Ενεργειακές ευκαιρίες…

Νίκος Φιλιππίδης

Οι γεωπολιτικές ανατροπές μάς μετέτρεψαν ακόμα και σε εξαγωγείς

αερίου. Η προσπάθεια μείωσης της εξάρτησης πολλών χωρών από το ρωσικό αέριο, μετέτρεψε μέσα σε λίγο χρόνο τον σταθμό υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρεβυθούσας σε πόλο έλξης για την εισαγωγή αερίου για τις χώρες της Βαλκανικής

Μέσα στο ρευστό περιβάλλον που έχει δημιουργήσει το ενεργειακό πρόβλημα πραγματοποιούνται ανατροπές που είναι δύσκολο να τις συνειδητοποιήσουμε. Για παράδειγμα μέσα στην αναμπουμπούλα και ενώ – δικαίως – γκρινιάζουμε για όσα θα έπρεπε να γίνονται και δεν γίνονται έγκαιρα για την ενίσχυση των επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, αυτές «πήραν κεφάλι» έναντι όλων των παραγόμενων μορφών ενέργειας στη χώρα. Τους πρώτους 8 μήνες του έτους η ενέργεια που παρήχθη από αιολικά και φωτοβολταϊκά ξεπέρασε κάθε άλλη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα επίσης φιλικά προς το περιβάλλον υδροηλεκτρικά, άφησαν στη δεύτερη θέση την παραγωγή ρεύματος από φυσικό αέριο και πολύ μακριά τον λιγνίτη. Η πρωτιά των ΑΠΕ εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία τον Ιούλιο και συνεχίστηκε στο 8μηνο. Σχεδόν μονιμοποιείται.

Το δεύτερο ακόμα πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι ξαφνικά μεταβληθήκαμε σε μεγαλοεξαγωγείς ενέργειας. Οχι μόνο ηλεκτρικής, αλλά και φυσικού αερίου. Σε απλά ελληνικά, η μονίμως εξαρτημένη ενεργειακά Ελλάδα, κατάφερε εν μέσω κρίσης και πολλών στρεβλώσεων να εξάγει τον Αύγουστο προς τις βαλκανικές χώρες με τις οποίες είναι διασυνδεδεμένη, περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από αυτή που εισήγαγε. Μάλιστα οι εισαγωγές μειώθηκαν στην εποχή των μνημονίων και της μειωμένης κατανάλωσης του 2013.

Οι γεωπολιτικές ανατροπές μάς μετέτρεψαν ακόμα και σε εξαγωγείς αερίου. Η προσπάθεια μείωσης της εξάρτησης πολλών χωρών από το ρωσικό αέριο, μετέτρεψε μέσα σε λίγο χρόνο τον σταθμό υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρεβυθούσας σε πόλο έλξης για την εισαγωγή αερίου για τις χώρες της Βαλκανικής. Οι ποσότητες που θα διακινηθούν φέτος θα είναι τετράπλασιες των περυσινών. Συμβαίνουν όλα αυτά και μόλις το Σάββατο εγκαινιάστηκε ο αγωγός IGB που συνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία και μέσω αυτής με άλλες βαλκανικές χώρες. Σε πρώτη φάση το αζέρικο αέριο του TAP θα επανεξάγεται στο μέτρο που καλύπτονται οι δικές μας ανάγκες. Σε μερικούς μήνες θα γεμίζει αέριο και από τον σταθμό αεριοποίησης που δημιουργείται στην Αλεξανδρούπολη.

Την ίδια στιγμή, τα σχέδια που μας περιλαμβάνουν είναι πάρα πολλά. Από την ηλεκτρική διασύνδεση της Αιγύπτου με την Ελλάδα και μέσω εμάς όλης της Ευρώπης, μέχρι νέους υπό δημιουργία αγωγούς αλλά και παλαιότερους όπως ο Eastmed που για διάφορους λόγους έμειναν για καιρό παγωμένα. Ούτε λόγος για την εκμετάλλευση των ορυκτών μας κοιτασμάτων γιατί αυτά είναι σαφές ότι αδυνατούμε να τα προωθήσουμε. Αλλά για παράδειγμα μπορούν και σε έναν βαθμό ήδη το κάνουν, οι μεγάλες ενεργειακές μας εταιρείες και προφανέστατα και η ΔΕΗ, από το να «τρώγονται» εγχωρίως να επενδύσουν τώρα στη Βαλκανική. Σε χώρες που διψούν για επενδύσεις και τις οποίες δεν μπορούν να λάβουν αυτή τη στιγμή από παραδοσιακές δυνάμεις μεγάλων χωρών, καθώς αυτές ασχολούνται με τα δικά τους προβλήματα. Φανταστείτε ένα αιολικό πάρκο ή φωτοβολταϊκό στη διασυνδεδεμένη Ρουμανία το οποίο να ανήκει σε μια ελληνική εταιρεία, τι δυνατότητες εξαγωγής φτηνής ενέργειας στην Ελλάδα δημιουργεί. Πόσο μπορεί να δημιουργήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, με τελικό ωφελημένο τον έλληνα καταναλωτή.

Πίσω από τα αδιέξοδα που βλέπουμε συχνά μπροστά μας, κρύβεται σε πολλές περιπτώσεις ένας κόσμος γεμάτος προκλήσεις και ευκαιρίες. Η τεράστια κινητοποίηση περί του ενεργειακού με επίκεντρο για μια σειρά λόγους την Ελλάδα, δημιουργεί τέτοιες προϋποθέσεις. Το ερώτημα είναι αν μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τους νέους ενεργειακούς δρόμους που ανοίγονται.