Την παραμονή της απόβασης στη Νορμανδία τον Ιούνιο του 1944, υπήρχαν πάνω από 1000 πολεμικοί ανταποκριτές σε όλη την Ευρώπη που μετέδιδαν τα νέα στην Βρετανία και τις ΗΠΑ. Μερικοί από αυτούς -αλλά και φωτογράφοι- ήταν γυναίκες. Δυστυχώς, η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε απαγορεύσει στις γυναίκες να πάνε στις πρώτες γραμμές, οπότε, ενώ οι ανταποκρίτριες μπορούσαν να καλύψουν ιστορίες από την εμπόλεμη ζώνη, όμως δεν μπορούσαν να βρίσκονται μαζί με τα στρατεύματα στις κινήσεις τους.
Όπως είναι φυσικό, πολλές δεν ήταν ευχαριστημένες με αυτή την απαγόρευση.
"Είναι απαραίτητο να αναφέρω αυτόν τον πόλεμο," έγραψε η Μάρθρα Γκέλχορν (Martha Ellis Gellhorn) θυμωμένα προς τις στρατιωτικές αρχές. "Δεν αισθάνομαι ότι υπάρχει η ανάγκη να ικετεύσω για μια χάρη για το δικαίωμα να υπηρετήσω ως τα μάτια εκατομμυρίων ανθρώπων στην Αμερική που έχουν απεγνωσμένα ανάγκη να δουν, αλλά δεν μπορούν να δουν μόνοι τους".
Η Μάρθρα Γκέλχορν ήταν Αμερικανίδα πολεμική ανταποκρίτρια για το περιοδικό Collier. Σε μερικούς ίσως είναι γνωστή ως την τρίτη σύζυγο του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, αλλά τα επιτεύγματά της ως δημοσιογράφος ξεπερνούν πολύ τον σύντομο γάμο της με τον συγγραφέα.
Η Γκέλχορν ξεκίνησε την καριέρα της ως δημοσιογράφος κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης και εργάστηκε ως ερευνήτρια για την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Επείγουσας Βοήθειας (FERA) που δημιούργησε ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ για να αναφέρει τις επιπτώσεις της κατάθλιψης στη χώρα. Αργότερα, ταξίδεψε στην Ισπανία για να καλύψει τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο του 1937. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου γνώρισε τον Χέμινγουεϊ, ο οποίος ήταν επίσης στην Ισπανία ως ανταποκριτής. Παντρεύτηκαν το 1940, έγινε η τρίτη σύζυγός του και ο Χέμινγουεϊ έγινε ο δεύτερος σύζυγός της.
Η Γκέλχορν και ο Χέμινγουεϊ
Ο γάμος τους ήταν προβληματικός από την αρχή. Ο Χέμινγουεϊ αρνήθηκε να σταματήσει να βλέπει τη δεύτερη σύζυγό του, ακόμη και όταν βλεπόντουσαν οι δυο τους, και οι μακρές απουσίες της Γκέλχορν σε αποστολές αναμετάδοσης εκνεύριζαν των Χέμινγουεϊ. Όταν πλησίασε η Ημέρα της Απόβασης, η επονομαζόμενη D-Day, ο γάμος τους ήταν ήδη νεκρός. Για να εκδικηθεί την Γκέλχορν, ο Χέμινγουεϊ έγινε διαπιστευμένος ανταποκριτής του περιοδικού Colliers, το περιοδικό που εργαζόταν και η Γκέλχορν, εμποδίζοντας τυχόν πιθανότητα να φτάσει εκείνη στην πρώτη γραμμή.
Εκείνη όμως δεν ήταν έτοιμη να υποχωρήσει.
Το βράδυ της 6ης Ιουνίου του 1944, πριν από την αναχώρηση των αποβατικών για τη Νορμανδία, η Γκέλχορν βρέθηκε στην προκυμαία με το πρόσχημα ότι θα έπαιρνε συνέντευξη από τους νοσηλευτές ενός πλωτού νοσοκομείου. Μόλις επιβιβάστηκε στο πλοίο, κρύφτηκε στην τουαλέτα. Η Γκέλχορν ήξερε ότι αν την έπιαναν, θα έχανε την διαπίστευσή της και ίσως την απέπεμπαν στις ΗΠΑ. Αλλά και πάλι, το να δει τη μεγάλη εισβολή άξιζε τον κίνδυνο. Η Γκέλχορν παρέμεινε στο κρησφύγετο για αρκετές ώρες και εμφανίστηκε μόνο όταν το πλοίο ήταν πλέον για τα καλά εν πλω προς τη Γαλλία. Αργότερα εκείνη τη νύχτα, αφού τα στρατεύματα είχαν κάνει την απόβαση και η σφαγή στην παραλία είχε τελειώσει, η Γκέλχορν βγήκε στη στεριά με δυο γιατρούς και τραυματιοφορείς, σαν τραυματιοφορέας, για να μαζέψει τους τραυματίες. Στο χάος του πολέμου, κανείς δεν πρόσεξε ότι ήταν γυναίκα.
"Taxis to Hell – and Back – Into the Jaws of Death", μια από τις πιο διάσημες φωτογραφίες της D-Day του Robert F. Sargent
Η Μάρθρα Γκέλχορν έγινε η μοναδική γυναίκα που αποβιβάστηκε στη Νορμανδία την ίδια μέρα που το έκαναν τα στρατεύματα. Ακολούθησαν και άλλες γυναίκες, αλλά πολύ αργότερα. Η πρώτη παρτίδα γυναικών -μέλη του United States Women’s Army Corps- αποβιβάστηκε στη Νορμανδία τριάντα οκτώ ημέρες αργότερα.
Λίγο μετά αφότου η Γκέλχορν κατέθεσε την ιστορία της στο Collier, την συνέλαβε η στρατιωτική αστυνομία. Της πήραν τα διαπιστευτήριά της και τη μετέφεραν σε ένα στρατόπεδο εκπαιδεύσεως για νοσοκόμες έξω από το Λονδίνο. Η Γκέλχορν δραπέτευσε από το στρατόπεδο, πείθοντας έναν Βρετανό πιλότο να την πάει αεροπορικώς στην Ιταλία.
"Ακολουθούσα τον πόλεμο οπουδήποτε μπορούσα να φτάσω", ανέφερε η ίδια.
Η Μάρθρα Γκέλχορν συνέχισε να καλύπτει πολεμικές συγκρούσεις στις οποίες συμμετείχε η χώρα της. Κάλυψε τον πόλεμο του Βιετνάμ και τις Αραβο-ισραηλινές συγκρούσεις στη δεκαετία του 1960 και του '70. Ακόμα και 70 της, ακόμα στο μέτωπο αναφέροντας τους εμφύλιους πολέμους στην Κεντρική Αμερική, αλλά και αργότερα, το 1989 στα 81 της, μετέδωσε την εισβολή των ΗΠΑ στον Παναμά. Μόνο όταν ξέσπασε ο πόλεμος στη Βοσνία αποφάσισε να εγκαταλείψει, ανακοινώνοντας ότι ήταν "πολύ γριά" και όχι "αρκετά ευκίνητη" για τον πόλεμο πια.
Η Γκέλχορν το 1978, στα 70 της
Προς τα τέλη της όγδοης δεκαετίας της ζωής της, η όρασή της άρχισε να εξασθενεί και έγινε σχεδόν εντελώς τυφλή. Επίσης έπασχε από καρκίνο των ωοθηκών που είχε εξαπλωθεί στο ήπαρ της. Αυτοκτόνησε το 1998, σε ηλικία 99 ετών, καταπίνοντας μια κάψουλα κυανιού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου