Ένα σπήλαιο βάθους 115 μέτρων, με σταλαγμίτες και σταλακτίτες 45 εκατομμυρίων ετών
Bρίσκεται στη νοτιανατολική πλευρά του νησιού, στο λόφο του Αϊ-Γιάννη, σε ύψος 177 μέτρων από τη θάλασσα. Το Σπήλαιο της Αντιπάρου είναι ένα από τα ομορφότερα και τα πιο σημαντικά του κόσμου. Και αυτό γιατί, εκτός από μαγευτικό φυσικό αξιοθέατο, συνδέεται άρρηκτα με την ιστορία του τόπου και προκαλεί μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, λόγω των ευρημάτων της λίθινης εποχής που ανακαλύφθηκαν στο εσωτερικό του.
Οι χαραγμένες επιγραφές, επίσης, που το "στολίζουν" είναι ανεξάντλητη πηγή ιστοριών, θρύλων και πληροφοριών για τους διάσημους και μη επισκέπτες του, σαν ένα βιβλίο εντυπώσεων, του οποίου η πρώτη σελίδα γράφτηκε εκατοντάδες χρόνια πριν τη γέννηση του Χριστού....
Παλιά γκραβούρα της εισόδου του σπηλαίου
Το "Καταφύγι", όπως το αποκαλούσαν οι ντόπιοι, διακοσμείται από σταλακτίτες και σταλαγμίτες, οι οποίοι αλλάζουν μορφή, ανάλογα με την έμπνευση του επισκέπτη. Βρίσκεται 171 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, είναι βαραθρώδες και η θερμοκρασία του το χειμώνα κυμαίνεται στους 15 βαθμούς Κελσίου. Έχει έκταση περίπου 5.600 τετραγωνικά μέτρα.
Το μέγιστο βάθος του φτάνει τα 85 μέτρα περίπου και η κατάβαση γίνεται εύκολα και με ασφάλεια, μέσω τσιμεντένιας σκάλας που αριθμεί 411 σκαλιά.
Η εξαιρετική ορατότητα επιτρέπει την παρατήρηση της λεπτομέρειας της καλλιτέχνιδος φύσης και την αναζήτηση της ανθρώπινης παρουσίας από την εποχή του Πάριου ποιητή Αρχίλοχου (728 - 650 π.Χ.) έως τον εικοστό αιώνα.
Η σκάλα αριθμεί 411 σκαλιά
Πριν από πολλούς αιώνες, η οροφή του πρόσθιου τμήματος γκρεμίστηκε, με αποτέλεσμα τη δημιουργία της αψιδωτής εισόδου του σπηλαίου.
Στον υπαίθριο και ημιυπαίθριο χώρο που δημιουργήθηκαν από την κατακρήμνιση, χτίστηκαν δύο γραφικά εκκλησάκια, που επικοινωνούν μεταξύ τους και είναι πολύ αγαπητά στους Αντιπαριώτες και τους επισκέπτες.
Τα γραφικά εκκλησάκια στην είσοδο του σπηλαίου
Ο Άη Γιάννης ο Σπηλιώτης και η Ζωοδόχος Πηγή. Αν και το δεύτερο είναι μικρότερο και παλαιότερο, το πρώτο έχει δώσει το όνομά του σε ολόκληρο το Αγιογιαννίτικο βουνό (ή Βουνάλι του Άη Γιάννη) μα και στο ίδιο το σπήλαιο που πολλοί ονοματίζουν "Σπήλαιο του Άη Γιάννη".
Η είσοδος του σπηλαίου ονομάζεται "Προθάλαμος" και αποτελείται από τρία επίπεδα. Το πρώτο και υψηλότερο, η "Καλυμμένη πλατεία", είναι στρωμένο με μπετόν και γύρω γύρω έχουν τοποθετηθεί παγκάκια.
Tο σπήλαιο της Αντίπαρου Joseph Pitton de Tournefort 1700-1702
Το δεύτερο, ο "Κρυφός θάλαμος", χωρίζεται από το πρώτο με έναν πελώριο σταλαγμίτη, τον αρχαιότερο της Ευρώπης, με το όνομα "Πελώρια Κεντρική Κολώνα" και σταλαγμίτες δεξιά και αριστερά του, που μοιάζουν με αγάλματα. Στην "Κολώνα" έδεναν παλιά τα σχοινιά, για να κατέβουν στο κυρίως σπήλαιο.
Στην "Κολώνα" έδεναν παλιά τα σχοινιά, για να κατέβουν στο κυρίως σπήλαιο. Το τρίτο επίπεδο του "Προθάλαμου" προεκτείνεται με ένα είδος διαδρόμου, στο τέλος του οποίου κιγκλιδωτή πόρτα οδηγεί στο κατεξοχήν εσωτερικό του σπηλαίου.
Αρχαιολογικές έρευνες στο χώρο αυτό κατά το 1974 - 75 αποκάλυψαν όστρακα και ανθρώπινα οστά που σήμερα βρίσκονται στο Μουσείο της Πάρου. Περνώντας την κιγκλιδωτή πόρτα βρίσκεσαι στην καρδιά του σπηλαίου, το οποίο και χωρίζεται σε τρεις "αίθουσες". Η πρώτη αίθουσα ή "Θάλαμος των πέτρινων καταρρακτών" έχει διαστάσεις 17x27x10 μέτρα και πλούσιο σταλακτιτικό και σταλαγμιτικό διάκοσμο.
Την ονομασία του την πήρε από το μεγαλοπρεπή και θαυμαστό στολισμό προς το δεξιό τοίχο του, όπου υπάρχουν πανέμορφες κολώνες και σταλακτίτες σαν καταρράκτες.
πανέμορφες κολώνες και σταλακτίτες σαν καταρράκτες
Η δεύτερη αίθουσα ή "Θάλαμος του καθεδρικού ναού" βρίσκεται 25 μέτρα χαμηλότερα από την πρώτη. Οι διαστάσεις της είναι 33x20x30 μέτρα.
Εδώ έγινε η λειτουργία των Χριστουγέννων, το 1673, από τον Μαρκήσιο ντε Ντουανέλ και τη συνοδεία του.
Δεξιά υπάρχουν ολόλευκα σταλαγμιτικά συγκροτήματα και από πάνω τους κρεμαστοί "πολυέλαιοι". Πιο πέρα βρίσκεται ο σχηματισμός που εύστοχα ονομάστηκε "Μαύρος καταρράκτης" και απέναντί του σειρά από σταλαγμίτες, από τους οποίους ο χαμηλότερος είναι η περίφημη "Αγία Τράπεζα".
Στη μια άκρη της αίθουσας αυτής και ένα μέτρο πιο χαμηλά υπάρχει μικρότερη αίθουσα με ωραιότατο σταλαγμίτη, την "Ομπρέλα". Η αίθουσα ονομάζεται "Αίθουσα του Βαράθρου" επειδή υπάρχει τρύπα διαμέτρου δύο μέτρων και βάθους περίπου 7 - 8 μέτρων.
Η τρίτη αίθουσα, που βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο, αποκαλείται "Βασιλική", εξαιτίας της επίσκεψης του βασιλιά Όθωνα και της βασίλισσας Αμαλίας και της επιγραφής που χάραξαν εκεί. Οι διαστάσεις της είναι 27x50x20 μέτρα. Δεν έχει ιδιαίτερα εντυπωσιακό στολισμό, αλλά είναι επιβλητική.
Επίσκεψη του βασιλιά Όθωνα και της βασίλισσας Αμαλίας κ επιγραφή που χάραξαν εκεί
Το Σπήλαιο ήταν γνωστό κατά την αρχαιότητα. Μέσα του βρέθηκαν κομμάτια από αρχαία αγγεία, ευρήματα της λίθινης εποχής. Χαράγματα και επιγραφές στους σταλακτίτες και τους σταλαγμίτες επιβεβαιώνουν την παλαιότητά του.
Ως αρχαιότερος επισκέπτης του σπηλαίου αναφέρεται ο λυρικός ποιητής από την Πάρο, Αρχίλοχος (728 - 650 π.Χ.). Στον μεγαλοπρεπή σταλαγμίτη της εισόδου σωζόταν μέχρι τον περασμένο αιώνα η επιγραφή: "Επί Κρίτωνος οίδε ήλθον Μένανδρος, Σόχαρμος, Μενεκράτης, Αντίπατρος, Ιππομέδων, Αριστέας, Φιλέας, Γόργος, Διογένης, Φιλοκράτης, Ονήσιμος."
Το Δεκέμβριο του 1673, ο Μαρκήσιος ντε Νουαντέλ, βρισκόταν στην Πάρο, φιλοξενούμενος του διαβόητου πειρατή Ντανιέλ, πληροφορήθηκε ότι στο γειτονικό νησί, την Ωλίαρο, υπήρχε κάποιο κολοσσιαίο άγαλμα.
Έφυγε αμέσως για το νησί με συνοδεία 500 ατόμων που την αποτελούσαν ζωγράφοι, σχεδιαστές, κτίστες, Ιησουΐτες, Καπουτσίνοι, Τούρκοι και πειρατές. Έφτασε στην είσοδο του σπηλαίου παραμονή των Χριστουγέννων, για να ανακαλύψει, με απογοήτευση, ότι το υποτιθέμενο άγαλμα δεν ήταν παρά ένας τεράστιος σταλαγμίτης.
Ο Νουαντέλ και η ακολουθία του έμειναν στο σπήλαιο τρεις ημέρες και κοιμούνταν κοντά στην "Αγία Τράπεζα". Όσο, όμως, οι ζωγράφοι απαθανάτιζαν το σπήλαιο, άλλοι αποσπούσαν τεράστια κομμάτια σταλακτιτών και σταλαγμιτών που φορτώθηκαν στα πλοία για τη Γαλλία. Αυτή ήταν και η πρώτη μεγάλη σύληση του σπηλαίου.
Αργότερα, κατά την περίοδο της ρωσικής κυριαρχίας στο νησί( 1770 - 1774), το σπήλαιο υπόκειται σε δεύτερη μεγάλη σύληση.
Οι σταλακτίτες και σταλαγμίτες που αποσπάστηκαν στολίζουν σήμερα τις προθήκες του μουσείου Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη. Ακολούθησαν οι Γερμανοί, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οι οποίοι με τη σειρά τους κατέστρεψαν μεγάλο τμήμα του φυσικού διάκοσμου.
Το εκπληκτικό σπήλαιο διανοίχτηκε ως επί το πλείστον σε μαρμαρυγιακούς σχιστόλιθους. Πιθανότατα δημιουργήθηκε κατά την Τριτογενή Περίοδο, είναι βαραθρώδες, εξαιτίας της διέλευσης και συσσώρευσης μεγάλων ποσοτήτων νερού που κατέφαγε τα λιγότερα ανθεκτικά πετρώματα.
Αργότερα, κατά την Τεταρτογενή, έπαψε να δέχεται τόσο μεγάλες ποσότητες νερού, ενώ όσο νερό υπήρχε στο εσωτερικό του διέφυγε από οχετούς και βάραθρα. Άρχισε τότε η σταγονορροή που δημιούργησε, με την πάροδο του χρόνου, όλο το σταλακτιτικό και σταλαγμιτικό στολισμό του.
Ανεβαίνοντας προς το σπήλαιο, η θέα είναι ξεχωριστή. Το Αιγαίο απλώνεται στα πόδια σας, χαζεύετε το Σωρό και τους γύρω ορμίσκους, την άγρια ομορφιά των βράχων, ενώ αντίκρυ η Πάρος, σε συνεχή ανοιχτό διάλογο με το νησί.
Η απαράμιλλη θέα καθιστά την περιπατητική διαδρομή μία θαυμάσια εμπειρία (διαρκεί περίπου 1.5 ώρα), καθώς διασχίζει κανείς τα παράλια του ανατολικού τμήματος του νησιού και στη συνέχεια ανεβαίνει ψηλά, αλλάζοντας οπτική γωνία και φακό, για να καταγράψει στις αναμνήσεις του τη θάλασσα να σπινθηρίζει στο παιχνίδι της με τον ήλιο.
Πως να πάτε:
Με το αυτοκίνητο ή ποδήλατο: Από το λιμάνι της Αντιπάρου, αριστερά από εκεί που σας αφήνει το καραβάκι από την Πούντα.
Με το δημοτικό λεωφορείο: Από το λιμάνι της Αντιπάρου, κάτω από την πλατεία της Αγίας Μαρίνας, Τακτικά δρομολόγια για το σπήλαιο.
Με τα πόδια: Οι περιπατητικές διαδρομές αποτελούν μαγευτική εμπειρία. Από το Μώλο (Λιμάνι) υπολογίζεται στη 1,5 ώρα περίπου. Από το μικρό οικισμό του Αγίου Γεωργίου η πεζοπορία, μαζί με λίγη άνετη ορειβασία, συνολικής διάρκειας δυόμιση ωρών, θα ενθουσιάσει τους λάτρεις της φυσικής ζωής. Αυτόν τον δρόμο ακολουθούσαν παλαιότερα όσοι ήθελαν να επισκεφθούν το σπήλαιο, όταν ο καιρός δεν επέτρεπε τη δια θαλάσσης μεταφορά.
Το σπήλαιο λειτουργεί, για επισκέψεις, από τον Απρίλιο έως και τον Οκτώβριο, με ωράριο λειτουργίας 10:00 - 17:00 (τελευταία είσοδος 16:30). Τους χειμερινούς μήνες οι επισκέψεις είναι διαθέσιμες, κατόπιν συνεννόησης με το Δήμο Αντιπάρου.Το εισιτήριο κοστίζει 6 € ((συμπεριλαμβάνεται και η είσοδος στο λαογραφικό μουσείο )
Επιμέλεια - Φωτογραφίες: Χάρης Ντακ
Καλοκαίρι 2012 για το Memory Life magazine
Πληροφορίες: Δήμος Αντιπάρου
antiparos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου