Η ιστορία πίσω από το τελετουργικό που ακόμη στοιχειώνει το Μπρόντγουεϊ

 

Αφήστε ένα φως ανοικτό για... τα φαντάσματα

Για τους θεατές, τα φώτα του θεάτρου αποτελούν σημαντικό μέρος της εμπειρίας. Όλο το κοινό περιμένει να σβήσουν τα φώτα ώστε να ξεκινήσει η παράσταση. Όμως, και όταν ανοίξουν ξανά, ξέρουν ότι το έργο έφτασε στο τέλος του. Δεν είναι λίγοι αυτοί που φτάνουν στο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης μόνο και μόνο για να παρακολουθήσουν μια παράσταση.

 

Όμως, για πολλούς ηθοποιούς, τεχνικούς και λοιπούς συντελεστές ενός έργου, το πιο ατμοσφαιρικό από όλα τα φώτα του θεάτρου είναι μια λάμπα, το "ghost light" (φως φάντασμα) όπως το αποκαλούν.

 

 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Matt Stern, επί 20 χρόνια, έχει δουλέψει σε πάνω από είκοσι παραστάσεις του Μπρόντγουεϊ και το 2015 διοργάνωσε το πρώτο Broadway Stage Manager Symposium (Συμπόσιο σκηνοθετών του Μπρόντγουεϊ) στη Νέα Υόρκη. Σε όλες τις παραστάσεις που συμμετείχε- όπως τα "Wicked", "Phantom of the Opera", "Fiddler on the Roof" και "Les Miserable"-, εξασφάλιζε ότι πάντα υπήρχε ένα τέτοιο φως αναμμένο όλη τη νύχτα.

"Βασικά, το ghost light είναι μια λάμπα που παραμένει στη σκηνή όταν τελειώσει όλη η δουλειά στο θέατρο και όλοι πηγαίνουν στο σπίτι τους το βράδυ", λέει ο Stern. Ο χώρος της ορχήστρας, εξηγεί, μπορεί να είναι μέχρι και δέκα πόδια κάτω από τη σκηνή. "Έτσι, όταν σβήσουν όλα τα φώτα, είναι η μόνη λάμπα που μένει αναμμένη έτσι ώστε αν κάποιος βρεθεί στη σκηνή να μην σκοντάψει και σπάσει το λαιμό του".
 

Αυτή βασικά είναι η πρακτική εξήγηση.

"Η δεισιδαιμονία γύρω από το φως είναι ότι στα θέατρα ζουν φαντάσματα", λέει ο ίδιος. "Είτε πρόκειται για το φάντασμα κάποιου παλιού ηθοποιού, είτε για ανθρώπους που δούλευαν στο κτίριο, και το φως υποτίθεται ότι τα κρατάει μακριά, ώστε να είναι ήσυχα όταν όλοι οι άλλοι έχουν φύγει".

Υπάρχουν μερικές θεωρίες για την ακριβή προέλευση της λάμπας -αν και δεν είναι τόσο ξεκάθαρη. Ο μελετητής του θεάτρου James Fisher γράφει ότι το ghost light "προέρχεται από τον καιρό που τα θέατρα φωτίζονταν με γκάζι. Τότε, άφηναν αμυδρά τα φώτα γκαζιού αναμμένα ώστε να αποσυμπιέζονται οι βαλβίδες". Υπάρχει ένας άλλος δημοφιλής μύθος ότι, κάποτε, ένας διαρρήκτης τρύπωσε σε ένα θέατρο του Μπρόντγουεϊ, έπεσε από την σκοτεινή σκηνή, έσπασε το πόδι του και στη συνέχεια έκανε μήνυση στο θέατρο.

Συχνά, το ghost light αποκαλείται και "Equity Lamp" κάτι που υπονοεί ότι κάποτε απαιτήθηκε από την Ένωση των Ηθοποιών (Actor’s Equity Association), αλλά ο Stern λέει ότι δεν γνωρίζει να υπάρχει κάτι το επίσημο που να απαιτεί τα ghost light σήμερα.

Για ένα τόσο "ιερό" αντικείμενο, το φως είναι μια απλή λάμπα, χαμηλής ισχύος -αν και εναρμονιζόμενοι με τον καιρό, οι ενεργειακά αποδοτικοί λαμπτήρες αλογόνου ή LED γίνονται όλο και πιο συνηθισμένοι, λέει ο Stern-, πάνω σε ένα στύλο.

 

Υπάρχουν βέβαια και οι πολύ σπάνιες περιπτώσεις που κάποιο θέατρο δεν έχει ghost light. Ή, όπως λέει ο κριτικός του θεάτρου Frank Rich, πολλά θέατρα έχουν ενσωματώσει την παράδοση στο όνομά τους -υπάρχει το Ghostlight Theatre σε μια πόλη της Αριζόνα και σε μια άλλη της Νέας Υόρκης-, ενώ στο Σιάτλ υπάρχει μια θεατρική εταιρεία που ονομάζεται Ghost Light Theatricals.