Σε καταλύτη ευρύτερων διεργασιών σε πολιτικό αλλά και κοινωνικό επίπεδο τείνει να εξελιχθεί το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων το οποίο η κυβέρνηση βιάζεται πλέον να... κλείσει υπό το βάρος των αντιδράσεων που αναπτύσσονται.
Ήδη στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί σύμφωνα με πληροφορίες έντονη ανησυχία εν όψει του συλλαλητηρίου της ερχόμενης Κυριακής στη Θεσσαλονίκη. Από το μέγεθος και τη δυναμική του πάντως αναμένεται να επηρεαστούν σημαντικά οι μετέπειτα εξελίξεις και στους άλλους κομματικούς χώρους και ειδικά στην αξιωματική αντιπολίτευση.
Η σημασία του συλλαλητηρίου, σε συνδυασμό με καθαυτό το ζήτημα της ονομασίας, αρχικώς είχε υποτιμηθεί και κυριαρχούσε η εκτίμηση περί περιορισμένων και ελεγχόμενων αντιδράσεων που δεν θα συγκρίνονται με το προ 25ετίας κλίμα όταν μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας τέθηκε για πρώτη φορά το θέμα. Όμως τα στοιχεία των τελευταίων ημερών συγκροτούν μια πολύ διαφορετική κατάσταση. Και οι έως τώρα ενδείξεις για επιτυχία του συλλαλητηρίου έχουν ωθήσει την κυβέρνηση -και για την ακρίβεια τον ΣΥΡΙΖΑ- στις τελευταίες ενέργειες με στόχο το «ξεφούσκωμά» του.
Ο κίνδυνος να αποτελέσει το Σκοπιανό τη σπίθα που θα δώσει ευρύτερο αντικυβερνητικό χαρακτήρα στις κινητοποιήσεις, ύστερα από μια μακρά περίοδο αδράνειας και παθητικής αποδοχής αλλεπάλληλων μέτρων και αποφάσεων, αντιμετωπίζεται πλέον ως υπαρκτός από το Μέγαρο Μαξίμου. Αυτός είναι και ο βαθύτερος λόγος για τον οποίο εκδηλώθηκε και η (προληπτική) επίθεση, αρχικώς μέσω κύκλων του υπουργείου Εξωτερικών, στην Εκκλησία της Ελλάδος περί «ανάμειξης στις πολιτικές υποθέσεις του κράτους» και «συμπόρευσης με νεοναζιστές» μετά την απόφασή της για την Μακεδονία. Μολονότι η ομόφωνη ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου ήταν ήπια μη θυμίζοντας κατ’ ελάχιστο τις εποχές του αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου και ο κ. Ιερώνυμος, όπως και άλλοι ιεράρχες, εξέφρασαν ταυτόχρονα την αντίθεσή τους με το συλλαλητήριο, η κυβέρνηση θεώρησε ότι βρήκε την ευκαιρία να υψώσει μια νέα διαχωριστική γραμμή για να το περιχαρακώσει, να αποτρέψει τη μεγάλη συμμετοχή και να του προσδώσει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Για λόγους τακτικής και μόνο ακολούθησε σε εντελώς διαφορετικό ύφος η απαντητική επιστολή του πρωθυπουργού στον αρχιεπίσκοπο.(Σημείωση: Το βράδυ της Πέμπτης υπήρξε και η συνάντηση του κ. Τσίπρα με τον κ. Ιερώνυμο). Η οξύτητα με την οποία καλλιεργείται πάντως η αντιπαράθεση κάνει αρκετούς να φοβούνται ότι αυτή η τακτική μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ.
Αν και το ευκταίο για την κυβέρνηση είναι εκτός από περιορισμένες διαστάσεις οι προσεχείς κινητοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη και εν συνεχεία στην Αθήνα να μην αποκτήσουν και δυναμική, παρατηρείται ότι η αντίθεση για τη χρήση του όρου «Μακεδονία» διαπερνά οριζόντια το εκλογικό και κοινωνικό σώμα. Αυτό ακυρώνει μάλιστα την άποψη ότι το ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα από το ονοματολογικό. Μπορεί ως μικρό κόμμα του 3-4% ο Συνασπισμός να τασσόταν ακόμη και υπέρ της σκέτης ονομασίας «Μακεδονία», αλλά μεγάλα τμήματα του εκλογικού πληθυσμού που τον ακολούθησαν από το 2012 έχουν γαλουχηθεί σε αντιλήψεις πατριωτικές από τις δεκαετίες του 1980 και 1990. Και ένας επιπλέον λόγος που δεν τις απαρνούνται είναι ότι το Σκοπιανό δεν ετέθη σε όλες τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις και ως εκ τούτου δεν υπάρχει εκπεφρασμένη λαϊκή βούληση για το θέμα εδώ και δύο δεκαετίες. Επομένως δεν υπάρχει η νομιμοποιητική βάση για να προχωρήσει η κυβέρνηση σε μια λύση με την οποία η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, ανεξαρτήτως κομματικών καταβολών, διαφωνεί. Αυτό βοηθά ταυτόχρονα και τις φωνές για δημοψήφισμα που εκ των πραγμάτων θα ενισχυθούν κι άλλο αν αποφασιστεί η διεξαγωγή του και στα Σκόπια.
Αν για τον ΣΥΡΙΖΑ (ο οποίος είχε επαναπαυτεί μετά το καλοκαίρι ότι μπορεί να διαχειρίζεται χωρίς κόστος τα εκτός μνημονιακής ατζέντας θέματα), το Σκοπιανό κινδυνεύει να γίνει η αχίλλειος πτέρνα του, τα επικείμενα συλλαλητήρια στέλνουν σε κάθε περίπτωση μηνύματα και προς τη ΝΔ. Η επιτυχία τους όπως είναι αυτονόητο θα ενδυναμώσει κι άλλο την τάση που αντιτίθεται στην εκχώρηση του ονόματος «Μακεδονία», όταν η ηγεσία του κόμματος έχει βιαστεί να αποδεχτεί τη σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό. Όμως και στην περίπτωση που τελικώς οι κινητοποιήσεις δεν αποδειχθούν τόσο ισχυρές, πάλι ο Κυριάκος Μητσοτάκης απειλείται να βρεθεί σε δύσκολη θέση διότι έτσι η κυβέρνηση διευκολύνεται –τουλάχιστον από πλευράς λαϊκών αντιδράσεων- να προχωρήσει στο συμβιβασμό με την ηγεσία του γειτονικού κράτους και να πιστωθεί τη "διπλωματική επιτυχία".
Παρά την ισορροπία σε τεντωμένο σχοινί κατά την ομιλία του στους τομεάρχες την περασμένη Τρίτη, για τον κ. Μητσοτάκη η κρίσιμη και οριακή στιγμή θα φθάσει εφόσον επιτευχθεί συμφωνία και τεθεί προς ψήφιση. Όσο οι διαπραγματεύσεις παρατείνονται, διατηρούνται τα περιθώρια ελιγμών και συγκρατούνται οι φυγόκεντρες τάσεις εντός της ΝΔ και στον ευρύτερο κεντροδεξιό χώρο. Αν όμως δεν υπάρξει ναυάγιο, που θα ήταν λυτρωτικό για πολλούς και για πολλά, το θέμα της σύνθετης ονομασίας θα αποτελέσει δίκοπο μαχαίρι και για τη ΝΔ. Είναι βέβαιο ότι ο κ. Τσίπρας θα το χρησιμοποιήσει για να διεμβολίσει ένα τμήμα του κέντρου με το οποίο φλερτάρει η ΝΔ και ο κ. Μητσοτάκης το θεωρεί προνομιακούς συνομιλητές του στη μάχη για την αυτοδυναμία, ενώ από την άλλη πλευρά ένα «ναι» της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα ανοίξει κατά πάσα πιθανότητα τον ασκό του Αιόλου ακόμη και για διάσπαση από τα «δεξιά» της, με πατριωτικό πρόσημο και κοινωνική ανταπόκριση. Οι εξελίξεις στον απόηχο του Σκοπιανού προδιαγράφονται μάλιστα εντελώς ανατρεπτικές και ραγδαίες εφόσον όλα αυτά συνδυαστούν με την εκ νέου φημολογούμενη απόπειρα της κυβέρνησης να αλλάξει το εκλογικό σύστημα ώστε η απλή αναλογική να ισχύσει από τις αμέσως επόμενες εκλογές. Ο πολυκερματισμός που θα υπάρξει προοιωνίζεται αυτομάτως και μια εντελώς διαφορετική «επόμενη ημέρα» στο εκλογικό και πολιτικό τοπίο.
Ανδρέας Καψαμπέλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου