Γιατί Τρέχουν Ολοι Πατέρα;

Φωτεινή Μαστρογιάννη
Μου έχουν προκαλέσει την προσοχή όλοι αυτοί οι Μαραθώνιοι, οι δρόμοι μεγάλων αποστάσεων και οι γύροι της πόλης που διοργανώνουν οι δήμοι.

Οι πάντες τρέχουν και μου θύμισαν την ταινία «Τρέξε Λόλα τρέξε» εάν και η Λόλα είχε κάποιο λόγο που έτρεχε σε αντίθεση με τους συμμετέχοντες στις παραπάνω εκδηλώσεις που μάλλον δεν γνωρίζουν τον λόγο για τον οποίο τρέχουν αλλά το κάνουν από επιβεβλημένη άνωθεν μόδα.


Δεν υπάρχει κάποιος που να υποστηρίζει ότι η άσκηση είναι περιττή, το αντίθετο ισχύει. Ωστόσο, η μαζική αυτή προώθηση του αθλητισμού, ειδικά στα χρόνια αυτά της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, από την τοπική αυτοδιοίκηση είναι αξιοπερίεργη και σίγουρα όχι τυχαία.


Η πρώτη σκέψη για τη διοργάνωση αυτών των αγώνων σχετίζεται με την οικονομία. Η πλήρης ιδιωτικοποίηση των ταμείων και των νοσοκομείων είναι ante portas. Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη θα είναι, πιθανότατα, ιδιαίτερα ακριβή.


Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Αμερική όπου τα έξοδα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης είναι τόσο υψηλά που όλο και λιγότεροι μπορούν να τα πληρώσουν (Commonwealth Fund Commission on a High Performance System, 2011; Karaca-Mandic et al., 2012) ενώ με στοιχεία του 2014 32,9 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ δεν είχαν καμία ιατροφαρμακευτική ασφάλιση.


Για να συνεχίσω με το παράδειγμα της Αμερικής, ακόμα και όταν το κράτος πληρώνει οι ιδιώτες είναι αυτοί που παρέχουν την υπηρεσία. Αποτέλεσμα είναι ότι, όπως βλέπουμε στον παρακάτω πίνακα, οι ΗΠΑ πληρώνουν τα περισσότερα.





Πηγή: Department for Professional Employees, 2016


Στο σημείο αυτό όμως θα σταθούμε λίγο για να δούμε, εν συντομία, τους λόγους που οι ΗΠΑ έχουν υψηλές δαπάνες κατά κεφαλήν.


Ένας από τους λόγους είναι η παχυσαρκία η οποία θεωρείται χρόνια ασθένεια. Σύμφωνα με την Εθνική Ακαδημία Επιστημών, οι ΗΠΑ σε σχέση με τα άλλα αναπτυγμένα κράτη, έχουν τον υψηλότερο βαθμό χρόνιων ασθενειών και το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής. Όσον αφορά την παχυσαρκία, το 45% του γενικού πληθυσμού και το 20% του παιδικού πληθυσμού είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Εάν έρθουμε στα καθ’ημάς, η Ελλάδα είναι πρώτη στην ΕΕ σε συχνότητα παχυσαρκίας ενηλίκων (7 στους 10 Ελληνες και 5 στις 10 Ελληνίδες έχουν βάρος πάνω από το φυσιολογικό, ενώ το 20% των αγοριών και το16% των κοριτσιών είναι παχύσαρκα).


Το τρέξιμο (με μέτρο) είναι γνωστό ότι συντελεί στη μείωση του βάρους και κατ’επέκταση στη μείωση των κατά κεφαλήν κρατικών δαπανών για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.



Πέραν όμως αυτού, τίθεται και ένα άλλο θέμα. Οι ασφαλιστικές εταιρείες που θα κυριαρχήσουν και θα ρυθμίζουν τους κανόνες της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης δεν θέλουν ασθενείς. Θέλουν, όπως όλες οι επιχειρήσεις, να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους.


Οπερ και σημαίνει να είναι ο ασφαλιζόμενος υγιής αλλά να καταβάλλει τις εισφορές του. Όταν είναι υγιής θα αρρωσταίνει σπανιότερα, συνεπώς τα έξοδα για τις ασφαλιστικές θα είναι μικρότερα και το κέρδος μεγαλύτερο.


Οικονομικοί λοιπόν λόγοι εξηγούν το ασταμάτητο «υποχρεωτικό» τρέξιμο. Πρέπει να είμαστε υγιείς για να κοστίζουμε λιγότερο όσο ζούμε. Γι’αυτό και πρέπει να είμαστε αδύνατοι και σίγουρα όχι καπνίζοντες (δεν είναι τυχαία η μαζική απαγόρευση του καπνίσματος χρησιμοποιώντας γι’αυτό και τρόπους κατάδοσης των καπνιστών που θυμίζουν άλλες «περίεργες» εποχές). Ούτε όμως συζήτηση να γίνεται για τη βελτίωση των παροχών υγείας, παροχές που θυμίζουν τριτοκοσμικά κράτη. Το θέμα όμως είναι μεγάλο και θα αποτελέσει θέμα ενός άλλου κειμένου.



Αναφέρθηκα όμως σε κάποιες άλλες εποχές, «περίεργες» όπου δίνονταν ιδιαίτερη έμφαση στον αθλητισμό για πολιτικούς όμως λόγους. Στη ναζιστική Γερμανία υπήρχε ένας κρατικός οργανισμός με το όνομα Kraft durch Freude (Kdf – Δύναμη μέσω της Χαράς). Ο οργανισμός αυτός ήθελε οι κοινοί άνθρωποι να είναι είτε θεατές είτε συμμετέχοντες σε μαζικές δραστηριότητες. Ο στόχος ήταν η προώθηση της ναζιστικής ιδεολογίας αλλά και ο εξισωτισμός των τάξεων (προφανώς όχι με τις ελίτ) γιατί με τις αθλητικές δραστηριότητες αλλά και την αναψυχή, το καθεστώς θεωρούσε ότι μείωνε το χάσμα των τάξεων. Σημαντικό είναι ότι η προώθηση της συγκεκριμένης ιδεολογίας γίνονταν και στους νέους με άμεση επέμβαση στο πρόγραμμα σπουδών όπου περιλαμβάνονταν 5 ώρες φυσικής αγωγής την εβδομάδα.







Φωτεινή Μαστρογιάννη
Αυτές λοιπόν είναι κάποιες σκέψεις για το ασταμάτητο τρέξιμο. Σε καμία περίπτωση, δεν υποστηρίζω τη μη άθληση. Υποστηρίζω όμως το νους υγιής εν σώματι υγιεί. Με άλλα λόγια, ναι στον αθλητισμό, ναι όμως και στη χρήση της κριτικής σκέψης και στην ελευθερία της βούλησης. Να κάνουμε αυτά που θεωρούμε εμείς ορθά για εμάς και όχι αυτά που μας επιβάλλουν οι άλλοι.