Το πρωί της 29ης Δεκεμβρίου του 1916, ο Γκριγκόρι Γιεφίμοβιτς Ρασπούτιν τρόμαξε από ένα τηλεφώνημα που αποδείχθηκε ότι ήταν ακόμα μια απειλή θανάτου -η κόρη του αργότερα είπε ότι του προκάλεσε άσχημη διάθεση για το υπόλοιπο της ημέρας. Εκείνο το βράδυ, στις 23:00, πριν η ίδια πάει για ύπνο της είπε ότι θα πήγαινε στο Ανάκτορο Γιουσούποφ για να συναντήσετε έναν αριστοκράτη. Ήταν η τελευταία φορά που είδε τον ζωντανό.
Δύο ημέρες αργότερα, μια ομάδα αναζήτησης βρήκε ένα σώμα παγιδευμένο κάτω από τον πάγο του παγωμένου ποταμού Malaya Nevka. Ήταν ο Ρασπούτιν, χωρίς ένα μάτι, με τρία τραύματα από σφαίρες και αμέτρητα κοψίματα και μώλωπες. Ο πιο διαβόητος άνδρας στη Ρωσία ήταν νεκρός, δολοφονήθηκε σε ηλικία 47 χρόνων.
Εκατό χρόνια μετά τη δολοφονία του, ο μύθος του Διαβολοκαλόγερου της Ρωσίας έχει εξαπλωθεί εμπνέοντας ταινίες, βιβλία, όπερες, ένα τραγούδι ντίσκο, ακόμα και τη δική μπύρα του. Οι βιογράφοι τον περιέγραφαν ως "τον άγιο που αμάρτησε" και τον "Διαβολικό Άγιο", αλλά ο ίδιος παραμένει δύσκολο να καθοριστεί τι τελικά ήταν. Στο δημόσιο βίο πρόλαβε να κάνει πράγματα κάτι λιγότερο από μια δεκαετία, ήταν ελάχιστα μορφωμένος και δημοσίευσε μόνο δύο έργα. Ακόμη και εντός της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η συζήτηση συνεχίζεται: Ήταν ο Ρασπούτιν τσαρλατάνος, άγιος, μυστικός εραστής της τσαρίνας, ο ίδιος ο σατανάς, ή απλά ένας απλός αγρότης από τη Σιβηρία;
Πάνω απ' όλα όμως, ένα ερώτημα δεν έχει απαντηθεί ακόμη: Τι ακριβώς συνέβη στον Ρασπούτιν τις πρώτες πρωινές ώρες της 30ης Δεκεμβρίου του 1916;
Στο γύρισμα του 20ου αιώνα, η Ρωσία ήταν η τελευταία απόλυτη μοναρχία στην Ευρώπη, και ο τσάρος Νικόλαος Β' είχε αποδειχθεί ότι ήταν αντιλαϊκός. Φοβούμενοι μια επανάσταση και βυθισμένοι στη διαφθορά, οι Ρομανόφ είχαν ακόμη ένα σοβαρό πρόβλημα: ο Αλεξέι Νικολάγεβιτς, ο διάδοχος του θρόνου, ήταν αιμοφιλικός, μια ανίατη και τότε θανατηφόρα ασθένεια του αίματος. Όταν οι γιατροί απέτυχαν να τον θεραπεύσουν, ο Νικόλαος στράφηκε σε εναλλακτικές μεθόδους. Γύρω στο 1906, ο ίδιος και η τσαρίνα Αλεξάνδρεια γνώρισαν ένα άγιο από τη Σιβηρία. Δεν ήταν ούτε μοναχός, ούτε ιερέας, αλλά ένας προσκυνητής και ιεροκήρυκας που θεράπευε με την πίστη, τον Ρασπούτιν. Από το 1910 ήταν πλέον τακτικός στην αυλή των Ρομανόφ.
Παρά το γεγονός ότι ο τσάρος, η τσαρίνα και ακόμη και οι βασιλικοί γιατροί πίστευαν στις θεραπευτικές ικανότητες του Ρασπούτιν, το ότι βρισκόταν τόσο κοντά στο θρόνο ενέπνευσε καχυποψία και ζήλια. Όντας αγροίκος, πότης, επιρρεπής στο φλερτ, κοιμόταν ακόμη και με παντρεμένες οπαδούς του, προκάλεσε εικασίες για τις προθέσεις του. Κάποιοι τον αποκαλούσαν ακόμα και αιρετικό.
Σύντομα, άρχισαν οι φήμες ότι κοιμόταν με την τσαρίνα, ήταν ο πατέρας του Αλεξέι και έλεγχε της τσάρο. Με τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο να μαίνεται, η αναχώρηση του Νικολάου για το μέτωπο αύξησε την αίσθηση που υπήρχε ότι όντως ο Ρασπούτιν κυβερνούσε τη Ρωσία. Σύμφωνα με την ομολογία του δολοφόνου του, αν ήταν να σωθεί η χώρα και ο τσάρος, έπρεπε να σταματήσει η επιρροή του Ρασπούτιν: ο Ρασπούτιν έπρεπε να πεθάνει.
Ο πρίγκηπας Γιουσούποφ -ο δολοφόνος του Ρασπούτιν που ομολόγησε μόνος του την πράξη του, αλλά και ξάδελφος του τσάρου- δημοσιεύτηκε το τι συνέβη στη δολοφονία του Ρασπούτιν, ενώ ήταν εξόριστος στη Γαλλία το 1927. Σύμφωνα με τη δική του εκδοχή, ο Γιουσούποφ συνόδευσε τον Ρασπούτιν στο Ανάκτορο Γιουσούποφ (Moika Palace) λίγο μετά τη 1 τη νύχτα. Στους πάνω ορόφους, οι τέσσερις συνεργοί του Γιουσούποφ -ο Μεγάλος Δούκας Ντμίτρι Πάβλοβιτς, το συντηρητικό μέλος της Δούμας Vladimir Mitrofanovich Purishkevich, ο Δρ Stanislaw Lazovert και ο αξιωματικός του στρατού Sergei Mikhailovich Sukhotin- περίμεναν ακούγοντας γραμμόφωνο. Ο Γιουσούποφ του εξήγησε ότι η σύζυγός του είχε μερικούς φίλους και τον οδήγησε στο υπόγειο. Εκεί, είχε ετοιμάσει για τον Ρασπούτιν ένα μπουκάλι κρασί και γλυκά, όλα ποτισμένα με κυανιούχο άλας που του είχε δώσει ο Δρ Lazovert.
Καθώς ο Ρασπούτιν χαλάρωνε τρώγοντας γλυκά και πίνοντας τρία ποτήρια κρασί, ο Γιουσούποφ περίμενε. Και περίμενε... Ο Διαβολοκαλόγερος θα έπρεπε να ήταν νεκρός μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, αλλά το κυάνιο φαινόταν να μην του προκαλεί τίποτα. Η ανησυχία του Γιουσούποφ μεγάλωσε. Πήγε στο δίπλα δωμάτιο και επέστρεψε με ένα όπλο, ρίχνοντας αμέσως στον Ρασπούτιν στην πλάτη. Οι άλλοι συνεργοί έφυγαν, αφήνοντας τον Γιουσούποφ και τον Purishkevich στο αρχοντικό με το πτώμα του Ρασπούτιν -έτσι πίστεψαν δηλαδή.
Κάτι το περίεργο έκανε τον Γιουσούποφ να ελέγξει το σώμα. Μόλις άγγιξε τον λαιμό του Ρασπούτιν αισθάνθηκε έναν παλμό και τα μάτια του Ρασπούτιν άνοιξαν. Ο Διαβολοκαλόγερος σηκώθηκε όρθιος ουρλιάζοντας και επιτέθηκε στον πρίγκηπα. Όπως έγραψε ο Γιουσούποφ το 1953, "υπήρχε κάτι φρικτό και τερατώδες στη διαβολική άρνησή του να πεθάνει. Τότε κατάλαβα τι πραγματικά ήταν ο Ρασπούτιν... η μετενσάρκωση του ίδιου του Σατανά".
Ο Ρασπούτιν προσπάθησε να βγει έξω και σκόνταψε από την πόρτα του κελαριού στο χιόνι. Ο Purishkevich του έριξε τέσσερις φορές πριν το θύμα καταρρεύσει τελικά στο χιόνι. Ο Γιουσούποφ λιποθύμησε και χρειάστηκε να ξαπλώσει. Όταν επέστρεψαν οι άλλοι, έδεσαν το σώμα, το τύλιξαν σε ένα γούνινο παλτό, το έβαλαν σε ένα τσουβάλι και το πέταξαν στον ποταμό από την Large Petrovsky Bridge.
Η κόρη του Ρασπούτιν, Μαρία Ρασπούτιν, έδωσε μια λεπτομέρεια από τη δολοφονία του πατέρα της. Όταν βρέθηκε το σώμα του Ρασπούτιν, τα χέρια του ήταν λυμένα, τοποθετημένα πάνω από το κεφάλι του. Στο βιβλίο της η Μαρία ισχυρίστηκε αυτό ήταν απόδειξη ότι ο πατέρας της επέζησε των τραυμάτων του, ελευθερώθηκε και τελικά πνίγηκε κάνοντας το σημείο του σταυρού.
Σύμφωνα με την αυτοψία που έγινε το 1917, ο Ρασπούτιν δεν πνίγηκε αλλά σκοτώθηκε από σφαίρα.
Λίγες μέρες μετά που βρέθηκε το σώμα του Ρασπούτιν, η ρωσική εφημερίδα Russian World έγραψε το The Story of the English Detectives (Η Ιστορία των Άγγλων Ντετέκτιβ), υποστηρίζοντας ότι Άγγλοι πράκτορες σκότωσαν τον Ρασπούτιν επειδή είχε αντιπολεμική επιρροή στον τσάρο. Η ιστορία έγινε τόσο δημοφιλής που ο Νικόλαος συναντήθηκε με τον Βρετανό πρέσβη εκείνη την εβδομάδα και κατονόμασε ως ύποπτο έναν πράκτορα, τον Oswald Rayner, έναν πρώην Βρετανό αξιωματικό των μυστικών υπηρεσιών που εξακολουθούσε να ζει στη Ρωσία. Ο Rayner ήταν φίλος του πρίγκηπα Γιουσούποφ.
Την ίδια μέρα που δόθηκε στη δημοσιότητα η Ιστορία των Άγγλων, ένας Βρετανός πράκτορας στη Ρωσία, έγραψε στα κεντρικά ζητώντας από τους ανωτέρους του να επιβεβαιώσουν την ιστορία και να δώσουν μια λίστα όσων εμπλέκονταν. Άλλα αποδεικτικά στοιχεία που αναφέρονται για τη βρετανική συμμετοχή είναι ο ισχυρισμός ότι τα τραύματα του Ρασπούτιν προήλθαν από ένα περίστροφο Webley, το πιστόλι που είχαν οι Βρετανοί στρατιώτες στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, η αυτοψία δεν μπόρεσε να εντοπίσει το όπλο. Τέλος, υπάρχει (χωρίς να ελεγχθεί) η επιστολή της 7ης Ιανουαρίου του 1917 του λοχαγού Stephen Alley από την Πετρούπολη προς έναν άλλο Βρετανό αξιωματικό, η οποία αναφέρει: "Ο στόχος μας επετεύχθη. Η αντίδραση στην κατάρρευση των 'Σκοτεινών Δυνάμεων' ανταμείφθηκε".
Ο Rayner εκείνη την εποχή είχε έλθει σε επαφή με τον Γιουσούποφ. Ίσως η καλύτερη όμως απόδειξη κατά της βρετανικής συμμετοχής είναι το σχόλιο του επικεφαλής της Αστυνομίας της Αγίας Πετρούπολης ότι οι δολοφόνοι ήταν οι πιο "ανίκανοι δράστες" που είχε δει σε όλη την καριέρα του.
Η ανικανότητα μπορεί να απαντήσει πολλά ερωτήματα σχετικά με τη δολοφονία του Ρασπούτιν. Στη βιασύνη τους να ξεφορτωθούν το σώμα του, οι δολοφόνοι ξέχασαν να βαρύνουν το σακί. Αντ' αυτού, η γούνα που είχαν τυλίξει τον Ρασπούτιν λειτούργησε σαν συσκευή επίπλευσης, τραβώντας το σώμα και παγιδεύοντας το κάτω από την παγωμένη επιφάνεια. Σύμφωνα με την αυτοψία, τα κοψίματα στο σώμα έγιναν όταν το πτώμα σύρθηκε στον τραχύ πάγο. Από αυτό το σύρσιμο μπορεί να να κόπηκαν και τα σχοινιά στους καρπούς του Ρασπούτιν.
Η Ανικανότητα θα μπορούσε να εξηγήσει και το τελευταίο πρόβλημα με την ιστορία Γιουσούποφ. Στα απομνημονεύματά τους, τόσο ο Γιουσούποφ, όσο και ο Purishkevich, έγραψαν για την απάθεια του Ρασπούτιν στο δηλητήριο. Στην αυτοψία όμως δεν βρέθηκαν ίχνη κυανίου. Ίσως δεν δόθηκε ποτέ κυάνιο στον Ρασπούτιν. Ίσως ο Δρ Lazovert προσπάθησε να δηλητηριάσει Ρασπούτιν, αλλά σεβάστηκε τη δουλειά του. Σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, ο Lazovert επιβεβαίωσε αυτές τις υποψίες. Ο ίδιος ομολόγησε στο νεκροκρέβατό του ότι τα τελευταία λεπτά η συνείδησή του και ο όρκος στον Ιπποκράτη τον έκαναν να αλλάξει τη σκόνη με μια αβλαβή ουσία.
100 χρόνια μετά, η ιστορία του Διαβολοκαλόγερου παραμένει ενδιαφέρουσα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου