Κάρολος Παπούλιας

Ο Κάρολος Παπούλιας ήταν σοσιαλιστής πολιτικός, που διετέλεσε

Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας από το 2005 έως το 2015.

Γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου 1929 στα Ιωάννινα και ήταν γιος του υποστράτηγου Γρηγόρη Παπούλια, που πέθανε το 1936 από τις κακουχίες της Μικρασιατικής εκστρατείας. Το όνομά του Κάρολος το οφείλει στον αυστριακό σοσιαλιστή Καρλ Κάουτσκι. Ο νονός του, στρατηγός Βλάχος, επιστήθιος φίλος του πατέρα του, ήταν οπαδός του Κάουτσκι και αποφάσισε να δώσει το μικρό όνομά του στον βαφτισιμιό του.

Ο Κάρολος Παπούλιας τελείωσε το δημοτικό σχολείο Πωγωνιανής και φοίτησε στα γυμνάσια Πωγωνιανής, Ζωσιμαίας Ιωαννίνων, Παλαιού Φαλήρου και 7ο Παγκρατίου Αθηνών. Η ναζιστική κατοχή τον βρήκε μαθητή του γυμνασίου Πωγωνιανής. Εντάχθηκε από τους πρώτους στην ένοπλη αντίσταση εναντίον των εισβολέων. Σπούδασε νομικά στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Μιλάνου και Κολωνίας, όπου και αναγορεύθηκε σε διδάκτορα Νομικής.

Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1967 τον βρήκε στη Δυτική Γερμανία. Εκεί πρωτοστάτησε στην οργάνωση της Σοσιαλιστικής Δημοκρατικής Ένωσης Εξωτερικού, η οποία κινητοποίησε τους έλληνες εργαζομένους, φοιτητές και επιστήμονες της Δυτικής Ευρώπης εναντίον της χούντας των συνταγματαρχών. Υπήρξε, επίσης, ιδρυτικό μέλος της πρώτης συνδικαλιστικής αντιστασιακής οργάνωσης και ήταν ένας από τους τακτικότερους συνεργάτες της «Ντόιτσε Βέλλε».

Ο Κάρολος Παπούλιας με τον Ανδρέα Παπανδρέου

Το 1974 επέστρεψε στην Ελλάδα και εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ. Το 1977 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Ιωαννίνων και επανεκλεγόταν συνεχώς μέχρι τις εκλογές του 2004. Στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου διετέλεσε Υφυπουργός και Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών (1981-1985), και Υπουργός Εξωτερικών (1985-1989 και 1993-1996). Επί Οικουμενικής Κυβέρνησης ανέλαβε Υπουργός Αναπληρωτής Εθνικής Άμυνας (1989-1990), ενώ επί πρωθυπουργίας Κώστα Σημίτη ήταν Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής (1998-2004).

Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης θητείας του στο Υπουργείο Εξωτερικών διακρίθηκε για την πολυεπίπεδη εξωτερική πολιτική που άσκησε στο πλαίσιο των κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου. Τη δεκαετία του ‘80 πρωταγωνίστησε σε όλες τις προσπάθειες επίλυσης του μεσανατολικού ζητήματος, με κορυφαίο γεγονός την επιτυχή διαμεσολάβηση του για την ασφαλή αποχώρηση των εγκλωβισμένων μαχητών της παλαιστινιακής αντίστασης και του ίδιου του Αραφάτ με ελληνικά πλοία από την Τρίπολη του Λιβάνου (1983).

Απέδωσε ιδιαίτερη σημασία στη δημιουργία στέρεων σχέσεων με τον αραβικό κόσμο και ήταν σταθερά προσανατολισμένος στη διαρκή και επίπονη προσπάθεια εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων (Μνημόνιο Παπούλια - Γιλμάζ το 1988). Την τριετία 1993-1996 υπήρξε σημαντική η συμβολή του στην έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών της Κυπριακής Δημοκρατίας, ιδιαίτερα στον καθοριστικό για την ένταξή της συμβούλιο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Έσσεν (10 Δεκεμβρίου 1994).

Η ορκωμοσία του Κάρολο Παπούλια ως Προέδρου της Δημοκρατίας (12/3/2005)

Διατήρησε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με όλους τους βαλκάνιους ηγέτες και λειτούργησε κατ' επανάληψη ως μεσολαβητής της Ε.Ε. Με δική του πρωτοβουλία πραγματοποιήθηκε η πρώτη διαβαλκανική διάσκεψη Υπουργών Εξωτερικών στο Βελιγράδι (1988), όπου πέτυχε την έναρξη συνομιλιών με τη Βουλγαρία και την τότε ΕΣΣΔ για τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης. Αποκατέστησε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας με την Αλβανία, αίροντας την εμπόλεμο κατάσταση που μέχρι τότε επικρατούσε στις ελληνοαλβανικές σχέσεις (28 Αυγούστου 1987).

Ο Κάρολος Παπούλιας υποστήριξε με αμείωτο ενδιαφέρον κάθε θετικό βήμα προς την κατεύθυνση της ύφεσης της ειρήνης και του αφοπλισμού. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η «Πρωτοβουλία των Έξι ηγετών για την ειρήνη και τον αφοπλισμό» (Αλφονσίν, Ντε Λα Μαδρίδ, Νιερέρε, Πάλμε, Γκάντι, Α. Παπανδρέου) του 1985.

Στις εκλογές της 7ης Μαρτίου 2004 εξετέθη για μία ακόμη φορά υποψήφιος βουλευτής στο Νομό Ιωαννίνων, αλλά δεν εξελέγη. Στις 12 Δεκεμβρίου 2004 ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής τον πρότεινε για το ύψιστο αξίωμα της Πολιτείας. Την υποψηφιότητά του υποστήριξε και το ΠΑΣΟΚ.

Στις 8 Φεβρουαρίου 2005, με 279 ψήφους επί συνόλου 300, εξελέγη Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας έως το 2010, διαδεχθείς τον Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο. Ορκίστηκε και ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 12 Μαρτίου 2005. Επανεξελέγη στις 3 Φεβρουαρίου 2010 με τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ, της Ν.Δ και του ΛΑΟΣ (266 επί συνόλου 300). Στις 13 Μαρτίου 2015 έληξε η θητεία του στο ύπατο αξίωμα της χώρας με την ορκωμοσία του Προκόπη Παυλόπουλου ως νέου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Ο Κάρολος Παπούλιας υπήρξε πρωταθλητής Ελλάδος στο άλμα επί κοντώ, παίκτης της εθνικής ομάδος του βόλεϊμπολ και πρόεδρος για 25 χρόνια του ιστορικού Εθνικού Γυμναστικού Συλλόγου (ΕΓΣ). Ήταν παντρεμένος με την ψυχολόγο Μαρία Πάνου και είχε αποκτήσει τρεις κόρες.

Ο Κάρολος Παπούλιας πέθανε στις 26 Δεκεμβρίου 2021, σε ηλικία 92 ετών.