Ο Μαρκέζ αρρώστησε για πρώτη φορά σοβαρά όταν ήταν 12 ετών. Ένα μαλτεζάκι που το είχα υιοθετήσει σε ηλικία 13 μηνών και έκτοτε ζούσαμε μαζί, οι δυο μας. Ήταν τον Απρίλιο του 2020, όταν άρχισε να είναι υποτονικός και ο αιματοκρίτης του να κατρακυλάει επικίνδυνα φτάνοντας κάποια στιγμή στο τρομακτικό 17. Σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή που ακολουθούσε είχαμε συνεχείς αιμοληψίες, με κατακόκκινες σταγόνες να ξεφεύγουν καμιά φορά από τη σύριγγα και να βάφουν το λευκό τρίχωμα από το πατουσάκι του. Εκείνες τις μέρες στη χώρα μας συμπληρωνόταν ένας μήνας από το πρώτο lockdown. Οι πρωταγωνιστές όμως στο δικό μας το σπίτι δεν ήταν το banana bread και τα αντισηπτικά, αλλά το κοτόπουλο που του έβραζα, τα δύο κουτάλια που ένωνα μεταξύ τους προκειμένου να κάνω σκόνη τα χάπια του, ο μετρητής που χρησιμοποιούσα για να υπολογίσω τα 2ml αντιβίωσης και φυσικά η χρεωστική μου κάρτα, που πλήρωνε για τις αλλεπάλληλες εξετάσεις και τις θεραπείες του Μαρκέζ, ένα κόστος που είχε πλέον φτάσει κοντά στα 1000 ευρώ.
Ο καθένας μας, θα έκανε ό,τι μπορούσε για να σώσει το ζωάκι του. Πολλές φορές όμως τίθεται το ερώτημα «μέχρι πού το προσπαθούμε;»
Η κτηνίατρος Βάνα Λεούση, μιλώντας για τα χρήματα που καλούμαστε να δώσουμε οι ιδιοκτήτες των ζώων συντροφιάς επισημαίνει ότι «λόγω της σημαντικής εξέλιξης της κτηνιατρικής, τα τελευταία χρόνια, αυξήθηκε αισθητά και το προσδόκιμο ζωής των κατοικιδίων μας. Ιδιαίτερα εκείνων που οι ιδιοκτήτες τους μπορούν να καλύψουν τα –συχνά υπέρογκα – κτηνιατρικά έξοδα. Βέβαια, ούτως ή άλλως, ο καθένας μας, θα έκανε ό,τι μπορούσε για να σώσει το ζωάκι του και δεν θα υπολόγιζε ούτε το κόστος ούτε το τρέξιμο. Πολλές φορές όμως τίθεται το ερώτημα “μέχρι πού το προσπαθούμε;” και πότε πρέπει να αρχίσουμε να συζητάμε για την ευθανασία. Η ευθανασία είναι μια πρακτική που εφαρμόζεται, μόνο υπό συγκεκριμένες συνθήκες και υπακούει σε ειδική νομοθεσία (οι βλάβες να είναι μη αναστρέψιμες, η θεραπεία αναποτελεσματική, και η κατάληξη αναπόφευκτη) αλλά το κυριότερο κριτήριο είναι το αν το ζώο υποφέρει».
Στη δική μου περίπτωση, μπορεί να μην λάβαμε ποτέ σαφή διάγνωση, ο Μαρκέζ όμως όχι μόνο δεν υπέφερε, αλλά και όσο γρήγορα είχε καταπέσει εξίσου γρήγορα συνήλθε. Πλέον ο αιματοκρίτης του επέτρεπε να αντιμετωπίσει μια επόμενη πίστα: έπρεπε να υποβληθεί σε χειρουργείο για ένα δερματικό εξόγκωμα που είχε εμφανίσει και που πλέον μάτωνε, λερώνοντας αυτή τη φορά με κόκκινες κηλίδες το κεφαλάκι του. Στο μεταξύ είχα επισκεφτεί έξι κτηνιάτρους -ο ένας εκ των οποίων ήταν ομοιοπαθητικός που χρέωνε 50 ευρώ για να σκιαγραφήσει την προσωπικότητα του ζώου. Στην αναζήτησή μου για τον καλύτερο χειρούργο που θα αναλάμβανε τον Μαρκέζ χωρίς να μου μεταδίδει το άγχος της νάρκωσης, κατέληξα σε ένα πλήρως εξοπλισμένο κτηνιατρείο, που απείχε όμως 23 χιλιόμετρα από το σπίτι μου –χιλιόμετρα που έμελλε να διανύσω αμέτρητες φορές, αφού αυτό το δρομολόγιο χρειάστηκε να το κάνω μέχρι και τρεις φορές μέσα στην ίδια μέρα.
Ένα από τα πολλά πλεονεκτήματα του ήταν πως συνεργάζεται με αναισθησιολόγο, μια υπηρεσία που αν την ήθελες την πλήρωνες επιπλέον (η χρέωση ήταν 100 ευρώ), και έχοντας στην κατοχή μου ένα υπερήλικο ζώο φυσικά και την ήθελα. Χωρίς δεύτερη σκέψη πέρασα την κάρτα μου από το POS, ενώ από την αγκαλιά μου ξεπρόβαλε ένα μισοξυρισμένο κεφαλάκι με έξι ράμματα. Είχα περάσει περίπου πέντε ώρες καθισμένη σε μια καρέκλα απέναντι από την πόρτα που οδηγούσε στο χειρουργείο, προσπαθώντας να διαβάσω τα πρόσωπα των κτηνιάτρων που μπαινοέβγαιναν. Όταν τους έβλεπα να μιλάνε χαλαροί μεταξύ τους ξεφυσούσα με ανακούφιση –για να είναι τόσο άνετοι δεν είχε συμβεί κάτι άσχημο. Οι επόμενες μέρες κύλησαν με το γνωστό τρίπτυχο βραστού κοτόπουλου, χαπιών που έκανα σκόνη και τον μετρητή για τα ml της αντιβίωσης. Ο Μαρκέζ συνήλθε πλήρως και από αυτήν την περιπέτεια. Το ξυρισμένο κεφαλάκι του επουλώθηκε και η διάθεσή του ήταν στα γνωστά κουταβίσια κέφια της.
Πέντε μήνες αργότερα όμως έβγαλε ένα άλλο εξόγκωμα, ένα συρίγγιο όπως το είπαν οι γιατροί, κάτω από το ματάκι του. Αφού διανύσαμε και πάλι πολλά πέρα δώθε χιλιόμετρα και αφού εξαντλήσαμε κάθε άλλο περιθώριο χωριστήκαμε για μια ακόμα φορά: αυτός πίσω από την πόρτα με την χειρούργο και την αναισθησιολόγο και εγώ απ’έξω, στην καρέκλα της αναμονής. Όταν αυτή τη φορά περνούσα την κάρτα μου από το POS προκειμένου να πληρώσω τον λογαριασμό των 300 ευρώ, από την αγκαλιά μου ξεπρόβαλε ένα μισοξυρισμένο μουσουδάκι, που δεν είχε καμία αντοχή ή διάθεση να παρακολουθεί το τι συμβαίνει γύρω του. Σε λίγες μέρες που είχε συνέλθει ξεφύσηξα με ανακούφιση και είπα στον εαυτό μου πως θα κάνω αυτά που κοροϊδεύω: «Σε έξι μήνες, στα επόμενα γενέθλια του, θα παραγγείλω δύο μεγάλα μπαλόνια με τους αριθμούς 1 και 4, ώστε να γιορτάσουμε μεγαλοπρεπώς». Τα τελευταία γενέθλια όμως που γιόρτασε ο Μαρκέζ ήταν τα 13α του, καθώς λίγες μόλις μέρες πριν τα 14α του έκανα ευθανασία. Προηγήθηκε μια πολύ μικρή, αλλά και πολύ άνιση μάχη με έναν εξαιρετικά επιθετικό καρκίνο, που δεν μου άφησε και πολλά περιθώρια. Κατά έναν παράδοξο τρόπο είμαι ευγνώμων για αυτό. Δεν χρειάστηκε να αποφασίσω για το αν θα λάμβανε ή όχι χημειοθεραπεία, ούτε τον είδα να υποφέρει ή να χάνει την αξιοπρέπεια του.
Οι ιδιοκτήτες βιώνουν τα στάδια του πένθους όπως ακριβώς θα τα βίωναν για την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου
Η κυρία Λεούση θυμάται ότι στα πρώτα της επαγγελματικά βήματα αντιμετώπισε το εξής θέμα. «Όταν έπρεπε να κάνω ευθανασία (αρκετά συχνά δηλαδή), συναισθανόμουν και παρασυρόμουν από την θλίψη του ιδιοκτήτη, και καταλήγαμε να κλαίμε όλοι μαζί, και αυτό μου φαινόταν άβολο και κάπως αντιεπαγγελματικό, γι’αυτό αποφάσισα να αλλάξω οπτική και να μετακινηθώ από την πλευρά του ιδιοκτήτη προς την πλευρά του ζώου. Είναι πολύ ανθρώπινο να κάνουμε προβολή των δικών μας συναισθημάτων, πάνω στο ζωάκι που αγαπάμε. Τα κατοικίδια μας όμως δεν αντιλαμβάνονται τη ζωή και τον θάνατο όπως εμείς. Τον πόνο όμως, και την απόλυτη και ριζική κατάρρευση της ποιότητας ζωής τους την νιώθουν. Πιστεύω ότι σε αυτή τη φάση, η ευθανασία είναι μια πράξη με θετικό πρόσημο, και μια εκδήλωση φροντίδας και αγάπης προς το ζωάκι μας».
Ακόμα όμως και όταν γνωρίζουμε πως έχουμε πάρει τη σωστή απόφαση για τον τετράποδο φίλο μας το σοκ της απώλειας είναι πολύ μεγάλο. Όπως σχολιάζει η ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια Βικτώρια Φριζή, όταν το κατοικίδιο φεύγει από τη ζωή, συνήθως οι ιδιοκτήτες θα βιώσουν τα στάδια του πένθους όπως ακριβώς θα βίωναν το πένθος για την απώλεια ενός αγαπημένου τους προσώπου. «Το να νιώθει κάποιος λύπη, σοκ ή μοναξιά είναι μια φυσιολογική αντίδραση στην απώλεια ενός αγαπημένου κατοικιδίου. Δυστυχώς πολλοί ιδιοκτήτες όταν είναι να προβούν σε ευθανασία του ζώου, δεν βρίσκουν τη δύναμη να παρευρεθούν μαζί με το ζωντανό τη στιγμή που αποχωρεί από αυτό τον κόσμο. Και κάποιοι άλλοι, αρνούνται να ξαναπάρουν ένα κατοικίδιο μετά τη βίωση μιας τέτοιας θλιβερής κατάστασης. Στην πραγματικότητα, αρνούνται να ξαναδεθούν, διότι γνωρίζουν πόσο άσχημα θα νιώσουν όταν θα ξαναχρειαστεί να αποχωριστούν τον τετράποδο φίλο τους».
Κοιτάζοντας τον Σάμσα, το σκυλάκι που υιοθέτησα από καταφύγιο δύο μήνες μετά την απώλεια του Μαρκέζ, πράγματι με θυμάμαι τις πρώτες μέρες της απώλειας να δηλώνω σε γνωστούς και φίλους πως δεν πρόκειται να αναλάβω ποτέ ξανά κάποιο κατοικίδιο. Η κυρία Φριζή εξηγεί ότι «η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά είναι κατανοητά, αλλά αρκεί να συνειδητοποιήσουν πόσο τυχερό και ευλογημένο ήταν το κατοικίδιο που έζησε μια καλή ζωή δίπλα τους και επίσης να συμφιλιωθούν με την έννοια του θανάτου γενικά, κάτι το οποίο είναι δύσκολο στις μέρες μας στον δυτικό κόσμο».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου