Τι είναι η «μεγάλη αντικατάσταση»: Η θεωρία συνωμοσίας που κερδίζει έδαφος

Και πώς πυροδοτεί ρατσιστικές επιθέσεις;

Η White Replacement Theory είναι

μια κοινωνικοπολιτική θεωρία συνωμοσίας με αναρίθμητες απώλειες, κι όμως κανείς δεν μπορεί να πει ακριβώς πόσοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας του σε μαζικούς πυροβολισμούς και άλλες μορφές βίας στην Αμερική

Αυτός ο αριθμός αυξήθηκε κατά 10, στις 14 Μαΐου 2022, όταν ένας νεαρός Λευκός άνδρας, οπλισμένος με όπλο στρατιωτικού τύπου και ντυμένος με πανοπλία και κράνος μάχης, μπήκε σε ένα σούπερ μάρκετ στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης. Η αστυνομία λέει ότι ο κατηγορούμενος ένοπλος, ο 18χρονος Payton S. Gendron, δημοσίευσε ένα φυλλάδιο 180 σελίδων στο Διαδίκτυο, αναφέροντας λεπτομερώς γιατί επέλεξε αυτό το συγκεκριμένο κατάστημα σε μια κυρίως μαύρη γειτονιά, ήθελε να σκοτώσει μαύρους για να αντεπιτεθεί εναντίον του Μεγάλου Αντικαταστάτη. 

Το όπλο του ήταν επίσης διακοσμημένο με τα διακριτικά «14 λέξεις», μια συντομογραφία για τους λευκούς υπερασπιστές των οποίων το μήνυμα βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της ρατσιστικής θεωρίας: «Πρέπει να εξασφαλίσουμε την ύπαρξη του λαού μας και ένα μέλλον για τα λευκά παιδιά».

Για τους ειδικούς στο αμερικανικό κίνημα της υπεροχής των Λευκών, αυτό έστειλε ένα έντονο μήνυμα.

«Μου μεταφέρει ότι αυτό που πριν από μερικά χρόνια ονομάζαμε ευγενικά ακροδεξιά έχει διαποτίσει τον πολιτισμό και έχει διευρύνει την εμβέλεια των συμβόλων του», λέει η Adele Stan, δημοσιογράφος και χρονικογράφος του δεξιού εξτρεμισμού στην αμερικανική πολιτική. «Όπως και αν θέλετε να το ονομάσετε, έχει πλέον διαποτίσει τον πολιτισμό μας σε κυτταρικό επίπεδο και πρέπει να μιλήσουμε γι' αυτό».

Αυτό στο οποίο αναφέρεται η Stan είναι η White Replacement Theory, η οποία έχει περάσει από τα περιθώρια της αμερικανικής κουλτούρας στον κυρίαρχο λόγο τα τελευταία χρόνια.

Αλλά τι ακριβώς είναι αυτή η θεωρία, πώς σχετίζεται με τη φυλετική ανισότητα και τον συστημικό ρατσισμό και πόσο επικίνδυνη είναι; 

Η θεωρία της λευκής αντικατάστασης υποστηρίζει ότι οι μειονότητες ξεπερνούν τη λευκή πλειοψηφία μιας χώρας και καταστρέφουν την κουλτούρα των λευκών.

Την ιδέα της «μεγάλης αντικατάστασης» του ευρωπαϊκού πληθυσμού από τους μετανάστες εμπνεύστηκαν πρώτοι ναζί μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Τη θεωρία αυτή επικαλέστηκε και 20 χρόνια πριν, στο μανιφέστο του και ο δράστης του μακελειού στη Νέα Ζηλανδία, προτού αυτή διαδοθεί ευρέως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του 2001 στις ΗΠΑ, χωρίς τα αντισημιτικά της επιχειρήματα. Είναι μια ιδεολογία που συζητιέται έντονα. Αυτή η κάποτε περιθωριακή θεωρία, έχει γίνει mainstream τα τελευταία χρόνια, μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των πολιτικών και των προσωπικοτήτων των μέσων ενημέρωσης.

Η Θεωρία της Λευκής Αντικατάστασης, που ονομάζεται επίσης «η Μεγάλη Αντικατάσταση» και «Γενοκτονία των Λευκών», είναι η ιδέα ότι κάποια «άλλη» ομάδα είναι έτοιμη να καταστρέψει τους Λευκούς και τον τρόπο ζωής τους.

Οι υποστηρικτές πιστεύουν ότι οι μειονοτικές ομάδες αντικαθιστούν την πλειοψηφία των Λευκών στις Ηνωμένες Πολιτείες και ότι εάν δεν σταματήσουν την εισροή μεταναστών και καταστείλουν την πολιτική δύναμη των μειονοτήτων, η λευκή κουλτούρα όπως την ξέρουμε θα πάψει να υπάρχει.

Εν ολίγοις, έχει σκοπό να κάνει τους Λευκούς να φοβούνται ότι σύντομα θα χάσουν την προνομιακή τους θέση στην κορυφή της κοινωνίας, επειδή οι μαύροι, οι μετανάστες κλπ θα τους «βυθίσουν». Άλλα καθοριστικά χαρακτηριστικά αυτής της πεποίθησης; Ότι είναι μια ενορχηστρωμένη πλοκή και ότι οι Εβραίοι και οι φιλελεύθεροι ενθαρρύνουν να αποκτήσουν κοινωνικό και πολιτικό πλεονέκτημα!

Σε ποσοστό μεγαλύτερο από 55%  όλων των εγκλημάτων μίσους που έλαβαν χώρα στις ΗΠΑ το 2020 διαπράχθηκαν από λευκούς σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Στο 61,8 % αυτών των περιπτώσεων, η φυλή, η εθνικότητα και η καταγωγή ήταν τα κίνητρα. Ομως η αντίληψη της «μεγάλης αντικατάστασης» και οι θανατηφόρες συνέπειές της ξεπερνούν τις ΗΠΑ.

Η έξαρση των ρατσιστικών εγκλημάτων από φανατισμένους λευκούς Αμερικανούς εναντίον των μαύρων, έχει έναν επιπλέον λόγο να θεωρείται άκρως ανησυχητική γιατί αγγίζει και την Ευρώπη. Το 2011 μάλιστα ο Ρενό Καμί χρησιμοποίησε αυτό τον όρο για να περιγράψει την υποτιθέμενη συνειδητή προσπάθεια των ελίτ της Γαλλίας να ανοίξουν τα σύνορα της χώρας σε μουσουλμάνους μετανάστες οι οποίοι θα αντικαταστήσουν τους «γηγενείς» Γάλλους και τον γαλλικό πολιτισμό.

Ο Ράσον Ρέϊ , ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Brookings στην Ουάσιγκτον σχολίασε στον απόηχο της επίθεσης στο Μπάφαλο: «Όπως είπε ο Πρόεδρος Λίντον Μπέινς Τζόνσον «Αν μπορείς να πείσεις το χειρότερο λευκό ότι είναι καλύτερος από τον καλύτερο έγχρωμο, δεν θα προσέξει  ότι του κλέβεις τα λεφτά από την τσέπη. Διάολε, δώσε σε κάποιον τη δυνατότητα να νιώσει ανώτερος και θα σου αδειάσει μόνος του τις τσέπες του. Αυτή είναι η ιδεολογία που πρέπει να αντιμετωπίσουμε».