Στο “Hitchhiker’s Guide to the Galaxy” του Ντάγκλας Άνταμς (το οποίο θα μπορούσε να βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα) ο πρωταγωνιστής ταξιδεύει σ’ όλο το σύμπαν με ένα διαστημόπλοιο που τροφοδοτείται από μια μονάδα Improbability Drive. Το υπέροχο με αυτόν τον τύπο κινητήρα είναι ότι σε μεταφέρει αμέσως σε μακρινά μέρη. Το μειονέκτημα είναι ότι πρέπει να χειρίζεσαι εξαιρετικά απίθανα γεγονότα όταν επιταχύνει ή επιβραδύνει. Θα πρέπει, για παράδειγμα, να αποφύγεις τις φάλαινες που βγαίνουν από την ιονόσφαιρα, να δεις τον θείο σου να μεταμορφώνεται σε ένα κομμάτι πεπόνι ή ο αγαπημένος σου σταρ του κινηματογράφου να γεννά μια, ας πούμε, γατούλα στο πάτωμα της κουζίνας σου όταν προσπαθείς να φτιάξεις καφέ –ανάμεσα σ’ άλλες απρόβλεπτες και παράλογες ανοησίες που μπορεί να αντιπροσωπεύουν ένα βαρύ τίμημα για τα γρήγορα ταξίδια.
Η εξισορρόπηση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων των απίθανων ταξιδιών είναι θέμα προσωπικού γούστου και πέρα από κάθε άποψη. Η δική μας άποψή είναι ότι το παράλογα απίθανο και το απίθανα παράλογο υλοποιούνται και τα δύο στο επίπεδο της ύπαρξής μας τόσο γρήγορα αυτή την στιγμή που μας κάνει να αναρωτιόμαστε αν θα μπορούσαμε να βρισκόμαστε μέσα στο ίχνος μιας κατάστασης απιθανότητας. Η μόνη (λιγότερο πιθανή κι εντελώς φανταστική) εναλλακτική είναι ότι βρισκόμαστε στην μέση ενός προσεκτικά σχεδιασμένου πειράματος κοινωνικής μηχανικής.
Ο Γενικός Διευθυντής της UNESCO, Julian Huxley (αδελφός του Aldous Huxley), οραματίστηκε το μέλλον του πλανήτη μας το 1946 με την έννοια της «παγκόσμιας ιθαγένειας» και μια πορεία προς «… την παγκόσμια ειρήνη, την εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας από φυλές και έθνη κι από εθνική/παραδοσιακή συνείδηση, σε μια νέα γκρίζα/ομοιογενή φυλή για όλο τον κόσμο».
Ο Χάξλεϊ και η ομάδα του, υποστηριζόμενοι από μια ομάδα ελίτ οικογενειών που κινούσαν πολλά νήματα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των κεντρικών τραπεζών, είδαν ότι η επίτευξη αυτού του οράματος δεν θα ήταν εύκολη, επειδή τα περισσότερα έθνη, τουλάχιστον τότε, εξακολουθούσαν να έχουν μια σταθερή εθνική ταυτότητα, κυριαρχία, πολιτισμό, ιστορία και παράδοση. Δεν θα μπορούσαν απλώς να ελέγξουν κυρίαρχα έθνη σε μια σειρά από ‘φιλικές συναντήσεις’ με ένα φλιτζάνι καφέ.
Στάθμισαν λοιπόν, την χρήση προηγμένων τεχνικών μαζικής συμπεριφορικής μηχανικής που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν σε τέτοια, άνευ προηγουμένου παγκόσμια κλίμακα που θα παραμόρφωνε τον ιστό της Πραγματικότητας -ένα ανήθικο σημείο εκκίνησης για ένα εγχείρημα που υποτίθεται ότι ‘θα σώσει’ τον κόσμο.
Ο Χάξλεϋ αναγνώρισε με την βοήθεια κορυφαίων ψυχιάτρων συμπεριφοράς ότι οι άνθρωποι και τα έθνη θα χρειάζονταν έναν κοινό εχθρό –κάτι που θα τους έφερνε όλους στο ίδιο τραπέζι για να έχει μια ευκαιρία ένα τέτοιο εγχείρημα. Όχι μόνο έναν κοινό εχθρό, αλλά μια σύγκλιση απειλών και καταστροφών τόσο σοβαρών που θα υπονόμευαν τον ιστό της κοινωνίας.
Σκέφτηκαν την κλιματική αλλαγή, τις πανδημίες και πολλές άλλες αφηγήσεις και συνειδητοποίησαν ότι πολλοί περισσότεροι απίθανοι παράγοντες θα έπρεπε να συμβούν ταυτόχρονα προτού συμβεί η επιδιωκόμενη αλλαγή. Μια εργαλειοθήκη απίθανων παραλογών θα έπρεπε να λειτουργεί παράλληλα για το βέλτιστο αποτέλεσμα.
Η μαζική μετανάστευση, για παράδειγμα, αν και απίθανη, είναι ένα βολικό εργαλείο για να υπονομεύσει τις εθνικές και πολιτιστικές ταυτότητες, να καταπονήσει τους οικονομικούς πόρους των εθνών και να κλονίσει το DNA του τοπικού πληθυσμού.
Η πρόκληση είναι ότι για να έχουν αρκετούς μετανάστες που κατακλύζουν σταθερές, βιομηχανικές χώρες, θα πρέπει πρώτα να βομβαρδίσουν ολόκληρη την Μέση Ανατολή, ίσως και την Βόρεια Αφρική, μόνο και μόνο για να καλύψουν μια επαρκή ανθρώπινη πλημμύρα στην Ευρώπη. Θα έπρεπε επίσης να πραξικοποιήσουν τα έθνη της Νότιας Αμερικής, να τα συντρίψουν οικονομικά και να ανοίξουν τα σύνορα μεταξύ Μεξικού και Ηνωμένων Πολιτειών για να πλημμυρίσουν τις ΗΠΑ. Και οι δύο είναι εξαιρετικά απίθανες προσπάθειες.
Οι πόλεμοι είναι ένα φοβερό και ισχυρό εργαλείο αποσταθεροποίησης, ειδικά αν προκαλούν επίσης υπερπληθωρισμό τροφίμων και ενέργειας. Ως μπόνους, είδαν ότι οι πόλεμοι θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση εθνών και ηγετών που μπορούσαν να δουν την πραγματική ατζέντα και δεν είχαν την ιδέα να εγκαταλείψουν εύκολα την κυριαρχία τους.
Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, θα ήταν απαραίτητο να πειστεί ο ευρύτερος πληθυσμός ότι αυτοί οι ηγέτες είναι δικτάτορες και τύραννοι που αντιτίθενται στις αρχές της δημοκρατίας και της ελευθερίας, διαπράττουν αποτρόπαιες πράξεις παντού και, ως εκ τούτου, πρέπει να καταστραφούν με οποιοδήποτε κόστος, και αγνοώντας τις παράπλευρες ζημιές. Ούτε αυτό είναι πιθανό σενάριο, αφού οι κοινωνικοί μηχανικοί θα έπρεπε να ελέγχουν σχεδόν κάθε μέσο ενημέρωσης και επικοινωνίας για να επιτύχουν μια τέτοια ομοιογενή διαστρέβλωση της αλήθειας.
Η άλλη πρόκληση είναι ότι κάποιος από τον πληθυσμό μπορεί να αρνηθεί να ακολουθήσει ένα σχέδιο που αφαιρεί τις ελευθερίες και τα περιουσιακά του στοιχεία, ιδιαίτερα τα επίμονα υποκείμενα που τους αρέσει να διατηρούν την αίσθηση της ατομικής αυτονομίας. Θα απαιτούσε μια άλλη εργαλειοθήκη με βιοχημικά και συμπεριφορικά κόλπα για να αντιμετωπίσουν το πλήθος, αν και η ταυτόχρονη λειτουργία αυτών των εργαλείων είναι εξαιρετικά απίθανη.
Από την βιοχημική πλευρά, θα μπορούσαν να εκθέσουν τους ανθρώπους σε φάρμακα, τοξίνες και άλλους περιβαλλοντικούς στρεσογόνους παράγοντες μέσω του νερού, του αέρα και της γης με τρόπο που υποβαθμίζει την υγεία και την ενέργειά τους με αργό –σωρευτικό και πολυπαραγοντικό – τρόπο, ώστε να μην είναι προφανές στους ανθρώπους ότι δέχονται επίθεση.
Θα μπορούσαν επίσης να συμβουλεύσουν τους πληθυσμούς να τρώνε συνθετικές τροφές «φυτικής» ή εργαστηριακής παραγωγής που τους κάνουν παχύσαρκους, τεμπέληδες, άρρωστους και εθισμένους. Θα μπορούσαν να επιβάλλουν «οδηγίες υγιεινής διατροφής» εγκεκριμένες από την κυβέρνηση και τους γιατρούς που κάνουν τους ανθρώπους πιο επιρρεπείς σε ασθένειες. Θα μπορούσαν να συμμαχήσουν με τις φαρμακευτικές εταιρείες για να κάνουν αυτές τις ασθένειες μόνιμο χαρακτηριστικό της ζωής.
Αυτές είναι όλες αργές μέθοδοι –γνωστές ως «βρασμός του βατράχου», αλλά λειτουργούν καλά, τουλάχιστον σε εργαστηριακά περιβάλλοντα, ώστε να θέσουν σε κίνδυνο τις λειτουργίες του εγκεφάλου και την παραγωγή κυτταρικής ενέργειας, καθιστώντας τα άτομα πολύ πιο εύπλαστα σε ιδέες –οποιεσδήποτε ιδέες. Φυσικά, στην πραγματική πραγματικότητα, είναι πολύ απίθανο οι άνθρωποι να μην αντιληφθούν αυτά τα τεχνάσματα, με κίνδυνο να επαναστατήσουν.
Ακόμα πιο απίθανες είναι οι μέθοδοι συμπεριφοράς, οι οποίες εστιάζουν στην απόσπαση της προσοχής των θεμάτων με τα πάντα εκτός από αυτά που έχουν σημασία. Προωθήστε την εμμονή με τις κουλτούρες της ταυτότητας και των διασημοτήτων, αξιοποιώντας κοινωνικούς αλγόριθμους μεγιστοποίησης της ντοπαμίνης, δημιουργώντας ανόητη κουλτούρα και τέχνες, διεφθαρμένη πολιτική και ψυχαγωγία και αθλήματα με τον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή που έχουν σχεδιαστεί για να διαστρεβλώνουν ακόμη και τα πιο ανθεκτικά θέματα.
Η αποσταθεροποίηση των ατομικών ταυτοτήτων φύλου είναι ένα κρίσιμο μέρος, αν και ίσως το πιο απίθανο. Οι άντρες είναι ζωτικής σημασίας, καθώς είναι αυτοί που παραδοσιακά μάχονται σε ένα μπαρ. Οι άντρες που δεν μπορούν να πολεμήσουν, θυμώνουν, δεν μπορούν καν να σηκώσουν πέτρα ή να σχηματίσουν ανεξάρτητη γνώμη και ειδικά αυτοί που ντύνονται με φορέματα είναι κρίσιμο μέρος του εκφυλισμού ενός κόσμου, επειδή δεν μπορούν κι αρνούνται να αμφισβητήσουν οτιδήποτε μπορεί να ενοχλήσει την συναισθηματική τους ισορροπία και την αίσθηση της αιώνιας ευγνωμοσύνης. Είναι παράλογα απίθανο οποιοδήποτε τέτοιο εργαστηριακό πείραμα θα μπορούσε να παράγει ένα τέτοιο ανθρώπινο δείγμα.
Ταυτόχρονα, οι γυναίκες θα μπορούσαν να προγραμματιστούν ώστε να ασχολούνται αποκλειστικά με την εμφάνιση και την σημασία τους, με το εγώ τους, όσο απίθανο κι αν ακούγεται. Εφόσον έχει εμμονή μόνο με τον εαυτό της, ο άντρας θα αισθάνεται ευνουχισμένος κι επομένως λιγότερο δυνατός –αυτό κι αν είναι ένα ισχυρό διπλό χτύπημα. Αλλά είναι κι αυτό απίθανα παράλογο να συμβεί, επειδή οι γυναίκες σέβονται τον εαυτό τους για να ξεπέσουν τόσο πολύ.
Η αποδόμηση της σεξουαλικής ταυτότητας των ατόμων θα ήταν μια κρίσιμη μεταβλητή αποστολής, επειδή είναι συχνά το τελευταίο καταφύγιο για ένα άτομο του οποίου ο κόσμος καταρρέει. «Είμαι άντρας» και «Είμαι γυναίκα» είναι ισχυρές δηλώσεις που θα έπρεπε να καταλήξουν σε ένα μπλέντερ για να πραγματοποιηθεί το όνειρο του Χάξλεϋ.
Ένας δημιουργικός κοινωνικός μηχανικός μπορεί ακόμη και να βρει μια πολύ απίθανη αφήγηση που αντικρούει εντελώς τις βιολογικές διαφορές φύλου και καθοδηγεί τα παιδιά να επιλέξουν την δική τους ταυτότητα με ένα σύνολο αντωνυμιών πριν βγουν από το σχολικό σύστημα. Ίσως είναι ακόμη δυνατό να τα κόψουμε σε φέτες με χειρουργικές επεμβάσεις που καθιστούν αυτές τις διαστροφές ταυτότητας μη αναστρέψιμες. Κανένας γονέας δεν θα επέτρεπε ποτέ να συμβεί αυτό στα παιδιά του, φυσικά, καθιστώντας ένα τέτοιο σενάριο εξαιρετικά απίθανο.
Συνοπτικά, με μια αυστηρά υποθετική και απίθανη έννοια, όσο περισσότερο διαλύεται ο ιστός της ατομικής ταυτότητας, τόσο πιο εύκολο θα ήταν να οικοδομηθεί διχασμός και μίσος μεταξύ ομάδων, συστημάτων πεποιθήσεων, εθνοτήτων, φυλών και φύλων και μόνιμα να απομακρυνθεί η προσοχή των ανθρώπων από το τι συμβαίνει γύρω τους και από το πού οδηγούνται.
Διαφορετικές θρησκείες και θρησκευτικές πτυχές, συχνά πηγή ενέργειας για τους ανθρώπους, θα έπρεπε επίσης να αναμειχθούν και να συγχωνευθούν πριν τα ξανασυναρμολογήσουν σε μια θρησκευτική σούπα όπου όλοι βλέπουν το ίδιο φως (της αυταπάτης). Αυτό κι αν είναι απίθανο. Δεν έχει ξαναγίνει κάτι τέτοιο.
Ας μην ξεχνάμε την υπόσχεση (αν και εξαιρετικά απίθανη) για εξάπλωση πανδημιών, τα αόρατα μικρόβια που αντιπροσωπεύουν την απόλυτη απειλή για τη ζωή μας και μεγιστοποιούν τον παράγοντα φόβου και υπακοής μας. Αντιθέτως. Τα μικρόβια μπορούν να καταπολεμηθούν μόνο με απομόνωση (που οδηγεί σε περαιτέρω ατομική και οικονομική αποσταθεροποίηση) και σύγχρονες ιατρικές διαδικασίες που ανοίγουν το κουτί της Πανδώρας για βαθύτερη βιοχημική εισβολή. Ευτυχώς, κανένα λογικό άτομο δεν θα δεχόταν μια τέτοια εισβολή στο ιατρικό του απόρρητο χωρίς να ερευνήσει τι πραγματικά συμβαίνει πίσω από τις κουρτίνες ή μέσα στις βελόνες.
Όπως πίστευαν ο Julian Huxley και συν αυτώ, το να αφήσουμε τον εαυτό μας στις δυνάμεις της φυσικής εξέλιξης θα οδηγήσει μόνο σε παγκόσμια καταστροφή, υπερπληθυσμό και πολέμους. Δεν μπορούμε να τους κατηγορήσουμε ότι θέλουν να χτίσουν έναν ασφαλή, συγκεντρωτικό κόσμο και να εγκαταλείψουν τα αφελή, ξεπερασμένα, πρωτόγονα ήθη, έθνη και παραδόσεις μας, έτσι ώστε μια χούφτα γνήσιοι γνώστες/σοφοί να αποφασίσουν για το μέλλον μας και να επιφέρουν αιώνια ειρήνη.
Την τελευταία στιγμή, συνειδητοποίησαν ότι ένα τέτοιο έργο δεν θα υλοποιηθεί ποτέ, όντας βαθιά απίθανο και αδύνατο, κάπως όπως και το παρόν.
***
@Ηώ Αναγνώστου / terrapapers.com / 2023
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου