Άμις: Ποια είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της χριστιανικής κοινότητας;

Με αφορμή την υπόθεση οικογένειας που ζει απομονωμένη στη Βόρεια Κορινθία, υποστηρίζοντας πως

βιώνουν την καθημερινότητά τους όπως οι Παλαιοχριστιανοί και οι Άμις, αναζητήσαμε την ιστορία αυτής της κοινότητας.

Οι Άμις (αγγλ. Amish, γερμ. Amische) είναι τα μέλη μιας χριστιανικής ομολογίας της αναβαπτιστικής προτεσταντικής παράδοσης, που εμφανίστηκε τον 17ο αιώνα στην Ελβετία και στη Γερμανία. Ανήκουν στη λεγόμενη Ριζοσπαστική Μεταρρύθμιση (αγγλ. Radical Reformation). Είναι στενά συνδεδεμένοι, αλλά ανεξάρτητοι από τις εκκλησίες των Μεννονιτών. Γενικά είναι συντηρητικοί Χριστιανοί και γνωστοί για απλή διαβίωση, απλή ενδυμασία και απροθυμία να υιοθετήσουν πολλές ανέσεις της σύγχρονης τεχνολογίας. Αγωνίζονται για ανεξιθρησκία και είναι ειρηνιστές.

Το Αναβαπτιστικό κίνημα εμφανίστηκε το 1525 στην πόλη της Ζυρίχης μεταξύ των οπαδών του προτεσταντικού μεταρρυθμιστή Ούλριχ Ζβίγγλιος. Το κίνημα ξεκίνησε όταν ο Κόνραντ Γκρέμπελ και ο Γκέοργκ Μπλάουροκ αλληλοβαφτίστηκαν και στη συνέχεια βάφτισαν την υπόλοιπη ομάδα, επειδή θεώρησαν άκυρο το βάπτισμα των παιδιών. Αυτό το αναβαπτιστικό κίνημα σύντομα ονομάστηκε “Ελβετική Αδελφότητα” (γερμ. Schweizer Brüder), αλλά αργότερα πήρε το όνομα “Μεννονίτες”.

Το 1693 ξέσπασε μια διαμάχη μεταξύ των ελβετικών και νοτιο-γερμανικών Μεννονιτών σχετικά με το ζήτημα της πειθαρχίας εντός της εκκλησίας. Ο Γιάκομπ Άμμαν, ένας από τους Πρεσβύτερους της εκκλησίας, ζήτησε αυστηρότερη μεταχείριση των μελών που είχαν αμαρτήσει. Οι μεταγενέστερες προσπάθειες του Ammann για να ξεπεράσουν αυτό το σχίσμα, ήταν ανεπιτυχείς, επειδή το σχίσμα ήταν ήδη πολύ προχωρημένο. Ως συνέπεια αποσπάστηκαν οι οπαδοί του Άμμαν από την ομάδα και αποκαλούνται από τότε "Άμις".

Τον 18ο αιώνα, επειδή διώχτηκαν από το κράτος και την εκκλησία, πολλοί Άμις μετανάστευσαν στη Βόρεια Αμερική, στην πολιτεία της Πενσυλβάνιας, το οποίο εξασφάλιζε την ανεξιθρησκία. Ένα άλλο κύμα μετανάστευσης στη Βόρεια Αμερική ακολούθησε τον 19ο αιώνα. Στο δεύτερο ήμισυ τού 19ου αιώνα, η αμερικανική κοινωνία εκσυγχρονίστηκε ταχέως, με αποτέλεσμα οι Άμις να αναρωτηθούν κατά πόσον πρέπει να ακολουθήσουν αυτό τον εκσυγχρονισμό. Επειδή δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν επί του θέματος, υπήρξε μια διαδικασία διαίρεσης, στην οποία ταξινομήθηκαν οι Άμις σε δύο στρατόπεδα: Οι συντηρητικοί έγιναν οι Άμις της Παλαιάς Τάξης (αγγλ. Old Order Amish), ενώ οι προοδευτικοί αποκαλούνταν Μεννονίτες Άμις (αγγλ. Amish Mennonites). Αυτή η διαδικασία διαίρεσης διήρκεσε αρκετές δεκαετίες. 

Πίστη και πρακτική

Δύο βασικές έννοιες που εφαρμόζουν οι Άμις είναι η απόρριψη του Hochmut ("υπερηφάνεια, αλαζονεία, υπεροψία") και ο μεγάλος σεβασμός που έχουν για το Demut ("ταπεινοφροσύνη") και το Gelassenheit ("γαλήνη", "ηρεμία πνεύματος", "ησυχία"), που συχνά μεταφράζεται ως «υποταγή». Ο πιστός δεν επιτρέπεται να εξυψώνει τον εαυτό του αλλά πρέπει να υποτάσσεται στο θέλημα τού Θεού και της εκκλησία.

Η διάθεση των Άμις να υποταχθούν στο «θέλημα του Θεού», που εκφράζεται από τους κανόνες της ομάδας, αντιτίθεται στον ατομικισμό. Ο αντιατομικισμός των Αμίς είναι ο λόγος για τον οποίο απορρίπτουν τεχνολογίες που θα διευκόλυναν την ατομική εργασία, πράγμα που θα μείωνε την εξάρτηση που έχει κάθε άτομο από την κοινότητα. Οι σύγχρονες καινοτομίες, όπως η ηλεκτρική ενέργεια, προάγουν τον ανταγωνισμό σχετικά με την ιδιοκτησία, το οποίο απορρίπτεται.

Προϋπόθεση για να γίνει κάποιος μέλος στην εκκλησία των Άμις είναι το βάπτισμα, το οποίο πρέπει να γίνει με ελεύθερη βούληση. Αυτό συμβαίνει συνήθως μεταξύ της ηλικίας των 18 και 23. Ο γάμος είναι δυνατός μόνο μεταξύ μελών της εκκλησίας των Άμις.

Τα μέλη της εκκλησίας των Άμις δεν προβάλουν καμία αντίσταση και δεν εκτελούν οποιοδήποτε είδος στρατιωτικής θητείας. Οι κανόνες της εκκλησίας (γερμ. Ordnung) πρέπει να τηρούνται από όλα τα μέλη. Αυτοί καλύπτουν τις περισσότερες πτυχές της καθημερινότητας.

Οι γλώσσες των Άμις

Οι περισσότεροι Άμις μιλούν μεταξύ τους μια Γερμανική διάλεκτο που ονομάζεται γερμανικά της Πενσυλβανίας, ενώ μια μικρή μειονότητα μιλάει μια ελβετική διάλεκτο της περιοχής της Βέρνης ή μια Αλσατική διάλεκτο. Επιπλέον, μια αρχαία παραλλαγή της επίσημης Γερμανικής χρησιμοποιείται ως ιερή γλώσσα σε κοινότητες Άμις, για αναγνώσεις της Βίβλου και λειτουργίες. Με άτομα που δεν ανήκουν στην κοινότητα τους επικοινωνούν στα Αγγλικά.

Το 2020 ο συνολικός πληθυσμός των Άμις της Παλαιάς Τάξης ήταν 350.665, εκ των οποίων 345.000 ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και σχεδόν 6.000 στον Καναδά.

Πληθυσμιακές αλλαγές

Οι Άμις έχουν μεγάλες οικογένειες, ανάλογα με την υποομάδα, μεταξύ έξι και εννέα παιδιών κατά μέσο όρο. Επειδή οι περισσότεροι νέοι επιλέγουν να ενταχθούν στην ομάδα, έχουν ισχυρή πληθυσμιακή ανάπτυξη, η οποία προκαλεί διπλασιασμό του πληθυσμού περίπου κάθε είκοσι χρόνια, ενώ ιδρύουν συνεχώς νέους οικισμούς. Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, ιδιαίτερα οι πολιτείες Πενσυλβάνια, Οχάιο και Ιντιάνα, καθώς και της καναδικής επαρχίας του Οντάριο.