Ένα από τα λιγότερο γνωστά αξιοθέατα της Ρώμης, η Εκκλησία του Αγίου Ιγνατίου Λογιόλα -Chiesa di Sant'Ignazio di Loyola, στα ιταλικά-, βρίσκεται μόλις ένα τετράγωνο μακριά από το Πάνθεον. Η μπαρόκ εκκλησία του 17ου αιώνα έχει πανύψηλη πρόσοψη, που κυριαρχεί στην πλατεία, και ένα πλούσια διακοσμημένο εσωτερικό, που θεωρείται από τα καλύτερα σε ολόκληρη τη Ρώμη.
Όταν οι επισκέπτες μπαίνουν στην εκκλησία, το πρώτο πράγμα που κάνουν οι περισσότεροι είναι να κοιτάξουν τις τοιχογραφίες που διακοσμούν την τεράστια οροφή της. Η μεγαλοπρεπής τοιχογραφία που ζωγράφισε ο Andrea Pozzo απεικονίζει τον θρίαμβο του Αγίου Ιγνάτιου και τους αποστολικούς στόχους των Ιησουιτών ιεραποστόλων, πρόθυμοι να επεκτείνουν τον Ρωμαιοκαθολικισμό σε όλο τον κόσμο. Η οροφή φαίνεται να είναι ψηλή και θολωτή, διακοσμημένη με αγάλματα και με πολλές μορφές που πετούν. Στην πραγματικότητα όμως η στέγη είναι επίπεδη. Ο Pozzo της έδωσε μια ψευδαίσθηση ύψους χρησιμοποιώντας αναμορφικές τεχνικές. Ένας μαρμάρινος δίσκος, τοποθετημένος στο κέντρο του σημερινού δαπέδου, σηματοδοτεί το ιδανικό σημείο από το οποίο μπορεί κανείς να βιώσει πλήρως την ψευδαίσθηση.
Στο πάτωμα του σηκό βρίσκεται ένας άλλος δείκτης. Όποιος σταθεί εκεί μπορεί να δει έναν όμορφο, ραβδωτό θόλο που όμως ούτε αυτός υπάρχει. Όπως και η υπόλοιπη οροφή, ο διακοσμημένος θόλος είναι επίσης μια ψευδαίσθηση, ζωγραφισμένη επίσης από τον Andrea Pozzo, για να κρύψει το γεγονός ότι οι Ιησουίτες δεν μπορούσαν να φτιάξουν τρούλους στους ναούς τους.
Ο "θόλος" όταν το βλέπει κανείς ακριβώς από κάτω
Αρχικά, η εκκλησία ήταν ένα απλό εκκλησάκι που ίδρυσε ο Άγιος Ιγνάτιος το 1551, σε γη που δωρίστηκε από την Ιταλίδα ευγενή Vittoria della Tolfa, στην Εταιρεία του Ιησού στη μνήμη του συζύγου της. Αν και οι Ιησουίτες πήραν τη γη, δεν είχαν χρήματα για να φτιάξουν εκκλησία. Οι περιορισμοί σοτν προϋπολογισμό τους τους ανάγκασαν να βρουν δικό τους αρχιτέκτονα, και οι ίδιοι εργάστηκαν στην κατασκευή της εκκλησίας. Η αρχική εκκλησία ολοκληρώθηκε το 1567 και επεκτάθηκε το 1580, χάρη στη γενναιόδωρη συνεισφορά του Πάπα Γρηγορίου ΙΓ'.
Ο εσωτερικός χώρος και οι αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες της εκκλησίας του Αγίου Ιγνατίου
Στις αρχές του 17ου αιώνα, το Ρωμαϊκό Κολέγιο είχε πάνω από 2.000 μαθητές και η παλιά εκκλησία ήταν πλέον ανεπαρκής για τη Θεία Λειτουργία. Ο Πάπας Γρηγόριος ΙΓ' ο οποίος ήταν παλιός μαθητής του Κολεγίου, πρότεινε στον ανιψιό του, τον Καρδινάλιο Ludovico Ludovisi, να φτιαχτεί στο Κολέγιο μια νέα εκκλησία, αφιερωμένη στον ιδρυτή των Ιησουιτών. Ο νεαρός καρδινάλιος αποδέχτηκε την ιδέα, και το 1626, τέσσερα χρόνια μετά την αγιοποίηση του Ιγνατίου Λογιάλα, τέθηκε ο θεμέλιος λίθος. Η παλιά εκκλησία κατεδαφίστηκε και η νέα εκκλησία καταλάμβανε το 1/4 ολόκληρου του τετραγώνου όταν ολοκληρώθηκε το 1650.
Οι τοιχογραφίες στην αψίδα που απεικονίζουν τη ζωή και την αποθέωση του Αγίου Ιγνατίου
Όταν αφιερώθηκε η Εκκλησία, η οροφή της δεν είχε τοιχογραφίες. Αρχικά, είχε σχεδιαστεί ένας θόλος, αλλά λόγω μιας διαμάχης με τους αρχικούς δωρητές, εμποδίστηκε η ολοκλήρωσή του. Ο Andrea Pozzo, ο οποίος προσελήφθη για να διακοσμήσει την οροφή, πρότεινε τη λύση της ψευδαίσθησης ενός θόλου, όταν κάποιος θα τον έβλεπε από μέσα. Οι τοιχογραφίες, που ολοκληρώθηκαν το 1895, είναι εμβληματικές και για αρκετές γενιές έθεσαν τα πρότυπα στη διακόσμηση των τοιχογραφιών σε όλη την Καθολική Ευρώπη.
Η Αποθέωση του Αγίου Ιγνατίου. Το αριστούργημα του Pozzo στην οροφή του κυρίως ναού της Εκκλησίας του Αγίου Ιγνατίου
Λίγα χρόνια αργότερα, ο Pozzo έκανε το ίδιο κόλπο στη Βιέννη, όταν του ανατέθηκε να ζωγραφίσει την οροφή της Εκκλησίας των Ιησουιτών, όπου και εκεί ζωγράφισε έναν ψεύτικο θόλο, μαζί με άλλα ψευδαισθήσεις που κάνουν την οροφή να φαίνεται σαν να ανοίγει σε μια ουράνια σφαίρα γεμάτη με Ολύμπιους θεούς.
Η οροφή στην εκκλησία των Ιησουιτών στην Βιέννη με τον ψεύτικο θόλο της
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου