Οταν η Μπάρμπι δεν σε κοιτάει: υπάρχουν πολίτικαλ κορέκτ σχέσεις;

Οταν έφτασε, με τη γνωστή χρονοκαθυστέρηση, στη χώρα μας το πολίτικαλ κορέκτ, ακούστηκαν διάφορα. Δεν θα μπορούμε να φλερτάρουμε στο γραφείο; Δεν θα μπορούμε να πάρουμε αγκαλιά ένα παιδάκι; Θα πρέπει να ρωτάμε για συναίνεση πριν από κάθε χειρονομία, λες κι είμαστε τίποτα Σουηδοί; Υπάρχει μία πολύ διαδεδομένη κριτική για την πολιτική ορθότητα μεταξύ συντρόφων ή πιθανών συντρόφων που έχει ερείσματα. Λέγεται ότι αποστειρώνει και αποσεξουαλικοποιεί τις αλληλεπιδράσεις σε ακραίο βαθμό, ότι, λίγο πολύ, μάς κάνει ξενέρωτους ή υποκριτές. Ιατρικοποιεί την επαφή, αφαιρεί το συναίσθημα. 

Το πολίτικαλ κορέκτ θεωρείται το συμπεριφορικό αντίστοιχο τού να τρως τροφές χωρίς λιπαρά. Σαν να ακούς κλασική μουσική σε εκτέλεση AI. Κάτι σαν τις πλαστικές Μπάρμπι: κούκλες με παράδοξο σχεδιασμό, ελκυστικά σώματα βγαλμένα από υπερσεξουαλικοποιημένα πρότυπα ομορφιάς, αποστειρωμένα, λόγω της απεύθυνσης τους. Η αγορά τους είναι αυτή των παιδικών παιχνιδιών.

Και τι κόσμος είναι αυτός, τέλος πάντων, αναρωτιούνται διάφοροι, όπου πρέπει να παίρνεις άδεια για το οτιδήποτε, να νιώθεις ενοχή για ένα χαστούκι, να ακούς αυτήν την ηθικολογία της νέας γενιάς που λίγο πολύ χαρακτηρίζει κάθε έκρυθμη οικογενειακή κατάσταση ως κακοποίηση;

Είναι ένας καλύτερος κόσμος, νομίζω, όπου τίποτα δεν συγχωρείται στο όνομα της αγάπης (με ή χωρίς εισαγωγικά). Ένας κόσμος που δεν ρομαντικοποιεί το μαρτύριο, αλλά την ικανότητα να διακρίνεις εγκαίρως τα σημάδια που θα σε οδηγήσουν στην καταστροφή. Ένα χαριτωμένο σύμπαν όπου οι Κεν πρέπει να ζητήσουν άδειες απ’ τις Μπάρμπι, για να κάνουν πράγματα. Ένα ροζ σύννεφο όπου αισθάνεται κανείς ασφαλής, επειδή η ατμόσφαιρα έχει ποτίσει με σεβασμό και ευγένεια. 

Κάποιοι έχουν πρόβλημα με την πολιτική ορθότητα επειδή τη συνδέουν με την επιβολή. Φαντάζονται πως Χόλιγουντ και επιτροπές μεγάλων καλλιτεχνικών βραβείων, γραφεία σύνταξης ειδήσεων και κλειστές συνεδριάσεις ισχυρών λόμπι παίρνουν τάχα διαρκώς την απόφαση της υποτιθέμενης επιβολής της πολιτικής ορθότητας. Η ιδέα πως όλο αυτό δεν είναι φυσικό, πως δεν βγαίνει φυσικά στους ανθρώπους έχει ενδιαφέρον, αν σκεφτεί κανείς τα υπόλοιπα επιτεύγματα της συλλογικής μας συνύπαρξης και το πόσο φυσικά ήταν (η ιδέα της ισότητας, υπ’ αυτό το πρίσμα, είναι σκανδαλώδης). 

Ας δούμε, όμως, αλλιώς την πολιτικώς ορθή συμπεριφορά μεταξύ συντρόφων ή εραστών. Πώς θα ήταν όντως το πολίτικαλ κορέκτ σ’ αυτό το πεδίο; Νομίζω θα έμοιαζε με μια ευγένεια που απλώνεται από το πεδίο της αλληλεπίδρασης στη δουλειά ή τη φιλία και φτάνει μέχρι και τις πιο προσωπικές στιγμές. Η ευγένεια είναι απείρως γοητευτική. 

Στην πολύ επιτυχημένη σειρά του Νέτφλιξ Sex Education (Σεξουαλική Αγωγή, 2019) η γενιά Ζ παρουσιάζεται γεμάτη επιθυμία, αλλά με τρόπο που σε κάποιους θα φαινόταν πολίτικαλ κορέκτ και σε άλλους απλώς κανονικός. Κορίτσια τα φτιάχνουν με κορίτσια, η όμορφη του σχολείου φλερτάρει με ένα αγόρι σε αναπηρικό καροτσάκι και τα αγόρια ρωτούν πριν αγγίξουν οποιοδήποτε σώμα εάν αυτό είναι οκ. Μού φάνηκε αδιανόητα τρυφερό και ευχήθηκα ένα τέτοιο μέλλον για τα τωρινά παιδιά/μελλοντικούς ενήλικες όλου του κόσμου:ερωτικές επαφές και σχέσεις γεμάτες ευγένεια, χωρίς ανατριχιαστικό «νοιάξιμο», απλή, σκέτη ευγένεια που οριοθετεί και σέβεται. Υπό αυτήν την έννοια ο τίτλος της σειράς είναι απολύτως επιτυχημένος, μιας που η σεξουαλική αγωγή αποσκοπεί και σε αυτό, στην οριοθέτηση της συμπεριφοράς και στο φανέρωμα της επιθυμίας που από μυστική γίνεται κανονική και συζητιέται ανοιχτά. 

Η συμπεριφορά των νέων αγοριών τώρα είναι συναρπαστική. Δεν ασχολούνται όλα με την τραπ, τα δαχτυλίδια και τα χρυσά δόντια ή τέλος πάντων δεν κάνουν μόνον αυτό. Ορισμένα ακολουθούν ό,τι girlboss χάσταγκ υπάρχει στο ΤικΤοκ (ο όρος γυναίκα αφεντικό, χρησιμοποιείται πάρα πολύ στο νεανικό διαδίκτυο, ειρωνικά, επικριτικά, στο χαλαρό ή ως έκφραση παρωχημένου φεμινισμού που επιρρίπτει ανεξέλγκτα βάρη στις γυναίκες). Άλλα κατεβάζουν εφαρμογές που τα βοηθούν να παρακολουθήσουν την περίοδο των γυναικών της ζωής τους, ώστε, για παράδειγμα, να μπορούν να προγραμματίσουν, με ευγένεια και διακριτικότητα, διακοπές και κοινές εξόδους.

Ίσως για τη γενιά Ζ οι ερωτικές σχέσεις να γίνονται κάτι σαν τα τσιγάρα που ατμίζουν όσοι γεννήθηκαν κάπου το 2000. Χωρίς καπνό και αναπτήρες, καθαρές μικρές συσκευές που μοιάζουν με πρώιμο ηλεκτρονικό παιχνίδι ή μπρελόκ, με γεύση φρούτων και τσιχλόφουσκας, ροζ ή μωβ, μία προσωπική ικανοποίηση που δεν ενοχλεί τους γύρω, αλλά τους περιλαμβάνει, αν θέλουν. Είναι αυτό κάπνισμα; Και είναι η πολιτική ορθότητα κάτι που μπορεί πραγματικά να αφορά τις πιο προσωπικές σχέσεις; 

Η παγκόσμια επιτυχία του Κεν του Ryan Gosling στην ταινία Barbie (2023) της Greta Gerwig κάτι τέτοιο υποδηλώνει. Ο Κεν είναι αδιανόητα γοητευτικός-οκ, είναι ο Ryan Gosling. Μέρος της γοητείας του συγκεκριμένου Κεν, όμως, είναι και η ευαλωτότητα του. Ένα ολορόζ αγόρι που καλείται να μάθει να βρίσκει νόημα και αξία ακόμη και όταν οι Μπάρμπι δεν ασχολούνται διαρκώς μαζί του.