Το 71ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, σήκωσε αυλαία την Τρίτη 8 Μαΐου - με ταινία έναρξης το «Everybody Knows» του Ασγκάρ Φαραντί - και ολοκληρώνεται την Κυριακή 19 Μαΐου, με ταινία λήξης, το «The Man Who Killed Don Quixote» του Τέρι Γκίλιαμ. Εικοσιμία (21) ταινίες διεκδικούν φέτος τον Χρυσό Φοίνικα και στην Κινηματογραφική Στήλη του Tvxs.gr γυρνάμε τον χρόνο πίσω και θυμόμαστε όλες τις ελληνικές ταινίες που έλαβαν μέρος στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του κορυφαίου Κινηματογραφικού Φεστιβάλ...
Το Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών διοργανώθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 1939, με προεδρεύοντα τον Λουί Λυμιέρ. Η μόνη ταινία που παρουσιάστηκε στην πρώτη διοργάνωση ήταν η "Παναγία των Παρισίων" του Γουίλιαμ Ντίτερλι, καθώς συνέπεσε χρονικά με το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου πολέμου, αλλά και την κήρυξη πολέμου της Γαλλίας στη Γερμανία. Η πρώτη ολοκληρωμένη διοργάνωση του Φεστιβάλ έγινε το 1946. Ωστόσο ο θεσμός ματαιώθηκε το 1948 και το 1950, λόγω οικονομικών προβλημάτων, ενώ από το 1951, ο χρόνος διοργάνωσής του μετατοπίστηκε στην περίοδο της Άνοιξης. Το 1968, το Φεστιβάλ ξεκίνησε στις 10 Μαΐου αλλά διακόπηκε στις 19 Μαΐου, κατά την περίοδο της φοιτητικής εξέγερσης του Μάη του '68.
Το Βραβείο του Χρυσού Φοίνικα θεσπίστηκε το 1955, ωστόσο η πρώτη ταινία που συμμετείχε στο διαγωνιστικό της διοργάνωσης, είναι το 1951, η "Τελευταία Αποστολή" του Νίκου Τσιφόρου, σε παραγωγή της Φίνος Φιλμς. Ακολουθεί το 1952 η "Νεκρή Πολιτεία" του Φρίξου Ηλιάδη, ενώ στη συνέχεια ακολουθούν τέσσερις ταινίες του Μιχάλη Κακογιάννη:
1954 - Κυριακάτικο Ξύπνημα (φώτο)
1955 - Στέλλα
1956 - Το Κορίτσι με τα Μαύρα
1958 - Το Τελευταίο Ψέμα
Ακολουθεί η χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου με συνεχόμενες παρουσίες στο Φεστιβάλ των Καννών: το 1959 με το "Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα" του Ανδρέα Λαμπρινού, το 1960 με το θρυλικό "Ποτέ την Κυριακή" του Ζιλ Ντασέν (φώτο), ενώ το 1961 σηματοδοτεί την πρώτη φορά στην ιστορία του Φεστιβάλ των Καννών όπου η Ελλάδα συμμετέχει με δύο φιλμ στο διαγωνιστικό τμήμα! Πρόκειται για τις ταινίες: "Μανταλένα" του Ντίνου Δημόπουλου (με πρωταγωνίστρια την Αλίκη Βουγιουκλάκη) και "Χαμένο Κορμί" του Μιχάλη Κακογιάννη.
Το 1962, μία ακόμη σπουδαία τανία του Μιχάλη Κακογιάννη, διαγωνίζεται στις Κάννες, πρόκειται για την σπουδαία "Ηλέκτρα" - Μεγάλο Τεχνικό Βραβείο και Βραβείο Καλύτερης Κινηματογραφικής Μεταφοράς. Τη σκυτάλη παίρνουν το 1963 ο "Ουρανός" του Τάκη Κανελλόπουλου, το 1964 τα "Κόκκινα Φανάρια" του Βασίλη Γεωργιάδη (υποψήφια και για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας) και το 1965 η "Προδοσία" του Κώστα Μανουσάκη.
Έντεκα χρόνια περνάνε χωρίς να εκπροσωπηθεί ο ελληνικός κινηματογράφος στο κορυφαίο φεστιβάλ και φτάνουμε στο 1977, όπου για δεύτερη φορά έχουμε διπλή ελληνική εκπροσώπηση, με τις ταινίες: "Ιφιγένεια" του Μιχάλη Κακογιάννη και "Οι Κυνηγοί" του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Το 1978 ο Ζιλ Ντασέν επιστρέφει στην Κρουαζέτ με το φιλμ "Κραυγή Γυναικών", ενώ ακολουθούν οι τέσσερις συμμετοχές του Θόδωρου Αγγελόπουλου και φυσικά ο Χρυσός Φοίνικας του 1998:
1984 - Ταξίδι στα Κύθηρα (Βραβείο Σεναρίου & Βραβείο FIPRESCI)
1991 - Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού
1995 - To Βλέμμα του Οδυσσέα ((Βραβείο Κριτικής Επιτροπής & Βραβείο FIPRESCI)
1998 - Μια Αιωνιότητα (Χρυσός Φοίνικας)
Ακολουθούν οι δύο συμμετοχές του Γιώργου Λάνθιμου. Αρχικά το 2015, με τον «Aστακό» (The Lobster), που κερδίζει το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής, ενώ το 2017, προβάλλεται στο επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του επετειακού 70ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, «Ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού» (The Killing of a Sacred Deer). Το φιλμ κέρδισε τις εντυπώσεις και τιμήθηκε με το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου.
Εκτός Διαγωνιστικού
Πριν περάσουμε να δούμε πιο αναλυτικά μερικές από τις ελληνικές ταινίες που διαγωνίστηκαν όλα αυτά τα χρόνια στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Κάννων, θα πρέπει να κάνουμε δύο σχετικές παρατηρήσεις:
- Το συγκεκριμένο αφιέρωμα περιλαμβάνει μόνο ελληνικές ταινίες που έλαβαν μέρος στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ και όχι σε άλλο τμήμα. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά φιλμ που προβλήθηκαν στο Φεστιβάλ, αλλά εκτός του διαγωνιστικού, όπως: «Τρωάδες» (1971) του Μιχάλη Κακογιάννη, «Μέρες του '36» (1972) και «Θίασος» (1975) του Θόδωρου Αγγελόπουλου (Βραβείο FIPRESCI). Ενώ το 2009 ο «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιμου, πραγματοποιούσε την παγκόσμια πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ των Καννών, κερδίζοντας το πρώτο βραβείο στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα» (Un Certain Regard). Στο ίδιο τμήμα παρουσιάστηκε το 2014 με επιτυχία και το «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα.
- Ο σπουδαίος σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς, έχει συμμετάσχει στο διαγωνιστικό τμήμα των Καννών με τρεις ταινίες του. Όμως το «Ζ» του 1969 (Βραβείο Επιτροπής και Βραβείο Ανδρικού Ρόλου στον Ζαν Λουί Τρεντινιάν) ήταν παραγωγής Γαλλίας και Αλγερίας - κερδίζοντας μάλιστα και το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας για λογαριασμό της Αλγερίας. Το 1975 για το φιλμ «Special Section» κέρδισε στις Κάννες το Βραβείο Σκηνοθεσίας, σε μία ταινία συμπαραγωγής Γαλλίας, Ιταλίας και Δυτικής Γερμανίας, για μία δημιουργία που του απέφερε και υποψηφιότητα στις Χρυσές Σφαίρες, στην Κατηγορία Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.
Τέλος το υπέροχο «Missing» του 1982 (Ο Αγνοούμενος) - με τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ και τον Κώστα Γαβρά να κερδίζει το Όσκαρ Σεναρίου (μαζί με τον Donald Stewart), κέρδισε τόσο τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ των Καννών όσο και το Βραβείο Ανδρικού Ρόλου για τον σπουδαίο Τζακ Λέμον, αλλά η ταινία είναι αμερικανικής παραγωγής... Αξίζει τέλος να σημειώσουμε ότι φέτος το το πρόγραμμα του «Cannes Classics» του Φεστιβάλ Καννών τιμά το έργο ενός εκ των κορυφαίων Ελλήνων δημιουργών.
Η ιστορία των ελληνικών ταινιών στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών, μέσα από πέντε χαρακτηριστικές δημιουργίες:
Στέλλα (1955)
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Μιχάλης Κακογιάννης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Κώστας Θεοδωρίδης
Μοντάζ: Γιώργος Τσαούλης
Ήχος: Γιώργος Νιαγάσας
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Γιάννης Τσαρούχης, Βλάσης Κάνιαρης
Κοστούμια: Ντένη Βαχλιώτη
Μακιγιάζ: Νίκος Βαρβέρης
Με τους: Μελίνα Μερκούρη, Γιώργος Φούντας, Αλέκος Αλεξανδράκης, Χριστίνα Καλογερικού, Σοφία Βέμπο, Βούλα Ζουμπουλάκη, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Τασσώ Καββαδία, Κώστας Κακκαβάς
Η Στέλλα (Μελίνα Μερκούρη) τραγουδάει στο κέντρο «Παράδεισος» και ζει μια απελευθερωμένη, θυελλώδη ζωή, γεμάτη έρωτες και δυναμισμό. Όταν γνωρίζει τον Μίλτο (Γιώργος Φούντας), έναν γνωστό ποδοσφαιριστή, θα εγκαταλείψει τον Αλέκο (Αλέκος Αλεξανδράκης), γιο ευκατάστατης οικογένειας. Στην πρόταση γάμου του Μίλτου θα απαντήσει θετικά, αλλά στη συνέχεια θα αλλάξει γνώμη. Την ημέρα του γάμου θα τον αφήσει να περιμένει μάταια στην εκκλησία και θα περάσει την ώρα της παρέα με έναν νεαρό (Κώστα Κακκαβά) που γνώρισε τυχαία στο δρόμο. Όταν το ξημέρωμα θα γυρίσει στο σπίτι της, θα βρει τον Μίλτο να την περιμένει, για να λογαριαστούν, κραδαίνοντας ένα μαχαίρι.
Μία θρυλική δημιουργία, που διακατέχεται από την συγκλονιστική ερμηνεία και παρουσία της Μελίνας Μερκούρη, σ' έναν ρόλο ο οποίος την καθιέρωσε ως θεατρίνα και εμβληματική προσωπικότητα. Η αριστοτεχνική σκηνοθεσία του Κακογιάννη δίνει διαστάσεις αρχαίας τραγωδίας και καθιστά την αξία του έργου του διαχρονική. Η ταινία βραβεύτηκε με την Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, ενώ πέρσι τον Νοέμβριο είχαμε την ευκαιρία να την ξαναθυμηθούμε στην μεγάλη οθόνη, με αφορμή του αφιερώματος για τα 100 χρόνια του ελληνικού κινηματογράφου, που πραγματοποίησε το 55ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Ποτέ την Κυριακή (1960)
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Ζυλ Ντασέν
Ηθοποιοί: Μελίνα Μερκούρη, Ζυλ Ντασέν, Γιώργος Φούντας, Τίτος Βανδής, Μήτσος Λυγίζος, Δέσπω Διαμαντίδου, Δήμος Σταρένιος, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Αλέξης Σολωμός, Θανάσης Βέγγος, Φαίδων Γεωργίτσης, Νίκος Φέρμας
Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα, ένας Αμερικανός συγγραφέας γνωρίζει μια ατίθαση Ελληνίδα πόρνη και γοητεύεται από τον χαρακτήρα της. Προσπαθεί να της μεταφέρει τις γνώσεις του και να την φέρει κοντά σε ότι εκείνος θεωρεί πολιτισμένο. Τελικά όμως εκείνη θα του δώσει τα σημαντικότερα μαθήματα για τη ζωή και την χαρά που αυτή μπορεί να επιφυλάσσει για τον καθένα.
Το «Ποτέ την Κυριακή» είναι η πρώτη ταινία του Ζυλ Ντασσέν, με σενάριο δικό του και πρωταγωνίστρια την Μελίνα Μερκούρη. Η αριστουργηματική μουσική του Μάνου Χατζιδάκη, ο οποίος βραβεύτηκε και με Όσκαρ για το Soundtrack, βοήθησε σημαντικά στο να αναδειχθεί η ταινία σε μια από τις διασημότερες ελληνικές ταινίες παγκοσμίως. Αν και η ταινία κέρδισε μόνο το Όσκαρ μουσικής, ωστόσο ήταν υποψήφια για πέντε συνολικά Βραβεία: Πρώτο Γυναικείο Ρόλο για τη Μελίνα Μερκούρη, Ενδύματα για την Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ, Σεναρίου και Σκηνοθεσίας για τον Ζυλ Ντασέν. Η Μελίνα Μερκούρη κέρδισε το βραβείο πρώτου Γυναικείου Ρόλου, στο Φεστιβάλ των Καννών το 1960, με την ταινία να είναι επίσης ανάμεσα στις υποψηφιότητες για Χρυσό Φοίνικα.
Ο Θίασος (1975)
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Θόδωρος Αγγελόπουλος
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιώργος Αρβανίτης
Μοντάζ: Τάκης Δαυλόπουλος, Γιώργος Τριανταφύλλου
Ήχος: Θανάσης Αρβανίτης
Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Σκηνικά: Μικές Καραπιπέρης
Κοστούμια: Μικές Καραπιπέρης
Με τους: Εύα Κοταμανίδου, Βαγγέλης Καζάν, Αλίκη Γεωργούλη, Κυριάκος Κατριβάνος, Στράτος Παχής, Νίνα Παπαζαφειροπούλου, Γιάννης Φύριος, Αλέξης Μπούμπης, Μαρία Βασιλείου, Γρηγόρης Ευαγγελάτος, Πέτρος Ζαρκάδης
Η ταινία ακολουθεί τις περιπέτειες ενός περιοδεύοντος θιάσου στην Ελλάδα από το 1939 μέχρι το 1952, ο οποίος προσπαθεί να παρουσιάσει μια θεατρική παράσταση του βουκολικού δράματος του Περεσιάδη, Γκόλφω η βοσκοπούλα. Μπροστά μας ξεδιπλώνεται τόσο η πολιτική ιστορία της Ελλάδας όσο και η ιδιωτική των μελών του θιάσου, που είναι ταυτόχρονα και μέλη της ίδιας οικογένειας. Οι δύο αυτές συνιστώσες, πλέκονται αξεδιάλυτα. Στο ένα σκέλος, παρακολουθούμε όλη τη νεότερη ιστορία της Ελλάδος, μέσα από τη ματιά του Σκηνοθέτη, αποδομημένη και χτισμένη από την αρχή, έτσι όπως δυστυχώς, δεν τη διδαχθήκαμε, ποτέ. Από τις τελευταίες μέρες της δικτατορίας του Μεταξά, την έναρξη του πολέμου, την ιταλική εισβολή, την γερμανική κατοχή, την απελευθέρωση, την άφιξη των "συμμάχων" (Άγγλων αρχικά και Αμερικανών στη συνέχεια), καθώς και τον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο, μέχρι τις εκλογές του 1952...
Η ταινία που γυρίστηκε υπό αντίξοες συνθήκες και προβλήθηκε το 1975, ουσιαστικά άνοιξε τις πύλες του τότε Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου στην Ευρώπη. Γνώρισε ενθουσιώδης κριτικές, από τον διεθνή κυρίως Τύπο και συγκέντρωσε περισσότερα από 15 βραβεία και διακρίσεις, δείγμα της μεγάλης της αποδοχής. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε μερικά από τα βραβεία που απέσπασε η ταινία: Επτά Βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Φωτογραφίας, Ά Γυναικείου Ρόλου, Ά Ανδρικού Ρόλου και Βραβείο Κοινού). Βραβείο FIPRESCI στο Φεστιβάλ των Καννών, καθώς και το Interfilm Award στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου.
«Ήταν καλοκαίρι του 1964. Είχα τελειώσει τις σπουδές μου στη Γαλλία και επέστρεψα στην Ελλάδα για να δω τους δικούς μου. Το λεωφορείο από το αεροδρόμιο με άφησε στο Σύνταγμα. Κατευθύνθηκε με τον σάκο στον ώμο προς το σπίτι μου. Έπεσα πάνω σε μια φοιτητική διαδήλωση. Η αστυνομία είχε πέσει πάνω στα παιδιά και τα έδερνε. Εγώ δεν είχα καμία σχέση με αυτά που συνέβαιναν, έτσι συνέχισα τον δρόμο μου. Ε, έφαγα ξύλο. Μου σπάσανε τα γυαλιά. Γύρισα στο σπίτι μου πολύ αναστατωμένος. Ένιωσα σαν να βρισκόμουν μπροστά σ’ ένα δίλημμα “σ’ ενδιαφέρει αυτός ο τόπος ή όχι;” Είχα πει στη φίλη μου την Τώνια Μαρκετάκη που μου είχε προτείνει να κάνω κριτική κινηματογράφου στην εφημερίδα “Αλλαγή” ότι είχα έρθει στην Ελλάδα για να φύγω. Την άλλη μέρα την τηλεφώνησα και της είπα ότι θα μείνω. Κι έμεινα. Για να καταλάβω. Έκανα τις πρώτες μου ταινίες (“Αναπαράσταση”, “Μέρες του ’36” και “Θίασος”) για να καταλάβω την Ελλάδα...»
- Θόδωρος Αγγελόπουλος
Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα (1998)
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Θόδωρος Αγγελόπουλος
Συνεργασία σεναρίου: Tonino Guerra, Πέτρος Μάρκαρης
Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιώργος Αρβανίτης, Αντρέας Σινάνος
Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος
Σκηνικά: Γιώργος Ζιάκας, Κώστας Δημητριάδης
Κοστούμια: Γιώργος Πάτσας
Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου
Ήχος: Νίκος Παπαδημητρίου
Μιξάζ: Κώστας Βαρυμποπιώτης
Ηθοποιοί: Bruno Ganz (Aλέξανδρος), Isabelle Renauld (Άννα), Fabrizio Bentivoglio (ποιητής), Αχιλλέας Σκέβης (μικρός των φαναριών), Δέσποινα Μπεμπεδέλη (μητέρα), Ίρις Χατζηαντωνίου (κόρη), Ελένη Γερασιμίδου (οικονόμος), Νίκος Κούρος (θείος), Αλεξάνδρα Λαδικού (μητέρα Άννας), Αλέκος Oυδινότης (πατέρας Άννας), Βασίλης Σεϊμένης (γαμπρός Αλέξανδρου)
O Αλέξανδρος (Μπρούνο Γκανζ), είναι ένας μεσόκοπος συγγραφέας, που ασχολείται με το ημιτελές έργο του Σολωμού, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι. Από το ποίημα λείπουν λέξεις κι ο Αλέξανδρος αποπειράται να τις συγκεντρώσει, να τις αγοράσει, όπως έκανε για τις δικές του λέξεις κι ο Σολωμός. Είναι όμως οι λέξεις που μπαίνουν στο παζλ της συμπλήρωσης του ημιτελούς αριστουργήματος, για να στοιχειώσουν και τη ζωή του Αλέξανδρου. Αλλά οι δυνάμεις του έχουν εξαντληθεί κι ο ίδιος βαδίζει προς τον θάνατο. O χρόνος που του απομένει, ανήκει στις αναμνήσεις, στον απολογισμό μιας ζωής, γεμάτης χαμένες ευκαιρίες και λάθος κινήσεις.
Μια τυχαία συνάντηση μ’ ένα άστεγο αγόρι, παιδί των φαναριών, θα του δώσει νέα ώθηση. Προσκολλάται σ’ αυτό το παιδί, αναβάλλει την «αναχώρηση» και παρατείνει την αιωνιότητα κατά μία μέρα, για να μεταφέρει στον μικρό του φίλο κάτι από τη γνώση του. Έτσι ώστε ν’ αφήσει τα ίχνη του πάνω σε κάποιον, μέσα από το βλέμμα του οποίου θα σωθεί εκείνος που φεύγει... Μία ταινία ποιητική με πανέμορφα πλάνα και δύο χαρακτηριστικές ερμηνείες από τον Μπρούνο Γκανζ και τον Αχιλλέα Σκεύη, στον ρόλο του παιδιού των φαναριών.
Τρία χρόνια μετά την ταινία "Το βλέμμα του Οδυσσέα" (1995) - όπου επίσης είχε προβληθεί στις Κάννες κερδίζοντας το βραβείο FIPRESCI (μαζί με το Land and Freedom του Ken Loach) και το Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος επιστρέφει θριαμβευτικά στο κορυφαίο κινηματογραφικό φεστιβάλ.
Το κλασσικό πλέον φιλμ του "Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα", κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Καννών το 1998, ενώ παράλληλα τιμήθηκε με Βραβείο Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Β’ Γυναικείου Ρόλου (Ελένη Γερασιμίδου), Σκηνογραφίας, Μουσικής και Ενδυματολογίας στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης.
«O Aστακός» (The Lobster - 2015)
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Σενάριο: Γιώργος Λάνθιμος, Ευθύμης Φιλίππου
Ηθοποιοί: Colin Farrell, Rachel Weisz, Jessica Barden, Olivia Colman, Ashley Jensen, Ariane Labed, Aγγελική Παπούλια, John C. Reilly, Léa Seydoux, Michael Smiley, Ben Whishaw
Παραγωγοί: Ed Guiney, Lee Magiday, Ceci Dempsey, Yorgos Lanthimos
Εxecutive producers: Andrew Lowe, Tessa Ross, Sam Lavender
Συμπαραγωγοί: Xρήστος Β. Κωνσταντακόπουλος, Leontine Petit,
Carole Scotta, Joost de Vries και Derk-Jan Warrink
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Θύμιος Μπακατάκης
Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης
Παραγωγή: Element Pictures, Scarlet Films, Limp Films
Συμπαραγωγή: Faliro House Productions (Greece), Haut et Court (France), Lemming Film (Netherlands)
Μία αντισυμβατική ιστορία αγάπης, τοποθετημένη σ' ένα δυστοπικό, κοντινό μέλλον, όπου όλοι οι μόνοι άνθρωποι, σύμφωνα με τους κανόνες της Πόλης, συλλαμβάνονται και μεταφέρονται στο Ξενοδοχείο. Εκεί είναι υποχρεωμένοι να βρουν έναν ταιριαστό σύντροφο μέσα σε σαράντα πέντε (45) ημέρες. Αν αποτύχουν, μεταμορφώνονται σ' ένα ζώο της επιλογής τους και κατόπιν απελευθερώνονται στο Δάσος. Ένας απελπισμένος άντρας (Κόλιν Φέρελ) δραπετεύει από το ξενοδοχείο και καταφεύγει στο δάσος, όπου ζουν οι Μοναχικοί. Εκεί ερωτεύεται μία γυναίκα (Ρέιτσελ Βάις), ακόμη κι αν αυτό είναι ενάντια στους κανόνες.
Η ταινία του Γιώργου Λάνθιμου «Αστακός» (The Lobster - 2015) - βραβευμένη στο 68ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών με το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής - πραγματεύεται μία διαφορετική ιστορία αγάπης, σ' ένα φιλμ που επιτρέπει στον θεατή πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης. Με τον Κόλιν Φέρελ να μας χαρίζει μία σπουδαία ερμηνεία και την υπέροχη Ρέιτσελ Βάις στο πλευρό του, ο «Αστακός» αποτελεί μία από πιο αξιόλογες δημιουργίες της κινηματογραφικής σεζόν του 2015.
Ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού / The Killing of a Sacred Deer
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Σενάριο: Γιώργος Λάνθιμος, Ευθύμης Φιλίππου
Πρωταγωνιστούν: Νικόλ Κίντμαν, Κόλιν Φάρελ, Αλίσια Σίλβερστοουν, Μπάρι Κέογκαν, Ράφι Κάσιντι, Μπιλ Καμπ, Σάνι Σούλιτς
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Θύμιος Μπακατάκης
Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης
Χώρα Παραγωγής: (Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α.)
Έτος Παραγωγής: 2017
Διάρκεια: 120 λεπτά
Ο Steven (Κόλιν Φάρελ) είναι ένας διαπρεπής καρδιοχειρουργός, παντρεμένος με την Anna (Νικόλ Κίντμαν), μία καταξιωμένη οφθαλμίατρο. Είναι ευκατάστατοι και ζουν ευτυχισμένοι με τα δύο τους παιδιά, την έφηβη Kim (Ράφι Κάσιντι) και τον δωδεκάχρονο Bob (Σάνι Σούλιτς). O Steven έχει αναπτύξει φιλική σχέση με τον Martin (Μπάρι Κέογκαν), ένα δεκαεξάχρονο αγόρι, ορφανό από πατέρα, το οποίο έχει υπό την προστασία του. Τα πράγματα παίρνουν ολέθρια τροπή όταν ο Steven συστήνει τον Martin στην οικογένεια του. Το νεαρό αγόρι αναστατώνει τον κόσμο τους και υποχρεώνει τον Steven να επιλέξει ανάμεσα σε μια ακραία θυσία ή τον κίνδυνο να χάσει τα πάντα.
Δύο χρόνια μετά τον «Αστακό», ο Γιώργος Λάνθιμος συνεργάζεται και πάλι στο σενάριο με τον Ευθύμη Φιλίππου, σκηνοθετώντας τον «Θάνατο του Ιερού Ελαφιού» με πρωταγωνιστές τους Νικόλ Κίντμαν, Κόλιν Φάρελ, Αλίσια Σίλβερστοουν, Μπάρι Κέογκαν, Ράφι Κάσιντι, Μπιλ Καμπ, Σάνι Σούλιτς. Πρόκειται για ένα ιδιόμορφο ψυχολογικό θρίλερ, το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Σεναρίου (εξ ημισείας με το «You Were Never Really Here» της Lynne Ramsay), στους Γιώργο Λάνθιμο και Ευθύμη Φιλίππου στο 70ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, τον Μάιο του 2017.
Το φιλμ περιγράφει ένα κλειστοφοβικό οικογενειακό περιβάλλον και επικαλείται ήδη από τον τίτλο μια σχέση με τον αρχαίο μύθο της Ιφιγένειας και τον χειροπιαστό τρόμο που κλιμακώνεται σε θυσία. Οι διάλογοι είναι απολαυστικοί, συνεπείς στο - δυσανάλογα των τραγικών περιστάσεων ανέκφραστο - ύφος της σεναριακής ομάδας. Ο σκηνοθέτης ενορχηστρώνει με στυλιζαρισμένες λήψεις και οι αξιόλογοι ηθοποιοί συμμορφώνονται απόλυτα στο αλλόκοτο, παγερό και βασανιστικό κλίμα της ταινίας. Ο «Θάνατος του Ιερού Ελαφιού» προσφέρει μία μοναδική κινηματογραφική εμπειρία, με σκηνές που απασχολούν τον θεατή και μετά την προβολή της ταινίας.
Το 71ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών ολοκληρώνεται την Κυριακή 19 Μαΐου.
Το Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών διοργανώθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 1939, με προεδρεύοντα τον Λουί Λυμιέρ. Η μόνη ταινία που παρουσιάστηκε στην πρώτη διοργάνωση ήταν η "Παναγία των Παρισίων" του Γουίλιαμ Ντίτερλι, καθώς συνέπεσε χρονικά με το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου πολέμου, αλλά και την κήρυξη πολέμου της Γαλλίας στη Γερμανία. Η πρώτη ολοκληρωμένη διοργάνωση του Φεστιβάλ έγινε το 1946. Ωστόσο ο θεσμός ματαιώθηκε το 1948 και το 1950, λόγω οικονομικών προβλημάτων, ενώ από το 1951, ο χρόνος διοργάνωσής του μετατοπίστηκε στην περίοδο της Άνοιξης. Το 1968, το Φεστιβάλ ξεκίνησε στις 10 Μαΐου αλλά διακόπηκε στις 19 Μαΐου, κατά την περίοδο της φοιτητικής εξέγερσης του Μάη του '68.
Το Βραβείο του Χρυσού Φοίνικα θεσπίστηκε το 1955, ωστόσο η πρώτη ταινία που συμμετείχε στο διαγωνιστικό της διοργάνωσης, είναι το 1951, η "Τελευταία Αποστολή" του Νίκου Τσιφόρου, σε παραγωγή της Φίνος Φιλμς. Ακολουθεί το 1952 η "Νεκρή Πολιτεία" του Φρίξου Ηλιάδη, ενώ στη συνέχεια ακολουθούν τέσσερις ταινίες του Μιχάλη Κακογιάννη:
1954 - Κυριακάτικο Ξύπνημα (φώτο)
1955 - Στέλλα
1956 - Το Κορίτσι με τα Μαύρα
1958 - Το Τελευταίο Ψέμα
Ακολουθεί η χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου με συνεχόμενες παρουσίες στο Φεστιβάλ των Καννών: το 1959 με το "Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα" του Ανδρέα Λαμπρινού, το 1960 με το θρυλικό "Ποτέ την Κυριακή" του Ζιλ Ντασέν (φώτο), ενώ το 1961 σηματοδοτεί την πρώτη φορά στην ιστορία του Φεστιβάλ των Καννών όπου η Ελλάδα συμμετέχει με δύο φιλμ στο διαγωνιστικό τμήμα! Πρόκειται για τις ταινίες: "Μανταλένα" του Ντίνου Δημόπουλου (με πρωταγωνίστρια την Αλίκη Βουγιουκλάκη) και "Χαμένο Κορμί" του Μιχάλη Κακογιάννη.
Το 1962, μία ακόμη σπουδαία τανία του Μιχάλη Κακογιάννη, διαγωνίζεται στις Κάννες, πρόκειται για την σπουδαία "Ηλέκτρα" - Μεγάλο Τεχνικό Βραβείο και Βραβείο Καλύτερης Κινηματογραφικής Μεταφοράς. Τη σκυτάλη παίρνουν το 1963 ο "Ουρανός" του Τάκη Κανελλόπουλου, το 1964 τα "Κόκκινα Φανάρια" του Βασίλη Γεωργιάδη (υποψήφια και για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας) και το 1965 η "Προδοσία" του Κώστα Μανουσάκη.
Έντεκα χρόνια περνάνε χωρίς να εκπροσωπηθεί ο ελληνικός κινηματογράφος στο κορυφαίο φεστιβάλ και φτάνουμε στο 1977, όπου για δεύτερη φορά έχουμε διπλή ελληνική εκπροσώπηση, με τις ταινίες: "Ιφιγένεια" του Μιχάλη Κακογιάννη και "Οι Κυνηγοί" του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Το 1978 ο Ζιλ Ντασέν επιστρέφει στην Κρουαζέτ με το φιλμ "Κραυγή Γυναικών", ενώ ακολουθούν οι τέσσερις συμμετοχές του Θόδωρου Αγγελόπουλου και φυσικά ο Χρυσός Φοίνικας του 1998:
1984 - Ταξίδι στα Κύθηρα (Βραβείο Σεναρίου & Βραβείο FIPRESCI)
1991 - Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού
1995 - To Βλέμμα του Οδυσσέα ((Βραβείο Κριτικής Επιτροπής & Βραβείο FIPRESCI)
1998 - Μια Αιωνιότητα (Χρυσός Φοίνικας)
Ακολουθούν οι δύο συμμετοχές του Γιώργου Λάνθιμου. Αρχικά το 2015, με τον «Aστακό» (The Lobster), που κερδίζει το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής, ενώ το 2017, προβάλλεται στο επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του επετειακού 70ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, «Ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού» (The Killing of a Sacred Deer). Το φιλμ κέρδισε τις εντυπώσεις και τιμήθηκε με το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου.
Εκτός Διαγωνιστικού
Πριν περάσουμε να δούμε πιο αναλυτικά μερικές από τις ελληνικές ταινίες που διαγωνίστηκαν όλα αυτά τα χρόνια στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Κάννων, θα πρέπει να κάνουμε δύο σχετικές παρατηρήσεις:
- Το συγκεκριμένο αφιέρωμα περιλαμβάνει μόνο ελληνικές ταινίες που έλαβαν μέρος στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ και όχι σε άλλο τμήμα. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά φιλμ που προβλήθηκαν στο Φεστιβάλ, αλλά εκτός του διαγωνιστικού, όπως: «Τρωάδες» (1971) του Μιχάλη Κακογιάννη, «Μέρες του '36» (1972) και «Θίασος» (1975) του Θόδωρου Αγγελόπουλου (Βραβείο FIPRESCI). Ενώ το 2009 ο «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιμου, πραγματοποιούσε την παγκόσμια πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ των Καννών, κερδίζοντας το πρώτο βραβείο στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα» (Un Certain Regard). Στο ίδιο τμήμα παρουσιάστηκε το 2014 με επιτυχία και το «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα.
- Ο σπουδαίος σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς, έχει συμμετάσχει στο διαγωνιστικό τμήμα των Καννών με τρεις ταινίες του. Όμως το «Ζ» του 1969 (Βραβείο Επιτροπής και Βραβείο Ανδρικού Ρόλου στον Ζαν Λουί Τρεντινιάν) ήταν παραγωγής Γαλλίας και Αλγερίας - κερδίζοντας μάλιστα και το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας για λογαριασμό της Αλγερίας. Το 1975 για το φιλμ «Special Section» κέρδισε στις Κάννες το Βραβείο Σκηνοθεσίας, σε μία ταινία συμπαραγωγής Γαλλίας, Ιταλίας και Δυτικής Γερμανίας, για μία δημιουργία που του απέφερε και υποψηφιότητα στις Χρυσές Σφαίρες, στην Κατηγορία Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.
Τέλος το υπέροχο «Missing» του 1982 (Ο Αγνοούμενος) - με τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ και τον Κώστα Γαβρά να κερδίζει το Όσκαρ Σεναρίου (μαζί με τον Donald Stewart), κέρδισε τόσο τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ των Καννών όσο και το Βραβείο Ανδρικού Ρόλου για τον σπουδαίο Τζακ Λέμον, αλλά η ταινία είναι αμερικανικής παραγωγής... Αξίζει τέλος να σημειώσουμε ότι φέτος το το πρόγραμμα του «Cannes Classics» του Φεστιβάλ Καννών τιμά το έργο ενός εκ των κορυφαίων Ελλήνων δημιουργών.
Η ιστορία των ελληνικών ταινιών στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών, μέσα από πέντε χαρακτηριστικές δημιουργίες:
Στέλλα (1955)
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Μιχάλης Κακογιάννης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Κώστας Θεοδωρίδης
Μοντάζ: Γιώργος Τσαούλης
Ήχος: Γιώργος Νιαγάσας
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Γιάννης Τσαρούχης, Βλάσης Κάνιαρης
Κοστούμια: Ντένη Βαχλιώτη
Μακιγιάζ: Νίκος Βαρβέρης
Με τους: Μελίνα Μερκούρη, Γιώργος Φούντας, Αλέκος Αλεξανδράκης, Χριστίνα Καλογερικού, Σοφία Βέμπο, Βούλα Ζουμπουλάκη, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Τασσώ Καββαδία, Κώστας Κακκαβάς
Η Στέλλα (Μελίνα Μερκούρη) τραγουδάει στο κέντρο «Παράδεισος» και ζει μια απελευθερωμένη, θυελλώδη ζωή, γεμάτη έρωτες και δυναμισμό. Όταν γνωρίζει τον Μίλτο (Γιώργος Φούντας), έναν γνωστό ποδοσφαιριστή, θα εγκαταλείψει τον Αλέκο (Αλέκος Αλεξανδράκης), γιο ευκατάστατης οικογένειας. Στην πρόταση γάμου του Μίλτου θα απαντήσει θετικά, αλλά στη συνέχεια θα αλλάξει γνώμη. Την ημέρα του γάμου θα τον αφήσει να περιμένει μάταια στην εκκλησία και θα περάσει την ώρα της παρέα με έναν νεαρό (Κώστα Κακκαβά) που γνώρισε τυχαία στο δρόμο. Όταν το ξημέρωμα θα γυρίσει στο σπίτι της, θα βρει τον Μίλτο να την περιμένει, για να λογαριαστούν, κραδαίνοντας ένα μαχαίρι.
Μία θρυλική δημιουργία, που διακατέχεται από την συγκλονιστική ερμηνεία και παρουσία της Μελίνας Μερκούρη, σ' έναν ρόλο ο οποίος την καθιέρωσε ως θεατρίνα και εμβληματική προσωπικότητα. Η αριστοτεχνική σκηνοθεσία του Κακογιάννη δίνει διαστάσεις αρχαίας τραγωδίας και καθιστά την αξία του έργου του διαχρονική. Η ταινία βραβεύτηκε με την Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, ενώ πέρσι τον Νοέμβριο είχαμε την ευκαιρία να την ξαναθυμηθούμε στην μεγάλη οθόνη, με αφορμή του αφιερώματος για τα 100 χρόνια του ελληνικού κινηματογράφου, που πραγματοποίησε το 55ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Ποτέ την Κυριακή (1960)
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Ζυλ Ντασέν
Ηθοποιοί: Μελίνα Μερκούρη, Ζυλ Ντασέν, Γιώργος Φούντας, Τίτος Βανδής, Μήτσος Λυγίζος, Δέσπω Διαμαντίδου, Δήμος Σταρένιος, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Αλέξης Σολωμός, Θανάσης Βέγγος, Φαίδων Γεωργίτσης, Νίκος Φέρμας
Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα, ένας Αμερικανός συγγραφέας γνωρίζει μια ατίθαση Ελληνίδα πόρνη και γοητεύεται από τον χαρακτήρα της. Προσπαθεί να της μεταφέρει τις γνώσεις του και να την φέρει κοντά σε ότι εκείνος θεωρεί πολιτισμένο. Τελικά όμως εκείνη θα του δώσει τα σημαντικότερα μαθήματα για τη ζωή και την χαρά που αυτή μπορεί να επιφυλάσσει για τον καθένα.
Το «Ποτέ την Κυριακή» είναι η πρώτη ταινία του Ζυλ Ντασσέν, με σενάριο δικό του και πρωταγωνίστρια την Μελίνα Μερκούρη. Η αριστουργηματική μουσική του Μάνου Χατζιδάκη, ο οποίος βραβεύτηκε και με Όσκαρ για το Soundtrack, βοήθησε σημαντικά στο να αναδειχθεί η ταινία σε μια από τις διασημότερες ελληνικές ταινίες παγκοσμίως. Αν και η ταινία κέρδισε μόνο το Όσκαρ μουσικής, ωστόσο ήταν υποψήφια για πέντε συνολικά Βραβεία: Πρώτο Γυναικείο Ρόλο για τη Μελίνα Μερκούρη, Ενδύματα για την Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ, Σεναρίου και Σκηνοθεσίας για τον Ζυλ Ντασέν. Η Μελίνα Μερκούρη κέρδισε το βραβείο πρώτου Γυναικείου Ρόλου, στο Φεστιβάλ των Καννών το 1960, με την ταινία να είναι επίσης ανάμεσα στις υποψηφιότητες για Χρυσό Φοίνικα.
Ο Θίασος (1975)
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Θόδωρος Αγγελόπουλος
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιώργος Αρβανίτης
Μοντάζ: Τάκης Δαυλόπουλος, Γιώργος Τριανταφύλλου
Ήχος: Θανάσης Αρβανίτης
Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Σκηνικά: Μικές Καραπιπέρης
Κοστούμια: Μικές Καραπιπέρης
Με τους: Εύα Κοταμανίδου, Βαγγέλης Καζάν, Αλίκη Γεωργούλη, Κυριάκος Κατριβάνος, Στράτος Παχής, Νίνα Παπαζαφειροπούλου, Γιάννης Φύριος, Αλέξης Μπούμπης, Μαρία Βασιλείου, Γρηγόρης Ευαγγελάτος, Πέτρος Ζαρκάδης
Η ταινία ακολουθεί τις περιπέτειες ενός περιοδεύοντος θιάσου στην Ελλάδα από το 1939 μέχρι το 1952, ο οποίος προσπαθεί να παρουσιάσει μια θεατρική παράσταση του βουκολικού δράματος του Περεσιάδη, Γκόλφω η βοσκοπούλα. Μπροστά μας ξεδιπλώνεται τόσο η πολιτική ιστορία της Ελλάδας όσο και η ιδιωτική των μελών του θιάσου, που είναι ταυτόχρονα και μέλη της ίδιας οικογένειας. Οι δύο αυτές συνιστώσες, πλέκονται αξεδιάλυτα. Στο ένα σκέλος, παρακολουθούμε όλη τη νεότερη ιστορία της Ελλάδος, μέσα από τη ματιά του Σκηνοθέτη, αποδομημένη και χτισμένη από την αρχή, έτσι όπως δυστυχώς, δεν τη διδαχθήκαμε, ποτέ. Από τις τελευταίες μέρες της δικτατορίας του Μεταξά, την έναρξη του πολέμου, την ιταλική εισβολή, την γερμανική κατοχή, την απελευθέρωση, την άφιξη των "συμμάχων" (Άγγλων αρχικά και Αμερικανών στη συνέχεια), καθώς και τον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο, μέχρι τις εκλογές του 1952...
Η ταινία που γυρίστηκε υπό αντίξοες συνθήκες και προβλήθηκε το 1975, ουσιαστικά άνοιξε τις πύλες του τότε Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου στην Ευρώπη. Γνώρισε ενθουσιώδης κριτικές, από τον διεθνή κυρίως Τύπο και συγκέντρωσε περισσότερα από 15 βραβεία και διακρίσεις, δείγμα της μεγάλης της αποδοχής. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε μερικά από τα βραβεία που απέσπασε η ταινία: Επτά Βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Φωτογραφίας, Ά Γυναικείου Ρόλου, Ά Ανδρικού Ρόλου και Βραβείο Κοινού). Βραβείο FIPRESCI στο Φεστιβάλ των Καννών, καθώς και το Interfilm Award στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου.
«Ήταν καλοκαίρι του 1964. Είχα τελειώσει τις σπουδές μου στη Γαλλία και επέστρεψα στην Ελλάδα για να δω τους δικούς μου. Το λεωφορείο από το αεροδρόμιο με άφησε στο Σύνταγμα. Κατευθύνθηκε με τον σάκο στον ώμο προς το σπίτι μου. Έπεσα πάνω σε μια φοιτητική διαδήλωση. Η αστυνομία είχε πέσει πάνω στα παιδιά και τα έδερνε. Εγώ δεν είχα καμία σχέση με αυτά που συνέβαιναν, έτσι συνέχισα τον δρόμο μου. Ε, έφαγα ξύλο. Μου σπάσανε τα γυαλιά. Γύρισα στο σπίτι μου πολύ αναστατωμένος. Ένιωσα σαν να βρισκόμουν μπροστά σ’ ένα δίλημμα “σ’ ενδιαφέρει αυτός ο τόπος ή όχι;” Είχα πει στη φίλη μου την Τώνια Μαρκετάκη που μου είχε προτείνει να κάνω κριτική κινηματογράφου στην εφημερίδα “Αλλαγή” ότι είχα έρθει στην Ελλάδα για να φύγω. Την άλλη μέρα την τηλεφώνησα και της είπα ότι θα μείνω. Κι έμεινα. Για να καταλάβω. Έκανα τις πρώτες μου ταινίες (“Αναπαράσταση”, “Μέρες του ’36” και “Θίασος”) για να καταλάβω την Ελλάδα...»
- Θόδωρος Αγγελόπουλος
Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα (1998)
Σκηνοθεσία - Σενάριο: Θόδωρος Αγγελόπουλος
Συνεργασία σεναρίου: Tonino Guerra, Πέτρος Μάρκαρης
Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιώργος Αρβανίτης, Αντρέας Σινάνος
Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος
Σκηνικά: Γιώργος Ζιάκας, Κώστας Δημητριάδης
Κοστούμια: Γιώργος Πάτσας
Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου
Ήχος: Νίκος Παπαδημητρίου
Μιξάζ: Κώστας Βαρυμποπιώτης
Ηθοποιοί: Bruno Ganz (Aλέξανδρος), Isabelle Renauld (Άννα), Fabrizio Bentivoglio (ποιητής), Αχιλλέας Σκέβης (μικρός των φαναριών), Δέσποινα Μπεμπεδέλη (μητέρα), Ίρις Χατζηαντωνίου (κόρη), Ελένη Γερασιμίδου (οικονόμος), Νίκος Κούρος (θείος), Αλεξάνδρα Λαδικού (μητέρα Άννας), Αλέκος Oυδινότης (πατέρας Άννας), Βασίλης Σεϊμένης (γαμπρός Αλέξανδρου)
O Αλέξανδρος (Μπρούνο Γκανζ), είναι ένας μεσόκοπος συγγραφέας, που ασχολείται με το ημιτελές έργο του Σολωμού, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι. Από το ποίημα λείπουν λέξεις κι ο Αλέξανδρος αποπειράται να τις συγκεντρώσει, να τις αγοράσει, όπως έκανε για τις δικές του λέξεις κι ο Σολωμός. Είναι όμως οι λέξεις που μπαίνουν στο παζλ της συμπλήρωσης του ημιτελούς αριστουργήματος, για να στοιχειώσουν και τη ζωή του Αλέξανδρου. Αλλά οι δυνάμεις του έχουν εξαντληθεί κι ο ίδιος βαδίζει προς τον θάνατο. O χρόνος που του απομένει, ανήκει στις αναμνήσεις, στον απολογισμό μιας ζωής, γεμάτης χαμένες ευκαιρίες και λάθος κινήσεις.
Μια τυχαία συνάντηση μ’ ένα άστεγο αγόρι, παιδί των φαναριών, θα του δώσει νέα ώθηση. Προσκολλάται σ’ αυτό το παιδί, αναβάλλει την «αναχώρηση» και παρατείνει την αιωνιότητα κατά μία μέρα, για να μεταφέρει στον μικρό του φίλο κάτι από τη γνώση του. Έτσι ώστε ν’ αφήσει τα ίχνη του πάνω σε κάποιον, μέσα από το βλέμμα του οποίου θα σωθεί εκείνος που φεύγει... Μία ταινία ποιητική με πανέμορφα πλάνα και δύο χαρακτηριστικές ερμηνείες από τον Μπρούνο Γκανζ και τον Αχιλλέα Σκεύη, στον ρόλο του παιδιού των φαναριών.Τρία χρόνια μετά την ταινία "Το βλέμμα του Οδυσσέα" (1995) - όπου επίσης είχε προβληθεί στις Κάννες κερδίζοντας το βραβείο FIPRESCI (μαζί με το Land and Freedom του Ken Loach) και το Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος επιστρέφει θριαμβευτικά στο κορυφαίο κινηματογραφικό φεστιβάλ. Το κλασσικό πλέον φιλμ του "Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα", κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Καννών το 1998, ενώ παράλληλα τιμήθηκε με Βραβείο Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Β’ Γυναικείου Ρόλου (Ελένη Γερασιμίδου), Σκηνογραφίας, Μουσικής και Ενδυματολογίας στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης.
«O Aστακός» (The Lobster - 2015)
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Σενάριο: Γιώργος Λάνθιμος, Ευθύμης Φιλίππου
Ηθοποιοί: Colin Farrell, Rachel Weisz, Jessica Barden, Olivia Colman, Ashley Jensen, Ariane Labed, Aγγελική Παπούλια, John C. Reilly, Léa Seydoux, Michael Smiley, Ben Whishaw
Παραγωγοί: Ed Guiney, Lee Magiday, Ceci Dempsey, Yorgos Lanthimos
Εxecutive producers: Andrew Lowe, Tessa Ross, Sam Lavender
Συμπαραγωγοί: Xρήστος Β. Κωνσταντακόπουλος, Leontine Petit,
Carole Scotta, Joost de Vries και Derk-Jan Warrink
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Θύμιος Μπακατάκης
Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης
Παραγωγή: Element Pictures, Scarlet Films, Limp Films
Συμπαραγωγή: Faliro House Productions (Greece), Haut et Court (France), Lemming Film (Netherlands)
Μία αντισυμβατική ιστορία αγάπης, τοποθετημένη σ' ένα δυστοπικό, κοντινό μέλλον, όπου όλοι οι μόνοι άνθρωποι, σύμφωνα με τους κανόνες της Πόλης, συλλαμβάνονται και μεταφέρονται στο Ξενοδοχείο. Εκεί είναι υποχρεωμένοι να βρουν έναν ταιριαστό σύντροφο μέσα σε σαράντα πέντε (45) ημέρες. Αν αποτύχουν, μεταμορφώνονται σ' ένα ζώο της επιλογής τους και κατόπιν απελευθερώνονται στο Δάσος. Ένας απελπισμένος άντρας (Κόλιν Φέρελ) δραπετεύει από το ξενοδοχείο και καταφεύγει στο δάσος, όπου ζουν οι Μοναχικοί. Εκεί ερωτεύεται μία γυναίκα (Ρέιτσελ Βάις), ακόμη κι αν αυτό είναι ενάντια στους κανόνες.
Η ταινία του Γιώργου Λάνθιμου «Αστακός» (The Lobster - 2015) - βραβευμένη στο 68ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών με το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής - πραγματεύεται μία διαφορετική ιστορία αγάπης, σ' ένα φιλμ που επιτρέπει στον θεατή πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης. Με τον Κόλιν Φέρελ να μας χαρίζει μία σπουδαία ερμηνεία και την υπέροχη Ρέιτσελ Βάις στο πλευρό του, ο «Αστακός» αποτελεί μία από πιο αξιόλογες δημιουργίες της κινηματογραφικής σεζόν του 2015.
Ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού / The Killing of a Sacred Deer
Σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Σενάριο: Γιώργος Λάνθιμος, Ευθύμης Φιλίππου
Πρωταγωνιστούν: Νικόλ Κίντμαν, Κόλιν Φάρελ, Αλίσια Σίλβερστοουν, Μπάρι Κέογκαν, Ράφι Κάσιντι, Μπιλ Καμπ, Σάνι Σούλιτς
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Θύμιος Μπακατάκης
Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης
Χώρα Παραγωγής: (Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α.)
Έτος Παραγωγής: 2017
Διάρκεια: 120 λεπτά
Ο Steven (Κόλιν Φάρελ) είναι ένας διαπρεπής καρδιοχειρουργός, παντρεμένος με την Anna (Νικόλ Κίντμαν), μία καταξιωμένη οφθαλμίατρο. Είναι ευκατάστατοι και ζουν ευτυχισμένοι με τα δύο τους παιδιά, την έφηβη Kim (Ράφι Κάσιντι) και τον δωδεκάχρονο Bob (Σάνι Σούλιτς). O Steven έχει αναπτύξει φιλική σχέση με τον Martin (Μπάρι Κέογκαν), ένα δεκαεξάχρονο αγόρι, ορφανό από πατέρα, το οποίο έχει υπό την προστασία του. Τα πράγματα παίρνουν ολέθρια τροπή όταν ο Steven συστήνει τον Martin στην οικογένεια του. Το νεαρό αγόρι αναστατώνει τον κόσμο τους και υποχρεώνει τον Steven να επιλέξει ανάμεσα σε μια ακραία θυσία ή τον κίνδυνο να χάσει τα πάντα.
Δύο χρόνια μετά τον «Αστακό», ο Γιώργος Λάνθιμος συνεργάζεται και πάλι στο σενάριο με τον Ευθύμη Φιλίππου, σκηνοθετώντας τον «Θάνατο του Ιερού Ελαφιού» με πρωταγωνιστές τους Νικόλ Κίντμαν, Κόλιν Φάρελ, Αλίσια Σίλβερστοουν, Μπάρι Κέογκαν, Ράφι Κάσιντι, Μπιλ Καμπ, Σάνι Σούλιτς. Πρόκειται για ένα ιδιόμορφο ψυχολογικό θρίλερ, το οποίο τιμήθηκε με το Βραβείο Σεναρίου (εξ ημισείας με το «You Were Never Really Here» της Lynne Ramsay), στους Γιώργο Λάνθιμο και Ευθύμη Φιλίππου στο 70ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, τον Μάιο του 2017.
Το φιλμ περιγράφει ένα κλειστοφοβικό οικογενειακό περιβάλλον και επικαλείται ήδη από τον τίτλο μια σχέση με τον αρχαίο μύθο της Ιφιγένειας και τον χειροπιαστό τρόμο που κλιμακώνεται σε θυσία. Οι διάλογοι είναι απολαυστικοί, συνεπείς στο - δυσανάλογα των τραγικών περιστάσεων ανέκφραστο - ύφος της σεναριακής ομάδας. Ο σκηνοθέτης ενορχηστρώνει με στυλιζαρισμένες λήψεις και οι αξιόλογοι ηθοποιοί συμμορφώνονται απόλυτα στο αλλόκοτο, παγερό και βασανιστικό κλίμα της ταινίας. Ο «Θάνατος του Ιερού Ελαφιού» προσφέρει μία μοναδική κινηματογραφική εμπειρία, με σκηνές που απασχολούν τον θεατή και μετά την προβολή της ταινίας.
Το 71ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών ολοκληρώνεται την Κυριακή 19 Μαΐου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου