Φως στους σκοτεινούς δρόμους για να μειωθούν τα τροχαία: Αυξητική η τάση μετά την πανδημία

Φως στους σκοτεινούς δρόμους – παγίδες θα ρίξουν οι 13 Περιφέρειες της χώρας σε μια προσπάθεια να μειώσουν τα τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα καθώς και τον αριθμό των θυμάτων που εμφανίζεται αυξημένος τα δύο τελευταία χρόνια. 

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) έβγαλε στον αέρα διεθνή ηλεκτρονικό διαγωνισμό για τη Σύναψη Συμφωνίας-Πλαίσιο με αντικείμενο την «Ανάπτυξη Αυτόνομων Έξυπνων Τηλεδιαχειριζόμενων Δικτύων Φωτισμού τεχνολογίας LED στους Οδικούς Άξονες της Χώρας, Αρμοδιότητάς των 13 Περιφερειών για την Βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας».

Το έργο χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και στόχο έχει τμήματα του οδικού δικτύου των Περιφερειών της χώρας, τα οποία μέχρι σήμερα είναι στο απόλυτο σκοτάδι και αποτελούν σημεία παγίδες για τους οδηγούς και τους πεζούς καθώς λόγω έλλειψης υποδομής παραμένουν αφώτιστα, να αποκτήσουν με εύκολο και οικονομικό τρόπο επαρκή φωτισμό για την ασφαλή διέλευσή οχημάτων και πεζών.

Κι αυτό καθώς είναι κοινά αποδεκτό και στατιστικά τεκμηριωμένο ότι ένα σημαντικό ποσοστό των τροχαίων ατυχημάτων τόσο στο αστικό όσο και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο της χώρας, προκαλείται από την έλλειψη ή από την ανεπάρκεια του οδικού φωτισμού.

Σύμφωνα, πάντως, με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2022, ο αριθμός των νεκρών σε τροχαία εμφανίζει ξανά αυξητική τάση μετά τη σημαντική μείωση του 2020, στην οποία συνετέλεσαν τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας εξαιτίας της πανδημίας. Συγκεκριμένα την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2022, σε όλη τη χώρα καταγράφηκαν 11.199 τροχαία ατυχήματα, αριθμός αυξημένος κατά 7,1% σε σχέση με το 2021 όταν είχαν καταγραφεί 10.454. Οι νεκροί έφτασαν τους 635 και ήταν κατά 1,8% περισσότεροι σε σχέση με το 2021 (624). Οι βαριά τραυματίες ανήλθαν σε 636 από 610 το 2020 (4,3% περισσότεροι) και οι ελαφρά τραυματίες σε 12.553 από 11.746 (αύξηση 6,9%).

Ωστόσο εάν οι αριθμοί συγκριθούν με το 2019, την τελευταία κανονική χρονιά πριν την πανδημία, προκύπτει ότι τα τροχαία ατυχήματα αυξήθηκαν κατά 4,5% (ήταν 10.712), αλλά οι νεκροί μειώθηκαν κατά 7,7% (από 688), όπως και οι βαριά τραυματίες (-2,5% από 652). Αντίθετα, οι ελαφρά τραυματίες αυξήθηκαν κατά 1,6% (ήταν 12.350).

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται, πάντως, η ιδιαιτερότητα που εμφανίζει η χώρα μας καθώς τα τροχαία και κυρίως όσα προκαλούν θανάσιμο τραυματισμό είναι σημαντικά αυξημένα στις πόλεις και όχι στο επαρχιακό οδικό δίκτυο σε αντίθεση με τον ευρωπαικό μέσο όρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαικής Επιτροπής, το ποσοστό των θυμάτων σε αστικούς δρόμους στην Ελλάδα είναι 56% όταν στο επαρχιακό δίκτυο είναι 38% και στους αυτοκινητοδρόμους 6%.

Στις χώρες της Ευρωπαικής Ενωσης το ποσοστό των θυμάτων είναι αυξημένο στο επαρχιακό δίκτυο (51%), ενώ τα θύματα στους δρόμους των πόλεων αντιστοιχούν στο 38% και στους αυτοκινητοδρόμους στο 8%.

Το έργο φωτισμού

Αντικείμενο του έργου είναι η ανάπτυξη αυτόνομων έξυπνων τηλεδιαχειζόμενων δικτύων φωτισμού στους οδικούς άξονες αρμοδιότητάς των 13 Περιφερειών της χώρας για την βελτίωση του επιπέδου της οδικής ασφάλειας, αλλά και την αισθητική αναβάθμισή τους, με έμφαση σε τμήματα του οδικού δικτύου τα οποία δεν φωτίζονται καθόλου και υπάρχει σε αυτά απουσία υποδομής (υπογείου δικτύου και ιστών οδικού φωτισμού).

Η συνολική εκτιμώμενη αξία του έργου ανέρχεται σε 129.997.241,40 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, ενώ προβλέπεται δικαίωμα προαίρεσης αύξησης του φυσικού αντικειμένου έως 50%, το οποίο αντιστοιχεί σε ποσό 80.598.289,67 ευρώ με ΦΠΑ 24%.

Στο πλαίσιο του προτεινόμενου έργου της συμφωνίας πλαισίου, κάθε Περιφέρεια θα κληθεί να προτείνει τα τμήματα του οδικού δικτύου με όριο ταχύτητας μέχρι 60 χλμ/ώρα αρμοδιότητάς της στα οποία παρουσιάζεται έλλειψη ή ανεπάρκεια οδικού φωτισμού, και να τα προτεραιοποιήσει ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητάς τους (αριθμός, συχνότητα και σοβαρότητα τροχαίων ατυχημάτων σε αυτά).

Στη μελέτη εφαρμογής που θα εκπονηθεί από τον ανάδοχο θα προσδιοριστούν με αντικειμενικά κριτήρια επικινδυνότητας τα τελικά σημεία ανά Περιφέρεια τα οποία και θα ενταχθούν στο έργο.

Ειδικότερα, οι Περιφέρειες θα έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν 958 χιλιόμετρα φωτιζόμενου οδικού δικτύου σε δίκτυο, το οποίο σήμερα δεν φωτίζεται καθόλου, μέσω της προμήθειάς και εγκατάστασης 31.938 νεών αυτόνομων έξυπνων τηλεδιαχειριζόμενων ιστών φωτισμού (υπολογίζεται ότι η μέση απόσταση μεταξύ των ιστών θα είναι 30μ). Μέσω της ανάπτυξης των αυτόνομων έξυπνων τηλεδιαχειριζόμενων δικτύων φωτισμού τεχνολογίας LED, η κάθε Περιφέρεια θα διασφαλίσει την άνετη και ασφαλή διέλευση οχημάτων και πεζών στα μέχρι πρότινος σκοτεινά τμήματα του οδικού δικτύου αρμοδιότητάς της.

Κάθε αυτόνομος, έξυπνος, τηλεδιαχειριζόμενος στύλος φωτισμού θα διαθέτει κατάλληλο φωτοβολταϊκό πάνελ και μπαταρία λιθίου ή νικελίου που θα φορτίζει την ημέρα και θα ρευματοδοτεί το φωτιστικό LED τις νυχτερινές ώρες με απόλυτη επάρκεια ισχύος. Επίσης, το σύστημα αυτονόμου φωτισμού θα διαθέτει και έναν «έξυπνο» ελεγκτή MPP ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να ρυθμίζει δυναμικά και σε πραγματικό χρόνο την ένταση του φωτισμού που παρέχεται από το φωτιστικό, ο οποίος θα επικοινωνεί μέσω sim κάρτας με το κεντρικό λογισμικό τηλεδιαχείρισης.

Κάθε αυτόνομος έξυπνος τηλεδιαχειριζόμενος στύλος φωτισμού θα αποτελείται από:

• Ειδικούς, κατάλληλα σχεδιασμένους για το βάρος του φωτιστικού, των πάνελ και των συσσωρευτών, σιδηροϊστοούς ύψους 8-10 μ.
• Φωτιστικά σώματα υψηλής απόδοσης τεχνολογίας LED, ισχύος ?80W, κλάσης μόνωσης ΙΙΙ, καταλληλά για λειτουργία σε αυτόνομο σύστημα.
• Μπαταρία λιθίου ή νικελίου κατάλληλης βάσης στήριξης και κατάλληλης χωρητικότητας που θα εξασφαλίζει >1 ημέρα αυτονομία λειτουργίας του φωτιστικού σημείου χωρίς την αναγκαιότητα φόρτισής της.
• Φωτοβολταϊκό πάνελ κατάλληλων διαστάσεων και ισχύος που θα συλλέγει ηλιακή ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας και θα τροφοδοτεί την μπαταρία λιθίου ή νικελίου.
• Έξυπνο controller τύπου MPPT, το οποίο θα ρυθμίζει την ένταση του φωτιστικού λαμβάνοντας υπόψη την διαθέσιμη ενέργεια της μπαταρίας και θα επικοινωνεί μέσω sim κάρτας με το κεντρικό λογισμικό ελέγχου.
• Κεντρικό λογισμικό τηλεδιαχείρισης, τηλεελέγχου Custom made για την προτεινόμενη κάθε φορά λύση
• Κεντρικό λογισμικό συστήματος προληπτικής συντήρησης του συστήματος. Στο προτεινόμενο έργο περιλαμβάνεται η προμήθεια, η εγκατάσταση και η θέση σε λειτουργία όλων των ανωτέρω, ενώ προβλέπεται και η παροχή υπηρεσιών εγγύησης του εξοπλισμού και τεχνικής υποστήριξης για δύο χρόνια μετά την οριστική παραλαβή της κάθε εκτελεστικής σύμβασης χωρίς πρόσθετο κόστος.