Μνήμη και Facebook

Κάποιος από τους φίλους σου μισεί τη δουλειά του, άλλος είναι ενθουσιασμένος που θα πάει σε μία συναυλία και ένας τρίτος λέει έφαγε το πιο λαχταριστό παγωτό. Φυσικά τα ξέρεις γιατί το ανακοίνωσαν στο Facebook.

Κάποιος από τους φίλους σου μισεί τη δουλειά του, κάποιος άλλος είναι ενθουσιασμένος που θα πάει σε μία συναυλία και ένας τρίτος σου λέει ότι μόλις έφαγε το πιο λαχταριστό παγωτό. Φυσικά τα ξέρεις όλα αυτά γιατί το ανακοίνωσαν στο Facebook. Αν κάποιος σας ρωτούσε τι κάνουν οι φίλοι σας το πιθανότερο είναι ότι θα θυμόσασταν τις ανακοινώσεις τους σχετικά πολύ εύκολα.

Θυμάστε, όμως, εξίσου εύκολα έστω και μια φράση του Καζαντζάκη; (όχι του Καζαντζίδη). Μήπως κάτι από το έργο του Νίτσε; Μάλλον όχι. Όπως φαίνεται ο μέσος άνθρωπος είναι πολύ πιο πιθανόν να θυμάται μια κατάσταση που είδε στο Facebook από μια πρόταση που διάβασε σε ένα βιβλίο.

Τα συμπεράσματα αυτά διατυπώθηκαν από μια ομάδα ψυχολόγων στο παν/μιο του Σαν Ντιέγκο από τύχη. Οι ερευνητές αρχικά επιδίωκαν να χρησιμοποιήσουν τις κοινοποιήσεις στο Facebook σαν ένα μέσο πρόκλησης συναισθημάτων. Στην πορεία ανακάλυψαν πως αυτές οι αναρτήσεις έμεναν στη μνήμη των χρηστών περισσότερο και έτσι αποφάσισαν να το ψάξουν περισσότερο.

Συγκέντρωσαν λοιπόν 200 μηνύματα στο Facebook από λογαριασμούς προπτυχιακών φοιτητών που διατελούσαν κάποια ερευνητική εργασία. Μερικά παραδείγματα είναι τα εξής: «Η χρονολόγηση μερικές φορές με προβληματίζει,» «Η βιβλιοθήκη είναι ένας χώρος μελέτης και όχι για να μιλάς στο κινητό σου» κτλ. Στη συνέχεια συγκέντρωσαν τυχαία άλλες 200 προτάσεις από βιβλία που είχαν εκδοθεί πρόσφατα.

Μερικές από αυτές τις προτάσεις ήταν οι εξής: «Κάτω από την υπερβολική τριχοφυΐα στο πρόσωπο λάμπει ένα μεγάλο χαμόγελο,» και «Ακόμα και η τιμή έχει όρια.» Οι επιστήμονες αφαίρεσαν κάθε στοιχείο από τις αναρτήσεις και τις προτάσεις από τα βιβλία που έδινε κάποια ένδειξη για την προέλευσή τους, διάλεξαν 100 από κάθε ομάδα και ζήτησαν από 32 προπτυχιακούς φοιτητές παν/μίου να μελετήσουν και να απομνημονεύσουν τις 100 φράσεις είτε από το Facebook είτε από τα βιβλία, χωρίζοντάς τους σε ομάδες των 16 ατόμων.

Αργότερα έβαλαν τους εθελοντές μπροστά από μία οθόνη υπολογιστή και τους έδειξαν από τις προτάσεις που είχε μελετήσει ο εθελοντής και μία που ήταν καινούργια για αυτόν. Μετά τους ζητήθηκε να σημειώσουν αν την είχαν ξαναδεί την πρόταση και κατά πόσο ήταν σίγουροι για αυτό.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι αναρτήσεις από το Facebook ήταν μια και μισή φορά πιο εύκολο να απομνημονευθούν από τις προτάσεις μέσα από τα βιβλία. Η ίδια ομάδα επιστημόνων έκανε επίσης ένα τεστ μνήμης με ανθρώπινα πρόσωπα και ακόμα και τότε αποδείχθηκε ότι οι αναρτήσεις του Facebook ήταν δύο φορές περισσότερο απομνημονεύσιμες.

Εντάξει, θα πει κάποιος, ίσως ό,τι γράφεται στο Facebook είναι πιο εύκολο να το θυμηθεί κανείς γιατί είναι σύντομο και εύκολο και κάθε πρόταση είναι μία απλή σκέψη. Η φράση «πάω να φτιάξω καφέ» είναι πολύ περισσότερο εύκολη βασικά από την «Κάτω από την υπερβολική τριχοφυΐα στο πρόσωπο λάμπει ένα μεγάλο χαμόγελο.» Οι ερευνητές το σκέφτηκαν αυτό και αποφάσισαν να κάνουν άλλο ένα τεστ.

Όταν λοιπόν έδειξαν τους τίτλους ειδήσεων από το CNN σε αντιπαραβολή με τυχαίες προτάσεις από άρθρα και σχόλια που γράφονταν κάτω από άρθρα επικαιρότητας ανακάλυψαν ότι τα σχόλια των αναγνωστών ήταν πιο εύκολα στην απομνημόνευση από τους τίτλους ειδήσεων, οι οποίοι απομνημονεύονταν με τη σειρά τους πιο εύκολα από τις προτάσεις που προέρχονταν από τα βιβλία.

Τα νέα που αφορούσαν επίσης την κοσμική ζωή των διασήμων ήταν ακόμα πιο εύκολο να απομνημονευθούν από τους τίτλους ειδήσεων, αλλά στην περίπτωση των αντίστοιχων σχολίων, εδώ τα ξεπέρασαν όλα. Φαίνεται έτσι ότι μία κουτσομπολίστικη διάθεση δεν θα μπορούσε να ευθύνεται εξ ολοκλήρου για τη σχέση μνήμης και Facebook όσον αφορά τις αναρτήσεις και τα σχόλια, σημειώνουν οι ερευνητές.

Υπάρχει λοιπόν κάτι πολύ συγκεκριμένο με τα σχόλια, τα Tweets και τις αναρτήσεις—αυτές τις ασήμαντες καθημερινές κουβέντες που θυμόμαστε. Μέσα σε λίγα χρόνια δεν θα μας εκπλήσσει πλέον να θεωρούμε ότι ήταν ανωμαλία των προηγούμενων γενεών να γράφουν και να εκφράζονται προσεκτικά ή να υπάρχουν βιβλία χωρίς έστω και μία εικόνα. Φαίνεται πως όλα αυτά τα μέσα που επέτρεψαν στη γλώσσα να γίνει πιο άμεση και καθημερινή οδηγούν επίσης σε μία επικοινωνία προ-εγγράμματη, γεγονός που δικαιολογεί και ότι μπορεί να τη θυμάται κανείς πιο εύκολα.

Όλα τα παραπάνω δεν είναι τίποτα περισσότερο ή λιγότερο από την συντονισμένη προσπάθεια (δεν εννοώ συνομοσιολογική) και συνέργεια πολλών παραγόντων που συμβαίνουν (ή επιβάλλονται;) στον άνθρωπο,ώστε να πάψει να είναι άνθρωπος, άσχετα με το αν αυτό-προσδιορίζεται έτσι.


Από τις ανεξέλεγκτες σκέψεις, συναισθήματα και λέξεις που βρωμίζει το χώρο του, από τα ρήγματα που δημιουργούνται στις εγκεφαλικές του συνάψεις μετά τη χρήση ναρκωτικών ουσιών, από τις πλαστικές και χημικές τροφές που καταναλώνει, από τα κάθε είδους «δεκανίκια» που απαιτεί να γεμίσει τα κενά του για να «επιβιώσει», από την παράδοση άνευ όρων σε ομάδες-μαντριά που του κλέβουν την ελευθερία –ροή- και τον εγκλωβίζουν, τον παγώνουν … όλα αυτά και άλλα τόσα κάνουν τον άνθρωπο να αποδέχεται και να συμφωνεί για την εικόνα του κόσμου που του παρουσιάζουν.

«Χρησιμοποιήστε το χρόνο σας για να βελτιώσετε τον εαυτό σας μέσα από τα γραπτά των άλλων, έτσι ώστε να αποκτήσετε εύκολα αυτά για τα οποία οι άλλοι μόχθησαν σκληρά». Η ανάγνωση σπουδαίων βιβλίων θα σας προμηθεύσει τα καύσιμα που χρειάζεστε για να τα βγάλετε πέρα με τους αντίθετους ανέμους που πνέουν ανάμεσα σε σας και την επιτυχία, με προορισμό τους στόχους και την επίτευξη του Σκοπού σας.

Να υποθέσω (επαναλαμβάνω) πως έχετε ήδη έναν ΞΕΚΑΘΑΡΟ και ΓΡΑΠΤΟ, Σ Κ Ο Π Ο ζωής !

Φυσικά δεν δαιμονοποιούμε το Facebook ή οποιοδήποτε άλλο εργαλείο δικτύωσης. Αν όμως έχεις ΣΚΟΠΟ, αν είσαι επιχειρηματίας ή πωλητής π.χ τότε ξέρεις πως ο χρόνος σου είναι πολύτιμος και δεν σου τρώει το FB ούτε δευτερόλεπτο, περισσότερο από όσο χρειάζεται για να κάνεις την δουλειά σου. Δεν θα αναλωθείς σε τίποτε περισσότερο απ ότι κάνει τον ΣΚΟΠΟ σου να εκπληρώνεται.

Αν έχεις ΣΚΟΠΟ και δεν είσαι ΦσΚ (Φτερό στο Κύμα). Θεωρώ πως το facebook έκανε τόσο μεγάλη επιτυχία και χτύπησε χρυσή φλέβα, γιατί πέτυχε διάνα αυτά που ο κόσμος θέλει.. Τι θέλει ο κόσμος; (και ας μην το παραδέχεται). Να προβάλλει, να ισχυροποιήσει και να κανακέψει το ΕΓΩ του.

@ Andrew Kalenas