Φάνι Μέντελσον Χένσελ

Η Φάνι Μέντελσον Χένσελ (Fanny Mendelssohn Hensel) ήταν γερμανίδα

μουσουργός, που θεωρείται ως μία από τις σημαντικότερες πιανίστριες και συνθέτριες του 19ου αιώνα.

Η Φάνι Μέντελσον (το πατρικό της επώνυμο, με το οποίο είναι και πιο γνωστή σήμερα) γεννήθηκε 14 Νοεμβρίου 1805 στο Αμβούργο. Ήταν το μεγαλύτερο από τα τέσσερα παιδιά του Άμπραχαμ Μέντελσον και της Λέας Σάλομον, γόνων μεγαλοαστικών οικογενειών του μεγάλου γερμανικού λιμανιού. Ένας από τους αδελφούς της ήταν ο διάσημος συνθέτης Φέλιξ Μέντελσον (1809-1847).

Τα πρώτα μαθήματα πιάνου τα έλαβε από την μητέρα της, η οποία ήταν μαθήτρια του Γιόχαν Κίρνμπεργκερ, μαθητή του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Στα 13 της η Φάνι, που είχε βαπτιστεί χριστιανή, κατέπληξε το φιλόμουσο κοινό του Βερολίνου σε μία από μνήμης παρουσίαση των 24 πρελουδίων του πιανιστικού αριστουργήματος του Μπαχ «Το καλοσυγκερασμένο κλειδοκύμβαλο» («Das Wohltemperierte Klavier»). Παρά το θαυμαστό ταλέντο της, η καριέρα της δεν είχε την ανάλογη εξέλιξη, καθώς παρεμποδίστηκε από τις κοινωνικές συμβάσεις της εποχής της.

Σκίτσο της Φάνι Μέντελσον (1829) από τον σύζυγό της Βίλχελμ Χένσελ

Σκίτσο της Φάνι Μέντελσον (1829) από τον σύζυγό της Βίλχελμ Χένσελ

Περί το 1820 άρχισε να συμμετέχει στα «Κυριακάτικα Κοντσέρτα» της οικογένειας Μέντελσον, όπου έλαμψε ως οικοδέσποινα, διοργανώτρια, μαέστρος και πιανίστρια, ελεύθερη να εξερευνήσει τα βάθη της δημιουργικότητάς της. Αν και η δημόσια εικόνα της επισκιάστηκε από την καριέρα του αδερφού της Φέλιξ, αφοσιώθηκε στην ανάπτυξη του στιλ του Μέντελσον σε περισσότερες από 450 συνθέσεις της, οι οποίες αντανακλούσαν τη λατρεία της στον Μπαχ και τον Μπετόβεν με μία καινοτόμο μουσική προσέγγιση.

Το 1846, σε ηλικία 41 ετών, δημοσίευσε το πρώτο έργο με το όνομά της «6 τραγούδια για φωνή και πιάνο» («Sechs Lieder für eine Stimme mit Begleitung des Pianoforte»), που ήταν μεταξύ των πρώτων δημοσιευμένων συνθέσεων από γυναίκα, ανοίγοντας το δρόμο για τις γυναίκες στη λόγια μουσική που ιστορικά κυριαρχείται από άνδρες.

Η Φάνι Μέντελσον Χένσελ πέθανε στις 14 Μαΐου 1847 στο Βερολίνο από εγκεφαλικό επεισόδιο, κατά τη διάρκειας μιας πρόβας τής καντάτας του αδελφού της «Η πρώτη βαλπούργια νύχτα» («Die erste Walpurgisnacht»). Από το 1829 ήταν παντρεμένη με τον ζωγράφο Βίλχελμ Χένσελ (1794-1861), με τον οποίο απέκτησε ένα γιο, τον επιχειρηματία και συγγραφέα Σεμπάστιαν Χένσελ (1830-1898)

Το 2010 οι μουσικολόγοι ανακάλυψαν την «Πασχαλινή Σονάτα» («Ostersonate»), ένα αριστοτεχνικό σόλο κομμάτι για πιάνο που έγραψε η Φάνι όταν ήταν 22 ετών και είχε αποδοθεί στον αδελφό της. Η σύνθεση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά με το όνομά της από την πιανίστρια Άντρια Λαμ στις 7 Σεπτεμβρίου 2012, σε συναυλία στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ των ΗΠΑ.