Τζιν Γουάιλντερ

 Σπουδαίος αμερικανός κωμικός, γνωστός κυρίως από τις ταινίες του Μελ Μπρουκς. Ανήκε στο πολυάριθμο κλαμπ των εβραίων κωμικών του αμερικανικού κινηματογράφου και ήταν δύο φορές υποψήφιος για Όσκαρ.

Ο Τζερόμ Σίλμπερμαν, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 11 Ιουνίου 1933 στο Μιλγουόκι της πολιτείας Ουισκόνσιν. Ο πατέρας του ήταν μετανάστης από τη Ρωσία, όπως και οι παππούδες του από την πλευρά της μητέρας του. Το κωμικό του ταλέντο το ανακάλυψε στα οκτώ του χρόνια, όταν ο γιατρός που παρακολουθούσε τη βαριά άρρωστη μητέρα του τον προέτρεψε «να την κάνει να γελάσει».

Σε ηλικία 13 ετών πήρε ιδιωτικά μαθήματα υποκριτικής και κατά τη διάρκεια των γυμνασιακών του χρόνων συμμετείχε στη σχολική παράσταση του «Ρωμαίου και της Ιουλιέτας» του Σέξπιρ. Από το 1951 έως το 1955 σπούδασε υποκριτική στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα και μετά από ένα σύντομο πέρασμα από το Λονδίνο και την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας, ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα στο χώρο του θεάτρου.

Το 1959 υιοθέτησε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Τζιν Γουάιλντερ, με το οποίο έγινε γνωστός. Το «Τζιν» προέρχεται από τον αγαπημένο του ήρωα Γιουτζίν Γκαντ, πρωταγωνιστή δύο μυθιστορημάτων του συγγραφέα Τόμας Γουλφ (1900-1938) και το «Γουάιλντερ» από το επίθετο του θεατρικού συγγραφέα Θόρντον Γουάιλντερ (1897-1975), του οποίου υπήρξε θαυμαστής.

Ο ξανθός σγουρομάλλης ηθοποιός έγινε ευρύτερα γνωστός μέσα από το κινηματογράφο. Διακρίθηκε παίζοντας τον δειλό λογιστή στην ταινία του μέντορά του Μελ Μπρουκς «Τρελλοί, Τρελλοί Παραγωγοί» («The Producers», 1967), κερδίζοντας μία υποψηφιότητα για Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου και καθιερώθηκε τη δεκαετία του ‘70 με τις ταινίες «Αρχίστε την επανάσταση χωρίς εμένα» («Start the Revolution Without Me», 1970) του Μπαντ Γιόρκιν, «Ο Γουίλι Γουόνκα και το Εργοστάσιο Σοκολάτας» («Willy Wonka & the Chocolate Factory», 1971) του Μελ Στιούαρτ, «Τα Πάντα Γύρω από το Σεξ» («Everything You Always Wanted to Know About Sex», 1972) του Γούντι Άλεν, «Φρανκενστάιν Τζούνιορ» («Young Frankenstein», 1974) και «Μπότες, Σπιρούνια και Καυτές Σέλλες» («Blazing Saddles», 1974) του Μελ Μπρουκς.

Την ίδια περίοδο άρχισε και η ενασχόλησή του με τη σκηνοθεσία. Μεγάλες του επιτυχίες υπήρξαν οι ταινίες «Ο Πιο Πονηρός Αδελφός του Σέρλοκ Χολμς» («The Adventure of Sherlock Holmes’ Smarter Brother», 1975) και «Η Γυναικάρα με τα κόκκινα» («The Woman in Red», 1984), στις οποίες πρωταγωνίστησε.

Το 2005 κυκλοφόρησε την αυτοβιογραφία του με τον τίτλο «Kiss Me Like a Stranger: My Search for Love and Art». Αν και είχε μεγαλώσει με τις εβραϊκές αξίες, χαρακτήριζε τον εαυτό του ως «Εβραίο - Βουδιστή και Άθεο». Πολιτικά υποστήριζε το Δημοκρατικό Κόμμα, στοιχιζόμενος με την πλειονότητα των Αμερικανοεβραίων, ενώ αντιτάχθηκε στον Πόλεμο του Βιετνάμ και την Εισβολή στο Ιράκ (2003). Είχε νυμφευτεί τέσσερις φορές, αλλά δεν απέκτησε παιδιά.

Ο Τζιν Γουάιλντερ πέθανε στις 29 Αυγούστου 2016 στο σπίτι του στο Στάμφορντ του Κονέκτικατ, από επιπλοκές της νόσου του Αλτσχάιμερ.