ΤΟ ΦΙΑΣΚΟ της Λιβύης! "ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ η αποστολή της φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα...'

Βασίλης Νέδος

Τη δυνατότητα αποστολής φρεγάτας του Πολεμικού Ναυτικού στην πολυεθνική δύναμη υπό τις ΗΠΑ, που θα έχει στόχο να παραμείνει ανοιχτός ο δίαυλος της Ερυθράς Θάλασσας για την εμπορική ναυτιλία διερευνά η Αθήνα. Η επιχείρηση «Φύλακας της Ευημερίας», στην οποία έχουν ήδη δηλώσει ενδιαφέρον 10 χώρες (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Μπαχρέιν, Καναδάς, Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία, Νορβηγία, Σεϋχέλλες και Ισπανία) θα έχει αντικείμενο την προστασία των εμπορικών πλοίων που πλέουν στην Ερυθρά Θάλασσα και αντιμετωπίζουν απειλή από τους αντάρτες Χούθι. Υπενθυμίζεται ότι οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν αντάρτες με βάση τη δυτική Υεμένη έχουν προαναγγείλει επιθέσεις σε πλοία που προέρχονται από χώρες που θεωρούν εχθρικές, ενώ το προηγούμενο χρονικό διάστημα κατέλαβαν ένα εμπορικό πλοίο και εξαπέλυσαν βλήματα εναντίον τριών άλλων.

Τις επόμενες ημέρες κλιμάκιο επιτελών του Πολεμικού Ναυτικού αναμένεται να μεταβεί στο Μπαχρέιν όπου θα βρίσκεται το συντονιστικό κέντρο της επιχείρησης υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, προκειμένου να ενημερωθεί για τις λεπτομέρειες της σχεδιαζόμενης αποστολής. Σε γενικές γραμμές βασικό σχέδιο είναι η συνοδεία των εμπορικών πλοίων που θα περνούν την περιοχή της νότιας Ερυθράς Θάλασσας και του Κόλπου του Αντεν από πολεμικά. Ηδη υπάρχει μια συζήτηση σχετικά με τη διεθνή νομιμοποίηση της αποστολής, η οποία πάντως έχει υποστηριχθεί με δηλώσεις από το ΝΑΤΟ, την Ε.Ε. και τρίτες χώρες, όπως η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Σιγκαπούρη, η Νότια Κορέα, η Νέα Ζηλανδία, η Λιβερία, οι Μπαχάμες και η νόμιμη κυβέρνηση της Υεμένης. Εκτιμάται, πάντως, ότι η νομιμοποίηση θα βρεθεί καθώς οι θιγόμενοι από τις επιθετικές ενέργειες των ανταρτών Χούθι είναι πολλοί.

Τυχόν αποστολή ελληνικής φρεγάτας στην πολυεθνική δύναμη υπό τις ΗΠΑ θα έχει στόχο την προστασία εμπορικών πλοίων από τους αντάρτες Χούθι.

Για την Αθήνα τα ερωτηματικά είναι πολλά, καθώς ο «Φύλακας της Ευημερίας» δεν αποτελεί μια αποστολή όπως αυτές στις οποίες συμμετείχε το Π.Ν. στο Κέρας της Αφρικής για την αντιμετώπιση της πειρατείας, αλλά προϋποθέτει την ανάπτυξη αντιβαλλιστικών δυνατοτήτων. Οπως είναι γνωστό, οι φρεγάτες του Π.Ν. (τόσο οι παλαιότερες ολλανδικές τύπου «S» όσο και οι μεταγενέστερες «ΜΕΚΟ») δεν διαθέτουν αντιβαλλιστικές δυνατότητες ούτε, βέβαια, αεράμυνα περιοχής ή ενεργά μέτρα προστασίας από ηλεκτρονικό πόλεμο. Πριν από λίγες ημέρες ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό τύπου «Arleigh Burke», το «USS Carney», ενεπλάκη με 14 στόχους ταυτόχρονα (drones) τα οποία είχαν στείλει οι Χούθι εναντίον του. Σε ένα πιθανό σενάριο ανάλογης απειλής, ενδεχομένως με τη χρήση των όπλων αυτοπροστασίας τύπου Phalanx, μια ελληνική φρεγάτα θα προστατευόταν, αλλά δεν θα μπορούσε να επεκτείνει αυτή τη μικρής εμβέλειας ομπρέλα (περίπου ένα μίλι) σε ένα πλοίο που θα συνοδεύει. Επί τούτου, πάντως, εκτιμάται ότι η αμερικανική διοίκηση της επιχείρησης θα εκτιμήσει τις δυνατότητες μιας φρεγάτας του Π.Ν. και θα την εντάξει σε μια ευρύτερη δύναμη.

Ενα δεύτερο στοιχείο που συνεκτιμάται, πέρα από τις δυνατότητες που μπορεί να έχει το Π.Ν. για να συμμετάσχει σε μια τέτοια αποστολή, είναι η κατάσταση των πλοίων. Είναι γνωστή στη δημόσια σφαίρα η συζήτηση για τις φρεγάτες τύπου «S» (πλοία μεταξύ 40 και 46 ετών) που πρέπει σταδιακά να αποσυρθούν και να αντικατασταθούν, αλλά και για τις «ΜΕΚΟ», που δεν έχουν ποτέ υποβληθεί σε εκσυγχρονισμό μέσης ζωής και αυτή τη στιγμή συζητείται η ανάγκη για την αναβάθμισή τους, προτού υποπέσουν κι αυτές σε αχρησία. Περιττό να ειπωθεί ότι μια φρεγάτα τύπου FDI, δηλαδή της κλάσης «Κίμων» που ναυπηγούνται στη Γαλλία, θα μπορούσε να αναλάβει μια τέτοια αποστολή. Ωστόσο, η σημερινή κατάσταση του στόλου, αλλά και το επιβαρυμένο έργο το οποίο έχουν αναλάβει τα προηγούμενα χρόνια τα πληρώματα σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο δημιουργούν ερωτήματα.

Σε κάθε περίπτωση, αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, θα πρέπει να γίνει εξαντλητική εκτίμηση του κινδύνου μιας τέτοιας αποστολής, προκειμένου να αποφευχθεί η επανάληψη του φιάσκου της Λιβύης, που οδήγησε στον άδικο χαμό πέντε νέων ανθρώπων