Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ
Οι βρικόλακες βρίσκονται σε κάθε πτυχή της ποπ κουλτούρας σήμερα. Από animation μέχρι και σούπερ ήρωες και από βιβλία μέχρι και παιχνίδια. Όλα αυτά βασίζονται στον μύθο που δημιουργήθηκε πρώτα από τον Bram Stoker αλλά και από τον κόσμο, που είδε της επιδημίες του 19ου αιώνα με έναν πιο μεταφυσικό τρόπο.
Η φυματίωση είναι μια ασθένεια που προέρχεται από
βακτήρια. Τον 18ο αιώνα αλλά κυρίως τον 19o, η ασθένεια μάστιζε την περιοχή της Νέα Αγγλίας των ΗΠΑ με το 2% του πληθυσμού να χάνει την ζωή του. Η ιατρική εκείνης της εποχής δεν γνώριζε από που προερχόταν η ασθένεια, ούτε κάποια θεραπεία. Η μόνη ελπίδα των ασθενών ήταν να εισαχθούν σε σανατόριο, αν είχαν μάλιστα τα χρήματα. Εκείνοι που δεν τα είχαν, στράφηκαν σε χειροποίητα φάρμακα και σε μύθους.
Ο κόσμος έτρεμε την ασθένεια αλλά και τους ασθενείς της φυματίωσης. Οι ασθενείς έχαναν όρεξη και βάρος και ήταν εξασθενημένοι. «Ήταν σαν κάτι να ρουφάει την ζωή από μέσα τους», αναφέρει ο πρώην αρχαιολόγος Nicholas Bellantoni που είχε ανασκάψει τα λείψανα των «βαμπίρ της Νέα Αγγλίας». Και κάπως έτσι δημιουργήθηκε ο μύθος των βρικολάκων μέσα από την επιδημία φυματίωσης.
Υπήρχαν κι άλλα της συμπτώματα έχουν συνδεθεί με τους μύθους των βρικολάκων που γνωρίζουμε σήμερα. Ονομαζόταν άλλωστε και «Λευκή Πανούκλα», λόγω της χλωμής όψης του προσώπου που είχαν οι ασθενείς της. Η ασθένεια έκανε μέρες να εκδηλωθεί και επειδή μεταδιδόταν ανάμεσα σε μέλη της ίδιας οικογένειας, σε κάποιους τα συμπτώματα φαίνονταν αφού τα συγγενικά τους πρόσωπα είχαν φύγει από την ζωή. Κι έτσι πολλοί άρχισαν να πιστεύουν, αφού δεν υπήρχε ιατρική εξήγηση, πως οι συγγενείς σηκώνονταν από τους τάφους τους και ρουφούσαν τις ζωές από τους ζωντανούς.
Αυτό έκανε τους θρύλους για τους βρικόλακες να διαδοθούν άμεσα και γρήγορα και να προκαλέσουν τους λεγόμενους και ως «πανικούς των βρικολάκων». Πολύς κόσμος πίστεψε ότι οι συγγενείς τους ήταν αθάνατοι και θα επέστρεφαν. Μπροστά στον κίνδυνο να κολλήσουν φυματίωση, έσκαβαν ξανά τους τάφους και ακρωτηρίαζαν τους νεκρούς για να μην τους ενοχλήσουν άλλο. Το ίδιο γινόταν και στην Ευρώπη για μερικούς αιώνες.
Ο ακρωτηριασμός πολλές φορές περιβαλλόταν από τελετές, που διέφεραν από περιοχή σε περιοχή. Όμως η φυματίωση δεν ήταν η μόνη επιδημία που έδωσε τροφή στον μύθο των βρικολάκων. Και η λύσσα έκανε το ίδιο, κυρίως στην Ευρώπη. Μια επιδημία λύσσας στην Ουγγαρία από το 1721 μέχρι το 1728, ακολούθησαν πολλές φήμες για τους βρικόλακες. Συμπτώματα όπως το ότι οι άνθρωποι και τα ζώα που πάσχουν από λύσσα έχουν την τάση να δαγκώνουν άλλους, κάτι που μεταδίδει και την ασθένεια. Επίσης προκαλεί υπερευαισθησία στο φως του ήλιο και στις έντονες μυρωδιές, όπως αυτή του σκόρδου. Όπως δηλαδή και οι βρικόλακες.
Κάποιοι άνθρωποι που μολύνθηκαν από λύσσα ήταν υπερσeξουαλικοί, αφού η λύσσα επηρεάζει την περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει τον ύπνο και την λίμπιντο. Αυτό οδηγούσε μερικούς σε ινσόμνια, κάτι που δημιούργησε άλλον έναν μύθο γύρω από τους νυκτόβιους βρικόλακες αλλά και μεγαλύτερη σeξουαλική διάθεση.
Η λύσσα εμφανιζόταν και στα ζώα, κάτι που επίσης δημιούργησε τον μύθο βάσει του οποίου, οι βρικόλακες μεταμορφώνονταν σε λύκους, σκύλους ή άλλα ζώα. Όπως στο μυθιστόρημα του Bram Stoker που κυκλοφόρησε το 1897, όπου ο κόμης Δράκουλας μεταμορφώνεται σε νυχτερίδα και σε λύκο.Ήταν το βιβλίο που με κάποιο τρόπο παγίωσε τους μύθους γύρω από τους βρικόλακες, οι οποίοι άλλαξαν τα επόμενα χρόνια, αλλά ο πυρήνας παραμένει γενικά ο ίδιος.
Αυτό έκανε τους θρύλους για τους βρικόλακες να διαδοθούν άμεσα και γρήγορα και να προκαλέσουν τους λεγόμενους και ως «πανικούς των βρικολάκων». Πολύς κόσμος πίστεψε ότι οι συγγενείς τους ήταν αθάνατοι και θα επέστρεφαν. Μπροστά στον κίνδυνο να κολλήσουν φυματίωση, έσκαβαν ξανά τους τάφους και ακρωτηρίαζαν τους νεκρούς για να μην τους ενοχλήσουν άλλο. Το ίδιο γινόταν και στην Ευρώπη για μερικούς αιώνες.
Ο ακρωτηριασμός πολλές φορές περιβαλλόταν από τελετές, που διέφεραν από περιοχή σε περιοχή. Όμως η φυματίωση δεν ήταν η μόνη επιδημία που έδωσε τροφή στον μύθο των βρικολάκων. Και η λύσσα έκανε το ίδιο, κυρίως στην Ευρώπη. Μια επιδημία λύσσας στην Ουγγαρία από το 1721 μέχρι το 1728, ακολούθησαν πολλές φήμες για τους βρικόλακες. Συμπτώματα όπως το ότι οι άνθρωποι και τα ζώα που πάσχουν από λύσσα έχουν την τάση να δαγκώνουν άλλους, κάτι που μεταδίδει και την ασθένεια. Επίσης προκαλεί υπερευαισθησία στο φως του ήλιο και στις έντονες μυρωδιές, όπως αυτή του σκόρδου. Όπως δηλαδή και οι βρικόλακες.
Κάποιοι άνθρωποι που μολύνθηκαν από λύσσα ήταν υπερσeξουαλικοί, αφού η λύσσα επηρεάζει την περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει τον ύπνο και την λίμπιντο. Αυτό οδηγούσε μερικούς σε ινσόμνια, κάτι που δημιούργησε άλλον έναν μύθο γύρω από τους νυκτόβιους βρικόλακες αλλά και μεγαλύτερη σeξουαλική διάθεση.
Η λύσσα εμφανιζόταν και στα ζώα, κάτι που επίσης δημιούργησε τον μύθο βάσει του οποίου, οι βρικόλακες μεταμορφώνονταν σε λύκους, σκύλους ή άλλα ζώα. Όπως στο μυθιστόρημα του Bram Stoker που κυκλοφόρησε το 1897, όπου ο κόμης Δράκουλας μεταμορφώνεται σε νυχτερίδα και σε λύκο.Ήταν το βιβλίο που με κάποιο τρόπο παγίωσε τους μύθους γύρω από τους βρικόλακες, οι οποίοι άλλαξαν τα επόμενα χρόνια, αλλά ο πυρήνας παραμένει γενικά ο ίδιος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου