Για την ζωή του Αγίου Φανουρίου, τον οποίο τιμάμε με την πιο γνωστή νηστίσιμη πίτα, τη
Φανουρόπιτα, δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μαρτυρίες. Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου ξεκίνησε από την Ρόδο όπου βρέθηκε η εικόνα του μέσα σε ερείπια γκρεμισμένης εκκλησίας, κατά την επισκευή των τειχών από τους Οθωμανούς. Από τη Ρόδο, η λατρεία του Αγίου πέρασε στα γύρω νησιά και στην Κρήτη και εξαπλώθηκε αργότερα σε όλη την Ελλάδα.Η εικόνα του Αγίου Φανουρίου: Τα 12 μαρτύρια
Μέσα στα ερείπια της παλιάς εκκλησίας, βρέθηκαν πολλές εικόνες. Ολες ήταν φθαρμένες, εκτός από μία που ήταν σε ανεξήγητα άριστη κατάσταση, λες και είχε αγιογραφηθεί εκείνη τη στιγμή. Η εικόνα εδειχνε στη μέση ένα παλικάρι, ντυμένο σαν Ρωμαίος στρατιωτικός, που κρατούσε στο δεξί του χέρι σταυρό, πάνω από τον οποίο έκαιγε λαμπάδα, ενώ γύρω υπήρχαν 12 παραστάσεις με τα 12 μαρτύρια του άγνωστου μέχρι τότε Αγίου.
Στις 12 παραστάσεις ο Άγιος παρουσιαζόταν φρουρούμενος να δικάζεται από τον ηγεμόνα, να χτυπιέται από στρατιώτες με πέτρες στο στόμα και το κεφάλι, να μαστιγώνεται απλωμένος κατά γης, να γδέρνεται με σιδερένια νύχια στο σώμα, να είναι κλεισμένος στη φυλακή, να βασανίζεται μπροστά στον άπιστο ηγεμόνα, να καίεται στα μέλη του σώματος με αναμμένες λαμπάδες, να είναι δεμένος σε μάγγανο και να βασανίζεται, να βρίσκεται ανάμεσα σε θηρία αβλαβής, να καταπλακώνεται από μεγάλο λίθο, να είναι μέσα σε ειδωλολατρικό ναό βαστάζοντας στις παλάμες του αναμμένα κάρβουνα και ο διάβολος να δραπετεύει στον αέρα θρηνώντας και να στέκεται τέλος ο Άγιος μέσα σε ένα καμίνι φωτιάς έχοντας υψωμένα τα χέρια σε σχήμα δεήσεως!
Το όνομα του μάρτυρικού Αγίου ήταν γραμμένο πάνω στην εικόνα: λεγόταν Φανούριος. Αυτή είναι η εικόνα που σώζεται ως και σήμερα στη Ρόδο.
Ο τότε Μητροπολίτης της Ρόδου κατάλαβε από τις παραστάσεις της εικόνας πως ο Φανούριος ήταν ένας από τους σπουδαιότερους μεγαλομάρτυρες του Χριστιανισμού και ζήτησε από τον Σουλτάνο να του δώσει άδεια για να ανακαινίσει την κατεστραμμένη εκκλησία. Όταν πήρε την άδεια, αναστήλωσε το ναό ακριβώς στην παλιά θέση του. Ο ναός σώζεται ως και σήμερα και αποτελεί ιερό προσκύνημα όλων των Χριστιανών.
Πως διαδόθηκε ο Αγιος: Ελευθέρωση αιχμαλώτων
Σύμφωνα με την παράδοση, λίγο αργότερα από την εύρεση της εικόνας και το χτίσιμο του Ναού στη Ρόδο, τρεις Ιερείς από την Κρήτη είχαν πάει να χειροτονηθούν στα Κύθηρα. Κατά την επιστροφή όμως τους έπιασαν Αγαρηνοί και τους πούλησαν σκλάβους στους Τούρκους της Ρόδου. Εκεί άκουσαν για πρώτη φορά για τον Άγιο Φανούριο, και πήγαν και έκαναν δέηση στην εικόνα του Αγίου για να τους απελευθερώσει.
Τότε, ο Άγιος Φανούριος εμφανίστηκε στον ύπνο των Τούρκων που είχαν αγοράσει τους ιερείς ως σκλάβους και ζήτησε να τους αφήσουν ελεύθερους. Οι Τούρκοι όμως έκαναν το αντίθετο: Αλυσόδεσαν και τους τρεις και τους φέρονταν πολύ χειρότερα, νομίζοντας πως ήταν απλά ένα όνειρο.
Ο Άγιος εμφανίστηκε ξανά στον ύπνο τους και τους απείλησε αλλά οι Τούρκοι και πάλι δεν τον άκουσαν με αποτέλεσμα να τυφλωθούν, να έχουν έχουν φοβερούς πόνους στο σώμα ενώ τα ίδια δεινά είχαν και μέλη των οικογενειών τους. Τότε ζήτησαν συγχώρεση από τους σκλάβους Ιερείς, παρακαλώντας τους να τους σώσουν και να τους θεραπεύσουν. Οι τρεις Ιερείς προσευχήθηκαν και ο Άγιος Φανούριος φανερώθηκε για μια ακόμη φορά στον ύπνο των Τούρκων. Τους είπε πως για να τους θεραπεύσει, πρέπει να γράψουν ο καθένας από ένα γράμμα απελευθέρωσης των Ιερέων μπροστά στην εικόνα του, στη Ρόδο. Οι Τούρκοι έκαναν αυτό που τους είπε και οι τρεις Ιερείς απελευθερώθηκαν. Συγκλονισμένοι από το μεγάλο θαύμα, έφτιαξαν ένα αντίγραφο της εικόνα του Αγίου Φανουρίου και το πήραν στην Κρήτη, διαδίδοντας το όνομα και την θαυματουργή Χάρη του Αγίου!
Γιατί φτιάχνουμε την Φανουρόπιτα;
Σύμφωνα με την παράδοση, η Φανουρόπιτα φτιάχνεται για να σωθεί η ψυχή της μητέρας του Αγίου Φανουρίου. Η μητέρα του ήταν μία αμαρτωλή γυναίκα, πολύ σκληρή με τους φτωχούς στους οποίους συμπεριφερόταν απάνθρωπα. Ο γιος, ο Αγιος Φανούριος, προσπάθησε να την σώσει από την Κόλαση, αλλά δεν τα κατάφερε. Για αυτό παρακάλεσε, να μην φτιάχνουν τίποτα για αυτόν, αλλά μόνο για την μνήμη και την ψυχή της μητέρας του: «Θεός σχωρεσ’ τη μάνα του Αγίου Φανουρίου».
Έτσι, στις 27 Αυγούστου που γιορτάζουμε τον Άγιο Φανούριο, οι πιστοί φτιάχνουν φανουρόπιτες, τις οποίες αφού ευλογηθούν πρώτα στην εκκλησία μοιράζουν στη γειτονιά ζητώντας να συγχωρεθεί η μητέρα του Αγίου.
Με το πέρασμα των χρόνων, καθιερώθηκε η αντίληψη ότι ο Άγιος φανερώνει ότι ζητήσεις. Αλλωστε το όνομα του Αγίου, προκύπτει από το ρήμα «φαίνω» που σημαίνει αποκαλύπτω. Παραδοσιακά λένε οι πιστοί «Άγιε μου Φανούρη, φανέρωσε μου το… και εγώ θα φτιάξω μια πίτα για την ψυχή της μάνας σου». Κοιμούνται, βλέπουν στον ύπνο τους την απάντηση και έπειτα κανουν την πίτα, την πηγαίνουν στην εκκλησία να διαβαστεί από ιερέα και μετά την μοιράζουν
Αυτός λοιπόν είναι ο λόγος που οι νοικοκυρές φτιάχνουν στις 27 Αυγούστου Φανουρόπιτες.
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι 7 ή 9 παραδοσιακά, καθώς συμβολίζουν τα μυστήρια της εκκλησίας, τις μέρες της δημιουργίας και τα τάγματα των αγγέλων.
Αλλα έθιμα με Φανουρόπιτα
Οπως συμβαίνει με όλα τα έθιμα, υπάρχουν παραλλαγές για τη φανουρόπιτα σε όλη την Ελλάδα.
Στην Κρήτη, την Κύπρο, τη Σκιάθο, τη Φλώρινα και άλλες περιοχές, η φανουρόπιτα φτιάχνεται για να βρουν οι ανύπαντρες κόρες γαμπρό.
Άλλοι πιστεύουν ότι φέρνει καλοτυχία και φωτίζει τον δρόμο της ζωής του καθενός.
Λέγεται ακόμη ότι ο Άγιος Φανούριος προστατεύει τους αγρότες φανερώνοντας τα κλεμένα ζώα.
Αν λοιπόν θέλετε να σας φανερώσει ο Άγιος Φανούριος κάτι φτιάξτε μια φανουρόπιτα, ευλογήστε την στην εκκλησία και περιμένετε τα αποτελέσματα!
φανουροπιτα
Υλικά Συνταγής
1⅓ φλ. ελαιόλαδο απαλό (ή ηλιέλαιο)
1⅓ φλ. ψιλή ζάχαρη
1/2 φλ. γλυκό κρασί
1½ φλ. χυμό πορτοκάλι και ξύσμα από 2 πορτοκάλια
1 κ.γλ. σόδα
κανελογαρίφαλα
4 φλ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του (500 γραµ)
Προαιρετικά
1/2 φλ. σουσάμι
1 φλ. σταφίδες ανάμεικτες
1 φλ. καρύδια ψιλοκομμένα
Για το μείγμα μπαχαρικών
1 κ.γλ. γεμάτο κανέλα
1/2 κ.γλ. γαρίφαλο
1/3 κ.γλ. μοσχοκάρυδο
Αυτή η αφράτη, νηστίσιμη φανουροπιτα
με ελαιόλαδο, όπως και όλα τα παραδοσιακά γλυκά, είναι μια πολύ εύκολη συνταγή. Στη συνέχεια για τη φανουροπιτα που θα σας θυμίσει σίγουρα την φανουροπιτα συνταγη της γιαγιας
Σε ένα μπολ βάζουμε το λάδι, τη ζάχαρη, το ξύσμα και τα κανελογαρίφαλα. Με σύρμα δουλεύουμε το μείγμα για 2-3΄ να γίνει σαν κρέμα και να λιώσει καλά η ζάχαρη. Προσθέτουμε το κρασί κι ανακατεύουμε το μίγμα για τη φανουροπιτα της γιαγιας.
Διαλύουμε τη σόδα στο χυμό πορτοκάλι, σε μια κανάτα κι ανακατεύουμε πάνω από το μπολ με το μείγμα της φανουρόπιτας, γιατί φουσκώνει και χύνεται ο χυμός. Ανακατεύουμε το πορτοκάλι μέσα στα υλικά. Προσθέτουμε το αλεύρι και με το σύρμα ανακατεύουμε. Το μείγμα φανουρόπιτας θα μοιάζει με χυλός.
Θα χρησιμοποιήσουμε ελαφρά λαδωμένο ταψάκι 30χ24 εκ. Αν χρησιμοποιήσετε σουσάμι, πασπαλίζετε το μισό στη βάση και στα τοιχώματα του ταψιού. Το υπόλοιπο θα το πασπαλίσετε στην επιφάνεια της φανουροπιτας.
Έχουμε προθερμάνει καλά τον φούρνο στις αντιστάσεις πάνω κάτω, στους 170 βαθμούς C και θα ψήσουμε στην κάτω σχάρα για 1 ώρα και 10΄ περίπου. Εναλλακτικά, ψήνουμε στον αέρα στους 160 βαθμούς C, στην μεσαία σχάρα για περίπου 50΄.
Πριν βγάλουμε τη φανουροπιτα από το φούρνο, τσεκάρουμε το κέντρο της με μαχαίρι, να βεβαιωθούμε ότι ψήθηκε σωστά. Το μαχαίρι πρέπει να βγαίνει στεγνό από ζύμη.
Η φανουροπιτα αφού ψηθεί, θα φουσκώσει και θα διπλασιαστεί σε όγκο, η επιφάνεια της θα ροδίσει καλά και το άρωμα της θα σας τρελάνει. Αφήστε να κρυώσει και να τραβήξει τα υγρά από την θερμοκρασία του φούρνου. Κόψτε σε κομμάτια και σερβίρετε κι αν θέλετε πασπαλίστε με άχνη και κανέλα.
Λίγα ακόμα μυστικά για τη νηστίσιμη και αφράτη φανουροπιτα
Η φανουροπιτα ευκολη συνταγη σαν της γιαγιας θέλει καλό ψήσιμο σε μέτρια θερμοκρασία γύρω στην 1 ώρα και κάτι η 1 ώρα παρά, ανάλογα με ποιο τρόπο θα ψήσετε, αντιστάσεις ή αέρα.
Για να γίνει αφράτη η φανουροπιτα της γιαγιας, πρέπει να λιώσει καλά η ζάχαρη μέσα στο λάδι και τα δυο μαζί να γίνουν σαν κρέμα.
Η ζύμη της φανουρόπιτας πρέπει να είναι σαν χυλός όχι σφιχτή.
Για να γίνει αφράτη η φανουροπιτα, πρέπει να ανακατέψετε το μείγμα όσο λιγότερο γίνεται, από την ώρα που θα μπει το αλεύρι. Αλλιώς, θα γίνει ελαστική και σφιχτή.
Αν δεν έχετε γλυκό κρασί, ανακατέψετε λίγο πετιμέζι ή μέλι, με ένα οποιοδήποτε κρασί.
Αν χρησιμοποιήσετε καρύδια και σταφίδες, για να μείνουν σε όλη τη φανουροπιτα και να μην πάνε στον πάτο του ταψιού κάντε το εξής: Βάλτε καρύδια χοντροκομμένα και σταφίδες σε ένα μπολ. Ραντίστε με 2-3 κουταλιές κρασί η χυμό πορτοκάλι κι ανακατέψτε να βραχούν. Πασπαλίστε με λίγο από το συνολικό αλεύρι. Ανακατέψτε ξανά για να ντυθούν όλα με το αλεύρι. Αφού προσθέσετε το αλεύρι στα υλικά, ρίξτε μέσα και τα καρύδια με τις σταφίδες. Κάντε απαλό ανακάτεμα.
Γιατί τρίβεται η φανουρόπιτα και γιατί λασπώνει;
2 μυστικά για να μην τρίβεται η φανουροπιτα και να μην λασπώνει ποτέ. Η φανουρόπιτά σου θα βγαίνει πάντα αφράτη. Δες τα μυστικά μου και από δω και πέρα η φανουρόπιτα συνταγη δεν τρίβεται και δεν λασπώνει. Είναι πάντα αφράτη και υπέροχη.
Για να μην τρίβεται η φανουρόπιτα 2 πράγματα πρέπει να προσέξετε
Η ζάχαρη πρέπει να είναι πολύ ψιλή και να λιώσει πολύ καλά με το λάδι. Γι’ αυτό αν η ζάχαρη που έχετε είναι με χοντρό κόκκο, αλέστε την λευκή ζάχαρη στο μπλέντερ να γίνει πούδρα. Προχωρήστε στην ανάμειξη με το λάδι και ανακατέψτε πολύ καλά μέχρι να λιώσει η ζάχαρη στα υγρά
Αν βάλετε καρύδια μέσα στη φανουροπιτα φροντίστε να είναι ψιλοκομμένα για να μην τρίβεται το κομμάτι όταν το κόβετε.
Για να μην τρίβεται η ευκολη φανουροπιτα δεν πρέπει να στεγνώσει στο ψήσιμο. Γι’ αυτό προσέξτε να μην παραψήνετε τη φανουρόπιτα γιατί στεγνώνει πολύ κι αφού δεν έχει αυγό το μείγμα να δέσει, να κρατήσει συνοχή, αν ψηθεί παραπάνω στεγνώνει πολύ και μετά τρίβεται.
Προσέξτε το φούρνο σας γιατί κάθε φούρνος ψήνει διαφορετικά.
Για να μην λασπώνει η φανουροπιτα πάλι πρέπει να προσέξετε το ψήσιμο.
Αν βγει νωρίτερα από το φούρνο από όσο πρέπει, τότε η φανουροπιτα λασπώνει μιας και στην καρδιά της δεν έχει στεγνώσει σωστά το μείγμα ώστε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Για να είσαι σίγουρος ότι ψήθηκε σωστά, πριν βγάλεις από το φούρνο το ταψί, θα μπήξεις την καθαρή λάμα του μαχαιριού στην καρδιά της φανουρόπιτας. Αν η λάμα βγαίνει στεγνή από ζύμη τότε είναι έτοιμη. Αν η λάμα του μαχαιριού έχει ίχνη ζύμης επάνω τότε η φανουρόπιτα χρειάζεται ακόμα λίγα λεπτά για να στεγνώσει σωστά και να μην λασπώνει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου