Πώς οι Αλβανοί παρουσιάζουν ως αλβανικής καταγωγής τον Γεώργιο Καστριώτη.Ένας από τους λιγότερο γνωστούς ήρωες της Ελληνικής Ιστορίας θεωρείται ο Γεώργιος Καστριώτης,γνωστός κι ως Σκεντέρμπεης. Αποτελεί τον εθνικό ήρωα των Αλβανών την ίδια ώρα που θεωρείται άγνωστος ή παρουσιάζεται λανθασμένα ως Αλβανικής καταγωγής στην Ελλάδα. Ας δούμε όμως τελικά ποιος ήταν ο Σκεντέρμπεης.\\
Γεννήθηκε στις 6 Μαΐου 1405 από αλβανό πατέρα και σερβίδα μητέρα, σε μια εποχή που η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έπνεε τα λοίσθια.
Το πραγματικό του όνομα είναι Γεώργιος Καστριώτης. Το επίθετό του παρουσιάζει και την πραγματική του καταγωγή αφού ο παππούς του, Κων/νος Καστριώτης (1390), ήταν ηγεμόνας της περιοχής της Καστοριάς και της Ημαθίας. Πατέρας του ήταν ο Ιωάννης Καστριώτης, ηγεμόνας της Κρόιας ενώ η μητέρα του καταγόταν από τη Σερβία (Βοϊσάβα).
Λίγο καιρό πριν την Άλωση της Πόλης κι ενώ ο σουλτάνος Μουράτ Β’ κατακτούσε την μια βυζαντινή επαρχία μετά την άλλη, ζητά από τον ηγεμόνα της Κρόιας ως εκδήλωση υποταγής και εγγύηση της κυριαρχίας του, την ομηρία των 4 γιων του ένας εκ των οποίων ήταν ο Γεώργιος. Ο Ι. Καστριώτης δέχτηκε και τα παιδιά του αφού ασπάσθηκαν τον ισλαμισμό (ήταν χριστιανοί), βρέθηκαν να ανατρέφονται στη σουλτανική αυλή της Ανδριανουπόλεως παρέα με τον μετέπειτα Πορθητή της Πόλεως, Μωάμεθ τον Β’. Ο σουλτάνος Μουράτ, βλέποντας την εξαιρετική πρόοδο και τα χαρίσματα του ελληνόπουλου, του προσέδωσε την τουρκική ονομασία «Ισκεντέρ μπέη» (Σκεντέρμπεης) που σημαίνει «Αλέξανδρος ηγεμών».
Παρόλη την οθωμανική ανατροφή του, ο Γεώργιος δεν ξεχνούσε τις ρίζες του. Η είδηση του θανάτου των γονιών του και η καταπίεση των ομοεθνών του από τον τουρκικό ζυγό έδωσαν το έναυσμα στον Σκεντέρμπεη να λιποτακτήσει σε μάχη στη Σερβία και να επιστρέψει στα πατρογονικά του εδάφη. Αφού νυμφεύεται την Ανδρονίκη Κομνηνή, ο Γεώργιος Καστριώτης στις 28 Νοεμβρίου 1443 κηρύσσει την επανάστασή του κατά των Τούρκων. Ως έμβλημά του χρησιμοποίησε τον βυζαντινό δικέφαλο αετό σε κόκκινο φόντο, τη σημερινή πλέον σημαία της Αλβανίας.
Ο Γεώργιος Καστριώτης χάρη στις πολεμικές του αρετές κατάφερε να απελευθερώσει την επαρχία του από την τουρκική κατοχή και να προκαλέσει το θαυμασμό στην χριστιανική Δύση που ανέμενε την οθωμανική απειλή. Ήταν τόσο μεγάλες οι επιτυχίες του Καστριώτη που ανάγκασε τον ίδιο τον σουλτάνο να εκστρατεύσει εναντίον του. Χαρακτηριστικοί είναι και οι έπαινοι του πάπα Κάλλιστρου Γ’, ονομάζοντας τον Καστριώτη «ιππότη του Χριστού» και «αθλητή του Θεού». Ακόμη και μετά την Άλωση της Πόλης (1453), ο Σκεντέρμπεης δρούσε ανενόχλητος μέχρι τον θάνατό του. Στις 17 Ιανουαρίου 1467 και σε ηλικία 63 ετών πέθανε από ελονοσία. Θάφτηκε με τις τιμές που αρμόζουν σε έναν θρύλο στο Ναό του Αγίου Νικολάου στο Αλέσσιο (αρχαία Λισσός).
Αποδείξεις της ελληνικής καταγωγής του Σκεντέρμπεη
Παρά την γνώση της καταγωγής του, οι Αλβανοί συνεχίζουν να πιστεύουν και να διαδίδουν ορισμένοι Έλληνες εν αγνοία τους ότι ο Σκεντέρμπεης ήταν Αλβανός επειδή έδρασε στην περιοχή της σημερινής Αλβανίας. Βέβαια εκτός του ότι ξεχνάνε την ελληνικότητα των αλβανικών εδαφών (από την εποχή του Πύρρου), πράττουν το μεθοδολογικό σφάλμα του ετεροχρονισμού στην προσπάθειά τους να βρουν έναν μεγάλο ήρωα μιας και η ολιγόχρονη αλβανική ιστορία δεν είχε να επιδείξει κάποιον ήρωα αφού πάντοτε υπέκυπταν σε δωροδοκίες και πολιτικές πιέσεις των μεγαλύτερων δυνάμεων (βλέπε Οθωμανική Αυτοκρατορία, φασιστική Ιταλία, ναζιστική Γερμανία και Σοβιετική Ένωση).
Ιδού μερικές αποδείξεις της ρίζας του Γεωργίου Καστριώτου:
o Ο ίδιος ο Καστριώτης ήταν ελληνομαθής και όλες του οι επιστολές προς τους ηγεμόνες της Δύσης και το Σουλτάνο γράφονταν στα ελληνικά, παρουσιαζόμενος μάλιστα ως απόγονος των Ηπειρωτών κι όχι των Ιλλυριών (βλέπε επιστολή προς τον Ιταλό Ursini, 1460). Έφερε το μακεδονικό κράνος με το διπλό κέρας ενώ χρησιμοποιούσε το όνομα του Μεγ. Αλεξάνδρου, δείγμα συνείδησης εθνικής συνέχειας.
o Μιλώντας ενώπιον του Πάπα Παύλου Β’ τονίζει: «Μετά την υποδούλωσιν της Ασίας και της Ελλάδος, μετά την σφαγήν των ηγεμονικών γόνων της Κων/πόλεως, της Τραπεζούντος… και την ερήμωσιν μεγίστου μέρους της Μακεδονίας και της Ηπείρου, απέναντι του αγρίου κατακτητού του αγωνιζομένου να συντρίψη τον σταυρόν, να ανυψώση επί του Καπιτωλίου την ημισέληνον και να πληρώση δούλων τον κόσμον όλον … μόνος εγώ ίσταμαι μετά των λειψάνων των στρατιωτών μου και μετά της μικράς μου επικρατείας…».
o Ο Τούρκος βιογράφος του Αλή Πασά, Αχμέτ Μουφίτ, γράφει για τον Καστριώτη: «το έτος 1443 δραπέτευσε από το οθωμανικό στρατόπεδο του Μοράβα ο Έλληνας ηγεμόνας Καστριώτης και πήγε στην έδρα των προγόνων του, την Κρόια».
o Ιταλικές, Αγγλικές και Σουηδικές αναφορές θεωρούν τον Σκεντέρμπεη Έλληνα. Έτσι ο Ιταλός A. Salvi στην τραγωδία του (1718) τον αναφέρει ως Έλληνα (Greco). Ο Άγγλος C. Randall το 1810 τον αποκαλεί Έλληνα Ήρωα (Grecian Hero) και οι Σουηδοί Barrau αρχικά και Rudbeck αργότερα (1835) θεωρούν τον Γ. Καστριώτη Έλληνα.
Οι αποδείξεις είναι τόσες πολλές που είναι αδύνατον να καταγραφούν σε λίγες γραμμές. Καλούνται οι Έλληνες ιστορικοί να σταματήσουν αυτήν την διαστρέβλωση και να γράφουν ψευδώς στα ελληνικά βιβλία περι Αλβανού ηγεμόνα. Παρομοίως, καλούνται όλοι οι Έλληνες να γνωρίζουν τι εστί Σκεντέρμπεης και να απαντούν καταλλήλως στους παραπλανημένους φιλοξενούμενούς μας Αλβανούς.
O ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ
Η Ελληνική Ιστορία είναι γεμάτη από μεγάλες ηρωικές προσωπικότητες γνωστές αλλά και άγνωστες. Στην χωρία των αγνώστων και παραμελημένων ηρώων στους σύγχρονους καιρούς ανήκει και ο ήρωας της Νέας Ηπείρου, ο αρβανίτης πολέμαρχος Γεώργιος Καστριώτης ο επονομασθείς τουρκιστί Σκεντέρμπεης, δηλαδή Αλέξανδρος.
Ο Γεώργιος Καστριώτης ήταν όπως και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος οι μορφές αυτές που αγαπήθηκαν, τραγουδήθηκαν, έγιναν θρύλος και παραμύθι της γιαγιάς κατά τη διάρκεια της πολύχρονης τουρκοκρατίας στον ελληνικό χώρο.
Ξεχασμένος μεταξύ των νεοελλήνων, δημοφιλής όμως τον 15ο και 16ο αιώνα στους περίφημους «στρατιώτες» που μελετούσαν τα κατορθώματά του, αλλά και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης κάθε καπετάνιος που μπορούσε να διαβάσει πέντε γράμματα διάβαζε για τα κατορθώματα του Σκεντέρμπεη που κυκλοφορούσαν τότε και είχαν μεγάλη απήχηση. Ο Κολοκοτρώνης μας λέει στα Απομνημονεύματά του:
«Ανέγνωσα τον βίον του Σκεντέρμπεη, εσυλλογούμουν τα έργα του…»
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ
Ο Σκεντέρμπεης γεννήθηκε το 1405 στην Κρούγια της Νέας Ηπείρου, της ονομαζομένης τώρα Αλβανίας. Ήταν γυιος του Ιωάννη Καστριώτη, φεουδάρχου της περιοχής.
Η Παλαιά και η Νέα Ήπειρος κατά το πρώτο τέταρτο του 15ου αιώνος εδιαιρείτο σε διάφορα φέουδα χωρίς σταθερά όρια. Αυτά μετεβάλλοντο συνεχώς ως αποτέλεσμα διαφόρων πολέμων μεταξύ των φεουδαρχών. Στο βόρειο τμήμα της περιοχής, υπήρχαν τα φέουδα του Μπάλσα, του Ντουκαγκίνη, του Ζαχαρία, του Γουνίνη, του Σπανού και του Δούσμανη. Νοτιότερα, δηλαδή στη Νέα Ήπειρο, τα φέουδα των οικογενειών των Τόπια, Μουζάκη, Αριανίτη και Καστριώτη, με κέντρα το Δυρράχιο, το Μπεράτι, το Βελιγράδι, την Κρούγια και το σημερινό Ελμπασάν, και νοτιότερα το φέουδο του Γκίνου Μπούα Σπάτα τον οποίον διεδέχθη ο Μαυρίκιος Μπούας Σπάτας, και το φέουδο του Γκιν Ζενεμπίση. Το φέουδο του πρώτου εξετείνετο στην περιοχή της Άρτας και του δευτέρου στην περιοχή του Αργυροκάστρου. Η μορφή αυτή διακυβερνήσεως της περιοχής κατά φάρες κράτησε μέχρι το έτος 1415. Οι Τούρκοι αφού εξήλθαν από μια εσωτερική κρίση, δηλαδή τον πόλεμο μεταξύ των επιγόνων του Σουλτάνου Βαγιαζήτ, ανέδειξαν τον ισχυρό Σουλτάνο Μωάμεθ Α΄ και από το 1415 έως το 1419 κατέλαβαν όλες τις φεουδαρχίες της περιοχής και κατάρτισαν νέο φορολογικό σύστημα. Οι πιο πολλοί φεουδάρχαι υπέκυψαν και έγιναν φόρου υποτελείς στον Σουλτάνο. Υπήρχαν και φεουδάρχαι που εγκατέλειψαν τον τόπο όπως ο Γκιν Ζενεμπίσης, ο Μαυρίκιος Μπούας Σπάτας και ο Μπάλσας. Ο πατέρας του Καστριώτη, παρά την αρχική αντίσταση που προέβαλε, υποτάχθηκε στη νέα κατάσταση.
Μεταξύ των υποχρεώσεων των φεουδαρχών ήταν και η υποχρέωση να στέλνουν στο Σουλτάνο στην Αδριανούπολη ένα ή και περισσότερα από τα παιδιά τους για να υπηρετήσουν στη στρατιωτική σχολή ως Ιτς-Ογλάν. Στη σχολή αυτή οι νεαροί γυιοί των φεουδαρχών εξισλαμίζοντο για να αναλάβουν αργότερα διάφορα επίσημα κυβερνητικά καθήκοντα με βεβαιωμένη την πίστη στο Σουλτάνο. Τα καθήκοντα αυτά ήσαν π.χ. αρχηγός του στρατού μιας περιοχής ή μιας επαρχίας, διοικητής της φρουράς ενός φρουρίου, διοικητής της αστυνομίας μιας πόλεως, κ.λ.π.
Μεταξύ των Ιτς-Ογλάν που εστάλησαν στον Σουλτάνο ήταν και τα παιδιά του Ιωάννη Καστριώτη. Ο μικρότερος γυιος απ’ όλους, ο Γεώργιος ή Γκέργκι, βρέθηκε σε ηλικία 18 ετών στην Αδριανούπολη. Με ωραία θωριά, με ανάστημα γιγαντιαίο όπως αναφέρουν οι βιογράφοι του, και με μύτη γρυπή, προκάλεσε το θαυμασμό των Τούρκων για τα χαρίσματά του και του απέδωσαν το όνομα Ισκεντέρ (Αλέξανδρος). Εκεί, εκτός από τα ελληνικά και την αρβανίτικη διάλεκτο που μιλούσε, έμαθε τα τουρκικά, τα αραβικά και τα ιταλικά.
Ως άνθρωπος και στρατιωτικός ηγέτης διεκρίνετο για τα εξαίρετα ψυχικά του χαρίσματα, τη γενναιότητά του, τη σύνεσή του αλλά και την ευγλωττία του με την οποία κέρδιζε τις ψυχές των στρατιωτών του οι οποίοι ήσαν διατεθειμένοι να υποστούν οιανδήποτε θυσία και να προχωρήσουν ακόμη και εις τον θάνατο χάριν του αρχηγού των. Στο τέλος κάθε μάχης εισήρχετο στις σκηνές των πληγωμένων και παρακολουθούσε αυτοπροσώπως την θεραπεία τους. Είχε κερδίσει λοιπόν την εμπιστοσύνη των στρατιωτών του τόσο κατά την περίοδο της ζωής του κατά την οποίαν ήτο υπό τας διαταγάς του Σουλτάνου, όσο και κατά την περίοδο κατά την οποίαν ύψωσε το λάβαρο της επαναστάσεως εναντίον των Τούρκων στην περιοχή της αρβανιτιάς αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου.
Ο Σουλτάνος Μουράτ Β’ έχοντας αναγνωρίσει την γενναιότητά του τον είχε στείλει με στρατεύματα στα μέτωπα των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας. Την περίοδο της υποτέλειας ο Καστριώτης δεν διέκοψε τους δεσμούς του με την οικογένειά του. Πότε-πότε επανήρχετο στην πατρίδα του κοντά στον πατέρα του.
Το 1438 ο Σκεντέρμπεης υπηρέτησε ως Σούμπασης στο βιλαέτι της Κρούγιας, δηλαδή ως αρχηγός της επαρχίας. Το 1440 απομακρύνθηκε από την Κρούγια και ανέλαβε Σαντζάκμπεης στην Ντίμπρα, δηλαδή τη Δίβρη, που ανήκε στο βιλαέτι του Μοναστηρίου. Την περίοδο εκείνη συνέσφιξε τους δεσμούς του με τον λαό αλλά και τους φεουδάρχες. Ιστοριογράφοι και αναλυταί της ζωής του Σκεντέρμπεη παραδέχονται ότι αυτός δεν άλλαξε ποτέ την πίστη του και παρέμεινε πάντα χριστιανός. Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην πατρίδα του επεδίωξε να έλθει σε επαφή με τις δυτικές δυνάμεις (Βενετία, Ραγούζα, Νεάπολη). Ειδικά προς το βασιλέα της Νεαπόλεως Αλφόνσο εμπιστεύθηκε τις προθέσεις του για μελλοντική εξέγερση κατά των Τούρκων. Ο Καστριώτης λοιπόν περίμενε την κατάλληλη ευκαιρία για να δράσει. Αυτή δεν άργησε. Η Ουγγαρία μαζί με την Κωνσταντινούπολη, ελεύθερο απομεινάρι της πάλαι ποτέ κραταιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ήσαν οι μόνες από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις που ανθίσταντο κατά της Οθωμανικής πλημμυρίδος.
Κατά το 1439-1442 οι Ούγγροι εφαρμόζοντες την πολεμική τακτική του «Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση» έφεραν σε δύσκολη θέση τους Τούρκους. Ο Σκεντέρμπεης ζήτησε να σταλεί στο μέτωπο του Δουνάβεως υπό τας διαταγάς του μπέη της Ρούμελης. Όταν στις αρχές Νοεμβρίου του 1443 οι Ούγγροι κατενίκησαν τους Τούρκους ο Σκεντέρμπεης βρήκε τη χρυσή ευκαιρία για να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιό του. Μέσα στη σύγχυση της ήττας αποσκίρτησε μαζί με 300 πιστούς ιππείς συμπεριλαμβανομένων του αδελφού του Στανίση Καστριώτη και του ανηψιού του Μούρτο Χάμζα, και μετά από μια πορεία επτά ημερών έφθασαν έξω από την Κρούγια κατά της οποίας επιτίθεται. Την κυριεύει, την απελευθερώνει και υψώνει τη βυζαντινή ερυθρά σημαία με το δικέφαλο αετό η οποία ήτο και το οικόσημο των Καστριώτηδων, και η οποία επεβλήθη στις αρχές του 20ου αιώνος ως το εθνικό σύμβολο της Αλβανίας, του νέου κράτους – δημιουργήματος των συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων.
Ο ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΤΕΙ ΤΟΝ ΜΩΑΜΕΘ
Για 25 χρόνια ο Σκεντέρμπεης θα δημιουργήσει μια ελεύθερη ζώνη στην τουρκοκρατούμενη χερσόνησο του Αίμου και θα θραύσει και θα ταπεινώσει τις δυνάμεις δύο Σουλτάνων, του Μουράτ Β΄ και του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή αποτελουμένας από εκατοντάδας χιλιάδας στρατού.
«Εάν δεν είχε γεννηθεί ο Σκεντέρμπεης, έλεγε ο Μωάμεθ Β΄, εγώ θα είχα συνδέσει τον κόλπο της Αδριατικής με την Ενετική Δημοκρατία, θα είχα θέσει το σαρίκι επί της κεφαλής του Πάπα και την ημισέληνο επί του τρούλου του Αγίου Πέτρου».
Η επιρροή του Σκεντέρμπεη και οι εστίες εξεγέρσεως έφθαναν μέχρι του Αμβρακικού κόλπου και η ηγετική του μορφή ένωσε τις διάφορες αλληλομαχόμενες φατριές. Ο Σκεντέρμπεης φρόντισε να δημιουργήσει εστίες εξεγέρσεως εκτός της Κρούγιας και νοτιότερα, όπως στο Πωγώνι, στο φρούριο της Βελλάς αλλά και της Χειμάρρας. Η Χειμάρρα από τότε και καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας μέχρι τις μέρες μας αποτελεί ένα φρούριο του Ελληνισμού. Οι έλληνες ιστορικοί δεν έχουν ασχοληθεί ιδιαίτερα με το βραχύβιο ανεξάρτητο κράτος του Καστριώτη. Το μέγεθος και τη σημασία της εξεγέρσεώς μαρτυρεί το γεγονός ότι ο Μουράτ Β΄ τέθηκε επικεφαλής δυνάμεως 200 000 ανδρών, τεραστίας δια την εποχή, η οποία ασφαλώς δεν θα εχρειάζετο εάν επρόκειτο να καταληφθεί μόνο το φρούριο της Κρούγιας.
Οι Χειμαρριώτες στάθηκαν στο πλευρό του Καστριώτη και, στην άμυνα της Κρούγιας,συμμετείχαν και οι φάρες του Ανδρούτσου, του Μπότσαρη, κ.ά., οι οποίες μετά την κατάρρευση της επαναστάσεως και το θάνατο του Σκεντέρμπεη κατήλθαν προς Νότον και αποίκησαν τα απρόσιτα όρη του Σουλίου. Σύμφωνα με τον στρατηγό Δημήτριο Νότη Μπότσαρη, αρχηγό του Σώματος των Εθελοντών εντοπίων Ηπειρωτών κατά το 1912-13: «Θανόντος του Σκεντέρμπεη οι Μποτσαραίοι μαχόμενοι προς Τούρκους και Τουρκαλβανούς, κατήλθον προς την Δράγανη. Κατά τας αρχάς δ ε του 17ου αιώνος ίδρυσαν με άλλους αδούλωτους Έλληνες την Σουλιώτικη Συμπολιτεία».Οι Χειμαρριώτες έναν αιώνα μετά τον θάνατο του Σκεντέρμπεη αποκαλούν τον Καστριώτη ηγεμόνα τους. Σε έγγραφό τους προς τον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ΄ με ημερομηνία 12 Ιουλίου 1577 αποκαλούσαν τον Σκεντέρμπεη «Ρήγα» τους.
Ομοίως και οι κάτοικοι της Κορυτσάς, ονομαστοί για την παλικαριά τους, πολέμησαν σκληρά στο πλευρό του Καστριώτη.
Η ΕΛΛΗΝΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗ
Ο Καστριώτης είχε ελληνοχριστιανική συνείδηση και ήταν κάτοχος της ελληνικής παιδείας. Τα έγγραφα που συντάσσονταν στην καγκελαρία του ήταν γραμμένα στην ελληνική. Το 1461 απευθυνόμενος προς τον Σουλτάνο Μωάμεθ Β΄ έγραφε:
«Γεώργιος Καστριώτης ο μετονομασθείς Σκεντέρμπεης, ηγεμών των Ηπειρωτών και Αλβανών, στρατιώτης του Ιησού Χριστού προς Μωάμεθ τον μονάρχην των Οθωμανών, χαίρειν…». Ομοίως απευθυνόμενος προς τον βασιλέα Αλφόνσο αυτοαποκαλείται «Πρίγκηψ των Ηπειρωτών».
Η εξέγερση της Ηπείρου εξέπληξε τους Ευρωπαίους ηγεμόνες. Όπως προείπαμε, αμέσως μετά την Κρούγια ακολούθησαν και οι εξεγέρσεις των υπολοίπων περιοχών. Προς τον σκοπόν αυτόν συνήλθαν το Μάρτη του 1444 οι φεουδάρχες της περιοχής Παλαιάς και Νέας Ηπείρου – χαρακτηριστικά αναφέρουμε τον Γεώργιο Αριανίτη, τον Θοδωρή Θώπια, τον Νικόλαο Ντουκαγκίνη, τον Παύλο Ντουκαγκίνη, τον Θοδωρή Κορώνα Μουζάκη, τον Λέκκα Ζαχαριά, τον Λέκκα Δούσμανη, τον Γιώργη Μπάλσα, τον Πέτρο Σπανό, κ.ά. Στην συνάντηση μετείχε και ο Στεφάν Τσερνόγιεβιτς, ως αντιπρόσωπος των κατοίκων του Μαυροβουνίου. Εκεί ανακηρύχθηκε ο Σκεντέρμπεης Γενικός Αρχηγός και όλοι ορκίστηκαν αντίσταση κατά του Τούρκου δυνάστη.
Οι Ούγγροι επίσης ενθαρρυνόμενοι από τας υποσχέσεις του Πάπα και σε συνεννόηση με τον Σκεντέρμπεη μαζί με δυνάμεις Πολάκων και Ρουμάνων διέβησαν τον Δούναβη και έφθασαν στη Βάρνα της Βουλγαρίας. Ομοίως δυνάμεις του Σκεντέρμπεη με επικεφαλής τον Γεώργιο Αριανίτη εισήλθαν στη Μακεδονία όπου συγκέντρωσαν στρατεύματα εθελοντών προς ενίσχυση των δυνάμεων του Ούγγρου βασιλέως Βλαδισλάου. Όταν ο Ούγγρος βασιλιάς πληγώθηκε θανάσιμα από τις δυνάμεις του Σουλτάνου που κατέφθασαν στη Βάρνα με τη βοήθεια Γενοβέζικων πλοίων, η συμμαχία των Χριστιανικών δυνάμεων διελύθη.
Ο Ιανέσκου Ουνιάδης, αρχηγός της μάχης της Βάρνης, συνέχισε να βρίσκεται σε επαφή με τον Σκεντέρμπεη, πράγμα που εξαγρίωσε τον Σουλτάνο ο οποίος συγκέντρωσε όλο το στρατό της Ασίας και της Ευρώπης και μαζί με τον διάδοχό του Μωάμεθ Β΄ εισήλθε στην περιοχή βορείως της Νέας Ηπείρου (Βόρειος Αλβανία) και μέσω του Γενούσου ποταμού (Σκούμπι), έφτασε στην Κρούγια, κατά την πολιορκία της οποίας χρησιμοποίησε για πρώτη φορά πολιορκητικές μηχανές.
Μέχρι να φτάσει όμως ο στρατός του Σουλτάνου στην Κρούγια είχε υποστεί τέτοιες καταστροφές από καταδρομικές ενέργειες των στρατιωτών του Σκεντέρμπεη ώστε ο Τούρκος χρονικογράφος Ντουρσούν Μπέης γράφει: «Μόνον οι δαίμονες, όπως είναι οι κάτοικοι των μερών εκείνων, μπορούν, εξοικειωμένοι με τα όρη τους, οι κατηραμένοι αυτοί άπιστοι, να κτυπούν με δηλητηριώδη βέλη».
Η πολιορκία απέτυχε και ο Μουράτ Β΄ αποχώρησε ηττημένος για να πεθάνει ντροπιασμένος λίγο αργότερα στην Αδριανούπολη.
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ
Εν τω μεταξύ ο Σκεντέρμπεης υπογράφει συμμαχία το Μάρτιο του 1451 με τον βασιλέα Αλφόνσο της Νεαπόλεως ο οποίος ονειρευόταν να ιδρύσει Μεσογειακή Αυτοκρατορία.
Ο διάδοχος του Μουράτ, νεαρός Σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ ετοίμασε άλλες δύο εκστρατείες κατά του κράτους του Καστριώτη – Σκεντέρμπεη οι οποίες όμως απέτυχαν και αυτές, το καλοκαίρι του 1452 και τον Απρίλιο του 1453, την εποχή δηλαδή κατά την οποία η γενναία φρουρά της Κωνσταντινουπόλεως υπό τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ΄ τον Παλαιολόγο έδινε τον υπέρ πάντων αγώνα.
Η κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως έκανε αίσθηση και σκόρπισε τον πανικό σε όλη την Ευρώπη. Ο Σκεντέρμπεης από τούδε και στο εξής δεν θα είχε να αντιμετωπίσει μόνο τους Τούρκους και εξισλαμισμένους Αρβανίτες εκστρατεύοντες εναντίον του, αλλά και τους εξωμότες φεουδάρχες πρώην πιστούς του.
Ακόμη και ο ανεψιός του Χάμζας μετά τη γέννηση του υιού του Σκεντέρμπεη, Ιωάννη, αφού έχασε την ελπίδα της διαδοχής, υποτάχθηκε στον εχθρό και οδήγησε τις δυνάμεις του εναντίον της πατρίδος του, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες στους Τούρκους τόσο για την περιοχή όσο και για τις στρατηγικές τακτικές του θείου του.
Το 1464 πέθανε ο Πάπας Πίος Β΄ ο οποίος ματαίως προσπαθούσε να ενώσει τις διηρημένες ευρωπαϊκές δυνάμεις και να οργανώσει σταυροφορία κατά του Σουλτάνου. Την ίδια χρονιά ο Σουλτάνος έστειλε εκστρατευτικό σώμα κατά του Σκεντέρμπεη με σκοπό την ερήμωση της χώρας αλλά και την αποκοπή των πηγών του ανεφοδιασμού της. Για άλλη μια φορά ο Σκεντέρμπεης τον Αύγουστο του 1464 κατακερμάτισε τις τουρκικές δυνάμεις.
Το 1465 άλλες τέσσερεις εκστρατείες καθοδηγούμενες από αρβανίτες εξωμότες αποτυγχάνουν.
Το 1466 ο ίδιος ο Μωάμεθ επικεφαλής 150 000 έως 200 000 στρατιωτών, γενιτσάρων, Οθωμανών της Ανατολής και εξωμοτών εμφανίζεται μπροστά στην Κρούγια. Ο χρονικογράφος Κριτόβουλος αναφέρει ότι οι Ηπειρώτες και Αρβανίτες αγωνιστές όταν εδιώκοντο από τις δυνάμεις των Τούρκων προτιμούσαν να γκρεμίζονται από τα βράχια και να φονεύονται παρά να παραδίδονται ικέτες. Και η εκστρατεία αυτή απέτυχε μετά από αλλεπάλληλες καταδρομικές επιχειρήσεις στο στρατόπεδο του Σουλτάνου που είχαν σαν αποτέλεσμα ακόμη και τον θάνατο ενός εκ των στρατιωτικών ηγετών, του εξωμότη Αρβανίτη Μπαλαμπά Πασά.
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟ 1468
Το 1466 ο γενναίος αρχηγός Γεώργιος Καστριώτης Σκεντέρμπεης, φορώντας την πολεμική του γούνα παρουσιάστηκε αυτοπροσώπως στον Πάπα Παύλο Β΄ και τους καρδιναλίους προκειμένου να βοηθήσουν στην διοργάνωση εκστρατείας των Ευρωπαίων ηγεμόνων εναντίον του Μωάμεθ.
Η παρουσία του προξένησε την περιέργεια του κόσμου οι οποίοι συγκεντρώθηκαν να ιδούν τον φημισμένο ήρωα. Σύμφωνα με τον Βαρλέτιο ο Σκεντέρμπεης τελείωσε την ομιλία του προς τον Πάπα ως εξής: «Μετά την καταστροφήν της Ασίας και της Ελλάδος, μετά την σφαγήν των πριγκίπων της Κωνσταντινουπόλεως, της Τραπεζούντος, της Σερβίας, της Βοσνίας, της Μολδοβλαχίας, μετά την υποδούλωσιν της Πελοποννήσου και την λεηλάτησιν του μεγαλυτέρου μέρους της Μακεδονίας και της Ηπείρου, έμεινα εγώ μόνος μου με το αδύνατον και μικρόν κράτος μου, με τους στρατιώτας μου εξηντλημένους από τόσους πολέμους, καμφθέντας μετά τόσας μάχας, ώστε η Ήπειρος δεν έχει πλέον εις τα σπλάχνα της εν μέρος υγιές δια να λάβη νέας πληγάς και δεν έμεινε πλέον εις αυτήν αίμα δια να το χύση υπέρ του χριστιανικού λαού. Εις την Μακεδονίαν ταύτην, τοσούτον άφθονον εις στρατιώτας, εις πρίγκιπας και εις οπλαρχηγούς δεν μένει άλλο, ή μόνον η ημετέρα ανδρεία και ψυχή ακαταδάμαστος. Ελάτε λοιπόν προς βοήθειάν μας, ενόσω είναι εισέτι καιρός, όσον ούπω ίσως δεν θέλουν υπάρχει πλέον αθληταί του Χριστού από το άλλο μέρος του Αδριατικού Πελάγους».
Τον Απρίλιο του 1467 ο Σκεντέρμπεης επιστρέφει στην πατρίδα του. Η βοήθεια που έλαβε από τον Πάπα ήτο μόνον εις χρήμα και ήταν τέτοια, μόλις 3000 τάλιρα, ώστε να χαρακτηριστεί ως ατιμία των χριστιανικών δυνάμεων. Ο Καστριώτης παρέμενε πιστός στην συμφωνηθείσα μεταξύ Βατικανού και Παλαιολόγων ένωση των εκκλησιών, και είναι αυτός ένας από τους λόγους που αγνοήθηκε από το επίσημο Ορθόδοξο Νεοελληνικό κράτος.
Η χώρα ήτο σε δύσκολη κατάσταση και τον Ιανουάριο του 1468 ο Καστριώτης συνεκάλεσε και δεύτερο συνέδριο στο Αλέσιο προκειμένου να αντιμετωπίσουν και τη νέα εκστρατεία του Μωάμεθ. Ο Σκεντέρμπεης δεν έλαβε μέρος στη μάχη γιατί ήταν ασθενής από μια πληγή που είχε στον ώμο του. Για άλλη μια φορά όμως οι στρατιώτες του και χωρίς τον αρχηγό τους κέρδισαν μια νέα νίκη.
Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣΟ Γεώργιος Καστριώτης ήτο μια μεγάλη πολιτική και στρατιωτική φυσιογνωμία της εποχής του. Σε μία εποχή ζυμώσεων και ανακατατάξεων στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και η γιγαντιαία του μορφή, κυριολεκτικώς και μεταφορικώς, απετέλεσε το βράχο αντιστάσεως στην Ασιατική λαίλαπα. Λέγεται πως ήτο μυημένος και στις ιδέες του Γεωργίου Πλήθωνος Γεμιστού, στην πολιτεία του οποίου αίτημα ήταν να ξεχωρίσουν οι πολεμιστές από τους γεωργούς. Ο Καστριώτης είχε αποστείλει στον Μπαλαμπά Πασά σκαπάνη, άροτρο και δρέπανο προσκαλώντας τον να επανέλθει στην τέχνη των προγόνων του.
Με τον θάνατο του Σκεντέρμπεη αυξήθηκε το κύμα μεταναστεύσεως των Ηπειρωτών στην Κάτω Ιταλία και Σικελία. Οι Τούρκοι κατέλαβαν τη χώρα και ο Μωάμεθ Β΄ έφθασε το 1474 στο Αλέσιο όπου διέταξε την εκταφή του νεκρού του Σκεντέρμπεη για να θαυμάσουν όλοι τον σκελετό του και στη συνέχεια να του αποδώσει ηγεμονικές τιμές.
Η μορφή του Σκεντέρμπεη έγινε θρύλος που κράτησε γερά μέχρι την Επανάσταση.
Οι υπερασπισταί του Μεσολογγίου τον θεωρούσαν τόσο δικό τους ώστε σε ένα από τα κανονιοστάσιά τους (πυροβολεία) είχαν δώσει το όνομα Σκεντέρμπεης, τρίτο κατά σειρά μετά από εκείνα των Δρακούλη και Κανάρη.
Ζωντανή όμως ανάμνηση της φρουράς του Σκεντέρμπεη και του κράτους του παρέμεινε η περιοχή της Χειμάρρας η οποία συνέχισε τις εξεγέρσεις κατά των Τούρκων με ηγέτες τον Γεώργιο Στρέσιο, τον Πήλιο Κασνέτση, κ.ά., με αποκορύφωμα την παροχή ειδικών προνομίων που διήρκεσαν μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα και καθιστούσαν την περιοχή τρόπον τινά αυτόνομο και ανεξάρτητο.
Από τους Οθωμανούς Αρβανίτες καθοδηγουμένους από τις ξένες δυνάμεις (Αυστροουγγαρία, και ιδιαιτέρως Ιταλία), γεννήθηκε το νέο κράτος που επέβαλε στους υπηκόους μια ξεχωριστή, όχι ηπειρώτικη ή αρβανίτικη συνείδηση αλλά αλβανική και ανθελληνική, κάνοντας εθνικό τους ήρωα τον Γεώργιο Καστριώτη και εθνικό τους σύμβολο τον δικέφαλο αετό. Το 1960 στην κεντρική πλατεία των Τιράνων, στο σημείο όπου ευρίσκετο το άγαλμα του Στάλιν το οποίο μετεφέρθη σε άλλο σημείο της πόλεως, στήθηκε το άγαλμα του έφιππου Σκεντέρμπεη. Ω! ποία ειρωνεία! Οι απόγονοι των εξωμοτών, αυτών που πρόδωσαν τον αρχηγό τους, να τον οικειοποιούνται ως «εθνικό ήρωα» και να τοποθετούν το άγαλμα του μεγάλου Ηπειρώτη πολέμαρχου δίπλα στο τζαμί που δεσπόζει της πλατείας.
Κάποτε, ο Πρίγκιπας του Τάραντος Ιωάννης Αντώνιος είχε χαρακτηρίσει τους στρατιώτες του Καστριώτη ως πρόβατα. Δια να λάβει την απάντηση του Σκεντέρμπεη: «Οι προπάτορες Ημών ήσαν Ηπειρώται, εκ των οποίων ηγέρθη εκείνος ο Πύρρος, του οποίου την ορμήν μόλις οι Ρωμαίοι ηδυνήθησαν να αντικρούσουν, εκείνος όστις δια των όπλων εκατέκτησε το Τάραντον και άλλας χώρας της Ιταλίας. Δεν έχεις άντρας δυνατούς ν’ αντισταθούν εις τους Ηπειρώτας ειμή τους Ταραντίνους, γένος ανθρώπων βρεμένων και γεννηθέντων μόνον δια να ψαρεύουν οψάρια».
neavi.blogspot.gr
Λίγο καιρό πριν την Άλωση της Πόλης κι ενώ ο σουλτάνος Μουράτ Β’ κατακτούσε την μια βυζαντινή επαρχία μετά την άλλη, ζητά από τον ηγεμόνα της Κρόιας ως εκδήλωση υποταγής και εγγύηση της κυριαρχίας του, την ομηρία των 4 γιων του ένας εκ των οποίων ήταν ο Γεώργιος. Ο Ι. Καστριώτης δέχτηκε και τα παιδιά του αφού ασπάσθηκαν τον ισλαμισμό (ήταν χριστιανοί), βρέθηκαν να ανατρέφονται στη σουλτανική αυλή της Ανδριανουπόλεως παρέα με τον μετέπειτα Πορθητή της Πόλεως, Μωάμεθ τον Β’. Ο σουλτάνος Μουράτ, βλέποντας την εξαιρετική πρόοδο και τα χαρίσματα του ελληνόπουλου, του προσέδωσε την τουρκική ονομασία «Ισκεντέρ μπέη» (Σκεντέρμπεης) που σημαίνει «Αλέξανδρος ηγεμών».Παρόλη την οθωμανική ανατροφή του, ο Γεώργιος δεν ξεχνούσε τις ρίζες του. Η είδηση του θανάτου των γονιών του και η καταπίεση των ομοεθνών του από τον τουρκικό ζυγό έδωσαν το έναυσμα στον Σκεντέρμπεη να λιποτακτήσει σε μάχη στη Σερβία και να επιστρέψει στα πατρογονικά του εδάφη. Αφού νυμφεύεται την Ανδρονίκη Κομνηνή, ο Γεώργιος Καστριώτης στις 28 Νοεμβρίου 1443 κηρύσσει την επανάστασή του κατά των Τούρκων. Ως έμβλημά του χρησιμοποίησε τον βυζαντινό δικέφαλο αετό σε κόκκινο φόντο, τη σημερινή πλέον σημαία της Αλβανίας.
Ο Γεώργιος Καστριώτης χάρη στις πολεμικές του αρετές κατάφερε να απελευθερώσει την επαρχία του από την τουρκική κατοχή και να προκαλέσει το θαυμασμό στην χριστιανική Δύση που ανέμενε την οθωμανική απειλή. Ήταν τόσο μεγάλες οι επιτυχίες του Καστριώτη που ανάγκασε τον ίδιο τον σουλτάνο να εκστρατεύσει εναντίον του. Χαρακτηριστικοί είναι και οι έπαινοι του πάπα Κάλλιστρου Γ’, ονομάζοντας τον Καστριώτη «ιππότη του Χριστού» και «αθλητή του Θεού». Ακόμη και μετά την Άλωση της Πόλης (1453), ο Σκεντέρμπεης δρούσε ανενόχλητος μέχρι τον θάνατό του. Στις 17 Ιανουαρίου 1467 και σε ηλικία 63 ετών πέθανε από ελονοσία. Θάφτηκε με τις τιμές που αρμόζουν σε έναν θρύλο στο Ναό του Αγίου Νικολάου στο Αλέσσιο (αρχαία Λισσός).
Αποδείξεις της ελληνικής καταγωγής του Σκεντέρμπεη
Παρά την γνώση της καταγωγής του, οι Αλβανοί συνεχίζουν να πιστεύουν και να διαδίδουν ορισμένοι Έλληνες εν αγνοία τους ότι ο Σκεντέρμπεης ήταν Αλβανός επειδή έδρασε στην περιοχή της σημερινής Αλβανίας. Βέβαια εκτός του ότι ξεχνάνε την ελληνικότητα των αλβανικών εδαφών (από την εποχή του Πύρρου), πράττουν το μεθοδολογικό σφάλμα του ετεροχρονισμού στην προσπάθειά τους να βρουν έναν μεγάλο ήρωα μιας και η ολιγόχρονη αλβανική ιστορία δεν είχε να επιδείξει κάποιον ήρωα αφού πάντοτε υπέκυπταν σε δωροδοκίες και πολιτικές πιέσεις των μεγαλύτερων δυνάμεων (βλέπε Οθωμανική Αυτοκρατορία, φασιστική Ιταλία, ναζιστική Γερμανία και Σοβιετική Ένωση).
Ιδού μερικές αποδείξεις της ρίζας του Γεωργίου Καστριώτου:
o Ο ίδιος ο Καστριώτης ήταν ελληνομαθής και όλες του οι επιστολές προς τους ηγεμόνες της Δύσης και το Σουλτάνο γράφονταν στα ελληνικά, παρουσιαζόμενος μάλιστα ως απόγονος των Ηπειρωτών κι όχι των Ιλλυριών (βλέπε επιστολή προς τον Ιταλό Ursini, 1460). Έφερε το μακεδονικό κράνος με το διπλό κέρας ενώ χρησιμοποιούσε το όνομα του Μεγ. Αλεξάνδρου, δείγμα συνείδησης εθνικής συνέχειας.
o Μιλώντας ενώπιον του Πάπα Παύλου Β’ τονίζει: «Μετά την υποδούλωσιν της Ασίας και της Ελλάδος, μετά την σφαγήν των ηγεμονικών γόνων της Κων/πόλεως, της Τραπεζούντος… και την ερήμωσιν μεγίστου μέρους της Μακεδονίας και της Ηπείρου, απέναντι του αγρίου κατακτητού του αγωνιζομένου να συντρίψη τον σταυρόν, να ανυψώση επί του Καπιτωλίου την ημισέληνον και να πληρώση δούλων τον κόσμον όλον … μόνος εγώ ίσταμαι μετά των λειψάνων των στρατιωτών μου και μετά της μικράς μου επικρατείας…».
o Ο Τούρκος βιογράφος του Αλή Πασά, Αχμέτ Μουφίτ, γράφει για τον Καστριώτη: «το έτος 1443 δραπέτευσε από το οθωμανικό στρατόπεδο του Μοράβα ο Έλληνας ηγεμόνας Καστριώτης και πήγε στην έδρα των προγόνων του, την Κρόια».
o Ιταλικές, Αγγλικές και Σουηδικές αναφορές θεωρούν τον Σκεντέρμπεη Έλληνα. Έτσι ο Ιταλός A. Salvi στην τραγωδία του (1718) τον αναφέρει ως Έλληνα (Greco). Ο Άγγλος C. Randall το 1810 τον αποκαλεί Έλληνα Ήρωα (Grecian Hero) και οι Σουηδοί Barrau αρχικά και Rudbeck αργότερα (1835) θεωρούν τον Γ. Καστριώτη Έλληνα.
Οι αποδείξεις είναι τόσες πολλές που είναι αδύνατον να καταγραφούν σε λίγες γραμμές. Καλούνται οι Έλληνες ιστορικοί να σταματήσουν αυτήν την διαστρέβλωση και να γράφουν ψευδώς στα ελληνικά βιβλία περι Αλβανού ηγεμόνα. Παρομοίως, καλούνται όλοι οι Έλληνες να γνωρίζουν τι εστί Σκεντέρμπεης και να απαντούν καταλλήλως στους παραπλανημένους φιλοξενούμενούς μας Αλβανούς.
O ΛΗΣΜΟΝΗΜΕΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ
Η Ελληνική Ιστορία είναι γεμάτη από μεγάλες ηρωικές προσωπικότητες γνωστές αλλά και άγνωστες. Στην χωρία των αγνώστων και παραμελημένων ηρώων στους σύγχρονους καιρούς ανήκει και ο ήρωας της Νέας Ηπείρου, ο αρβανίτης πολέμαρχος Γεώργιος Καστριώτης ο επονομασθείς τουρκιστί Σκεντέρμπεης, δηλαδή Αλέξανδρος.
Ο Γεώργιος Καστριώτης ήταν όπως και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος οι μορφές αυτές που αγαπήθηκαν, τραγουδήθηκαν, έγιναν θρύλος και παραμύθι της γιαγιάς κατά τη διάρκεια της πολύχρονης τουρκοκρατίας στον ελληνικό χώρο.
Ξεχασμένος μεταξύ των νεοελλήνων, δημοφιλής όμως τον 15ο και 16ο αιώνα στους περίφημους «στρατιώτες» που μελετούσαν τα κατορθώματά του, αλλά και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης κάθε καπετάνιος που μπορούσε να διαβάσει πέντε γράμματα διάβαζε για τα κατορθώματα του Σκεντέρμπεη που κυκλοφορούσαν τότε και είχαν μεγάλη απήχηση. Ο Κολοκοτρώνης μας λέει στα Απομνημονεύματά του:
«Ανέγνωσα τον βίον του Σκεντέρμπεη, εσυλλογούμουν τα έργα του…»
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ
Ο Σκεντέρμπεης γεννήθηκε το 1405 στην Κρούγια της Νέας Ηπείρου, της ονομαζομένης τώρα Αλβανίας. Ήταν γυιος του Ιωάννη Καστριώτη, φεουδάρχου της περιοχής.Η Παλαιά και η Νέα Ήπειρος κατά το πρώτο τέταρτο του 15ου αιώνος εδιαιρείτο σε διάφορα φέουδα χωρίς σταθερά όρια. Αυτά μετεβάλλοντο συνεχώς ως αποτέλεσμα διαφόρων πολέμων μεταξύ των φεουδαρχών. Στο βόρειο τμήμα της περιοχής, υπήρχαν τα φέουδα του Μπάλσα, του Ντουκαγκίνη, του Ζαχαρία, του Γουνίνη, του Σπανού και του Δούσμανη. Νοτιότερα, δηλαδή στη Νέα Ήπειρο, τα φέουδα των οικογενειών των Τόπια, Μουζάκη, Αριανίτη και Καστριώτη, με κέντρα το Δυρράχιο, το Μπεράτι, το Βελιγράδι, την Κρούγια και το σημερινό Ελμπασάν, και νοτιότερα το φέουδο του Γκίνου Μπούα Σπάτα τον οποίον διεδέχθη ο Μαυρίκιος Μπούας Σπάτας, και το φέουδο του Γκιν Ζενεμπίση. Το φέουδο του πρώτου εξετείνετο στην περιοχή της Άρτας και του δευτέρου στην περιοχή του Αργυροκάστρου. Η μορφή αυτή διακυβερνήσεως της περιοχής κατά φάρες κράτησε μέχρι το έτος 1415. Οι Τούρκοι αφού εξήλθαν από μια εσωτερική κρίση, δηλαδή τον πόλεμο μεταξύ των επιγόνων του Σουλτάνου Βαγιαζήτ, ανέδειξαν τον ισχυρό Σουλτάνο Μωάμεθ Α΄ και από το 1415 έως το 1419 κατέλαβαν όλες τις φεουδαρχίες της περιοχής και κατάρτισαν νέο φορολογικό σύστημα. Οι πιο πολλοί φεουδάρχαι υπέκυψαν και έγιναν φόρου υποτελείς στον Σουλτάνο. Υπήρχαν και φεουδάρχαι που εγκατέλειψαν τον τόπο όπως ο Γκιν Ζενεμπίσης, ο Μαυρίκιος Μπούας Σπάτας και ο Μπάλσας. Ο πατέρας του Καστριώτη, παρά την αρχική αντίσταση που προέβαλε, υποτάχθηκε στη νέα κατάσταση.
Μεταξύ των υποχρεώσεων των φεουδαρχών ήταν και η υποχρέωση να στέλνουν στο Σουλτάνο στην Αδριανούπολη ένα ή και περισσότερα από τα παιδιά τους για να υπηρετήσουν στη στρατιωτική σχολή ως Ιτς-Ογλάν. Στη σχολή αυτή οι νεαροί γυιοί των φεουδαρχών εξισλαμίζοντο για να αναλάβουν αργότερα διάφορα επίσημα κυβερνητικά καθήκοντα με βεβαιωμένη την πίστη στο Σουλτάνο. Τα καθήκοντα αυτά ήσαν π.χ. αρχηγός του στρατού μιας περιοχής ή μιας επαρχίας, διοικητής της φρουράς ενός φρουρίου, διοικητής της αστυνομίας μιας πόλεως, κ.λ.π.
Μεταξύ των Ιτς-Ογλάν που εστάλησαν στον Σουλτάνο ήταν και τα παιδιά του Ιωάννη Καστριώτη. Ο μικρότερος γυιος απ’ όλους, ο Γεώργιος ή Γκέργκι, βρέθηκε σε ηλικία 18 ετών στην Αδριανούπολη. Με ωραία θωριά, με ανάστημα γιγαντιαίο όπως αναφέρουν οι βιογράφοι του, και με μύτη γρυπή, προκάλεσε το θαυμασμό των Τούρκων για τα χαρίσματά του και του απέδωσαν το όνομα Ισκεντέρ (Αλέξανδρος). Εκεί, εκτός από τα ελληνικά και την αρβανίτικη διάλεκτο που μιλούσε, έμαθε τα τουρκικά, τα αραβικά και τα ιταλικά.
Ως άνθρωπος και στρατιωτικός ηγέτης διεκρίνετο για τα εξαίρετα ψυχικά του χαρίσματα, τη γενναιότητά του, τη σύνεσή του αλλά και την ευγλωττία του με την οποία κέρδιζε τις ψυχές των στρατιωτών του οι οποίοι ήσαν διατεθειμένοι να υποστούν οιανδήποτε θυσία και να προχωρήσουν ακόμη και εις τον θάνατο χάριν του αρχηγού των. Στο τέλος κάθε μάχης εισήρχετο στις σκηνές των πληγωμένων και παρακολουθούσε αυτοπροσώπως την θεραπεία τους. Είχε κερδίσει λοιπόν την εμπιστοσύνη των στρατιωτών του τόσο κατά την περίοδο της ζωής του κατά την οποίαν ήτο υπό τας διαταγάς του Σουλτάνου, όσο και κατά την περίοδο κατά την οποίαν ύψωσε το λάβαρο της επαναστάσεως εναντίον των Τούρκων στην περιοχή της αρβανιτιάς αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου.
Ο Σουλτάνος Μουράτ Β’ έχοντας αναγνωρίσει την γενναιότητά του τον είχε στείλει με στρατεύματα στα μέτωπα των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας. Την περίοδο της υποτέλειας ο Καστριώτης δεν διέκοψε τους δεσμούς του με την οικογένειά του. Πότε-πότε επανήρχετο στην πατρίδα του κοντά στον πατέρα του.
Το 1438 ο Σκεντέρμπεης υπηρέτησε ως Σούμπασης στο βιλαέτι της Κρούγιας, δηλαδή ως αρχηγός της επαρχίας. Το 1440 απομακρύνθηκε από την Κρούγια και ανέλαβε Σαντζάκμπεης στην Ντίμπρα, δηλαδή τη Δίβρη, που ανήκε στο βιλαέτι του Μοναστηρίου. Την περίοδο εκείνη συνέσφιξε τους δεσμούς του με τον λαό αλλά και τους φεουδάρχες. Ιστοριογράφοι και αναλυταί της ζωής του Σκεντέρμπεη παραδέχονται ότι αυτός δεν άλλαξε ποτέ την πίστη του και παρέμεινε πάντα χριστιανός. Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην πατρίδα του επεδίωξε να έλθει σε επαφή με τις δυτικές δυνάμεις (Βενετία, Ραγούζα, Νεάπολη). Ειδικά προς το βασιλέα της Νεαπόλεως Αλφόνσο εμπιστεύθηκε τις προθέσεις του για μελλοντική εξέγερση κατά των Τούρκων. Ο Καστριώτης λοιπόν περίμενε την κατάλληλη ευκαιρία για να δράσει. Αυτή δεν άργησε. Η Ουγγαρία μαζί με την Κωνσταντινούπολη, ελεύθερο απομεινάρι της πάλαι ποτέ κραταιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ήσαν οι μόνες από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις που ανθίσταντο κατά της Οθωμανικής πλημμυρίδος.
Κατά το 1439-1442 οι Ούγγροι εφαρμόζοντες την πολεμική τακτική του «Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση» έφεραν σε δύσκολη θέση τους Τούρκους. Ο Σκεντέρμπεης ζήτησε να σταλεί στο μέτωπο του Δουνάβεως υπό τας διαταγάς του μπέη της Ρούμελης. Όταν στις αρχές Νοεμβρίου του 1443 οι Ούγγροι κατενίκησαν τους Τούρκους ο Σκεντέρμπεης βρήκε τη χρυσή ευκαιρία για να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιό του. Μέσα στη σύγχυση της ήττας αποσκίρτησε μαζί με 300 πιστούς ιππείς συμπεριλαμβανομένων του αδελφού του Στανίση Καστριώτη και του ανηψιού του Μούρτο Χάμζα, και μετά από μια πορεία επτά ημερών έφθασαν έξω από την Κρούγια κατά της οποίας επιτίθεται. Την κυριεύει, την απελευθερώνει και υψώνει τη βυζαντινή ερυθρά σημαία με το δικέφαλο αετό η οποία ήτο και το οικόσημο των Καστριώτηδων, και η οποία επεβλήθη στις αρχές του 20ου αιώνος ως το εθνικό σύμβολο της Αλβανίας, του νέου κράτους – δημιουργήματος των συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων.
Ο ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ ΑΝΑΚΟΠΤΕΙ ΤΟΝ ΜΩΑΜΕΘ
Για 25 χρόνια ο Σκεντέρμπεης θα δημιουργήσει μια ελεύθερη ζώνη στην τουρκοκρατούμενη χερσόνησο του Αίμου και θα θραύσει και θα ταπεινώσει τις δυνάμεις δύο Σουλτάνων, του Μουράτ Β΄ και του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή αποτελουμένας από εκατοντάδας χιλιάδας στρατού.
«Εάν δεν είχε γεννηθεί ο Σκεντέρμπεης, έλεγε ο Μωάμεθ Β΄, εγώ θα είχα συνδέσει τον κόλπο της Αδριατικής με την Ενετική Δημοκρατία, θα είχα θέσει το σαρίκι επί της κεφαλής του Πάπα και την ημισέληνο επί του τρούλου του Αγίου Πέτρου».
Η επιρροή του Σκεντέρμπεη και οι εστίες εξεγέρσεως έφθαναν μέχρι του Αμβρακικού κόλπου και η ηγετική του μορφή ένωσε τις διάφορες αλληλομαχόμενες φατριές. Ο Σκεντέρμπεης φρόντισε να δημιουργήσει εστίες εξεγέρσεως εκτός της Κρούγιας και νοτιότερα, όπως στο Πωγώνι, στο φρούριο της Βελλάς αλλά και της Χειμάρρας. Η Χειμάρρα από τότε και καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας μέχρι τις μέρες μας αποτελεί ένα φρούριο του Ελληνισμού. Οι έλληνες ιστορικοί δεν έχουν ασχοληθεί ιδιαίτερα με το βραχύβιο ανεξάρτητο κράτος του Καστριώτη. Το μέγεθος και τη σημασία της εξεγέρσεώς μαρτυρεί το γεγονός ότι ο Μουράτ Β΄ τέθηκε επικεφαλής δυνάμεως 200 000 ανδρών, τεραστίας δια την εποχή, η οποία ασφαλώς δεν θα εχρειάζετο εάν επρόκειτο να καταληφθεί μόνο το φρούριο της Κρούγιας.
Οι Χειμαρριώτες στάθηκαν στο πλευρό του Καστριώτη και, στην άμυνα της Κρούγιας,συμμετείχαν και οι φάρες του Ανδρούτσου, του Μπότσαρη, κ.ά., οι οποίες μετά την κατάρρευση της επαναστάσεως και το θάνατο του Σκεντέρμπεη κατήλθαν προς Νότον και αποίκησαν τα απρόσιτα όρη του Σουλίου. Σύμφωνα με τον στρατηγό Δημήτριο Νότη Μπότσαρη, αρχηγό του Σώματος των Εθελοντών εντοπίων Ηπειρωτών κατά το 1912-13: «Θανόντος του Σκεντέρμπεη οι Μποτσαραίοι μαχόμενοι προς Τούρκους και Τουρκαλβανούς, κατήλθον προς την Δράγανη. Κατά τας αρχάς δ ε του 17ου αιώνος ίδρυσαν με άλλους αδούλωτους Έλληνες την Σουλιώτικη Συμπολιτεία».Οι Χειμαρριώτες έναν αιώνα μετά τον θάνατο του Σκεντέρμπεη αποκαλούν τον Καστριώτη ηγεμόνα τους. Σε έγγραφό τους προς τον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ΄ με ημερομηνία 12 Ιουλίου 1577 αποκαλούσαν τον Σκεντέρμπεη «Ρήγα» τους.
Ομοίως και οι κάτοικοι της Κορυτσάς, ονομαστοί για την παλικαριά τους, πολέμησαν σκληρά στο πλευρό του Καστριώτη.
Η ΕΛΛΗΝΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗ
Ο Καστριώτης είχε ελληνοχριστιανική συνείδηση και ήταν κάτοχος της ελληνικής παιδείας. Τα έγγραφα που συντάσσονταν στην καγκελαρία του ήταν γραμμένα στην ελληνική. Το 1461 απευθυνόμενος προς τον Σουλτάνο Μωάμεθ Β΄ έγραφε:
«Γεώργιος Καστριώτης ο μετονομασθείς Σκεντέρμπεης, ηγεμών των Ηπειρωτών και Αλβανών, στρατιώτης του Ιησού Χριστού προς Μωάμεθ τον μονάρχην των Οθωμανών, χαίρειν…». Ομοίως απευθυνόμενος προς τον βασιλέα Αλφόνσο αυτοαποκαλείται «Πρίγκηψ των Ηπειρωτών».
Η εξέγερση της Ηπείρου εξέπληξε τους Ευρωπαίους ηγεμόνες. Όπως προείπαμε, αμέσως μετά την Κρούγια ακολούθησαν και οι εξεγέρσεις των υπολοίπων περιοχών. Προς τον σκοπόν αυτόν συνήλθαν το Μάρτη του 1444 οι φεουδάρχες της περιοχής Παλαιάς και Νέας Ηπείρου – χαρακτηριστικά αναφέρουμε τον Γεώργιο Αριανίτη, τον Θοδωρή Θώπια, τον Νικόλαο Ντουκαγκίνη, τον Παύλο Ντουκαγκίνη, τον Θοδωρή Κορώνα Μουζάκη, τον Λέκκα Ζαχαριά, τον Λέκκα Δούσμανη, τον Γιώργη Μπάλσα, τον Πέτρο Σπανό, κ.ά. Στην συνάντηση μετείχε και ο Στεφάν Τσερνόγιεβιτς, ως αντιπρόσωπος των κατοίκων του Μαυροβουνίου. Εκεί ανακηρύχθηκε ο Σκεντέρμπεης Γενικός Αρχηγός και όλοι ορκίστηκαν αντίσταση κατά του Τούρκου δυνάστη.
Οι Ούγγροι επίσης ενθαρρυνόμενοι από τας υποσχέσεις του Πάπα και σε συνεννόηση με τον Σκεντέρμπεη μαζί με δυνάμεις Πολάκων και Ρουμάνων διέβησαν τον Δούναβη και έφθασαν στη Βάρνα της Βουλγαρίας. Ομοίως δυνάμεις του Σκεντέρμπεη με επικεφαλής τον Γεώργιο Αριανίτη εισήλθαν στη Μακεδονία όπου συγκέντρωσαν στρατεύματα εθελοντών προς ενίσχυση των δυνάμεων του Ούγγρου βασιλέως Βλαδισλάου. Όταν ο Ούγγρος βασιλιάς πληγώθηκε θανάσιμα από τις δυνάμεις του Σουλτάνου που κατέφθασαν στη Βάρνα με τη βοήθεια Γενοβέζικων πλοίων, η συμμαχία των Χριστιανικών δυνάμεων διελύθη.
Ο Ιανέσκου Ουνιάδης, αρχηγός της μάχης της Βάρνης, συνέχισε να βρίσκεται σε επαφή με τον Σκεντέρμπεη, πράγμα που εξαγρίωσε τον Σουλτάνο ο οποίος συγκέντρωσε όλο το στρατό της Ασίας και της Ευρώπης και μαζί με τον διάδοχό του Μωάμεθ Β΄ εισήλθε στην περιοχή βορείως της Νέας Ηπείρου (Βόρειος Αλβανία) και μέσω του Γενούσου ποταμού (Σκούμπι), έφτασε στην Κρούγια, κατά την πολιορκία της οποίας χρησιμοποίησε για πρώτη φορά πολιορκητικές μηχανές.
Μέχρι να φτάσει όμως ο στρατός του Σουλτάνου στην Κρούγια είχε υποστεί τέτοιες καταστροφές από καταδρομικές ενέργειες των στρατιωτών του Σκεντέρμπεη ώστε ο Τούρκος χρονικογράφος Ντουρσούν Μπέης γράφει: «Μόνον οι δαίμονες, όπως είναι οι κάτοικοι των μερών εκείνων, μπορούν, εξοικειωμένοι με τα όρη τους, οι κατηραμένοι αυτοί άπιστοι, να κτυπούν με δηλητηριώδη βέλη».
Η πολιορκία απέτυχε και ο Μουράτ Β΄ αποχώρησε ηττημένος για να πεθάνει ντροπιασμένος λίγο αργότερα στην Αδριανούπολη.
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ
Εν τω μεταξύ ο Σκεντέρμπεης υπογράφει συμμαχία το Μάρτιο του 1451 με τον βασιλέα Αλφόνσο της Νεαπόλεως ο οποίος ονειρευόταν να ιδρύσει Μεσογειακή Αυτοκρατορία.Ο διάδοχος του Μουράτ, νεαρός Σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ ετοίμασε άλλες δύο εκστρατείες κατά του κράτους του Καστριώτη – Σκεντέρμπεη οι οποίες όμως απέτυχαν και αυτές, το καλοκαίρι του 1452 και τον Απρίλιο του 1453, την εποχή δηλαδή κατά την οποία η γενναία φρουρά της Κωνσταντινουπόλεως υπό τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ΄ τον Παλαιολόγο έδινε τον υπέρ πάντων αγώνα.
Η κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως έκανε αίσθηση και σκόρπισε τον πανικό σε όλη την Ευρώπη. Ο Σκεντέρμπεης από τούδε και στο εξής δεν θα είχε να αντιμετωπίσει μόνο τους Τούρκους και εξισλαμισμένους Αρβανίτες εκστρατεύοντες εναντίον του, αλλά και τους εξωμότες φεουδάρχες πρώην πιστούς του.
Ακόμη και ο ανεψιός του Χάμζας μετά τη γέννηση του υιού του Σκεντέρμπεη, Ιωάννη, αφού έχασε την ελπίδα της διαδοχής, υποτάχθηκε στον εχθρό και οδήγησε τις δυνάμεις του εναντίον της πατρίδος του, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες στους Τούρκους τόσο για την περιοχή όσο και για τις στρατηγικές τακτικές του θείου του.
Το 1464 πέθανε ο Πάπας Πίος Β΄ ο οποίος ματαίως προσπαθούσε να ενώσει τις διηρημένες ευρωπαϊκές δυνάμεις και να οργανώσει σταυροφορία κατά του Σουλτάνου. Την ίδια χρονιά ο Σουλτάνος έστειλε εκστρατευτικό σώμα κατά του Σκεντέρμπεη με σκοπό την ερήμωση της χώρας αλλά και την αποκοπή των πηγών του ανεφοδιασμού της. Για άλλη μια φορά ο Σκεντέρμπεης τον Αύγουστο του 1464 κατακερμάτισε τις τουρκικές δυνάμεις.
Το 1465 άλλες τέσσερεις εκστρατείες καθοδηγούμενες από αρβανίτες εξωμότες αποτυγχάνουν.
Το 1466 ο ίδιος ο Μωάμεθ επικεφαλής 150 000 έως 200 000 στρατιωτών, γενιτσάρων, Οθωμανών της Ανατολής και εξωμοτών εμφανίζεται μπροστά στην Κρούγια. Ο χρονικογράφος Κριτόβουλος αναφέρει ότι οι Ηπειρώτες και Αρβανίτες αγωνιστές όταν εδιώκοντο από τις δυνάμεις των Τούρκων προτιμούσαν να γκρεμίζονται από τα βράχια και να φονεύονται παρά να παραδίδονται ικέτες. Και η εκστρατεία αυτή απέτυχε μετά από αλλεπάλληλες καταδρομικές επιχειρήσεις στο στρατόπεδο του Σουλτάνου που είχαν σαν αποτέλεσμα ακόμη και τον θάνατο ενός εκ των στρατιωτικών ηγετών, του εξωμότη Αρβανίτη Μπαλαμπά Πασά.
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟ 1468
Το 1466 ο γενναίος αρχηγός Γεώργιος Καστριώτης Σκεντέρμπεης, φορώντας την πολεμική του γούνα παρουσιάστηκε αυτοπροσώπως στον Πάπα Παύλο Β΄ και τους καρδιναλίους προκειμένου να βοηθήσουν στην διοργάνωση εκστρατείας των Ευρωπαίων ηγεμόνων εναντίον του Μωάμεθ.Η παρουσία του προξένησε την περιέργεια του κόσμου οι οποίοι συγκεντρώθηκαν να ιδούν τον φημισμένο ήρωα. Σύμφωνα με τον Βαρλέτιο ο Σκεντέρμπεης τελείωσε την ομιλία του προς τον Πάπα ως εξής: «Μετά την καταστροφήν της Ασίας και της Ελλάδος, μετά την σφαγήν των πριγκίπων της Κωνσταντινουπόλεως, της Τραπεζούντος, της Σερβίας, της Βοσνίας, της Μολδοβλαχίας, μετά την υποδούλωσιν της Πελοποννήσου και την λεηλάτησιν του μεγαλυτέρου μέρους της Μακεδονίας και της Ηπείρου, έμεινα εγώ μόνος μου με το αδύνατον και μικρόν κράτος μου, με τους στρατιώτας μου εξηντλημένους από τόσους πολέμους, καμφθέντας μετά τόσας μάχας, ώστε η Ήπειρος δεν έχει πλέον εις τα σπλάχνα της εν μέρος υγιές δια να λάβη νέας πληγάς και δεν έμεινε πλέον εις αυτήν αίμα δια να το χύση υπέρ του χριστιανικού λαού. Εις την Μακεδονίαν ταύτην, τοσούτον άφθονον εις στρατιώτας, εις πρίγκιπας και εις οπλαρχηγούς δεν μένει άλλο, ή μόνον η ημετέρα ανδρεία και ψυχή ακαταδάμαστος. Ελάτε λοιπόν προς βοήθειάν μας, ενόσω είναι εισέτι καιρός, όσον ούπω ίσως δεν θέλουν υπάρχει πλέον αθληταί του Χριστού από το άλλο μέρος του Αδριατικού Πελάγους».
Τον Απρίλιο του 1467 ο Σκεντέρμπεης επιστρέφει στην πατρίδα του. Η βοήθεια που έλαβε από τον Πάπα ήτο μόνον εις χρήμα και ήταν τέτοια, μόλις 3000 τάλιρα, ώστε να χαρακτηριστεί ως ατιμία των χριστιανικών δυνάμεων. Ο Καστριώτης παρέμενε πιστός στην συμφωνηθείσα μεταξύ Βατικανού και Παλαιολόγων ένωση των εκκλησιών, και είναι αυτός ένας από τους λόγους που αγνοήθηκε από το επίσημο Ορθόδοξο Νεοελληνικό κράτος.
Η χώρα ήτο σε δύσκολη κατάσταση και τον Ιανουάριο του 1468 ο Καστριώτης συνεκάλεσε και δεύτερο συνέδριο στο Αλέσιο προκειμένου να αντιμετωπίσουν και τη νέα εκστρατεία του Μωάμεθ. Ο Σκεντέρμπεης δεν έλαβε μέρος στη μάχη γιατί ήταν ασθενής από μια πληγή που είχε στον ώμο του. Για άλλη μια φορά όμως οι στρατιώτες του και χωρίς τον αρχηγό τους κέρδισαν μια νέα νίκη.
Η κατάσταση της υγείας του χειροτέρευσε και στις 17 Ιανουαρίου 1468 πέθανε στο Αλέσιο όπου και τάφηκε στον καθεδρικό ναό του Αγίου Νικολάου.
Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣΟ Γεώργιος Καστριώτης ήτο μια μεγάλη πολιτική και στρατιωτική φυσιογνωμία της εποχής του. Σε μία εποχή ζυμώσεων και ανακατατάξεων στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και η γιγαντιαία του μορφή, κυριολεκτικώς και μεταφορικώς, απετέλεσε το βράχο αντιστάσεως στην Ασιατική λαίλαπα. Λέγεται πως ήτο μυημένος και στις ιδέες του Γεωργίου Πλήθωνος Γεμιστού, στην πολιτεία του οποίου αίτημα ήταν να ξεχωρίσουν οι πολεμιστές από τους γεωργούς. Ο Καστριώτης είχε αποστείλει στον Μπαλαμπά Πασά σκαπάνη, άροτρο και δρέπανο προσκαλώντας τον να επανέλθει στην τέχνη των προγόνων του.
Με τον θάνατο του Σκεντέρμπεη αυξήθηκε το κύμα μεταναστεύσεως των Ηπειρωτών στην Κάτω Ιταλία και Σικελία. Οι Τούρκοι κατέλαβαν τη χώρα και ο Μωάμεθ Β΄ έφθασε το 1474 στο Αλέσιο όπου διέταξε την εκταφή του νεκρού του Σκεντέρμπεη για να θαυμάσουν όλοι τον σκελετό του και στη συνέχεια να του αποδώσει ηγεμονικές τιμές.
Η μορφή του Σκεντέρμπεη έγινε θρύλος που κράτησε γερά μέχρι την Επανάσταση.
Οι υπερασπισταί του Μεσολογγίου τον θεωρούσαν τόσο δικό τους ώστε σε ένα από τα κανονιοστάσιά τους (πυροβολεία) είχαν δώσει το όνομα Σκεντέρμπεης, τρίτο κατά σειρά μετά από εκείνα των Δρακούλη και Κανάρη.
Ζωντανή όμως ανάμνηση της φρουράς του Σκεντέρμπεη και του κράτους του παρέμεινε η περιοχή της Χειμάρρας η οποία συνέχισε τις εξεγέρσεις κατά των Τούρκων με ηγέτες τον Γεώργιο Στρέσιο, τον Πήλιο Κασνέτση, κ.ά., με αποκορύφωμα την παροχή ειδικών προνομίων που διήρκεσαν μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα και καθιστούσαν την περιοχή τρόπον τινά αυτόνομο και ανεξάρτητο.
Από τους Οθωμανούς Αρβανίτες καθοδηγουμένους από τις ξένες δυνάμεις (Αυστροουγγαρία, και ιδιαιτέρως Ιταλία), γεννήθηκε το νέο κράτος που επέβαλε στους υπηκόους μια ξεχωριστή, όχι ηπειρώτικη ή αρβανίτικη συνείδηση αλλά αλβανική και ανθελληνική, κάνοντας εθνικό τους ήρωα τον Γεώργιο Καστριώτη και εθνικό τους σύμβολο τον δικέφαλο αετό. Το 1960 στην κεντρική πλατεία των Τιράνων, στο σημείο όπου ευρίσκετο το άγαλμα του Στάλιν το οποίο μετεφέρθη σε άλλο σημείο της πόλεως, στήθηκε το άγαλμα του έφιππου Σκεντέρμπεη. Ω! ποία ειρωνεία! Οι απόγονοι των εξωμοτών, αυτών που πρόδωσαν τον αρχηγό τους, να τον οικειοποιούνται ως «εθνικό ήρωα» και να τοποθετούν το άγαλμα του μεγάλου Ηπειρώτη πολέμαρχου δίπλα στο τζαμί που δεσπόζει της πλατείας.
Κάποτε, ο Πρίγκιπας του Τάραντος Ιωάννης Αντώνιος είχε χαρακτηρίσει τους στρατιώτες του Καστριώτη ως πρόβατα. Δια να λάβει την απάντηση του Σκεντέρμπεη: «Οι προπάτορες Ημών ήσαν Ηπειρώται, εκ των οποίων ηγέρθη εκείνος ο Πύρρος, του οποίου την ορμήν μόλις οι Ρωμαίοι ηδυνήθησαν να αντικρούσουν, εκείνος όστις δια των όπλων εκατέκτησε το Τάραντον και άλλας χώρας της Ιταλίας. Δεν έχεις άντρας δυνατούς ν’ αντισταθούν εις τους Ηπειρώτας ειμή τους Ταραντίνους, γένος ανθρώπων βρεμένων και γεννηθέντων μόνον δια να ψαρεύουν οψάρια».
neavi.blogspot.gr
Ο Σκεντέρμπέη (ή Gjergji Kastrioti) καταγόταν από τη βόρεια Αλβανία. Ο πατέρας του (ο Gjon Kastrioti) ήταν Αλβανός και η μητέρα του ήταν Σερβίδα. Το ότι ο Σκεντέρμπέη αποκαλούσε τον εαυτό του «Ηπειρώτη» δεν αποδεικνύει ότι ήταν Έλληνας (όπως ισχυρίζονται ορισμένοι Έλληνες σοβινιστές). Οι Γερμανοί πριν 400 χρόνια αποκαλούσαν το κράτος τους ως «Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία». Ήταν οι Ρωμαίοι Γερμανοί ή ήταν ο Καρλομάγνος Ιταλός; Φυσικά και όχι. Οι Έλληνες της Ανατολής αποκαλούνται «Ρουμ» (στα ελληνικά Ρωμιοί) από το «Ρωμαίοι». Ήταν οι Έλληνες αυτοί Ιταλοί ή Λατίνοι; Φυσικά και όχι. Ένα από τα πρώτα τουρκικά κράτη στην Μικρά Ασία (με πρωτεύουσα το Ικόνιο) ονομαζόταν «Σουλτανάτο των Ρουμ» (Diyar-i Rum). Ήταν οι Σελτζούκοι Ρωμαίοι ή Λατίνοι; Φυσικά και όχι. Απλά μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων του σουλτανάτου αυτού ήταν Έλληνες (Ρωμιοί). Επίσης, ο Σέρβος δεσπότης της ‘Ρωμανίας’ (με έδρα τα Τρίκαλα) Συμεών Ούρεσης (ή ‘Ούρος’ στα σέρβικα) ήταν γνωστός και ως «βασιλέας Ρωμαίων, Σέρβων και παντός Αλβάνου». Ήταν ο Συμεών Ούρεσης Αλβανός ή Έλληνας; Όχι. Ήταν Λατίνος; Όχι. Ήταν Ιταλός; Όχι. Ο Γκίν Μπούα Σπάτα θα επικρατήσει και θα στήσει το κράτος του σε Ναυπάκτο και Άρτα (1375-99), διεκδικώντας παράλληλα και τον τίτλο του "δεσπότη της Ρωμανίας", ανταγωνιζόμενος τον δεσπότη της Ρωμανίας (Ήπειρος) πλέον Θωμά Β' Πρελιουμποβιτς (1366-84). Ήταν ο Σπάτας Σέρβος ή Ρωμαίος/Λατίνος; Όχι. Ήταν ο Πρελιούμποβιτς Αλβανός; Όχι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟρισμένοι λοιπόν θεωρούν ότι Σκεντέρμπέης ήταν Έλληνας όπως για παράδειγμα ο βιογράφος του Αλή Πασά ο Αχμέτ Μουφτίου, ο Ιταλός Salvi (του οποίου όμως το έργο ήταν μία θεατρική τραγωδία και όχι επιστημονικό ιστορικό βιβλίο), ο Άγγλος Randall και άλλοι, επειδή αποκαλούσε τον εαυτό του Ηπειρώτη ενώ κάποιοι άλλοι ισχυρίζονται ότι η καταγωγή του ήταν από την Καστοριά και από την Ημαθία (όπως ο καθηγητής Αχιλλέας Λαζάρου), επειδή στη βόρεια Αλβανία υπήρχε ποταμός και κοιλάδα με το όνομα «Ματι» ή «Μαθ» στις περιοχές Mirditë, Mat κ.α.!!! Ο ίδιος ο Καστριότι είχε γράψει - όχι στα ελληνικά - πάνω στο κράνος που φορούσε: «Ο Ιησούς να ευλογήσει τον πρίγκηπα της Ημαθίας, άρχοντα των Αλβανών…» όμως με το όνομα ‘Ημαθία’ (στα λατινικά Aemathia) εννοούσε την κοιλάδα από όπου διερχόταν ο ποταμός Ματ (ή Μάτι) και όχι τον σημερινό νομό Ημαθίας στη βόρεια Ελλάδα.
Ο Γάλλος Paganel αποκαλεί τον Γεώργιο Καστριότι ως Ηπειρώτη (Camille Paganel, Histoire de Scanderbeg, ou, Turks et Chrétiens au XV siècle, Didier, 1855) ενώ ο σύγχρονος του Μαρίν Μπαρλέτι από τη Σκόδρα και πρώτος του Βιογράφος (αρχές 16ου μ.Χ. αιώνα) τον αποκαλεί «Ηπειρώτη πρίγκηπα» και «Ηγεμόνα των Ηπειρωτών» (Epirotarum Principis). Ο ίδιος ο Καστριότι αναφέρει σε επιστολή του προς τον Ιταλό Ursini το 1460 ότι είναι απόγονος των Ηπειρωτών ενώ προς τον Βασιλιά Αλφόνσο, μονάρχη της Αραγόνος, Νεαπόλεως και Σικελίας γράφει ότι είναι πρίγκηπας των Ηπειρωτών. Σε ένα γράμμα που έστειλε ο Καστριότι στον πρίγκιπα του Τάραντα στις 31 Δεκεμβρίου του 1460 είπε: «Αν τα χρονικά μας δεν ψεύδονται, αποκαλούμε τους εαυτούς μας Ηπειρώτες». Όμως στο μυαλό του Σκεντέρμπεη Ηπειρώτες=Αλβανοί. Ο Όλιβερ Σμιτ υποστήριξε ωστόσο ότι όταν ο Καστριότι αναφέρεται σε διάφορες πηγές ως Αλβανός, αυτό σημαίνει ότι ήταν Αλβανόφωνος ή κάτοικος της υπαίθρου, των ορεινών κ.α. και ότι η λέξη «Αλβανός» εδώ δεν είχε εθνική έννοια (Schmitt Jens Oliver (2009), Skanderbeg: Der neue Alexander auf dem Balkan, σελ. 353, 354). Ας δούμε λοιπόν αν ήταν όντως έτσι.
Ο ίδιος ο Σκεντέρμπέη πάντως υπέγραφε στις επιστολές που έστελνε ως Dominus Albaniae (Άρχων της Αλβανίας). Π.χ. σε επιστολή του απεσταλμένη από το Αλέσσιο (Lezhë) στις 8 Απριλίου 1456 στον Καρδινάλιο του Fermo, Capranica, υπέγραψε ως: GEORGIUS CASTRIOTI ATS SCANDERBEGH D(OMI)N(U)S IN ALBANIA TE CONFIDUIT (η αυθεντική επιστολή φυλάσσεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού, Fonds: ital.ms 1613, Επιστολή Νο: 465). Σε απόσπασμα από το σύμφωνο ειρήνης μεταξύ Αλβανίας και Δημοκρατίας της Βενετίας, συναφθείσα στο Αλέσσιο την 4η Οκτωβρίου του 1448 (και για την ακρίβεια στο τελευταίο άρθρο του συμφώνου) η επικεφαλίδα αναφέρει: PAX Censor MAGNIFICO SCANDERBEGO ET ALYS D(OMI)NIS ALBANE (το έγγραφο βρίσκεται στο ιστορικό αρχείο της Βιβλιοθήκης της Βενετίας (Commemoriali XIV.C.79)). Σε επιστολή του Σκεντέρμπεη απεσταλμένη από την Κρούγια (Krujë) στις 8 Αυγούστου 1451 στους άρχοντες της Σιένας, κάτω δεξιά υπάρχει η υπογραφή του όπου λέει: VESTRE IN OMNIBUS BENEPLACITI GEORGIUS CASTRIOTI DOMINUS ALBANIAE (φυλάσσεται στο Archivio di Stato di Siena: Conscistoro, vol.1659, No:16). Στην προσωπική μεγάλη σφραγίδα του Σκεντέρμπέη, αναγράφεται κυκλικά: GEORGIUS CASTRIOTIUS SCENDARBIC ενώ μέσα στον κύκλο υπάρχει ο δικέφαλος αετός και κάτω από τα δύο κεφάλια υπάρχουν τα αρχικά: D.AL. (δηλαδή και πάλι: Dominus Albaniae).
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ. Μ. Δημίτσας ο συγγραφέας των Μακεδονικών και καθηγητής της ιστορίας στο Αρσακείω, αντικρούοντας τον Κ. Παπαρρηγόπουλο και τον βυζαντινό λόγιο Θεόδωρο Σπανδουγίνο Κατακουζηνό αλλά και τον Γερμανό Χοπφ οι οποίοι είχαν υποστηρίξει ότι ο Καστριότι ήταν Σλάβος, απέδειξε με πειστικά επιχειρήματα ότι ο Καστριότι ήταν Αλβανικής καταγωγής και τους κατηγόρησε ότι έκαναν επιλεκτική αναφορά στις πηγές ενώ για τον Παπαρρηγόπουλο ιδιαίτερα χαρακτήρισε τη συμπεριφορά του παράδοξη και αντιεπιστημονική. Τον Χοπφ επίσης είχε αντικρούσει και ο γνωστός Αλβανολόγος Johan Georg Von Hahn.
Στο βιβλίο του «Κριτικαί Έρευναι περί της Καταγωγής και Εθνικότητος Γεωργίου Καστριώτου του Σκενδέρμπέη» στη σελίδα 25 (τυπογραφείο Βιλλαράς, Αθήνα, 1877) ο Δημίτσας γράφει σχετικά με την καταγωγή της οικογένειας Καστριότι και λέει ότι ο Μαρίν Μπαρλέτι (16ος αιώνας) αναφέρει στα βιβλία του ότι οι Καστριότι είχαν καταγωγή από την Ημαθία, όπου βρίσκονταν οι πόλεις Κρούγια (Krujë), Πετρέλλα (Petrelë), Πετράλμπα κ.α. Επομένως ο Μαρίν Μπαρλέτι θεωρεί ως τόπο καταγωγής του πατέρα του Γεωργίου Καστριότι την περιοχή Ματ ή Μάτι (στα λατινικά Aemathia) της κέντρικής Αλβανίας και ΟΧΙ ΤΗΝ ΗΜΑΘΙΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (όπως ανέφερα και παραπάνω). Στην ίδια σελίδα ο Δημίτσας αναφέρει για το λάθος του Γάλλου Camille Paganel ο οποίος παραπλανήθηκε και έγραψε στο βιβλίο του ότι ο Καστριότι καταγόταν από την Ημαθία της Μακεδονίας. Την ίδια λανθασμένη άποψη είχε διατυπώσει και ο συγγραφέας Α.Μηλιαράκης στον οποίο ο Δήμιτσας απάντησε με ατράνταχτα επιχειρήματα (με αναφορά σε πηγές, σε χάρτες, σε ιστορικά συγγράματα κ.τλ.).
Ας δούμε και κάτι άλλο. Είπαμε προηγουμένως ότι η πρώτη βιογραφία του Καστριότι ήταν αυτή του Μαρίν Μπαρλέτι από τη Σκόδρα (αρχές 16ου μ.Χ. αιώνα). Στην πραγματικότητα αυτή δεν είναι η πρώτη βιογραφία αλλά η πιο γνωστή. Ο Μπαρλέτι γνώρισε πολλούς από τους συναγωνιστές του Καστριότι, επισκέφτηκε τα πεδία των μαχών και αγωνίστηκε το 1478 στην πολιορκία της Σκόδρας από τους Οθωμανούς, μετά την πτώση της οποίας κατέφυγε στη Βενετία και κατ’ άλλους στη Νάπολη. Υπάρχουν και άλλες βιογραφίες του Καστριότι, που είχαν γραφτεί πιο πριν. Υπάρχει μία άλλη βιογραφία του (προγενέστερη αυτής που έγραψε ο Μπαρλέτι) που γράφτηκε μόλις 40 χρόνια μετά τον θάνατο του, από έναν Αλβανό από το Τίβαρ (πόλη που κατοικήται από Αλβανούς αλλά σήμερα βρίσκεται στο Μαυροβούνιο), η οποία δεν είναι ευραίως γνωστή και την οποία αναφέρει ο Δημίτσας στις σελίδες 53 και 54 του βιβλίου του, αναιρόντας έτσι τον Γερμανό Χοπφ (στον οποίο στηρίχτηκε αρχικά ο Παπαρρηγόπουλος για να διατυπώσει τα περί σλαβικής καταγωγής του Καστριότι):
ΑπάντησηΔιαγραφή«Όσον αφορά τις πηγές για τη ζωή του πραγματικού ήρωα της Αλβανίας και όχι του μυθικού, είναι πρώτα απ’ όλα σημαντικό να αναφερθεί ότι αν και όσοι έγραψαν από τον 18ο αιώνα για την ιστορία του ανδρός, αναφέρουν ως μόνη πηγή για την βιογραφία του τον Μπαρλέτι, είναι ωστόσο ιστορικά επιβεβαιωμένο ότι υπάρχουν και άλλες πηγές προγενέστερες αυτού, πρώτη απ’ τις οποίες είναι η ιστορία του Σκεντέρμπέη που γράφτηκε από κάποιον ανόνυμο Αλβανό από το Τίβαρ και τυπώθηκε το 1480, δηλαδή 43 χρόνια μετά τον θάνατο του ήρωα και έφερε την επιγραφή {Historia Scanderbegi edita per quondam Albanensem. Uenetiis impressam, anno Domini 1480 die mensis Aprilis.}. Επειδή αυτή αφενός ήταν ελλιπής και αφετέρου ήταν γραμμένη σε γλώσσα λατινική απλή και βαρβαρίζουσα, είχε εντελώς παραμεληθεί και καταφρονηθεί μέχρι τα μέσα του 18ου αιώνα, οπότε κατά το 1742 ο Ιταλός ιερέας Βιέμμης βρήκε ένα αντίτυπο και αφού εκτίμησε δεόντως τα πολλά και ποικίλα πλεονεκτήματα αυτού (το ομόφυλο του συγγραφέα, τη σύγχρονη με τα γεγονότα ηλικία του, την αναφορά των γεγονότων με ακρίβεια, την αντικειμενική κρίση, την σωστή χρονικά αναφορά των γεγονότων και τη συμφωνία με τα αξιόπιστα γεγονότα), συμπλήρωσε ό,τι έλειπε παίρνοντας ως πηγή τον Μπαρλέτι, και το ανατύπωσε έτσι συμπληρωμένο και επιδιορθωμένο…» (Μ.Δημίτσας, Κριτικαί Έρευναι περί της Καταγωγής και Εθνικότητος Γεωργίου Καστριώτου του Σκενδέρμπέη, σελ. 53-54, τυπογραφείο Βιλλαράς, Αθήνα, 1877)
Συνεχίζει ο Δημίτσας και λέει: «Ως δεύτερη πηγή σύγχρονη και σπουδαιότατη, θεωρείται η βιογραφία του Σκενδέρμπέη από άλλον Αλβανό ιερέα, τον Δημήτριο Φράγκο, ο οποίος βρέθηκε σε όλες τις μάχες,έγραψε στα λατινικά τη ζωή του ήρωα αλλά δεν την τύπωσε. Η βιογραφία αυτή…μεταφράστηκε από τα λατινικά στην ιταλική γλώσσα και τυπώθηκε πολλές φορές στη Βενετία» και αναφέρει στη συνέχεια το πότε και από ποιους τυπώθηκε (το 1541, 1545, 1577, 1591, 1610, 1629 και 1630, 1646, 1654 και το 1679) και λέει: «το 1654 επετμήθη από τον Ι.Μ.Μονάρδο και δημοσιεύτηκε υπό τον τίτλο {Τα λαμπρά και ένδοξα κατορθώματα και οι νικητήριες επιχειρήσεις κατά των Τούρκων από τον Γεώργιο Καστριώτη, του επονομαζόμενου Σκεντέρμπεη}» και «…η πολλαπλή αυτή ανατύπωση μαρτυρεί για την αξία και τη σπουδαιότητα αυτής της σύγχρονης πηγής.» (σελ. 56)
Στη συνέχεια ο Δημίτσας λέει: «Τρίτη αξιοπιστότατη και σπουδαιότατη πηγή περί της ιστορίας του Σκενδέρμπέη είναι η βιογραφία του αρχιεπισκόπου Δυρραχίου Παύλου Αγγέλου, Αλβανού από την Δρίβαστο, την οποία και ο Χοπφ αναφέρει ότι έχει περισωθεί μεν ως ελλιπής, ήταν όμως υπόψη δε του Ραγουσαίου Λουκάρεως (1602) ο οποίος έκανε χρήση αυτής στη συγγραφή των χρονικών της πατρίδας του Ραγούσας, επειδή ο Παύλος ως μυστικοσύμβουλος και γραμματέας του Σκενδέρμπέη, τον παρακολούθησε στις εκστρατείες του, διήυθηνε την εξωτερική του πολιτική, συνέταξε όλα τα διπλωματικά έγγραφα προς την Πύλη, προς τους Πάπες και προς τους Χριστιανούς ηγεμόνες της Ευρώπης και επομένως ως αυτόπτης μάρτυρας γνώριζε κάλλιστα τα του Σκενδέρμπέη» (σελ. 56-57). Τα απομνημονεύματα αυτά του Παύλου Αγγέλου μαζί με άλλα πρωτότυπα έγγραφα στα αλβανικά (και στα λατινικά), βρισκόντουσαν –όπως μνημονεύει και ο Δημίτσας στη σελίδα 58 του βιβλίου του- στα αρχεία του αρχιδούκα της Βουργουνδίας, στα αρχεία του βασιλιά της Νάπολης και στου της Ουγγαρίας, στα αρχεία των δημοκρατιών της Φλωρεντίας, της Ραγούσας και της Βενετίας, στο Βατικανό και στην Αγία Πετρούπολη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτη σελίδα 60 του βιβλίου του ο Δημίτσας αποκαλεί τον Σκεντέρμπέη σωτήρα και λυτρωτή της Αλβανίας, ενώ στη σελίδα 62 αναφέρει και μία άλλη βιογραφία του Καστριότι υπό του Φραγκίσκου Βλάγχου που τυπώθηκε το 1836 στη Βενετία και έφερε την επιγραφή: «Georgius Castriotus ete’ suis et patriae restitutus». Στη συνέχεια αναφέρει άλλες πηγές και έγγραφα της εποχής σχετικά με τη ζωή του ήρωα αλλά και μεταφράσεις αυτών στα ελληνικά, αγγλικά, ιταλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, γαλλικά και γερμανικά (σελ. 63-66). Στη σελίδα 83 ο Δημίτσας αφού ανέφερε μία σειρά από πηγές σχετικές με τη ζωή του Καστριότι, είπε χαρακτηριστικά: «…οι Καστριώτες, επομένως και ο Σκεντέρμπέης, ήταν αλβανικής καταγωγής, γνήσιοι Αλβανοί γέννημα και θρέμα και όχι Σλαύοι». Στη σελίδα 88 γράφει: «Η δόξα των υπέρ πίστεως και πατρίδος πολύχρονων και αιματηρότατων αγώνων του Αλβανού ήρωα διατηρήθηκε ζώσα» και «…η αλήθεια περί της αλβανικής καταγωγής και εθνικότητας του Σκενδέρμπέη αναμφισβήτητη καθίσταται» ενώ στη σελίδα 90 αναφέρει ότι όχι μόνο στους Χριστιανούς Μιρδίτες της Αλβανίας αλλά και στους μουσουλμάνους Αλβανούς διατηρείται εντονότατο το αίσθημα το υπέρ της ελευθερίας τους και της εθνικότητας τους και χαρακτηρίζει τον Σκεντέρμπέη ως σάρκα εξ της σαρκός των Αλβανών και ομόφυλο αυτών, όπως και αυτοί οι ίδιοι πίστευαν.
Στη συνέχεια στο κεφάλαιο ‘AUDIATUR ET ALTERA PARS’ του βιβλίου του (από τη σελίδα 131 και μετά) ο Δημίτσας με επιτυχία απαντάει σε ορισμένες ψευδής αναφορές όσον αφορά τον Καστριότι και την καταγωγή του και συγκεκριμένα αναφέρεται στο χειρόγραφο του Ιωάννη Μουσακή (Gjon Muzaka) και στην χρήση αυτού του χειρογράφου από τον Γερμανό Hopf και λέει: «Ο Ιωάννης Μουσακής μετά την κατάκτηση της Αλβανίας από τους Τούρκους, 35 ετών περίπου κατέφυγε στην Νάπολη της Ιταλίας το έτος 1476, όπου ύστερα από την παρέλευση 34 ετών αφού διαδόθηκε η φήμη ότι επρόκειτο να γίνει σταυροφορία κατά των Τούρκων, αναπτερώθηκαν οι ελπίδες των Αλβανών της Νάπολης περί επανόδου τους στην πατρίδα και τότε επιθυμόντας (ο Μουζάκας) να εξασφαλίσει τα ηγεμονικά δικαιώματα της οικογένειας στους γιους και στους απογόνους του, έγραψε το 1510 την λεγόμενη ιστορία (για τον Καστριότι)…»
ΑπάντησηΔιαγραφήΈτσι λοιπόν ο Μουζάκας (τον οποίο ο Δημίτσας θεωρεί αμαθή και αγράμματο) παρουσίασε τον Καστριότι ως Σλάβο, με σκοπιμότητα ώστε να μην επισκιασθούν τα δικαιώματα της οικογένειας Μουζάκα από αυτά της οικογένειας Καστριότι. Ο Δημίτσας λέει ότι το χειρόγραφο του Μουζάκα δεν είναι γραμμένο επιστημονικά, δεν είναι ιστορία και χρονογραφία αλλά είναι στηριγμένο σε μυθεύματα και διάφορες διαδόσεις και λέει ειρωνικά: «Πόσο μεγάλη αξία και ακρίβεια μπορούν να έχουν αυτά, εύκολα μπορεί να το αντιληφθεί κάποιος» (σελ. 131-132) ενώ στη συνέχεια μέμφεται και αντικρούει τον Παπαρρηγόπουλο ο οποίος είχε δώσει τόση σημασία στα χειρόγραφα του Μουζάκα (τον οποίο Μουζάκα κακώς θεωρούν κάποιοι ως ιστορικό όπως χαρακτηριστικά λέει).
Ο Δημίτσας λοιπόν με στοιχεία και αναφορές σε πηγές (βιβλια, έγγραφα, βιογραφίες, αναφορές κ.τλ.) ΚΟΝΙΟΡΤΟΠΟΙΕΙ τις σημερινές σοβινιστικές κατηγορίες και τα ψέματα των Ελλήνων (αλλά και των Σέρβων) εθνικιστών ότι οι Αλβανοί δεν είχαν εθνική συνείδηση, ότι οι Αλβανοί δεν πολέμησαν για την ελευθερία τους, ότι ο Καστριότι δεν ήταν Αλβανός κ.α.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα πω εδώ επίσης ότι το γεγονός ότι ορισμένα από τα αδέρφια του Σκεντέρμπέη είχαν σλαβικά ονόματα, αυτό δεν αποδεικνύει απαραίτητα ότι ήταν Σλάβος (όπως από την άλλη ισχυρίζονται οι Σέρβοι), αν και η μητέρα του φέρεται να ήταν σερβικής ή βουλγαρικής καταγωγής από το Πόλλογκ των Σκοπίων (κοντά στο σημερινό Τέτοβο/Tetovë). Γύρω στο 1300 μ.Χ. ο Σέρβος Στέφανος Ντουσάν κατέλαβε όλη σχεδόν την Αλβανία (και όχι μόνο) εκτός από το Δυρράχιο και επέβαλλε στυγερά την κυριαρχία του. Εξέδωσε μάλιστα και νόμους (τους λεγόμενους «Ντουσάνοβα Ζακόνικ») όπου και δήλωνε ότι όλοι οι «αιρετικοί Χριστιανοί» (και εννοούσε όσους δεν είχαν ενταχθεί στη σερβική ορθόδοξη εκκλησία) θα έπρεπε να ενταχτούν στην Ορθόδοξη εκκλησία της Σερβίας, αλλιώς απειλούνταν με αυστηρή τιμωρία, ακόμα και με θάνατο. Ως αποτέλεσμα πολλοί υιοθέτησαν τότε σλάβικα ονόματα και επίθετα, χωρίς να είναι Σλάβοι στην πραγματικότητα (ακόμα και σήμερα έχουν επιβιώσει σλαβογενής λέξεις και επίθετα όπως ‘Μπογκντάνι’, ‘Βλάντι’ κ.α).
Ο αδερφός του Σκεντέρμπέη ο Reposh Kastrioti ήταν μοναχός στο σερβικό μοναστήρι του Χιλανδαρίου (όπου και πέθανε στις 25 Ιουλίου του 1431). Σύμφωνα με σέρβικα και βουλγάρικα χρονικά της εποχής, ο πύργος του Αγίου Γεωργίου του μοναστηριού, αποκλήθηκε προς τιμήν του Ρέπος ως «Αρμπανάσκι Πίργκ» (δηλαδή στα σερβικά «αλβανικός πύργος»). Αν ο πατέρας της οικογένειας Καστριότι ήταν Σλάβος και όχι μόνο η μητέρα (η Βοϊσάβα), τότε γιατί αποκάλεσαν τον πύργο του μοναστηριού με αυτή την ονομασία;
Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος αν και αρχικά υποστήριξε τη σλαβική καταγωγή του Καστριότι, στο τέλος δήλωσε: «... ο δε Σκεντέρμπεης, και αν μη παραδεχθώμεν την γνώμην του Καρλ Χοπφ (Hopf), του λέγοντος αυτόν εκ Σλαύων καταγόμενο, κοινώς λογίζεται Αλβανός ουχί Έλλην.» (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμ. Ε, σ. 356, εκδόσεις Ανέστη Κωνσταντινίδη, 1887)
Πολλοί από τους Πρίγκηπες, τους στρατηγούς, τους στρατιώτες του Γεωργίου Καστριότι, εγκαταστάθηκαν στην Ιταλία, είτε κατά την Ιταλική εκστρατεία του Σκεντερμπεη, όταν ο ίδιος ηγούμενος αλβανικού εκστρατευτικού σώματος, αποβιβάστηκε στην Βαρλέτα για να συνδράμει τον σύμμαχό του Φερδινάνδο Α' της Νεαπόλεως στον αγώνα του εναντίον των Ανζουίνων, είτε μετανάστευσαν εκεί μετά τον θάνατο του Σκεντέρμπεη και την διάλυση της Ομοσπονδίας του Αλεσσίου (Lezhë), όπως έκανε και η ίδια η οικογένεια των Καστριωτών, η οποία έχει ακόμα απογόνους στη Νάπολι... O Juan Pedro Aladro Castriota, απόγονος του οίκου των Καστριωτών, το 1914 διεκδήκισε ύστερα από δική του απαίτηση τον θρόνο του νεοσύστατου τότε Αλβανικού κράτους. Η αλβανική γλώσσα είναι επίσημα αναγνωρισμένη από το Ιταλικό κράτος ως μειονοτική γλώσσα των Arbëresh/Αρβανιτών της νότιας Ιταλίας, γι’ αυτό και σε όλα τα μειονοτικά αλβανικά χωριά οι πινακίδες είναι δίγλωσσες, γραμμένες στην ιταλική και στην αλβανική γλώσσα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Λουκάς Μπέλλος, στο βιβλίο του «Αλβανικά ή αι τρεις ζώσαι διάλεκτοι της ελληνικής γλώσσης» το οποίο εκδόθηκε το 1903, με γλωσσολογικά δεδομένα αποδεικνύει την αρχαιότητα της αλβανικής και τη συγγένειά της ως ένα σημείο με την ελληνική, δεδομένα που απορρίπτουν την δακική θεωρία ή τη θεωρία ότι οι Αλβανοί προέρχονται από τον Καύκασο, θεωρίες που με τόσο φανατισμό υποστηρίζουν ορισμένοι, αφού μεταξύ άλλων στην αλβανική υπάρχουν λατινικά δάνεια που εισήχθησαν στην αλβανική μεταξύ 1ου αιώνα π.Χ. και 2ου αιώνα μ.Χ., πολλούς αιώνες δηλαδή πριν από την κατά τη φαντασία άφιξη των Αλβανών στη σημερινή Αλβανία από τη Δακία ή τον Καύκασο τον μεσαίωνα. Ας δούμε όμως αναλυτικά τι γράφει ο Μπέλλος στις σελίδες 5-6 (ο οποίος ωστόσο ταυτίζει φυλετικά Έλληνες και Αλβανούς) και λέει για τον Σκεντέρμπέη:
«ο Γεώργιος Καστριώτης ή Σκεντέρμπεης Αλέξανδρος ο Αλβανός…απαντών εις τα ύβρεις του ιταλού πρίγκηπος του Τουρίνου, αποκαλέσαντος τους Αλβανούς πρόβατα, μετ’ εθνικής υπερηφανείας καυχάται ότι οι Αλβανοί είναι εκείνοι οίτινες μετά του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των άλλων Ελλήνων καθυπέταξαν την Οικουμένην άπασαν. Γνωστόν δ’ ότι ο Σκεντέρμπεης και αυτός υπεγράφετο και υπό των άλλων προσηγορεύετο “ηγεμών των Αλβανών και των Ηπειρωτών”, αποδεικνύς ούτως τα δύο φύλα, τέκνα μιας και της αυτής μητρός.»
«Δεν τους ξέρεις καλά τους προγόνους μου…Οι πρόγονοί μας ήταν Ηπειρώτες, από τους οποίους βγήκε εκείνος ο Πύρρος, στου οποίου την ορμή μόλις που μπόρεσαν να αντισταθούν οι Ρωμαίοι. Εκείνος που πολεμώντας κυρίευσε τον Τάραντα και άλλες χώρες της Ιταλίας…Αν λάβεις δε υπόψη σου ότι η Αλβανία αποτελεί μέρος της Μακεδονίας, θα ομολογήσεις ότι ακόμα πιο ευγενείς ήταν οι πρόγονοί μας, που με τον Μ. Αλέξανδρο επικεφαλής έφθασαν ώς τις Ινδίες. Από εκείνους κατάγονται αυτοί που εσύ ειρωνεύεσαι» είπε ο Καστριότι στον Ιταλό πρίγκιπα. (Κ. Μπίρη, Αρβανίτες, οι Δωριείς του Νεώτερου Ελληνισμού, σελ. 24)
Συνεχίζει ο Μπέλλος και λέει:
ΑπάντησηΔιαγραφή«Εξετάζοντες δε τους νυν Αλβανούς ανεξαρτήτως της χώρας, ην οικούσιν από πολλών βεβαίως χιλιετηρίδων, βλέπομεν, ότι έχουσι ταυτά προς τους άλλους Έλληνας ήθη και έθιμα, ων πλείστα ανέρχονται και μέχρι των ομηρικών έτι χρόνων, ως τα περί τους γάμους και τας κηδείας και τους έρωτας. Εν τη βορείω μάλιστα Αλβανία οι έρωτες υπενθυμίζουσι τους υπό του νομοθέτου των Θηβαίων επιβεβλημένους και εν Κρήτη και τη αρχαία Σπάρτη καθιερωμένους αγνούς και πλατωνικούς έρωτας…Ωσαύτως δε το βαθύτατον συναίσθημα της ατομικής υπερηφανείας, μάλιστα δε το της οικογενειακής τιμής, βαθυτάτην ορύσσουσι τάφρον διαχωρίζουσαν αυτούς των σλαβικών και των άλλων γειτόνων ευρωπαϊκών φυλών. Ως και το άγριον έθιμον της του αίματος οφειλής και της εκδικήσεως μόνον περί τον Ταΰγετον ευρίσκει ομοτρόπους παρά τοις αμειλίκτοις Μανιάταις.» (σελ. 6-7)
Κοινά επομένως ήθη και έθιμα στους Αλβανούς με τα αρχαία και σύγχρονα ελληνικά έθιμα. Αυτό βεβαίως δεν αποδεικνύει ότι οι Αλβανοί είναι φυλετικά Έλληνες, όπως υποστηρίζει ο Μπέλλος αλλά ότι οι Αλβανοί είναι αυτόχθονες στην βαλκανική από την αρχαιότητα.
Όσο για τη σφραγίδα του Καστριότι, η σφραγίδα αυτή βρίσκεται στο Μουσείο της Κοπεγχάγης. Ανακαλύφθηκε το 1604 μ.Χ. Το Εθνικό Μουσείο της Κοπενχάγης την αγόρασε το 1839. Φέρει τον δικέφαλο αετό και στον περίγυρο την ελληνική επιγραφή: «ΒΑΣΙΛΕΥΣ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ.ΕΛΕΩ.ΘΥ. ΑΥΤ.ΡΩΜ.ΟΜΕΓ. ΑΥΘ.ΤΟΥΡ.ΑΛΒ. ΣΕΡΒΙ.ΒΟΥΛΓΑΡΙ.»,
ΑπάντησηΔιαγραφήδηλαδή «ΒΑΣΙΛΕΥΣ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ.ΕΛΕΩ.ΘΕΟΥ. ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ.ΡΩΜΑΙΩΝ.Ο ΜΕΓΑΛΟΣ. ΑΥΘΕΝΤΗΣ .ΤΟΥΡΚΩΝ.ΑΛΒΑΝΩΝ. ΣΕΡΒΩΝ.ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ.»
Δηλαδή ο Καστριότι έγινε αυτοκράτορας των Ρωμαίων και βασιλιάς των Τούρκων, των Αλβανών, των Σέρβων και των Βούλγαρων; Ο Καστριότι πολέμησε εναντίον των Τούρκων με φανατισμό. Πώς λοιπόν θα μπορούσε να είναι βασιλιάς τους; Επιπλέον, από το 1453 που πέθανε ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος μέχρι το 1468 που πέθανε ο Καστριότι, περάσανε 15 χρόνια. Πότε λοιπόν, πού και από ποιόν Πατριάρχη στέφθηκε Αυτοκράτορας των Ρωμαίων; Σε ποιες περιοχές εκτείνοταν η αυτοκρατορία του και για πιο λόγο άλλαξε όνομα και από Γεώργιος το έκανε Αλέξανδρος;
Στην πιο γνωστή βιογραφία του Σκεντέρμπέη πάντως, που θεωρείται ως η πρώτη του βιογραφία (αν και δεν είναι η πρώτη), αυτή του Μαρίν Μπαρλέτι, ο Σκεντέρμπέη αποκαλείται ως ‘Georgivs Castriotvs Epirotarvm Princeps’, ως ‘Scanderbegus Epirotarum’ αλλά και ως ‘Scanderbegus Albanorum’. (Marin Barleti, Historia e Jetës dhe e Veprave te Skënderbeut, trans. Stefan Prifti, Tiranë (Tirane University Press) 1967, p. 37, 44, 55, 60, 69)
«Ο ίδιος ο Σκεντέρμπέη στην αλληλογραφία του με άλλους επιφανείς, χρησιμοποιούσε αυτούς τους όρους εναλλάξ, όταν αναφερόταν στον εαυτό του. Υπέγραψε σε μία επιστολή του προς τον Βασιλιά Ladislav της Ουγγαρίας: ‘Πρίγκηπας των Ηπειρωτών’ και σε μία επιστολή προς τον Βασιλιά Ferdinand Ferrante της Νάπολης αποκάλεσε τον εαυτό του ‘…Πρίγκηπας της Αλβανίας’.» (Nelo Drizari, Scanderbeg: His Life Correspondence Orations, Victories and Philosophy, (California: National Press, 1968), 23, 64.)
Η σφραγίδα αυτή λοιπόν, είναι πιθανότατα πλαστή και μεταγενέστερη του Σκεντέρμπεη, ωστόσο αυτό δεν μπορούμε να το πούμε με σιγουριά.
Ο Peter Pentz - ο οποίος είναι αρχαιολόγος στο Εθνικό Μουσείο της Βιέννης - έγραψε ένα άρθρο στο περιοδικό Sfinx (Μάρτιος 2003):
ΑπάντησηΔιαγραφή«Η σφραγίδα είναι φτιαγμένη από μπρούτζο. Έχει 6 εκατοστά μήκος και ζυγίζει 280 γραμάρια. Η επιγραφή σε αυτήν είναι στα ελληνικά και λέει ότι ο 'Αλέξανδρος' (= Skender) είναι Αυτοκράτορας και Βασιλιάς. Αυτοκράτορας των Ρωμαίων και Βασιλιάς των Τούρκων, των Αλβανών, των Σέρβων και των Βουλγάρων. Η επιγραφή διαβάζεται κατά γράμμα αντίστροφα.
Παρόλα αυτά, ο Σκεντέρμπέη ποτέ δεν είχε μία τέτοια θέση. Ήταν ένας ηγέτης των Αλβανών - και κατάφερε να οργανώσει μία επανάσταση εναντίον του Σουλτάνου, αλλά δεν ήταν βασιλιάς. Όταν ο Σκεντέρμπέη πέθανε το 1468, η επανάσταση κατέρρευσε - και πολλοί από τους συντρόφους του κατέφυγαν στην Ιταλία.
Πιθανόν η σφραγίδα έγινε μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453, απ’ τη στιγμή που ο Σκεντέρμπέη αναφέρεται ως Αυτοκράτορας των Ρωμαίων. Σημειώστε τον δικέφαλο αετό στο κέντρο της σφραγίδας – ο οποίος ήταν ένα διάσημο βυζαντινό σύμβολο. Επιπλέον, ο Σκεντέρμπέη ποτέ δεν ήταν Βασιλιάς των Σέρβων ή των Βουλγάρων.
Ίσως η σφραγίδα 'σχεδιάστηκε' όταν ο Σκεντέρμπέη οργάνωνε μία εκστρατεία εναντίον των Οθωμανών, ίσως κατασκευάστηκε όταν ο Σκεντέρμπέη υπηρετούσε ως υποτελής του Βασιλιά της Νάπολης. Πιθανόν η σφραγίδα παραγγέλθηκε από την οικογένεια του Σκεντέρμπέη κάποια στιγμή τον 16ο αιώνα. Δεν μπορείτε να ξέρετε σίγουρα. Ακόμα, δεν μπορούμε να πούμε εάν η σφραγίδα είναι ψεύτικη (από τον 15ο ή 16ο century).»
Αυτά λοιπόν λέει ο Peter Pentz, δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά αν η σφραγίδα αυτή είναι γνήσια η πλαστή, αλλά πιθανόν είναι πλαστή. Ας δούμε όμως πώς υπέγραφε ο ίδιος ο Σκεντέρμπέη, στις επιστολές που ξέρουμε ότι έστειλε και οι οποίες υπάρχουν σήμερα σε διάφορα μουσεία και βιβλιοθήκες της Ευρώπης.
Διαπιστώνουμε επίσης την υπερηφάνεια του Καστριώτη όσον αφορά το ότι ήταν Αλβανός. Μάλιστα ο Φαν Νόλι που έγραψε το βιβλίο «Η Ιστορία του Σκεντέρμπέη», αν και ιερέας, είπε:
«ο Σκεντέρμπεη ήταν ένας γνήσιος Αλβανός, αφού άλλαζε την θρησκευτική του πίστη ανάλογα με την πολιτική συγκυρία». Το βιβλίο του Φαν Νόλι εκδόθηκε και επανεκδόθηκε με τίτλους όπως: Historia e Skërdërbeut, (Βοστώνη, 1921), George Castrioti Scanderbeg, (Νέα Υόρκη, 1947), Historia e Gjergj Kastrioti Skëndërbeut, Kryezoti Arbëris, (Βοστώνη, 1950)