Γεώργιος Στραβελάκης: Ο υπόδουλος Έλληνας που έγινε Κυβερνήτης της Τυνησίας

 

Πίνακας του πρώην σκλαβωμένου Έλληνα Στραβελάκη και του γιου του. Φωτογραφία Wikipedia
Ο Γεώργιος Στραβελάκης (Mustafa Khaznadar), μερικές φορές αποκαλούμενος και ως «Χαλκιάς», ήταν ένας σκλαβωμένος Έλληνας από το νησί της Χίου που ανέλαβε να γίνει πρωθυπουργός της Τυνησίας τη δεκαετία του 1860.

Ο Στραβελάκης γεννήθηκε το 1817 στο νησί της Χίου. Κατά τη θηριωδία της σφαγής στη Χίο, ο πατέρας του σκοτώθηκε, ενώ ο Γεώργιος, μαζί με τον αδελφό του Ιωάννη και τη μητέρα του Ειρήνη, αιχμαλωτίστηκαν και πουλήθηκαν ως σκλάβοι από τους Οθωμανούς.

Η θηριωδία της σφαγής της Χίου

Δεκάδες χιλιάδες Έλληνες σκοτώθηκαν από οθωμανικά στρατεύματα στο νησί της Χίου κατά τη διάρκεια του Ελληνικού πολέμου της ανεξαρτησίας το 1822.

Έλληνες από γειτονικά νησιά είχαν φτάσει στη Χίο και ενθάρρυναν τους Χιώτες να συμμετάσχουν στην εξέγερσή τους. Σε απάντηση, τα οθωμανικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στο νησί και σκότωσαν χιλιάδες άτομα, παγιδεύοντας μάλιστα πολλούς σε μια εκκλησία και τους έκαψαν ζωντανούς.

Η σφαγή των Χριστιανών προκάλεσε εκτεταμένη διεθνή οργή και οδήγησε σε αυξανόμενη υποστήριξη για την Ελληνική υπόθεση παγκοσμίως. Περίπου τα τρία τέταρτα του πληθυσμού των 120.000 σκοτώθηκαν, υποδουλώθηκαν ή πέθαναν από ασθένειες.

Ο Γεώργιος Στραβελάκης πουλήθηκε ως σκλάβος

Ο Στραβελάκης μεταφέρθηκε στη Σμύρνη και στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη, όπου πουλήθηκε ως σκλάβος στον μπέη, ή κυβερνήτη της Τύνιδας. Προσηλυτίστηκε στο Ισλάμ και του δόθηκε το όνομα Μουσταφά.

Στη συνέχεια μεγάλωσε από την οικογένεια του τοπικού μπέη και σύντομα έγινε ο κρατικός ταμίας (khaznadar).


Φωτογραφία: Αντώνης Χαλδαίος

Ο Στραβελάκης κατάφερε να ανέβει στο υψηλότερο αξίωμα στην Τυνησία

Ο Στραβελάκης κατάφερε να ανέβει στα υψηλότερα αξιώματα του κράτους της Τυνησίας και προήχθη σε υποστράτηγο του Στρατού, ως μπέης το 1840 και στη συνέχεια πρόεδρος του Μεγάλου Συμβουλίου από το 1862 έως το 1878.

Ο Mustafa Khaznadar διατηρούσε μνήμες για την Ελληνική καταγωγή του και στήριζε την οικογένειά του στην Ελλάδα στέλνοντάς τους χρήματα και βοηθώντας τους ανιψιούς του στις σπουδές τους. Ήταν επίσης μεγάλος ευεργέτης για την Ελληνική κοινότητα της Τύνιδας.

Το 1864 δώρισε ένα οικόπεδο 9,905 τετραγωνικών μέτρων για να χρησιμοποιηθεί ως ελληνορθόδοξο νεκροταφείο. Αργότερα, στην περιοχή αυτή ανεγέρθηκε η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.

Ο σκλάβος πολιτευτής πέθανε το 1878 και θάφτηκε στο μαυσωλείο του Τουρμπέτ ελ Μπέη, στην καρδιά της Μεδίνας της Τύνιδας.

Ως αναγνώριση των γενναιόδωρων δωρεών του προς τους Έλληνες συμπατριώτες του, η Ελληνική κοινότητα της Τύνιδας τοποθέτησε εκεί μια τιμητική επιγραφή στη μνήμη του.

Απόσπασμα από το βιβλίο «Η ελληνική κοινότητα στην Τυνησία 16ος-21ος αιώνας», του Αντώνη Χαλδαίου. Το βιβλίο εκδίδεται στα γαλλικά και Ελληνικά.