Το γεφύρι του Μανώλη: το μοναδικό γεφύρι που εξαφανίζεται

Το γεφύρι – φάντασμα της Ευρυτανίας

Στον ποταμό Αγραφιώτη υπάρχει κάτι που ακούγεται σαν Ελληνική υπόθεση X-Files: ένα γεφύρι φάντασμα! Όχι, δεν πρόκειται για κάποιο άυλο κατασκεύασμα, κάποιον αντικατοπτρισμό ή κατασκεύασμα εξωγήινων. Είναι το περίφημο γεφύρι του Μανώλη και ανάλογα με την εποχή του χρόνου, μπορεί να το δείτε στη θέση του ή και όχι. Το μοναδικό αυτό γεφύρι είναι ορατό από το καλοκαίρι μέχρι το φθινόπωρο και μετά… «εξαφανίζεται». Σε τι οφείλεται όμως αυτό το «κρυφτούλι»; Ας ταξιδέψουμε λίγο στο παρελθόν και θα μάθουμε!

Η Ιστορία του γεφυριού

Το περίφημο γεφύρι του Μανώλη (θα πούμε αργότερα ποιος είναι αυτός) είναι πάνω από 350 ετών καθώς κατασκευάστηκε το 1659. Βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Αγραφιώτη και απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι. Είναι πέτρινο και μονοτοξοτό και η διάμετρος του φθάνει τα 30 μέτρα. Ξεχωρίζει για την ομορφιά του, είναι κλασικό δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής αλλά και για την ανθεκτικότητα του, μιας που στέκεται όρθιο για περισσότερα από 350 χρόνια και κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες.

Η «εξαφάνιση» του γεφυριού

Έως το 1964, το γεφύρι του Μανώλη ήταν ο μόνος τρόπος για να περάσει κάποιος από την μία του όχθη του Αγραφιώτη στην άλλη, καθώς δεν υπήρχαν άλλες γέφυρες ή φυσικά περάσματα. Το 1964 όμως χτίστηκε το φράγμα των Κρεμαστών και δημιουργήθηκε και η ομώνυμη λίμνη η οποία και «κατάπιε» και πολλά κτίσματα μεγάλης ομορφιάς. Ένα από αυτά ήταν και το γεφύρι του Μανώλη.

Μπορεί λοιπόν η «αδηφάγα» λίμνη να κατάπιε το Γεφύρι, αλλά φαίνεται πως νιώθει τύψεις και δεν θέλει να μας στερήσει την ομορφιά του. Όταν λοιπόν η στάθμη των νερών πέφτει λόγω της ξηρασίας και της ζέστης, το γεφύρι εμφανίζεται ξανά. Είναι μέσα στο νερό βέβαια, αλλά είναι ορατό σχεδόν ολόκληρο. Όταν ξαναπιάνουν τα κρύα και οι βροχές αυτό εξαφανίζεται ξανά κάτω από τα νερά, αλλά αν οι βροχοπτώσεις δεν είναι πολλές και σφοδρές και δεν πέσουν και πολλά χιόνια, ένα μέρος του, η κορυφή του συνήθως, μπορεί να παραμένει ορατή σε όλη τη διάρκεια του Χειμώνα. Αν λοιπόν θέλετε να δείτε κι εσείς από κοντά το περίφημο γεφύρι, θα πρέπει να επισκεφθείτε την τοποθεσία του ανάμεσα στις αρχές του Ιουλίου και τα μέσα του Οκτώβρη. Αν οι πολλές βροχές ξεκινήσουν νωρίς, το γεφύρι μπορεί να «κρυφτεί» περίπου στα τέλη του Σεπτέμβρη.

Ποιος ήταν αυτός ο περιβόητος Μανώλης;

Όπως μπορείτε να καταλάβετε και από το όνομα του Γεφυριού, ήταν ο κτίστης του. Για την ακρίβεια, ανάλογα με τη στάθμη των νερών μπορεί και ακόμα να δείτε μία επιγραφή που λέει «ΕΚΤΙΣΘΗ ΤΟ 2659. Οι ΚΤΗΤΟΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΟΣ ΚΑΙ ΜΑΝΩΛΗΣ». Για τον Δημητρό δεν ξέρουμε πολλά, ο Μανώλης όμως είναι ο Μανώλης Χρυσιώτης, ένας διάσημος χτίστης από τα Γιάννενα, ο οποίος κάποια στιγμή εγκαταστάθηκε στο χωριό Δάφνη ή Κουφάλα της Ευρυτανίας. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μανώλης και η γυναίκα του δεν μπορούσαν να κάνουν παιδιά, γι’ αυτό και αυτός αποφάσισε να δημιουργήσει τρία πανέμορφα κτίρια, τα οποία, μεταφορικά, θα γίνονταν τα παιδιά του. Το γεφύρι λοιπόν είναι ο γιός του, ενώ οι εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής στη Χρυσώ και της Αγίας Παρασκευής στα Βραγιαννά, είναι οι δύο του κόρες. Η παράδοση αυτή είναι μάλλον και ο λόγος που δεν ξέρουμε ποιος είναι ο Δημητρός και που το γεφύρι δεν φέρει το όνομα του, παρά το γεγονός ότι αναφέρεται πρώτο στην επιγραφή.

Το γεφύρι του Μανώλη δεν είναι μόνο απαράμιλλής ομορφιάς, είναι κι ένα δείγμα του πόσο μπορεί ν’ αντέξει κάτι χτισμένο με μεράκι και αγάπη. Όχι μόνο υπήρξε το μοναδικό πέρασμα που ένωνε τις όχθες του ποταμού Αγραφιώτη, χωρίς να πέσει ποτέ ή να παρουσιάσει κάποιο άλλο πρόβλημα, αλλά στέκεται όρθιο ακόμα και σήμερα που το περισσότερο κομμάτι του χρόνου το περνάει κάτω από τα κρύα νερά. Μου φαίνεται πως είναι ένα πολύ καλό σύμβολο για την Ελλάδα και τους Έλληνες, δε νομίζετε;