"Ο ήλιος, ο Θεός και η καρύδα ήταν σαν την Αγία Τριάδα".
Το 1902, ένας φοιτητής ονόματι Όγκαστ Ένγκελχαρντ (August Engelhardt) ξεκίνησε από την Γερμανία με μια βαλίτσα γεμάτη βιβλία και μια περίεργη αποστολή: να δημιουργήσει μια νέα παραδεισένια αρχή στις ηλιόλουστες ακτές της Παπούα-Νέας Γουινέας. Ήξερε ότι ο παράδεισος υπήρχε στη γη, κάπου στον ισημερινό, και το κλειδί για την ευτυχία ήταν απλό: Εγκαταλείψτε τα γήινα υπάρχοντά σας, πηγαίνετε σε ένα τροπικό νησί, γίνετε γυμνιστής και τρώτε μόνο καρύδες.
Από το νέο του σπίτι, ο Ένγκελχαρντ ίδρυσε μια νέα λατρεία που ονόμασε Sonnenorden, ή αλλιώς Order of the Sun, δηλαδή Τάγμα του Ήλιου, μια θρησκεία που περιστρεφόταν γύρω από τη λατρεία του ήλιου, τον οποίο είδε ως τον απόλυτο δωρητή ζωής, και τις καρύδες, που πίστευε ότι ήταν η τροπική μετουσίωση της σάρκας του Θεού. Όπως έγραψε ο Ελβετός μυθιστοριογράφος Christian Kracht, ο συγγραφέας του Imperium, μια φανταστική περιγραφή βασισμένη στη ζωή του Ένγκελχαρντ, "Για τον Ένγκελχαρντ, ο ήλιος και ο Θεός και η καρύδα ήταν μια αδιαίρετη ιερή οντότητα, όπως και η Αγία Τριάδα στον καθολικισμό".
Οι αρχές του Sonnenorden σκιαγραφούνται σχολαστικά στο έργο του Ένγκελχαρντ που έχει τίτλο "A Carefree Future: The New Gospel" (Ένα ξέγνοιαστο μέλλον: Το νέο ευαγγέλιο), το οποίο έγραψε μαζί με τον φίλο του, August Bethmann, τέσσερα χρόνια πριν ξεκινήσει για το νησί. Το A Carefree Future: The New Gospel κολλάει εμμονικά στην καρύδα. Μια σελίδα μετά την άλλη, είναι γεμάτο με άγριες θεωρίες που εκθειάζουν τις αρετές του εν λόγω καρπού και λατρευτικά ποιήματα με τίτλους όπως "The Coconut Spirit" (το πνεύμα της καρύδας) και "How to Become a Coconut Palm" (Πώς να γίνεις καρυδιά). Ένα ποίημα με τίτλο "Mother Coconut" (Μητέρα καρύδα) ξεκινάει με τος εξής στίχους "Καρύδα, ευγενή πριγκίπισσα και καλοκάγαθη μητέρα των ανθρώπων, ομοιότητα του Θεού είσαι, και θεότητα σε σχήμα φυτού".
Ο Ένγκελχαρντ στο καταφύγιο του στη σημερινή Παπούα-Νέα Γουινέα
Η βασική ιδέα της εμμονής του Ένγκελχαρντ με την καρύδα στηριζόταν σε μια λεπτή παρατήρηση. Η καρύδα, με το σφαιρικό σχήμα και το κέλυφος της, είναι ο καρπός που μοιάζει περισσότερο με το ανθρώπινο κεφάλι. Ως εκ τούτου, είναι το πιο ιδανικό φρούτο για να φάει ο άνθρωπος. "Μπορούμε να περιμένουμε από τον Θεό ότι δημιούργησε το φαγητό μας με τη μορφή των κεφαλιών μας". Οι καρύδες είναι "φυτικά ανθρώπινα κεφάλια και μόνο αυτά είναι η κατάλληλη ανθρώπινη τροφή", δήλωνε.
Παρά την φιλοδοξία του Ένγκελχαρντ να διαδώσει το νέο του ευαγγέλιο, τον "cocovorism", η λατρεία του προσέλκυσε μόνο μερικούς ελάχιστους οπαδούς. Συνολικά, όχι περισσότεροι από δεκαπέντε Γερμανοί φοιτητές πορεύτηκαν μαζί του στο νησί. Μαζί, έκαναν ηλιοθεραπεία για ώρες, κολυμπούσαν στα δροσερά νερά του Ειρηνικού και έτρωγαν τους ιερούς τους καρπούς.
Η ιδεολογία του Ένγκελχαρντ, μολονότι ριζοσπαστική, γεννήθηκε από μια πιο επικρατούσα φιλοσοφία που σάρωσε τη Γερμανία στα τέλη του 18ου αιώνα. Απογοητευμένοι από την κατάσταση της κοινωνίας στην Ευρώπη της Βικτωριανής εποχής, μερικοί συγγραφείς διέδωσαν ένα κίνημα, το Lebensreform, ή "μεταρρύθμιση της ζωής", μια φιλοσοφία που θεωρείται ο ιδεολογικός πρόγονος των χίπις και το σύγχρονο κίνημα των βιολογικών τροφών. Οι υποστηρικτές του Lebensreform πίστευαν ότι οι άνθρωποι πρέπει να ζουν κοντά στη φύση, να τρώνε αυστηρά χορτοφαγικές τροφές, να αποφεύγουν τον καπνό και το οινόπνευμα και να είναι γυμνιστές.
Όμως, η κουλτούρα του Ένγκελχαρντ δεν μακροημέρευσαι. Όπως αποδεικνύεται, ο παράδεισος έχει τους κινδύνους του, ούτε ο άνθρωπος μπορεί να ζει μόνο με καρύδες. Μαι αναφορά του 1905 από τους New York Times περιγράφει τη μοίρα δύο από τους οπαδούς του Ένγκελχαρντ, έναν φοιτητή ονόματι Heinrich Eukens και τον διευθυντή ορχήστρας Max Lützow, οι οποίοι πέθαναν λίγο μετά την ένταξή τους στο νησί.
Τα επόμενα χρόνια, περισσότεροι από τους οπαδούς της νέας λατρείας, ασυνήθιστοι στο ζεστό κλίμα και την αυστηρή δίαιτα καρύδας, πέθαναν ή έπασχαν από ελονοσία. Ο ίδιος ο Ένγκελχαρντ αρρώστησε σοβαρά. Παρά την ανάρρωσή του, η λατρεία διαλύθηκε από μόνη της. Απογοητευμένοι από τις καταστροφικές πραγματικότητες της Νέας Εδέμ, η υπόλοιπη ομάδας επέστρεψε στη Γερμανία. Ο Ένγκελχαρντ κατηγόρησε τις ασθένειες των οπαδών του για την απόκλιση από τη δίαιτα της καρύδας -σκέφτηκε ότι αρρώστησαν επειδή έφαγαν και άλλα γλυκά τροπικά φρούτα εκτός από τις καρύδες.
Λόγω της καταστροφικής έκβασης της λατρείας, η γερμανική κυβέρνηση εξέδωσε αυστηρή προειδοποίηση, απαγορεύοντας σε οποιονδήποτε πιθανό οπαδό της να πάει στο νησί του Ένγκελχαρντ. Ο ίδιος έμεινε μόνος τους, γράφοντας μακροσκελείς πραγματείες σχετικά με τις θεραπευτικές δυνάμεις των φυτών και μελετώντας τις διατροφικές συνήθειες των ντόπιων του νησιού. Παρέμεινε γυμνιστής, τον αντιμετώπιζαν σαν ερημίτη και οι τουρίστες του ζητούσαν περιστασιακά να ποζάρει μαζί τους σε φωτογραφίες.
Ο Ένγκελχαρντ με τον πιανίστα Max Lützow
Λίγα είναι γνωστά για την τύχη του. Πιστεύεται ότι πέθανε κάπου στα 40 του, σχεδόν δεκαεπτά χρόνια αφότου πάτησε το πόδι του στο νησί. Αν και δεν υπάρχει κανένας ίχνος τάφου ή μνημείου, πιστεύεται ότι το σώμα του ανακαλύφτηκε στις ακτές της Παπούα-Νέας Γουινέας τον Μάιο του 1919, ενώ τα πόδια του ήταν γεμάτα έλκη. Όταν πέθανε, ο Ένγκελχαρντ ζύγιζε λιγότερο από 30 κιλά.
Μπορεί να είναι εύκολο να απορρίψουμε τον Ένγκελχαρντ ως έναν αυταρχικό τρελό, έναν εκκεντρικό ή έναν μανιακό ηγέτη μιας λατρείας. Όμως, σύμφωνα με τον Kracht, είναι ένας χαρακτήρας που, με κάποιους τρόπους, ικετεύει τη συμπάθειά μας. Ο Kracht, ο οποίος ανακάλυψε έναν τόμο των ημερολογίων του Ένγκελχαρντ σε βιβλιοθήκη της Νέας Ζηλανδίας, λέει ότι έγραψε για μια βαθιά δυστυχισμένη παιδική ηλικία και σωματική κακοποίηση από τους γονείς του. Σαν ενήλικας, ο Ένγκελχαρντ ήταν ντροπαλός και ανασφαλής άνθρωπος που πίστευε ότι ήταν άσχημος και απελπιστικά αδέξιος με τις γυναίκες. Ο Kracht βλέπει τον Ένγκελχαρντ ως έναν καλλιτεχνικό, εξαπατημένο οραματιστή, ο οποίος έλπιζε να υπερβεί τους περιορισμούς της άκαμπτης βικτοριανής κοινωνίας. Και, με κάποιους τρόπους, η κληρονομιά του ζει. Είναι δύσκολο να μη δούμε κάποιους παραλληλισμούς της ιστορίας του Ένγκελχαρντ με τις σημερινές φανατικές οργανικές και τοπικές πηγές τροφίμων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου