Άγιος Φανούριος: Τα συγκλονιστικά θαύματα, η εύρεση της εικόνας και το έθιμο της Φανουρόπιτας

Μια από τις μεγάλες γιορτές του Αυγούστου, ήταν η ημέρα που γιορτάζεται και τιμάται ο Άγιος Φανούριος

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, 27 Αυγούστου, οι Εκκλησίες γεμίζουν με τη μυρωδιά από τις Φανουρόπιτες που φτιάχνουν οι νοικοκυρές.

Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου ξεκίνησε από τη Ρόδο όπου βρέθηκε η εικόνα του μέσα σε ερείπια γκρεμισμένης εκκλησίας, κατά την επισκευή των τειχών από τους Οθωμανούς. Από τη Ρόδο, η λατρεία του Αγίου πέρασε στα γύρω νησιά και στην Κρήτη και εξαπλώθηκε αργότερα σε όλη την Ελλάδα.

Ο Άγιος Φανούριος θεωρείται από τη λατρευτική παράδοση ως ο κατ’ εξοχήν άγιος που μπορεί να βοηθήσει στην ανεύρεση («φανέρωση») οποιουδήποτε χαμένου αντικειμένου, προφανώς από την παρετυμολογική σύνδεση του ονόματός του με τη λέξη «φανερώνω». Συναφής με τη δοξασία αυτή είναι και η παλαιότερη πίστη ότι ο Άγιος Φανούριος «φανερώνει» στις κοπέλες τον άνδρα που θα πάρουν.

Συνήθως, οι γυναίκες όταν χάσουν κάτι επικαλούνται τη βοήθειά του, τάζοντάς του μια φανουρόπιτα (κέικ με αλεύρι, μαύρες σταφίδες, ζάχαρη, λάδι, ξύσμα πορτοκαλιού κ.ά.) και τη μοιράζουν για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες της μητέρας του Αγίου, που σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση ήταν αμαρτωλή. Πολλές φανουρόπιτες φτιάχνονται κατά την ημέρα της εορτής του Αγίου, ως ευχαριστήρια προσφορά προς αυτόν ή ως ένα είδος προληπτικής αίτησης βοηθείας για μελλοντικές απώλειες.

Η εύρεση της εικόνας

Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο, όπου κατά την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή “Άγιος Φανούριος”. Παρίστανε ένα νέο ντυμένο με στρατιωτική ενδυμασία, που κρατούσε σταυρό με λαμπάδα και ήταν πλαισιωμένος από τις 12 σκηνές του μαρτυρίου του.

Ο Μητροπολίτης καθιέρωσε ημερομηνία εορτής του Αγίου την ημέρα εύρεσης της εικόνας του και επίσης ανακαίνισε το εκκλησάκι στο οποίο βρέθηκε η συγκεκριμένη εικόνα, αφιερώνοντας το στον νεοφανή Άγιο Φανούριο.

Λόγω της εύρεσης της εικόνας του εκεί θεωρείται προστάτης του νησιού της Ρόδου.

Τα θαύματα

Ο Άγιος Φανούριος έκανε αρκετά θαύματα στους πιστούς που επικαλούνται το όνομά του κι ένα απ’ αυτά είναι το ακό­λουθο:

Σε μια περίοδο της ιστορικής ζωής της η Κρήτη ήταν υποδουλωμένη στους Λατίνους (1204 – 1669 μ.Χ.), που είχαν δικό τους Αρ­χιεπίσκοπο και γι’ αυτό προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να παρασύρουν τους κατοίκους του νησιού στον Καθολικισμό (Παπισμό).

Έτσι οι Λατίνοι πήρανε σαν καταπιεστι­κό μέτρο ενάντια στην Ορθοδοξία να μην επιτρέπουν να χειροτονούνται ιερείς στην Κρήτη, οπότε οι Κρητικοί αναγκάζονταν να μεταβαίνουν στο νησί Τσιρίγο (Κύθηρα) για να χειροτονηθούν ιερείς από Ορθόδοξο Αρχιερέα, που έδρευε εκεί.

Κάποια εποχή λοιπόν ξεκίνησαν απ’ την Κρήτη τρεις διάκονοι για το Τσιρίγο κι αφού χειροτονήθηκαν εκεί ιερείς, επέστρεφαν τρισευτυχισμένοι στο πολύπαθο τότε απ’ τη σκλαβιά νησί τους. Κατά κακή τους τύχη Αγαρηνοί πειρατές τους συνέλαβαν στο πέλαγος, τους μετέφεραν στη Ρόδο, όπου τους πούλησαν σε τρεις διαφορετικούς Αγαρηνούς αφέντες.

Η θέση των τριών ιερέων ήταν αξιοθρή­νητη κι όμως μια γλυκιά προσμονή ήλθε να γλυκάνει το πικρό παράπονό τους. Μάθα­νε πως στη Ρόδο ο Άγιος Φανούριος θαυματουργούσε και σ’ αυτόν στήριξαν τις ελ­πίδες τους κι ολοένα προσεύχονταν και τον επικαλούνταν ο καθένας τους ξεχωριστά, για να τους λυτρώσει απ’ τη σκληρή αιχ­μαλωσία στους μιαρούς Αγαρηνούς.

Ζήτησε, λοιπόν, ο κάθε ιερέας, χωρίς να συνεννοηθούν μεταξύ τους, απ’ τον αφέν­τη του, να του δώσει άδεια να μεταβεί στην εκκλησία για να προσκυνήσει την εικόνα του Αγίου Φανουρίου. Πήρανε κι οι τρεις τους μ’ ευκολία την άδεια, προσκύνησαν μ’ ευλάβεια την εικόνα του Αγίου βρέχοντας τη γη με τα δάκρυά τους, γονατιστοί σαν προ­σεύχονταν, και με όλη τη δύναμη της ψυχής τους παρακαλούσαν τον Άγιο Φανούριο να μεσολαβήσει για να γλιτώσουν πια απ’ τα χέρια των Αγαρηνών.

Το συγκλονιστικό θαύμα του Αγίου Φανουρίου

Το παρακάτω κείμενο είναι ενός ανθρώπου, που επιχειρεί να περιγράψει κάτι το απερίγραπτο. Ένα θαύμα που άλλαξε τη ζωή του ίδιου και της οικογένειάς του:

«Μου συνέβη κάτι στη ζωή που το μόνο που νομίζω είναι ότι έχω υποχρέωση να κάνω είναι να το φωνάζω όπως λέμε.

Στις 27/7/2002 μου τηλεφώνησαν στο χωριό που βρισκόμουνα στα Χανιά. Πήγα στην Αθήνα, ο Ανδρέας, ο γιος μου, ήταν πολύ άρρωστος και το πρωί, την άλλη μέρα δηλαδή, βρισκόμουν στην Καλλιθέα των Αθηνών στο σπίτι του μικρότερου γιου μου».

Και αρχίζει να μου διηγείται τα πράγματα όπως είχαν εξελιχθεί μέχρι εκείνη τη στιγμή.

«Μου λέει, λοιπόν, πατέρα, ο Ανδρέας μας τώρα και μια βδομάδα είχε κυμαινόμενο πυρετό και διάρροια, πήγε στο Τζάνειο Νοσοκομείο στις 20 του ίδιου μηνός και του είπαν ότι είναι μια εντερική ανωμαλία και ότι κανονικά πρέπει να μπει στο Νοσοκομείο. Είχε πάει μαζί ένας αδελφικός του φίλος, εν τέλει αποφάσισαν να μην μείνουν και έφυγαν μέχρι και στις 26 του ίδιου μηνός η κατάσταση η ίδια. Κατόπιν πιέσεως της γυναίκας του αποφάσισε να καλέσουν τον ίδιο φίλο και τις απογευματινές ώρες τις 26 Ιουλίου, ημέρα Αγίας Παρασκευής, πάνε στο Νοσοκομείο ´Γεννηματάς´ που εφημέρευε. Από ό,τι, λοιπόν, λέει ο συνοδός ο Ανδρέας κατά την είσοδό του στο Νοσοκομείο δεν ισορροπούσε και τόσο καλά, μόλις τον είδαν οι γιατροί διαπίστωσαν φαίνεται τη σοβαρότητα της καταστάσεως του ασθενούς που σε κάποια στιγμή βρέθηκε πάνω του όλο το τμήμα της εφημερίας των γιατρών.

Δεν άργησαν να διαπιστώσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης και λένε στη συνοδό του, ενώ ειδοποίησαν και τη γυναίκα του και τον αδελφό του. Εδώ θα προσθέσω ότι ο ασθενής έχει και δύο κοριτσάκια σε ηλικία κάτω των 5 ετών. Ο ασθενής μετά από λίγο έπεσε σε κώμα και εισήχθη στην Εντατική και από εκεί βρέθηκε στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής προς το Σισμανόγλειο οι γιατροί συνοδοί είπαν στους φίλους του ασθενή ότι εκείνη την ώρα μόνο η καρδιά λειτουργούσε μόνη της, όλα τα άλλα όργανα λειτουργούσαν με υποστήριξη.

Εγώ βρέθηκα στο Σισμανόγλειο στις 28 Ιουλίου, την άλλη ημέρα του Αγίου Παντελεήμονα, που είναι και ημέρα γενεθλίων μου, είδα τον Ανδρέα καλωδιωμένο, πρησμένο στο τριπλάσιο του φυσιολογικού όγκου, μελανιασμένα τα πόδια από τα γόνατα και κάτω και την αγωνία των γιατρών να ψάχνουν να εντοπίσουν τον ιό που προκάλεσε αυτή την κατάσταση.

Λόγω της φύσεως της δουλειάς του προσανατολίζονταν προς τη λεπτοσπείρωση.

Εν τω μεταξύ οι γιατροί δεν έμεναν με σταυρωμένα χέρια, του χορηγούσαν αντιβιοτικά.

Εν τέλει ευρέθη το μικρόβιο ´Ρητσέτσια´, ένα μικρόβιο, που, όπως μα είπαν, δεν είναι σύνηθες στον ελλαδικό χώρο.

Κάποια στιγμή χρειάστηκε να ανοιχθεί στον ασθενή τραχειοτομή.

Πέρασε ένας ακριβός μήνας μέχρι και την 26 Αυγούστου ο ασθενής δεν συνήλθε ποτέ, ενώ οι γιατροί μας συμπαραστέκονταν…

Στις 26 του Αυγούστου, στη 1 μ.μ., που ως συνήθως ενημερώνονται οι συγγενείς του ασθενούς, μπαίνω εγώ να μας ενημερώσει ο καθηγητής της Εντατικής. Η ενημέρωση, λοιπόν, ήταν ακριβώς αυτή: ´Ο ασθενής σας δεν παρουσιάζει καμία βελτίωση, απεναντίας η αξονική μας δείχνει όλο και περισσότερο ότι ο εγκέφαλος πρέπει να είναι νεκρός´.

Με λίγα λόγια δεν είχαμε ούτε έστω μια απειροελάχιστη ελπίδα, αυτά έλεγαν τα όργανα, διότι, παρόλες τις προσπάθειες των γιατρών να τον ξυπνήσουν, ήτο αδύνατο.

Το πρωί όμως της 27ης Αυγούστου, η γιατρός της βάρδιας τον είδε να έχει ξυπνήσει. Φυσικά σίγουρα θα ξαφνιάστηκε Αυτό που του είπε ήταν ότι έχει μια καλή σύζυγο και κείνος της απάντησε με δυσκολία λόγω της τραχειοτομής… καταφατικά με ένα ´ναι´.

Την ίδια μέρα πήγα στο Νοσοκομείο με τον γιο μου Γιώργο και στις 12.30 μπήκε μόνος ο γιος μου στην Εντατική, ενώ εγώ έμεινα απ’ έξω. Είχα απομακρυνθεί από την Εντατική και αίφνης βλέπω τον γιο μου να εξέρχεται δακρυσμένος!
Εγώ εκείνη την ώρα που ποτέ δεν είχα χάσει την πίστη μου, εσκέφθηκα ότι ´τελείωσε´ ή ´τελειώνει´.

Πήγα, λοιπόν, κοντά και με λυγμούς μου λέει ´πατέρα μίλησα με τον Ανδρέα´. Δεν μπορώ να περιγράψω τα συναισθήματά μου!

Πήγαμε πάλι στον ίδιο καθηγητή για ενημέρωση και αιφνιδιασμένος και αυτός μας είπε ότι υπήρχε μια γενική βελτίωση.

Ο ασθενής είχε ιαθεί εντελώς σχεδόν, εκτός από την κίνηση.

Μετά από 10 περίπου ημέρες ο ασθενής επέστρεψε στο ´Γεννηματάς´ όπου και ανήκε ως ασθενής και από εκεί στη Βούλα και μετά από κάποιο διάστημα ο Ανδρέας πήγε σπίτι του και στη δουλειά του.

Εδώ τώρα είναι για μένα το θαύμα, στο χωριό που βρισκόμουν στα Χανιά, κάποιο βράδυ ένα αόρατο πουλί ήθελε να μπει στο σπίτι με κραυγές που δεν έχω ξανακούσει στη ζωή μου και αόρατο εξαφανίστηκε. Ακόμη το σημαντικότερο είναι ότι το ξημέρωμα που ξύπνησε ο Ανδρέας, εγώ την ίδια νύχτα είδα στον ύπνο μου έναν Ρωμαίο στρατιώτη, εγώ σαν πιστός Χριστιανός, αλλά δεν πάω τακτικά στην εκκλησία, δεν ήξερα την εικόνα του Αγίου Φανουρίου και μάλλον τον νόμιζα υπερήλικα Άγιο. Τον είδα πάνω από κάτι σαν κατεδαφισμένο σπίτι ούτε μου μίλησε ούτε τίποτε.

Μες τη χαρά μας, λοιπόν, εκείνη την ημέρα κάποια γυναίκα είπε ότι είναι του Αγίου Φανουρίου και έπρεπε να πάμε να ανάψουμε ένα κερί.

Πήγαμε, λοιπόν, στο Περιστέρι σε έναν ναό του Αγίου Φανουρίου και εκεί σκύβοντας να προσκυνήσω είδα στην εικόνα τον Ρωμαίο στρατιώτη που δεν ήταν άλλος από τον Άγιο Φανούριο, μεγάλη η Χάρη του και δοξασμένο το όνομά Του.

Εγώ λέω ο Άγιος Φανούριος που ξημέρωνε η γιορτή του έκανε το θαύμα και γύρισε στη ζωή τον γιο μου.

Δεν θέλω να πείσω κανένα ότι είναι θαύμα. Απλά το έζησα, το ζω και θα ευχαριστώ τον Θεό και τον Άγιο κάθε ώρα.

Το μόνο τάμα που έκανα στον Άγιο είναι να το μάθουν πιο πολλοί, αν και ο Άγιος -φυσικά- δεν έχει ανάγκη τη δική μου προβολή».

Το εκκλησάκι στην Κρήτη με τα αμέτρητα θαύματα

Το εκκλησάκι βρίσκεται στο 27ο χιλιόμετρο για όσους κινούνται από Χανιά προς το Ρέθυμνο, αλλά είναι καλά «κρυμμένο» πίσω από τα δέντρα.

Όπως αναφέρουν πολλοί θυμούνται ακόμη το περιστατικό του Χανιώτη ο οποίος έπασχε από καρκίνο και υποστηρίζει ότι ονειρεύτηκε τον Άγιο Φανούριο που του ζητούσε να φέρει το αντίγραφο της εικόνας από τη Ρόδο.

Χωρίς δεύτερη σκέψη το έπραξε, χωρίς όπως λέει να γνωρίζει ότι ήταν πολύ καιρό επιθυμία του εφημέριου να μεταφερθεί στο εκκλησάκι η εν λόγω εικόνα. Όπως αναφέρεται από πιστούς, ο άνδρας που είχε σοβαρό πρόβλημα υγείας συνεχίζει να ζει και εργάζεται στα Χανιά.

Σύμφωνα με το daynight, ο 67χρονος εφημέριος με συγκίνηση κάνει λόγο για τον Άγιο Φανούριο που ανταποκρίνεται άμεσα στη βοήθεια που ζητούν οι πιστοί και οι προσκυνητές και δίνει τη δύναμή του, χαρίζοντας ένα από τα αμέτρητα θαύματα που περιγράφονται από «στόμα σε στόμα».

Πολλοί έχουν να θυμηθούν τους δύο άντρες που ακόμα επιστρέφουν κάθε χρόνο στο εκκλησάκι με αρτοπλασία καθώς όταν ήταν φαντάροι είδαν το «χάρο με τα μάτια τους» αλλά σώθηκαν.

Οι φαντάροι οδηγούσαν στην εθνική και έτρεχαν με ταχύτητα προς τα Χανιά για να φτάσουν εγκαίρως στη μονάδα, με αποτέλεσμα να συγκρουστούν με άλλο αυτοκίνητο. Όλοι σχολίασαν ότι θα έπρεπε να είχαν σκοτωθεί βλέποντας το διαλυμένο αυτοκίνητο. Σώθηκαν όμως κατά ανεξήγητο τρόπο.