Kαλό Μήνα....

Καλό μήνα Αναγνώστες μου, Ιούνιος μπήκε , ελπίζω και εύχομαι χωρίς βροχές γιατι αν συνεχίσει ετσι θα....βουλιάξουμε για τα καλά, οι καλιέργειες απο τα απανωτά χαλάζια κατεστραμμενες , η διάθεση και το ηθικό πεσμένο.
Εχω την εντύπωση πως  μαζί με όλα όσα μας συμβαίνουν , ειναι εναντίον μας η φύση,ο Θεός (ήμαρτον Θεέ μου)νιώθω ο,τι μας έχουν εγκαταλειψει όλοι...
Ας είναι όμως καινούριο μήνας , ας τον καλωςορίσουμε με αισιοδοξία μαθαίνοντας και λίγα αλλά χρησιμα πράγματα γι αυτόν ,μαζί  με τον ωραιο πίνακα του Τσαρούχη..

Ο Ιούνιος αντιστοιχεί με το τέλος του αρχαίου ελληνικού μήνα Θαργηλίωνα και με τις αρχές του Σκιροφορίωνα. Είναι ο μήνας του θερισμού και πολλών άλλων γεωργικών εργασιών. Έχει πολλές ονομασίες, από τις οποίες η πιο διαδεδομένη είναι «θεριστής» που προέρχεται από το θερισμό των 
σιτηρών. Επίσης, Πρωτόλης ή Πρωτογιούλης, δηλ. πρώτος μήνας και αρχή του καλοκαιριού, Ερινιαστής, Αλυθτσατσής (Κάλυμνος), Ρινιαστής (Πάρος), Ορνιαστής (Άνδρος), Λιοτρόπης, Κερασάρης (Γρεβενά) και Κερασινός (Πόντος), γιατί τότε ωριμάζουν τα κεράσια.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ:

Θερισμός σιταριών, κριθαριών, οσπρίων, σανών.
Πότισμα και σκάλισμα χωραφιών.
Φύτεμα σπανακιών, φασολιών, κουνουπιδιών.

«Χαράκωμα» των αμπελιών. Καταπολέμηση των ασθενειών τους.

Μάζεμα ντομάτας, μελιτζάνας, πιπεριάς, κολοκυθιάς.
Μεταφορά κυψελών στο θυμάρι.
Απογαλακτισμός των ζώων που είναι 3 μηνών.
Πρώιμο ζευγάρωμα προβάτων.

ΓΙΟΡΤΕΣ:

Η ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ, ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
Η γενέθλιος ημέρα της εκκλησίας του Χριστού. Την ίδια μέρα γίνεται μεσολογγίτικη γιορτή στη μνήμη και την ψυχανάπαυση των πεσόντων της Εξόδου, στο μοναστήρι του Αγίου Συμεών, στους πρόποδες του βουνού Ζυγός, κοντά στο Μεσολόγγι (τόπος συνάντησης των «Ελεύθερων πολιορκημένων», αν βέβαια τα είχαν καταφέρει).

Η γιορτή του Αϊ-Γιαννιού, του Λαμπαδάρη, του Φανιστή, του Απορνιαστή, του Ριζικάρη, του Ριγανά και του Κλήδονα είναι η πιο σπουδαία κατά τον Ιούνιο. Γενέθλιο Ιωάννου του Προδρόμου στις 24 Ιουνίου. Το γενέθλιο συμπίπτει με τις θερινές τροπές του ηλίου. Την ημέρα αυτή-τ' Αϊ-Γιαννιού του Λιοτροπιού (Κύθνος) ή Λιτροπίου (Κύμη) ή Αλιτροπιού (Λέσβος)-τραγουδούν: «Ο Ήλιος τρέμει, γυρίζει σαν τροχός, είναι θαμπερός».

Την ημέρα αυτή άναβαν φωτιές συνήθως σε σταυροδρόμια κατά γειτονιές, με ανταγωνιστική διάθεση, κάθε γειτονιά θέλει να ανάψει τη μεγαλύτερη φωτιά. Σ' αυτήν έριχναν και εύφλεκτα παλιοσύνεργα του χωρικού νοικοκυριού και απαραίτητα το μαγιάτικο στεφάνι.

Μικροί και μεγάλοι, πηδώντας τις φωτιές («φωτάρες»-Ίος), κάνουν και μια ευχή για καλή υγεία και απαλλαγή από το κακό. Η ευχή ήταν: «Πηδώ τον χρόνο τον παλιό και πάω στον πιο καλό».

Πολλοί ακολουθώντας το πανάρχαιο έθιμο ανάβουν φωτιές στους δρόμους και πηδάνε πάνω απ' αυτές λέγοντας: «Αφήνω το κακό, πάω στο καλύτερο».

Οι αρχαίοι γύρω από τις καθαρτήριες πυρές που άναβαν στο Άστυ την ίδια μέρα των τροπών του Ηλίου έλεγαν: «Έφυγον κακόν, εύρον άμεινον».

ΕΘΙΜΑ-ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ:

ΤΟΥ ΘΕΡΙΣΜΟΥ:
Στο Δρυμό Θεσσαλονίκης και αλλού, το πρώτο δεμάτι σταχυών που δένουν, το στήνουν όρθιο και το προσκυνούν, ενώ ο νοικοκύρης ρίχνει νομίσματα.

Στη Σκύρο σαν αποθερίσουν, αφήνουν δύο λημάρια αποθέρι στο χωράφι άθερα, για χαρά του χωραφιού και για να φάνε τα πουλιά και τα αγρίμια.

Στο Μανιάκι Πυλίας αφήνουν ένα κομμάτι αθέριστο και λένε ότι είναι τα γένια του νοικοκύρη, τον οποίο σηκώνουν στα χέρια ψηλά και τον αφήνουν να πατήσει στη γη, μόνο αν τάξει στους θεριστές κρασί και κότα.

Στην Κάρπαθο χαράσσουν με το δρεπάνι ένα κύκλο, που περιλαμβάνει τα τελευταία στάχυα. Στον κύκλο μπαίνει η νεαρότερη θερίστρια, σταυροκοπιέται και πετάει επάνω το δρεπάνι της φωνάζοντας: «Και του χρόνου, καλαλωνεμένα, καλοφαωμένα, καλοπρουκισμένα»!

ΤΟ ΤΖΙΤΖΙΡΟΚΛΙΝΟ (Νέο Σούλι Σερρών)

Η λέξη είναι σύνθετη από το τζίτζιρας (=τζίτζικας) και το κλίκι (=τσουρέκι, το κικλίσκιον των Βυζαντινών). Το ζύμωναν τον Ιούνιο με Ιούλιο, με το πρώτο αλεύρι από την καινούργια σοδειά σιταριού. Ήταν ένα μικρό καρβέλι, βάρους ενός κιλού περίπου, με μια τρύπα στη μέση, όπου έβαζαν ένα κλωνάρι βασιλικό. Το πήγαιναν στη βρύση της γειτονιάς, στο «σουλ' ναρ», και πριν το τοποθετήσουν κάτω από τη βρύση, απ' το «λουλά», έκοβαν βιαστικά, μικροί μεγάλοι, από ένα κομμάτι. Παράλληλα ακουγόταν και η ευχή: «όπως τρέχ' του νιρό, να τρέχ' κι του μπιρικέτ'». Ό,τι απέμενε, το άφηναν στη μια εσοχή της βρύσης, για να το φάει ο τζίτζικας το χειμώνα.

ΣΚΙΡΟΦΟΡΙΑ: ΕΘΙΜΟ ΑΡΧΑΙΩΝ ΤΟ ΜΗΝΑ ΙΟΥΝΙΟ

Οι Αθηναίοι, εκτός από τις πυρές, στις 12 Σκιροφοριώνος γιόρταζαν το θερινό ηλιοτρόπιο. Τότε ο ιερεύς του Ηλίου με την ιέρεια της Αθηνάς και του Ποσειδώνα πήγαιναν στην Αγορά, κρατώντας πολύχρωμες ομπρέλες (σκίρα) κι από κει τα Σκιροφόρια. Ο ιερέας του Ήλιου <απόγονος του Ερεχθέως> φορούσε μίτρα απαστράπτουσα, κρατούσε Ηλιοτρόπιο και χρυσή ακτινωτή μάσκα υποδυόμενος τον θεό Ήλιο.

ΚΛΗΔΩΝΑΣ

Μαντική πρακτική, πανελλήνια γνωστή. Την παραμονή της γιορτής ένα αγόρι ή κορίτσι (τυχερό), που έχει δηλ. εν ζωή τους γονείς του, φέρνει από τη βρύση (ή από το πηγάδι) αμίλητο (ή βουβό ή αρπαχτικό) νερό» και το αδειάζει σε ένα μικρό κιούπι. Τα άλλα παιδιά, νέοι και νέες που έχουν μαζευτεί, ρίχνουν στο αγγείο το ριζακάρι τους: ένα δαχτυλίδι, ένα σκουλαρίκι κ.λπ. Κατόπιν σκεπάζουν το κιούπι με ένα κόκκινο πανί, το κλειδώνουν με κλειδαριά και «το εκθέτουν τη νύχτα, για να … αστρονομιστεί». Το άνοιγμα του κλήδονα γίνεται το πρωί βγαίνοντας ο ήλιος. Στην Κρήτη, τα κορίτσια έπαιρναν από το αμίλητο νερό του Κλήδονα και μεσημέρι το έριχναν στο πηγάδι. Η κοπέλα έστεκε στο χείλος του, κρατώντας ένα καθρέφτη με τρόπο ώστε οι ακτίνες του ήλιου να αντανακλώνται στο νερό, στην επιφάνεια του οποίου, όπως έλεγαν, σχηματιζόταν το είδωλο του μέλλοντα συζύγου τους.


ΤΟ ΣΤΙΦΑΔΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥ

Η αρχή αυτού του εθίμου τοποθετείται, σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις, στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Όπως λέγεται, ένας χριστιανός, από τα Σπάτα Αττικής, κατόρθωσε να αποφύγει τη σύλληψη και τη θανάτωσή του από τους Τούρκους με τη βοήθεια του Αγίου Πέτρου, γι' αυτό κι έταξε να θυσιάσει ένα μοσχάρι στη γιορτή του. Αλλά όταν ήρθε η μέρα αυτή, μετάνιωσε για το τάμα του και θυσίασε ένα αρνί. Το ταμένο όμως ζώο ήρθε μοναχό του και ξεψύχησε μπροστά στην εκκλησία. Το γεγονός αυτό έκανε μεγάλη εντύπωση και οι Σπαταναίοι άρχισαν από τότε να κάνουν θυσία κάθε χρόνο στον άγιο. Σήμερα αγοράζεται με κοινή εισφορά ένας μεγάλος αριθμός από βοοειδή και με το κρέας τους παρασκευάζεται «στιφάδο». Αντιμετωπίζουν μάλιστα σαν θαύμα το γεγονός, ότι τα μάτια δεν δακρύζουν από το πολύωρο καθάρισμα τόνων κρεμμυδιών. Το πρωί μετά τη θεία λειτουργία, μοιράζεται στους πανηγυριστές, αφού βράσει όλο το βράδυ σε μεγάλα καζάνια.

ektiesthisi