Γιουτζίν Πάρκερ: Ο επιστήμονας που προέβλεψε τον ηλιακό άνεμο

Ο αμερικανός αστροφυσικός Γιουτζίν Πάρκερ (Eugene Parker) διακρίθηκε για το πρωτοποριακό επιστημονικό

έργο του στους τομείς της φυσικής του Ηλίου και της φυσικής του πλάσματος. Το όνομα του δόθηκε στο σκάφος Parker Solar Probe που μελετά τον Ήλιο, πλησιάζοντάς τον πιο κοντά από κάθε άλλη διαστημοσυσκευή του παρελθόντος.

Ο Γιουτζίν Νιούμαν Πάρκερ γεννήθηκε στις 10 Ιουνίου 1927 στο Χιούτον του Μίσιγκαν. Σπούδασε Φυσική στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν κι έλαβε το διδακτορικό του το 1951 από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech).

Ως νεαρός καθηγητής (από το 1955) στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, ο Πάρκερ ανέπτυξε το 1957 μία μαθηματική θεωρία που προέβλεψε για πρώτη φορά την ύπαρξη του «ηλιακού ανέμου», του συνεχούς ρεύματος των φορτισμένων ηλιακών σωματιδίων που εκτοξεύονται στο διάστημα από την ατμόσφαιρα (στέμμα) του Ήλιου.

Στην αρχή η θεωρία του επικρίθηκε μέχρι λοιδορίας από την επιστημονική κοινότητα, αλλά ο ίδιος έμελλε στη συνέχεια της καριέρας του, με διαδοχικές νέες ανακαλύψεις, να φέρει επανάσταση στον τρόπο που οι επιστήμονες βλέπουν τον Ήλιο. Ήδη το 1962 το σκάφος «Μάρινερ 2» της NASA, στη διάρκεια του ταξιδιού του προς την Αφροδίτη, επιβεβαίωσε την ύπαρξη του ηλιακού ανέμου.

Στις 12 Αυγούστου 2018 ο Πάρκερ υπήρξε ο μοναδικός εν ζωή επιστήμονας που είχε την τύχη να δει να εκτοξεύεται ένα διαστημικό σκάφος που έφερε το όνομά του. Κατά τη διάρκεια της ζωής του τιμήθηκε με πολλά επιστημονικά βραβεία και αναγνωρίστηκε διεθνώς ως ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους αστροφυσικούς.

Ο Γιουτζίν Πάρκερ πέθανε στις 15 Μαρτίου 2022, σε ηλικία 94 ετών. Ήταν νυμφευμένος από το 1955 με τη Νίσε Πάρκερ, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά.

Για «ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά και ηγετικά μυαλά της εποχής μας» έκανε λόγο ο επικεφαλής της NASA, Μπιλ Νέλσον, μόλις πληροφορήθηκε τον θάνατο του και πρόσθεσε: «Η κληρονομιά του δρα Πάρκερ θα συνεχίσει να ζει μέσω των πολλών ενεργών και μελλοντικών αποστολών της NASA που βασίζονται στο έργο του».

«Το πεδίο της Ηλιοφυσικής υπάρχει σε μεγάλο βαθμό χάρη στον δρα Γιουτζίν Πάρκερ. Τιμώντας το έργο του, με το να δώσουμε το όνομά του στο Parker Solar Probe, είναι ένα από τα περήφανα επιτεύγματα της καριέρας μου», δήλωσε ο αναπληρωτής επικεφαλής και κορυφαίος επιστήμονας της NASA Τόμας Ζερμπούχεν.

Το διαστημικό σκάφος Parker Probe Solar συνεχίζει την τολμηρή αποστολή του, κάνοντας όλο και πιο κοντινές περιοδικές προσεγγίσεις στον Ήλιο, με στόχο να φθάσει τελικά σε απόσταση έως 6,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από την ορατή επιφάνειά του. Η αποστολή του αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025.