Κρίση στην Ουκρανία: Ρωσικά πολεμικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα και ο παράγοντας «καιρός»

Ρωσικά πολεμικά πλοία κατευθύνονται στη Μαύρη Θάλασσα για ασκήσεις, προκαλώντας

συναγερμό μεταξύ των αξιωματούχων ασφαλείας των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Πολλοί θεωρούν ότι η Μόσχα βάζει τις τελευταίες πινελιές στα σχέδια μίας επίθεσης μεγάλης κλίμακας στην Ουκρανία

Σε μια ημέρα ξέφρενης διπλωματίας με πρωταγωνιστή τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ταξίδεψε σε Μόσχα και Κίεβο, προσπαθώντας να αποτρέψει μια σύγκρουση, η Ρωσία έδωσε ελάχιστα σημάδια ότι οι πρωτοβουλίες του Γάλλου ηγέτη άλλαξε τους υπολογισμούς της.

Αντίθετα, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι επόμενες ημέρες είναι ιδιαίτερα κρίσιμες, εκφράζοντας φόβους ότι οι ρωσικές στρατιωτικές ασκήσεις που προγραμματίζονται να ξεκινήσουν την Πέμπτη θα μπορούσαν να προσφέρουν κάλυψη για ένα ξαφνικό χτύπημα κατά της Ουκρανίας και ότι η ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Αγώνων στο Πεκίνο στις 20 Φεβρουαρίου αποσύρει ένα πιθανό διπλωματικό εμπόδιο για τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Ο Μακρόν, ο οποίος παρουσιάζεται ως ο βασικός Ευρωπαίος συνομιλητής, καθώς το Κρεμλίνο ζητάει επανεξέταση της «αρχιτεκτονικής ασφάλειας» της γηραιάς ηπείρου, εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος την Τρίτη μετά τις συνομιλίες με τον Πούτιν στη Μόσχα και στη συνέχεια με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Κίεβο.

«Κανείς δεν είναι αφελής», είπε ο Μακρόν σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ζελένσκι. «Δεν νομίζω ότι μπορούμε να διευθετήσουμε αυτήν την κρίση με λίγες ώρες συζήτησης». Εξέφρασε την πεποίθησή του ότι υπάρχουν «συγκεκριμένες, πρακτικές λύσεις που θα μας επιτρέψουν να προχωρήσουμε», αλλά δεν έδωσε λεπτομέρειες.
Είπε ότι αναζήτησε «νέους μηχανισμούς που εγγυώνται την ασφάλεια».

«Το τρίγωνο της Βαϊμάρης»

Αργότερα την ίδια μέρα, ο Μακρόν συναντήθηκε με τους ηγέτες Γερμανίας και Πολωνίας στο Βερολίνο. Η Σύνοδος κορυφής της ομάδας «Τρίγωνο της Βαϊμάρης» σχηματίστηκε πριν από 31 χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει τώρα η Ευρώπη.

Οι «3» εξέφρασαν την κοινή τους υποστήριξη για την ουκρανική κυριαρχία, δεσμεύτηκαν ότι παραμένουν ενωμένοι απέναντι στη Ρωσία — αλλά δεν πρόσφεραν εναλλακτικές για την έξοδο από την κρίση. Η τρέχουσα κατάσταση είναι «η πιο δύσκολη που έχουμε αντιμετωπίσει από το 1989», δήλωσε ο Πολωνός πρόεδρος Aντρέι Ντούντα.

Διπλωμάτες του ΝΑΤΟ ανησυχούν ότι οι απαιτήσεις του Πούτιν είναι τόσο εκτεταμένες που δεν υπάρχει περιθώριο για συμβιβασμό που όλες οι πλευρές θα έβρισκαν αποδεκτό. Η Ρωσία έχει επίσης καλέσει τη συμμαχία να σταματήσει κάθε στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή.

«Όταν οι άνθρωποι λένε ότι δεν είναι λογικό να πάει ο Πούτιν σε πόλεμο, είναι λογικό να αποδεχτεί μια μεγάλη διπλωματική ήττα;» ρώτησε ο François Heisbourg, ανώτερος σύμβουλος για την Ευρώπη στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών. «Η λογική της κατάστασης είναι τρομακτική».

Άσκηση, πρόβα πολέμου

Τα ρωσικά πολεμικά πλοία που κινούνται στη Μαύρη Θάλασσα, έξι μεγάλα σκάφη αποβίβασης, θα συμμετάσχουν σε άσκηση, ανακοίνωσε το πολεμικό ναυτικό. Ο ρωσικός στρατός είχε χρησιμοποιήσει στο παρελθόν την τακτική αυτή ως μπλόφα πριν από τις εισβολές. Η εξέλιξη «δείχνει ότι το πρόβλημα δεν έχει ακόμη λυθεί», δήλωσε ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ σε δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον. «Η επίσκεψη του προέδρου Μακρόν στη Μόσχα ήταν σημαντική, αλλά δεν προκάλεσε θαύμα».

Η ομάδα πλοίων του Βόρειου Στόλου του Πολεμικού Ναυτικού της Ρωσίας εισήλθε στη Μεσόγειο Θάλασσα μέσω Γιβραλτάρ για στρατιωτικές ασκήσεις του Πολεμικού Ναυτικού, μετέδωσε χθες το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax, επικαλούμενο ανακοίνωση του στόλου. Πολλά από αυτά χρησιμοποιούνται συνήθως για την εκφόρτωση στρατευμάτων, οχημάτων και υλικού στη στεριά.

Μερικά συμμετείχαν στη ρωσική εισβολή στη Γεωργία το 2008. Το ρωσικό ναυτικό είπε ότι θα συμμετάσχουν στα γυμνάσια με τους ρωσικούς στόλους της Μαύρης Θάλασσας και του Ειρηνικού, αλλά βρίσκονται ήδη εντός εμβέλειας της νότιας ακτογραμμής της Ουκρανίας.

Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι ρωσικές στρατιωτικές κινήσεις προκαλούν αυξανόμενους λόγους ανησυχίας. Την Πέμπτη, η Ρωσία πρόκειται να ξεκινήσει μια 10ήμερη άσκηση με τη Λευκορωσία, τοποθετώντας μεγάλο αριθμό στρατευμάτων και όπλων σε μια συμμαχική χώρα που συνορεύει με την Ουκρανία στα βόρεια. Ρώσοι αξιωματούχοι επανέλαβαν την Τρίτη τη δέσμευσή τους να αποσύρουν δυνάμεις από τη Λευκορωσία μετά τις ασκήσεις.

Ο παράγοντας «κλίμα»

Οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών λένε ότι η Ρωσία ανακατευθύνει στρατιωτικό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων πυρομαχικών, από θέσεις στη δυτική Ρωσία σιδηροδρομικώς στη Λευκορωσία. Οι εμπορικές δορυφορικές εικόνες τις τελευταίες ημέρες δείχνουν επίσης πυραύλους, εκτοξευτές πυραύλων και αεροσκάφη επίθεσης στη Λευκορωσία σε τρεις τοποθεσίες κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας.

Η συσσώρευση δυνάμεων έχει ανησυχήσει Αμερικανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι η Ρωσία μπορεί να εξαπολύσει επίθεση στο Κίεβο στέλνοντας στρατεύματα νότια στην ουκρανική πόλη Zιτόμιρ και στη συνέχεια κινούμενη ανατολικά προς την πρωτεύουσα. Ταυτόχρονα, μια μεγαλύτερη δύναμη θα μπορούσε να προχωρήσει δυτικά από το ρωσικό έδαφος.

Οι αξιωματούχοι είπαν ότι ο καιρός από τον Φεβρουάριο έως τα τέλη Μαρτίου θα είναι ευνοϊκός για μία πιθανή εισβολή. Το επίπεδο, ανοιχτό έδαφος της Ουκρανίας και τα ποτάμια που τη διασχίζουν θα είναι παγωμένα, επιτρέποντας στα τεθωρακισμένα οχήματα να κάνουν ευκολότερους ελιγμούς.

Διάσκεψη Ασφαλείας Μονάχου

Η ετήσια Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί από τις 18 έως τις 20 Φεβρουαρίου. Θα μπορούσε να αποτελέσει άλλη μια ευκαιρία για τους Ρώσους διπλωμάτες να συμμετάσχουν σε διαπραγματεύσεις. Δεν είναι σαφές εάν ο Ζελένσκι θα παραστεί. Ορισμένοι αναλυτές ανησυχούν ότι εάν φύγει από το Κίεβο, θα μπορούσε να δώσει στον Πούτιν ένα κίνητρο να χτυπήσει.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκτιμούν επίσης ότι η Ρωσία είναι πιθανό να υποδαυλίσει αναταραχή στο Κίεβο σε μια προσπάθεια να αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση του Ζελένσκι, πιθανώς υποστηρίζοντας διαδηλώσεις κατά της Δύσης. Πρόσφατες κυβερνοεπιθέσεις σε ιστότοπους της ουκρανικής κυβέρνησης και ψευδείς αναφορές ότι είχαν τοποθετηθεί εκρηκτικά ή «νάρκες» σε αεροδρόμια, εμπορικά κέντρα και σχολεία θα μπορούσαν να είναι μέρος μιας εκστρατείας για την πρόκληση πανικού στους Ουκρανούς πολίτες και την υπονόμευση της εμπιστοσύνης τους στην κυβέρνηση του Ζελένσκι, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν το θέμα.

Ο Ζελένσκι, στις συνομιλίες του με τον Μακρόν την Τρίτη, είπε ότι είναι η πρώτη φορά που Γάλλος πρόεδρος επισκέπτεται τη χώρα του εδώ και 24 χρόνια και χαρακτήρισε τις συνομιλίες ως «ουσιαστικές και πολύ παραγωγικές». Παρουσιάζει έναν αέρα ηρεμίας, καταγγέλλοντας αυτό που ο ίδιος και οι σύμβουλοί του έχουν χαρακτηρίσει ως μια γεωπολιτική μάχη μεταξύ της Ρωσίας και Δύσης που έχει ελάχιστη σχέση με την ίδια την Ουκρανία.

Η Ρωσία δεν έδωσε κανένα ευνοϊκό σημάδι την Τρίτη, καθώς ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε ότι η αποκλιμάκωση της κρίσης ήταν «επειγόντως αναγκαία, επειδή η ένταση αυξάνεται μέρα με τη μέρα». Ωστόσο, παραπονέθηκε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ συνεχίζουν να αψηφούν τις απαιτήσεις ασφαλείας της Ρωσίας.

«Στα θεμελιώδη σημεία, δυστυχώς, δεν λάβαμε απάντηση. Επομένως, αυτό το θέμα παραμένει ανοιχτό με την πλήρη έννοια της λέξης και παραμένει το πιο σημαντικό για εμάς», είπε ο Πεσκόφ στους δημοσιογράφους. «Δεν αισθανόμαστε ούτε βλέπουμε την προθυμία των δυτικών εταίρων μας να λάβουν υπόψη τις ανησυχίες μας».

Η Ρωσία έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 100.000 στρατιώτες και εξοπλισμό κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας, τοποθετώντας τους για αυτό που Αμερικανοί αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική χερσαία επίθεση στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.