Η Ζαν ντ' Αρκ σε χειρόγραφο του 1505
Αυτό ήταν κάτι που περίμεναν οι εκτελεστές της Ζαν ντ'Αρκ, της Παρθένου της Ορλεάνης. Αφού κάηκε το σώμα της, ανακάτεψαν τα κάρβουνα για να αποδείξουν ότι ήταν νεκρή και έπειτα έβαλαν ξανά στα υπολείμματά της... δυο φορές. Τέλος, έριξαν την τέφρα στον Σηκουάνα, ώστε να αποτρέψουν τον οποιονδήποτε από το μαζέψει κειμήλια.
Όμως, σε μια χώρα που θρηνούσε την εθνική ηρωίδα του, διατηρήθηκε η ιδέα ότι η Ιωάννα δεν πέθανε.
Αρχικά, κυκλοφόρησε ανάμεσα στο λαό μια ιστορία ότι κάποιος άλλος είχε καεί στη θέση της και ότι η πραγματική Ιωάννα είχε ξεφύγει. Άλλοι είπαν ότι ήταν η ίδια στις φλόγες, αλλά την λυπήθηκε και την έσωσε ο Θεός. Μέσα σε λίγα χρόνια, άρχισαν να εμφανίζονται γυναίκες στη Γαλλία που προσποιούνταν ότι ήταν η Ιωάννα ή τουλάχιστον ενεργούσαν σαν να είχαν "εμπνευστεί" από αυτήν. Ισχυρίστηκαν ότι είχαν προφητείες και οράματα και συγκέντρωναν δώρα και προσοχή, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις η ματαιοδοξία τους δεν κράτησε πολύ.
Η πιο διάσημη και επιτυχημένη από όλες ήταν κάποια που το πραγματικό όνομά της ήταν Claude des Armoises. Το κόλπο της κράτησε τέσσερα χρόνια. Έβγαλε πολλά χρήματα και παγίδευσε σχεδόν τον ίδιο τον βασιλιά της Γαλλίας.
Η ψεύτικη κόρη
Μετάλλιο που υποτίθεται απεικονίζει την Claude - πηγή
Η Claude λέγεται ότι ξεκίνησε την καριέρα της προσποιούμενη άντρα στρατιώτη στον στρατό του Πάπα Ευγένιου Δ', όπου, γύρω στο 1435, σκότωσε δύο άντρες κατά τη διάρκεια μιας εξέγερσης στη Ρώμη. Την επόμενη χρονιά, άρχισε να θέτει τις βάσεις για το σχέδιο "Ιωάννα της Λωραίνης".
Ξεκίνησε με την πραγματική οικογένεια της Ιωάννας. Τον Μάιο του 1436, συνάντησε τα αδέρφι της Ιωάννας, τον Pierre και τον Jean, και τους έπεισε ότι ήταν η αδερφή τους -ή τουλάχιστον, τους έπεισε να συμφωνήσουν δημόσια με την ιδέα. Η Claude λέγεται ότι έμοιαζε πολύ με την Ιωάννα, και είναι πιθανό τα αδέρφια της κόσμος να τυφλώθηκαν από τη θλίψη τους και να την πίστεψαν. "Πίστεψαν, γιατί ήθελαν να πιστέψουν", όπως έγραψε ο Γάλλος μυθιστοριογράφος Ανατόλ Φρανς. Όμως, άλλοι μελετητές σημειώνουν ότι οι αδελφοί ίσως συμφώνησαν επειδή ήξεραν ότι θα έβγαζαν πολλά χρήματα από κάτι τέτοιο.
Η Claude έκανε την έρευνά της. Έκοψε τα μαλλιά της κοντά και φορούσε συχνά αντρικά ρούχα, όπως η αληθινή Ιωάννα. Μιλούσε σχεδόν πάντα με χριστιανικές παραβολές, το οποίο έδωσε μια μυστικιστική, θρυλική ποιότητα στην εικόνα της -και σχεδόν πάντα θόλωνε τα πραγματικά γεγονότα. Εξάλλου, ποιος θα ήθελε να διακόψει ένα ποιητικό, ιερό ανέκδοτο, ζητώντας διευκρινίσεις;
Όλα αυτά έπιασαν τόπο. Όταν τα αδέρφια της πραγματικής Ιωάννας την πήγαν να συναντήσει μερικούς ευγενείς, εκείνοι εντυπωσιάστηκαν τόσο που της παρείχαν ένα άλογο, έναν μανδύα με κουκούλα και ένα σπαθί. Όπως αναφέρει ένας Γάλλος ιστορικός, ίππευσε το άλογο άψογα, δίδοντας ακόμη μεγαλύτερη πειστικότητα στην ιστορία της (τα κορίτσια τω αγρών δεν μπορούσαν να ιππεύουν άλογο, ενώ η Ιωάννα βασιζόταν στο δικό της στη διάρκεια της μάχης). Έπειτα, η ομάδα επισκέφθηκε πόλεις σε όλη τη βορειοανατολική Γαλλία, μαζεύοντας άλογα και κοσμήματα. Με την άφιξή τους στην πόλη Αρλόν (του σημερινού Βελγίου), η ομάδα κατακλύστηκε με περισσότερα δώρα από τη Δούκισσα του Λουξεμβούργου και στρατοπέδευσε εκεί.
Με αυτόν τον τρόπο, η Claude και τα υποτιθέμενα αδέλφια της, το καλοκαίρι του 1436 ταξίδεψαν σε όλη την Ευρώπη ζώντας μια καλή ζωή, με έξοδα άλλων. Συγκεκριμένα, η πριγκίπισσα Ελισάβετ του Λουξεμβούργου και η δούκισσα Ελισάβετ του Γκέρλιτς ήταν μεγάλοι ευεργέτες των τριών, ενώ ο Comte de Virnenbourg λέγεται ότι ερωτεύτηκε την Claude (σαν Ιωάννα). Μάλιστα, την όρισε επικεφαλής μιας στρατιωτικής μονάδας που έστειλε στην Κολωνία για να παράσχει υποστήριξη σε έναν υποψήφιο για την επισκοπή της πόλης Τριρ.
Αλλά στην Κολωνία, τα πράγματα άλλαξαν. Όπως περιγράφει ένας ιερέας του 15ου αιώνα, "Υπήρχε μια νεαρή γυναίκα, που ενίοτε αποκτούσε τη συμπεριφορά άνδρα, που φορούσε πανοπλία και αέρινα ρούχα, όπως οι στρατιώτες που ήταν στις υπηρεσίες κάποιου ευγενή. Επίσης, χόρευε με τους άνδρες. Και έπινε και γλεντοκοπούσε".
Με άλλα λόγια, η συμπεριφορά της άρχισε να προσελκύει το λάθος είδος προσοχής.
Το γεγονός ότι μερικές φορές η Claude πραγματοποιούσε μικρά κόλπα δεν βοήθησε -όπως το ότι έσχιζε ένα μεγάλο ύφασμα σε κομματάκια και μετά το έκανε ολόκληρο και πάλι, ή έσπαζε ένα ποτήρι σε έναν τοίχο και με κάποιο τρόπο, έκανε τα γυαλιά ποτήρι και πάλι. Ένας ανακριτής στην Κολωνία, την υποψιάστηκε για μαγεία, άρχισε την ερευνά και έστειλε άντρες να την πιάσουν, αλλά δραπέτευσε με τη βοήθεια του Comte de Virnenbourg. Ο ανακριτής απάντησε αναθεματίζοντάς την -για μαγεία, επειδή φορούσε αντρικά ρούχα και υποστήριζε τον λάθος υποψήφιο για την επισκοπή.
Όμως, η Claude ήταν σχετικά ασφαλές στη Γαλλία -τουλάχιστον για την ώρα. Παντρεύτηκε έναν ιππότη, τον Robert des Armoises, και λέγεται ότι γέννησε δύο γιους. Το 1439 εμφανίστηκε στη Λωραίνη, το μέρος της περίφημης πολιορκίας της Ιωάννας, όπου την υποδέχτηκαν με πλούσια δείπνα και χρηματικά δώρα, προς τιμήν του "καλού που είχε κάνει για την πόλη κατά την πολιορκία", όπως αναφέρουν τα αρχεία της πόλης.
Όμως, μέχρι τότε, η Claude άρχισε να νιώθει νευρική. Έφυγε νωρίς από ένα δείπνο στην πόλη. "... κατά την απουσία της, ο Jean Luilier, ο ίδιος ράφτης που είχε φτιάξει ρούχα για την αληθινή Ιωάννα το 1429. Πιθανόν, η ψεύτικη Παρθένος έφυγε από αμηχανία μη συναντήσει τον ράφτη, που, απ' όλους τους άνδρες, θα μπορούσε να εντοπίσει την απάτη".
Ο κλοιός άρχισε να σφύγγει. Λίγες μέρες μετά το πλούσιο δείπνο στην Ορλεάνη, η Claude κλήθηκε τελικά να συναντήσει τον ίδιο τον βασιλιά Κάρολο Ζ' της Γαλλίας.
Το κρυφό σημάδι
Η Ιωάννα στη στέψη του Καρόλου, από τον Jean Auguste Dominique Ingres το 1854 - πηγή
Ο βασιλιάς είχε ακούσει για την φερόμενη Ιωάννα, αλλά ήταν καχύποπτος. Αποφάσισε λοιπόν να την δοκιμάσει.
Στο παλάτι, η Claude συνάντησε έναν άντρα που υποτίθεται ήταν ο βασιλιάς, ενώ ο κανονικός Κάρολος τους παρακολουθούσε. Η Claude όμως ήξερε -ίσως από τα κουτσομπολιά της Αυλής- ότι ο πραγματικός βασιλιάς φορούσε μια μαλακή μπότα στο τραυματισμένο πόδι του, κάτι που δεν φορούσε αυτός ο άνδρας. Τότε, αποκάλυψε την μπλόφα και πήγε κατευθείαν στον πραγματικό βασιλιά.
Ο Κάρολος έμεινε έκπληκτος. Την χαίρετισε λέγοντας, "Καλώς ήρθες πίσω, στο όνομα του Θεού, που ξέρει το μυστικό μας".
Η Claude γονάτισε. Ήξερε ότι δεν γνώριζε το μυστικό του βασιλιά και ομολόγησε ότι ήταν απατεώνας.
Κανείς δεν ξέρει το μυστικό τους, εκτός από το ότι ήταν μια αναφορά σε ένα κρυφό σημάδι που μοιράστηκαν η Ιωάννα και ο Κάρολος όταν συναντήθηκαν για πρώτη φορά το 1429, και το οποίο είχε να κάνει με τη νομιμότητά του στο θρόνο. Οι ιστορικοί συζητούν επί χρόνια τι μπορεί να ήταν αυτό το σημάδι, αλλά απ' ότι φαίνεται, έκανε την πραγματική Ιωάννα να κερδίσει την εμπιστοσύνη του βασιλιά.
Επιτέλους, η Claude αποκαλύφτηκε. Όμως, ούτε εκείνη, ούτε τα αδέρφια της Ιωάννας τιμωρήθηκαν για τα ψέματά τους. Αντ' αυτού, η Claude στάλθηκε πίσω στο σύζυγό της για να ζήσει το υπόλοιπο της ζωής της.
Επιμύθιο
Άγαλμα της Ιωάννας στην Place des Pyramides σοτ Παρίσι - πηγή
Η Claude δεν ήταν η πρώτη ψεύτικη Ιωάννα, ούτε όμως και η τελευταία. Χρόνια μετά την ομολογία της Claude, κάποια γυναίκα ονόματι Jeanne la Féronne εμφανίστηκε και άρχισε να ισχυρίζεται ότι είναι η Παρθένα της Λωραίνης. ΤΟ ψέμα της δεν διήρκεσε τόσο πολύ όσο της Claude και σύντομα διαπομπεύτηκε.
Περίπου 15 χρόνια αργότερα, τον Ιούλιο του 1456 -λίγα χρόνια μετά το πέρας του Εκατονταετή Πολέμου- μια νέα δίκη αθώωσε την αληθινή Ιωάννα και ακύρωσε την ποινή της. Το 1920 ανακηρύχτηκε αγία και είναι ο μόνος άνθρωπος στην ιστορία της καθολικής εκκλησίας που καταδικάστηκε αλλά και ανακηρύχτηκε αγία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου