«Διαβολικός κομήτης»: Έκανε και τέταρτη έκρηξη, αλλά δεν φάνηκαν τα «κέρατα»

Ο τεράστιος “διαβολικός κομήτης” εξερράγη για τέταρτη φορά την περασμένη Τρίτη, σημειώνοντας την μεγαλύτερη έκρηξη φωτός που έχει γίνει μέχρι σήμερα.  Ένας αστρονόμος κατέγραψε το γεγονός σε μια εικόνα λίγες ώρες μετά την έναρξή του, αποκαλύπτοντας την ατμόσφαιρα του κομήτη 12P/Pons-Brooks ως έναν τέλειο κύκλο. 

Ο κομήτης, που δεν είναι παρά ένας διαστημικός βράχος, έχει διάμετρο περίπου 18 μίλια και περιγράφεται ως “ψυχρό ηφαίστειο” επειδή εκτοξεύει βίαια πάγο και αέριο. Η επιστημονκή του ονομασία είναι 12P/Pons-Brooks. Ο βράχος φωτίστηκε απότομα πάνω από 100 φορές και έλαμψε τόσο έντονα όσο ο ελλειπτικός γαλαξίας, ο οποίος απέχει 600 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη.

Έχει περιγραφεί ως «Διαβολικός κομήτης» λόγω των δύο «κεράτων» που εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια προηγούμενων εκρήξεων, όσο αυτός τρέχει προς τη Γη. Ωστόσο, οι αστρονόμοι, αυτή την φορά δεν βρίσκουν τα κέρατα. Τα σημάδια δηλαδή που έχουν περιγράψει ως κέρατα. Πιστεύουν ότι αυτά μπορεί να μην «ξεφυτρώσουν» αυτή τη φορά.

Ο Έλιοτ Χέρμαν, ο αστραολόγος με έδρα την Αριζόνα, που παρακολουθεί τον κομήτη, έκανε την Πέμπτη μια ανάρτηση που αναφέρει: «Ο κομήτης 12P φαίνεται να εκδηλώνει πιο συχνές εκρήξεις, μια νέα έκρηξη μόλις δύο εβδομάδες από την προηγούμενη έκρηξη είναι τώρα εμφανής.» Αυτή η νέα έκρηξη είναι η τέταρτη από την έκρηξη του Ιουλίου με την οποία ξεκίνησε η εμφάνιση του κομήτη. Τα κενά οφείλονται σε συννεφιασμένες νύχτες.

Οι κομήτες αποτελούνται από έναν πυρήνα από πάγο, από σκόνη και μικρά βραχώδη σωματίδια. Ο πυρήνας περιβάλλεται από μια εξωτερική “κώμα” – ένα θολό νέφος αερίων, αυτό που περγράφεται ως «κέρατα».  Ο 12P/Pons-Brooks είναι γνωστός ως κρυοηφαιστειακός – ή ψυχρό ηφαίστειο – κομήτης, ο οποίος παρουσιάζει ηφαιστειακή δραστηριότητα. Αντί όμως να εκτοξεύει λιωμένα πετρώματα και λάβα όπως ένα ηφαίστειο στη Γη, ένας κρυοηφαιστειακός κομήτης απελευθερώνει ένα μείγμα αερίων και πάγου.

Όταν ένας κρυοηφαιστειακός κομήτης πλησιάζει τον ήλιο – όπως ο 12P/Pons-Brooks – θερμαίνεται και αναπτύσσει πίεση στον πυρήνα του. Η πίεση αυξάνεται έως ότου το άζωτο και το μονοξείδιο του άνθρακα εκραγούν και εκσφενδονίσουν παγωμένα συντρίμμια μέσα από μεγάλες ρωγμές στο κέλυφος του πυρήνα.  Αυτά τα αέρια ρεύματα μπορούν να σχηματίσουν διακριτικά σχήματα όταν τα βλέπουμε με τηλεσκόπιο, όπως τα κέρατα του διαβόλου, που περιγράφονται επίσης ως πέταλο ή το Γεράκι της Χιλιετίας από τον Πόλεμο των Άστρων.

Ο Χερμάν ο οποίος παρακολουθεί τον κομήτη, (που είχε προηγούμενες εκρήξεις στις 20 Ιουλίου, στις 5 Οκτωβρίου και την 1η Νοεμβρίου) δήλωσε: «Αυτός ο κομήτης έχει αναφερθεί ευρέως στις ειδήσεις ως ο “διαβολικός κομήτης διάβολος”,  λόγω των δύο προηγούμενων εκρήξεων που έκαναν ορατά τα «κέρατα», δήλωσε ο Herman μετά την έκρηξη της 1ης Νοεμβρίου. «Στην έκρηξη που έγινε τις ημέρες του Halloween, ο διάβολος ξέσπασε και η μεγάλη του έκρηξη συνεχίστηκε και την επόμενη μέρα», είπε ο Χερμάν.  Αλλά κέρατα δεν φάνηκαν.

Οι διακυμάνσεις φωτεινότητας του κομήτη

Οι επισκέψεις στο ηλιακό σύστημα

Το όνομα του κομήτη προέρχεται από τους δύο αστρονόμους που τον ανακάλυψαν – τον Jean-Louis Pons και τον William Robert Brooks. Ο Pons τον εντόπισε για πρώτη φορά το 1812 και ο Brooks ξανά το 1883, προσδιορίζοντας ότι ο κομήτης διάβολος επιστρέφει στο ηλιακό μας σύστημα κάθε 71 χρόνια.

Από τον 19ο αιώνα έχουν παρατηρηθεί τουλάχιστον επτά σημαντικές εκρήξεις, αναφέρει το SpaceWeather. Το 2023 όμως φαίνεται ότι θα κάνει επτά εκρήξεις μέσα ένα μόνο έτος. Ο κομήτης πρόκειται να φτάσει στο κοντινότερο σημείο της τροχιάς του προς τη Γη τον Ιούνιο του 2024, αλλά θα περάσει σε ασφαλή απόσταση.

Αφού πραγματοποιήσει την πλησιέστερη προσέγγισή του προς τον πλανήτη μας, ο διαστημικός βράχος θα εκσφενδονιστεί βαρυτικά προς το εξωτερικό ηλιακό σύστημα και δεν θα επιστρέψει πριν από το 2095.