Σπάνια απολιθώματα δέντρων που χρονολογούνται πριν από 350 εκατομμύρια χρόνια και διατηρούνται
με τα φύλλα τους έχουν μία δομή που δεν έχουν συναντήσει ξανά οι επιστήμονες, σύμφωνα με μελέτη.Τα πολύ καλά διατηρημένα απολιθώματα ανήκουν σε κάποια παράξενα θαμνώδη δέντρα που ανακαλύφθηκαν στον νοτιοανατολικό Καναδά. Τα αρχαία δέντρα δεν μοιάζουν με τίποτα που έχουν δει ποτέ οι επιστήμονες και μπορεί να αποτελούν παραδείγματα ενός πειραματισμού στην αλυσίδα της εξέλιξης.
Ένας σεισμός πριν από 350 εκατομμύρια χρόνια έκοψε αυτά τα δέντρα και τα έθαψε στην λάσπη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να διατηρηθούν σχεδόν τέλεια α αποτυπώματα από τους κορμούς και τα φύλλα τους σε ιζήματα στον πυθμένα της τότε λίμνης. Οι γεωλόγοι ανακάλυψαν το πρώτο απολιθωμένο δέντρο κατά την ανασκαφή ενός λατομείου στο New Brunswick το 2017. Στη συνέχεια ανακάλυψαν άλλα τέσσερα σχεδόν πανομοιότυπα δείγματα.
«Ήμασταν συγκλονισμένοι. Είναι μία ανωμαλία να βρίσκεις απολιθωμένο φυτό σε μέγεθος δέντρου που έχει φύλλα διατηρημένα [και] προσκολλημένα στον κορμό σε σχήμα κορώνας», είπε ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας στο Colby College και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Robert Gastaldo.
Γιατί είναι μοναδικά για τους επιστήμονες
Συνήθως, μόνο οι κορμοί των αρχαίων δέντρων σώζονται στα απολιθώματα. Η νέα ανακάλυψη αποκαλύπτει έναν πυκνό θόλο από φύλλα με περισσότερα από 250 φύλλα μαζεμένα γύρω από τα κορυφαία 75 εκατοστά σε ενός λεπτού και μακριού κορμού δέντρου χωρίς διακλαδώσεις, ο οποίος ήταν περίπου 2,7 μέτρα ύψος.
Τα φύλλα είχαν φτάσει έως και 3 μέτρα σε μήκος και επεκτάθηκαν από τον κορμό σε «σφιχτά συμπιεσμένες σπείρες», σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύτηκε την στο περιοδικό Current Biology.
Τα δέντρα, που ονομάστηκαν Sanfordiacaulis, πιθανότατα εξέλιξαν αυτή την σπειροειδή διάταξη για να μεγιστοποιήσουν την ποσότητα του ηλιακού φωτός, που απορροφούν τα φύλλα για τη φωτοσύνθεση, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Το μικρότερο ύψος τους υποδηλώνει ότι αυτά τα φυτά είναι το πιο πρώιμο παράδειγμα μικρότερων δέντρων που αναπτύσσονται κάτω από ψηλότερα δέντρα σε ένα δάσος.
Η ανακατασκευή αυτών των φυτών «διαστρεβλώνει την αίσθηση μας για το πώς τα δέντρα οργανώνονται και μεγαλώνουν. Η αρχιτεκτονική της ανάπτυξής τους είναι παρόμοια, αλλά σαφώς διαφορετική από δύο μοντέλα δέντρων που βρίσκονται στις σημερινές τροπικές περιοχές», τόνισε ο Robert Gastaldo.
Τα περίεργα απολιθώματα αποδίδονται σε πείραμα στην εξελικτική διαδικασία
Τα μοντέλα δέντρων που βρίσκονται σήμερα σε τροπικές περιοχές είναι ένας μικρός αριθμός από φτέρες, γυμνόσπερμα (φυτά με εκτεθειμένους σπόρους) και ανθοφόρα φυτά. Ωστόσο αυτά τα σύγχρονα φυτά φέρουν λιγότερα φύλλα στο στέμμα τους, περίπου μεταξύ 15 και 20 φύλων στην περίπτωση των φτέρων και των φοινίκων, πρόσθεσε ο καθηγητής Γεωλογίας.
Το Sanfordiacaulis μπορεί να ξεχώριζε μεταξύ της βλάστησης της Λιθαναθρακοφόρου περιόδου (πριν από 359 εκατομμύρια έως 299 εκατομμύρια χρόνια), όπως κάνουν σήμερα τα δέντρα φαρέτρας (Aloiendron dichotomum, πρώην Aloe dichotoma) και τα μπαομπάμπ (Adansonia), είπε ο Gastaldo.
«Θεωρούμε ότι αυτά είναι παράξενα σε σχέση με τα υπόλοιπα αγγειόσπερμα [ανθοφόρα φυτά]. Τέτοιες εκκεντρικότητες υπήρχαν πολύ παλαιότερα σε άλλες ομάδες φυτών που ζούσαν πολύ πριν εμφανιστούν τα ανθοφόρα φυτά στον πλανήτη. Αλλά δεν έχουμε στοιχεία για τις ιδιορρυθμίες τους, εκτός κι αν συνέβαινε ένα πολύ σπάνιο γεγονός για να διατηρηθεί το φυτό στο σύνολό του», υπογράμμισε ο καθηγητής Γεωλογίας.
Τα φυτά διαφοροποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό κατά την Δεβόνια Περίοδο (419 εκατομμύρια έως 359 εκατομμύρια χρόνια πριν) και στην Λιθανθρακοφόρο Περίοδο, σύμφωνα με τη μελέτη.
Τα περίεργα απολιθώματα μπορεί να είναι ένα παράδειγμα εξελικτικού πειράματος από εκείνη την εποχή που τελικά απέτυχε, είπε ο Gastaldo. «Η εξέλιξη του φυτικού βασιλείου υποβλήθηκε σε πολλές διαφορετικές πειραματικές μορφές που ήταν επιτυχείς για μερικά εκατομμύρια ή περισσότερα χρόνια. Αλλά δεν άντεξαν στον χρόνο», κατέληξε ο καθηγητής Γεωλογίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου