Ο Ραδιοϊστός της Βαρσοβίας

 

 

Μερικοί πομποί ραδιοφώνου είναι κατασκευασμένοι σε μεγάλα ύψη προκειμένου το σήμα να φτάνει όσο πιο μακρυά γίνεται.

 

 

 

Στην πραγματικότητα, 9 στις 10 κατασκευές με ύψος μεγαλύτερο από 500 μέτρα είναι ραδιοπομποί. Ο ραδιοϊστός της Βαρσοβίας, στο χωριό χωριό Κονσταντίνουφ (Konstantynów), κοντά στο Γκόμπιν στο Βοεβοδάτο Μασοβίας στην Πολωνία, ήταν ο ψηλότερος μεταξύ αυτών, με ύψος 646,38 μέτρα, που σημαίνει ότι, αν δεν είχε καταρρεύσει στις 8 Αυγούστου του 1991, σήμερα, θα ήταν η τρίτη ψηλότερη κατασκευή παγκοσμίως, μετά τον πύργο Burj Khalifa στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τον Merdeka 118 στη Μαλαισία.

Η κατασκευή του ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1970, ολοκληρώθηκε στις 18 Μαΐου του 1974 και ο πομπός του τέθηκε σε κανονική λειτουργία στις 22 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς. Κατασκευάστηκε για να αντικαταστήσει τον πομπό στην πόλη Raszyn, ο οποίος χρησίμευε ως κεντρικός σταθμός εκπομπής ακραίων (ή μακρών, LW) κυμάτων στην Πολωνία. Ωστόσο, αυτός ο πομπός, με ύψος 335 μέτρα, υστερούσε στην παροχή εθνικής κάλυψης, παρά τις προσπάθειες να ενισχυθεί η ισχύς εκπομπής του. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, πάρθηκε η απόφαση να κατασκευαστεί ένας νέος κεντρικός πομπός. Το Κονσταντίνουφ επιλέχθηκε όχι μόνο για την θέση του, αλλά και για την υψηλή αγωγιμότητα του εδάφους, η οποία διευκόλυνε την αποτελεσματική διάδοση ραδιοκυμάτων χαμηλής συχνότητας (LF).

 

Ο ιστός από μακριά

 

Ο ραδιοϊστός διέθετε πολύ δυνατή ισχύ και το σήμα του έφτανε σε κάθε γωνιά του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων των πιο απομακρυσμένων περιοχών όπως η Ανταρκτική. Μάλιστα, έγινε πηγή εθνικής υπερηφάνειας, κυρίως λόγω του τεράστιου ύψους του, που τον κατέστησε την υψηλότερη κατασκευή στον κόσμο. Κατά ειρωνικό τρόπο, ήταν ακριβώς αυτό το αξιοσημείωτο ύψος που οδήγησε τελικά στην κατάρρευσή του.

Μια μόλις δεκαετία μετά τα εγκαίνιά του, ο ιστός άρχισε να παρουσιάζει δομικές αδυναμίες που προέκυπταν από τις ταλαντώσεις του ανέμου. Η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της Πολωνίας σήμαινε ότι δεν υπήρχαν αρκετά κεφάλαια για τη διεξαγωγή εργασιών επισκευής. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η κατάσταση του ιστού υποβαθμίστηκε περαιτέρω λόγω έλλειψης εξοπλισμού και εκπαίδευσης των ομάδων συντήρησης.

 

Ο πύργος πεσμένος

Στις 8 Αυγούστου του 1991, κατά την αντικατάσταση ξεφτισμένων καλωδίων, μια ισχυρή ριπή ανέμου έκανε τον προσωρινά μη δεμένο πύργο να λυγίσει και να σπάσει στη μέση. Ο συντονιστής κατασκευής και ο επικεφαλής του τμήματος της εταιρείας που ήταν υπεύθυνη για τη συντήρησή του κρίθηκαν υπεύθυνοι για την κατάρρευση και οδηγήθηκαν στη φυλακή.

 

Δεδομένου ότι ο ιστός ήταν το μοναδικό μέσο για τους Πολωνούς ομογενείς να συντονιστούν στις εκπομπές της πατρίδας τους, αρχικά, η κυβέρνηση της χώρας προσπάθησε να τον ανακατασκευάσει. Ωστόσο, τα σχέδια εγκαταλείφθηκαν λόγω αντιρρήσεων των ντόπιων σχετικά με την ακτινοβολία υψηλής ενέργειας. Τελικά, μετά από εκτεταμένη αναζήτηση και διαπραγματεύσεις με την κοινότητα, ένας νέος πομπός ανεγέρθηκε στο Solec Kujawski, με δύο ιστούς -ο ένας έφτανε τα 330 μέτρα και ο άλλος τα 289.

 

Τα θεμέλια του πύργου, τώρα ερειπωμένα

Εν τω μεταξύ, τα συντρίμμια στο Κονσταντίνουφ παρέμειναν στη θέση τους, υποκύπτοντας στη σκουριά και τη φθορά, έως ότου τελικά καθαρίστηκαν το 2021. Μόνο το τσιμεντένιο θεμέλιο και το πρώην κτήριο της έλικας στέκονται ως σιωπηλά απομεινάρια της κάποτε τεράστιας κατασκευής.