοπισμό

επικίνδυνων υπολειμμάτων σε ελληνικό φορτίο

Για τρίτη φορά μέσα σε λίγες ημέρες, ευρωπαϊκές αρχές εντοπίζουν υπερβάσεις φυτοφαρμάκου σε φρούτα ελληνικής προέλευσης, επιβεβαιώνοντας ότι το ζήτημα δεν είναι μεμονωμένο αλλά επαναλαμβανόμενο και πλέον συστημικό. Μετά τις δύο ειδοποιήσεις της 18ης και 19ης Νοεμβρίου από Πολωνία και Ρουμανία, δύο νέες ενημερώσεις από Πολωνία κα Ρουμανία αναδεικνύει ξανά το ίδιο πρόβλημα: ανίχνευση υπολειμμάτων σε επίπεδα πολλαπλάσια του επιτρεπτού ευρωπαϊκού ορίου.

 Οι ρουμανικές αρχές εξέδωσαν χθες 3 Δεκεμβρίου 2025 νέα ευρωπαϊκή ειδοποίηση (RASFF 2025.9660) για υπέρβαση του μέγιστου επιτρεπτού ορίου acetamiprid σε λευκά σταφύλια ελληνικής προέλευσης. Η ειδοποίηση, που βασίστηκε σε ελέγχους της ίδιας της εταιρείας, ταξινομήθηκε ως «πληροφοριακή ειδοποίηση προς προσοχή», αλλά με σαφή αξιολόγηση κινδύνου ως «σοβαρού». Η νέα ειδοποίηση έδειξε ποσότητα φυτοφαρμάκου 0,21 mg/kg, δηλαδή περίπου 260% πάνω από το θεσμοθετημένο ευρωπαϊκό όριο. Η Ρουμανία προχώρησε σε καταστροφή του φορτίου και ενημέρωσε την ΕΕ ότι το προϊόν δεν διακινήθηκε σε άλλα κράτη-μέλη. Και οι αρχές της Πολωνίας εντόπισαν υπέρβαση του ορίου για acetamiprid σε ελληνικά σταφύλια σε επίπεδο 0,32 mg/kg έναντι επιτρεπόμενου 0,08 mg/kg.

Στις 19 Νοεμβρίου είχαν προηγηθεί δύο διαφορετικές ευρωπαϊκές ειδοποιήσεις, πάλι από Πολωνία και Ρουμανία, για πανομοιότυπες υπερβάσεις acetamiprid σε ελληνικά λευκά σταφύλια. Η Πολωνία, μέσω του RASFF 2025.9052, εντόπισε συγκέντρωση 0,56 mg/kg έναντι ορίου 0,08 mg/kg, υπέρβαση της τάξης του 600%, χαρακτηρίζοντας τον κίνδυνο σοβαρό και αποσύροντας το προϊόν από την αγορά. Λίγες ώρες νωρίτερα, η Ρουμανία είχε ενημερώσει για ακόμη υψηλότερη τιμή: 0,58 mg/kg (625% πάνω από το όριο) στο RASFF 2025.8972, οδηγώντας επίσης σε άμεση απόσυρση.

Και τα επίσημα ευρήματα του ΥΠΑΑΤ ενισχύουν αυτή την εικόνα. Στους ελέγχους του Οκτωβρίου, μη εγκεκριμένες δραστικές ουσίες εντοπίστηκαν μόνο σε δείγματα ελληνικής παραγωγής. Σε επιτραπέζια σταφύλια από supermarket ανιχνεύθηκε dimethomorph, του οποίου η χρήση έχει απαγορευτεί. Στους ελέγχους τον Σεπτέμβριο εντοπίστηκαν υπερβάσεις της δραστικής ουσίας acetamiprid σε τέσσερα δείγματα επιτραπέζιων σταφυλιών στα 22 (ποσοστό 18%!) και ένα δείγμα οινοποιήσιμων, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως “πιθανής επικινδυνότητας”. Το ποσοστό 18% είναι πολύ υψηλό για να αγνοηθεί και τα δείγματα χαρακτηρίστηκαν ως πιθανής επικινδυνότητας.

Το acetamiprid, νεονικοτινοειδές εντομοκτόνο, εξακολουθεί να είναι εγκεκριμένο στην ΕΕ, αλλά η θέση του είναι υπό αμφισβήτηση. Η EFSA ήδη χαρακτηρίζει την ουσία ως «απαράδεκτο κίνδυνο», κυρίως λόγω ενδοκρινικής διαταραχής και αναπτυξιακής νευροτοξικότητας. Παρότι η οξεία τοξικότητα θεωρείται χαμηλή και οι σημερινές εκτιμήσεις έκθεσης δείχνουν ότι ο γενικός πληθυσμός δεν υπερβαίνει τα υφιστάμενα όρια, αυτό δεν ισχύει εξίσου για τις ευάλωτες ομάδες. Περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως η PAN Europe επισημαίνουν ότι η συζήτηση πλέον δεν αφορά το αν η ουσία επηρεάζει τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο, αλλά σε ποιο βαθμό και ποια όρια μπορούν να θεωρηθούν πραγματικά ασφαλή.

Η νέα ρουμανική ειδοποίηση της 3ης Δεκεμβρίου εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο αυξανόμενης ανησυχίας και δείχνει ότι οι υπερβάσεις δεν είναι περιστασιακές αλλά μέρος ενός προβλήματος που έχει ήδη καταγραφεί από τους επίσημους ελέγχους. Οι ρουμανικές αρχές ολοκλήρωσαν την έρευνα, υποβάθμισαν τυπικά την ειδοποίηση μετά την καταστροφή του προϊόντος, αλλά κράτησαν τον φάκελο ανοιχτό για παρακολούθηση. Η υπόθεση ενισχύει την πίεση για αυστηρότερους ελέγχους στις ελληνικές εξαγωγές σταφυλιών και για ταχύτερη ευρωπαϊκή επανεξέταση της δραστικής ουσίας.