Αντίπαρος: Ένα κόσμημα ιστορικής αξίας

Η Αντίπαρος, με αρχαία ονομασία «Ωλίαρος» που σημαίνει δασώδες βουνό, έχει έκταση μόλις 35 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με ακτές που ξεπερνούν σε μήκος τα 57 χλμ. Έχει ηφαιστειογενές έδαφος, ξηρό κλίμα και αρκετά μεταλλεύματα στο εσωτερικό του νησιού.
 Παρθένα τοπία, γοητευτικά χωριά και απομονωμένες παραλίες συνθέτουν ένα υπέροχο σκηνικό, το οποίο είναι ιδιαιτέρως δελεαστικό.

Μεταξύ της Αντιπάρου και της Πάρου, υπάρχει ένα θαλάσσιο χώρισμα, γνωστό ως Αμφίγειο, βάθους 4,5 μ. Η Αντίπαρος είναι κυρίως πεδινή, με ψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία, σε υψόμετρο 300 μέτρων.

Ιστορία

Η Αντίπαρος είναι ένα μικρό νησί αλλά με μακρά και πλούσια ιστορία, που χρονολογείται χιλιάδες χρόνια πίσω. Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι του νησιού ήταν οι Κάρες οι οποίοι δημιούργησαν μια ακμάζουσα κοινότητα στην Αντίπαρο και άφησαν πίσω τους πολλά αντικείμενα που μπορεί κανείς να δει σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο του νησιού.

Ύστερα καταλήφθηκε από τους Πέρσες, τους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς και τους Ενετούς. Κάθε μια από αυτές τις δυνάμεις άφησε το αποτύπωμά της στο νησί, με πολλά αρχαία ερείπια, οχυρώσεις και άλλες κατασκευές οι οποίες υπάρχουν ακόμα και σήμερα.

Από τις αρχαιολογικές ανασκαφές, οι οποίες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα,  έχουν έρθει στην επιφάνεια αρκετά ευρήματα, όπως κομμάτια γλυπτών φιλοτεχνημένα πάνω σε μάρμαρο, κεφαλές και μέρη από αγάλματα κούρων, ένα κτιριακό συγκρότημα, μαρμάρινα μέλη γλυπτών, αρχαϊκές κεφαλές κούρων, ο κορμός γυμνού ανδρικού αγάλματος, τμήμα αρχαίου ελληνικού αγγείου που χρησίμευε στις λατρείες ως δεξαμενή αγιασμένου νερού και φέρει επιγραφή «Μάρδης ανέθηκεν». Επίσης, αποκαλύφθηκε ένας κτιστός τετράγωνος μαρμάρινος βωμός αφιερωμένος στη Θεά Εστία και μέρη ναού δωρικού ρυθμού από το 500 π.Χ.

Ο οικισμός του Σάλιαγκου, χρονολογείται τουλάχιστον από τα τέλη της 5ης χιλιετίας π.Χ. και βρέθηκαν κουτάλια από μύδια, εργαλεία από κόκκαλο, αγγεία και διάφορα άλλα αντικείμενα της καθημερινότητας.

Ήθη – Έθιμα

Στα Θεοφάνια, μετά τη ρίψη του Σταυρού στη θάλασσα για τον Αγιασμό των υδάτων, ο πιστός που καταφέρνει να τον πιάσει, επισκέπτεται μαζί με τον Σταυρό κάθε ένα σπίτι ξεχωριστά.

Τις Απόκριες, οι μασκαράδες επισκέπτονται τα σπίτια και τους προσφέρονται κρασί και μεζέδες, ξεκινώντας έτσι ένα αυθόρμητο γλέντι.

Το βράδυ της Κυριακής της Τυρινής έβραζαν ένα αυγό σφιχτό και το έδεναν μ’ έναν σπάγκο στο ταβάνι. Έχοντας τα χέρια δεμένα πίσω, προσπαθούσαν να το πιάσουν με το στόμα.

Το Σάββατο του Λαζάρου φτιάχνουν τα λαζαράκια.

Τη Μεγάλη Πέμπτη βάφουν και στολίζουν με ποικίλα σχέδια τα παραδοσιακά αυγά. Παρασκεύαζαν με ζυμάρι κουλούρια και ψωμί.

Το Μεγάλο Σάββατο μαγειρεύουν τη μαγειρίτσα με το κεφάλι και τα πόδια αρνιού ή κατσικιού.

Τη Δευτέρα του Πάσχα υπάρχει το έθιμο της «Κούνιας». Οι νέοι του χωριού στήνουν αυτοσχέδιες κούνιες στα σοκάκια και κουνάνε τα κορίτσια, απαγγέλλοντας αυτοσχέδιους στίχους

Τα Χοιροσφάγια  είναι οικογενειακή εορτή κατά την οποία συγκεντρώνονται τα μέλη μίας οικογένειας, τους φθινοπωρινούς μήνες, για να θανατώσουν το γουρούνι που διαθέτουν και να το αποθηκεύσουν για τον χειμώνα.

Είδη τουρισμού

Πολιτιστικός τουρισμός, θρησκευτικός τουρισμός, οινοτουρισμός, επαγγελματικός τουρισμός, κοινωνικός τουρισμός, θαλάσσιος τουρισμός, αθλητικός τουρισμός, περιπατητικός τουρισμός, εναλλακτικός τουρισμός, οικοτουριστιμός, ακόμη και βοτανολογικός τουρισμός.

Παραλίες

Με αμμουδιά	Με βότσαλο	Με βράχια
Βαθύς Βόλος οργανωμένη	Φανερωμένη
Σιφνέικο	Επιτάφιος
Σωρός οργανωμένη	Κακό Ρέμα
Ψαραλυκή οργανωμένη
Παναγιά
Λιβάδια
Γλυφά οργανωμένη
Άγιος  Γεώργιος  οργανωμένη
Άγιος Σπυρίδωνας οργανωμένη
Φανάρι οργανωμένη
Θεολόγος οργανωμένη
Άγιος Σώστης
Φανάρι+βότσαλο οργανωμένη
Μοναστήρια+βότσαλο
Απάντημα οργανωμένη
Σώστης

Αξιοθέατα

1. Ο Αρχαίος Οικισμός στην ακατοίκητη βραχονησίδα Σάλιαγκο.
2. Οι Τάφοι Ελληνικής και Ρωμαϊκής Περιόδου στην ακατοίκητη βραχονησίδα Τσιμηντήρι.
3. Το Ιερό του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος, το οποίο είναι ένα πολύ καλά διατηρημένο ιερό του 7ου αιώνα.
4. Το Γεωτεχνολογικό Μνημείο, για να θυμίζει τις μεταλλευτικές εργασίες που άρχισαν το 1873.
5. Το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο.
6. Ο ανεμόμυλος.
7. Το ενετικό κάστρο της Αντιπάρου χρονολογείται στα μέσα του 15ου αιώνα. Είχε σκοπό να προστατεύσει τους κατοίκους από τις εχθρικές επιδρομές και κατοικήθηκε μέχρι τον 19ο αιώνα. Διασώζονται μέχρι σήμερα κάποια από τα κτίσματα και σε μερικά διατηρούνται ακόμα εντοιχισμένα οικόσημα.
8. Μέσα στο Κάστρο η εκκλησία του Αγίου Νικολάου η οποία χτίστηκε στα μέσα του 17ου αιώνα.
9. Στην εκκλησία της Ευαγγελίστριας -μέσα στο κάστρο και αυτή- μπορεί κάποιος να θαυμάσει την εικόνα του 17ου αιώνα, με την Αγία Παρασκευή και τον Χριστό ως Μέγα Αρχιερέα.
10. Η μονόκλιτη της Αντιπάρου.
11. Ο Άγιος Ιωάννης ο Σπηλιώτης, εκκλησάκι το οποίο βρίσκεται στην είσοδο του σπηλαίου της Αντιπάρου. Εικάζεται ότι κατασκευάστηκε πριν από τον 17^ο αιώνα, ενδεχομένως από τους Βυζαντινούς χρόνους.

Φυσικά αξιοθέατα

Το Σπήλαιο της Αντιπάρου ή Καταφύγι, διακοσμημένο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες που δημιουργούν μία μοναδική αίσθηση, εάν αναλογιστούμε πως κάθε εκατοστό χρειάζεται περίπου έναν χρόνο για να σχηματιστεί.

Σπορ

Καταδύσεις, βόλτες με σκάφος, jet ski, ψάρεμα από σκάφος, θαλάσσιο σκι, πεζοπορία, τρέξιμο, windsurfing, kitesurfing κ.α.

Τοπικές συνταγές και τοπικά προϊόντα

1. Λιαστές μαρίδες.
2. Αστακός.
3. Κακαβιά.
4. Χταπόδι.
5. Ρεβίθια.
6. Φάβα.
7. Οι σαλιάκοι (σαλιγκάρια).
8. Αγριοκούνελα.
9. Κόκορας πατίδος.
10. Kολοκυθοκεφτέδες.
11. Μπουρεκάκια με γέμιση από μέλι, καρύδια και σουσάμι.
12. Ραβιόλια αποκριάτικα.
13. Τσικουδιά.
14. Σούμα.
15. Κάπαρη.
16. Κεφαλοτύρι.
17. Μυζήθρα (τυρί, γλυκιά και ξινή).
18. Τουλουμοτύρι.