Μια Πριγκίπισσα που κάηκε στα κρεματόρια του Μπούχενβαλντ – Έγκλημά της; Την αντιπαθούσε ο Χίτλερ!

Τι και ήταν Πριγκίπισσα η Μαφάλντα της Σαβοΐας; Το τέλος της ήταν κακό όπως εκατομμυρίων ανθρώπων που έζησαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως το Μπούχενβαλντ. Η Μαφάλντα είχε εγκληματήσει: προκαλούσε την αντιπάθεια του Χίτλερ!

Γιατί οι πόλεμοι δεν κατέχουν από αξιώματα και τίτλους ευγενείας… Γιατί οι πόλεμοι όταν το βρίσκουν βολετό μόνο σκοτώνουν, σκοτώνουν αδιακρίτως.
 

Η πριγκίπισσα Μαφάλντα της Σαβοΐας έζησε μια λαμπερή και ανέμελη ζωή, μια ζωή στα πλούτη και τη δόξα, αλλά είχε ένα θάνατο κοινό και θλιβερό πολύ και ένα τέλος τραγικο, που πόρρω απείχε από τις Πριγκίπισσες των παραμυθιών.

Η Μαφάλντα γεννήθηκε ως πριγκίπισσα της Σαβοΐας· ήταν το δεύτερο παιδί και κόρη του βασιλιά Βιτόριο Εμανουέλε Γ' της Ιταλίας και της Έλενας του Μαυροβουνίου. Ωστόσο, πίσω από τις αστραφτερές τιάρες και τα πολυτελή παλάτια, το ταξίδι της Μαφάλντα πάνω στη Γη σημαδεύτηκε από προσωπικές προκλήσεις και μια βαθιά κληρονομιά που εκτεινόταν πολύ πέρα από τα όρια των βασιλικών της καθηκόντων. Από νεαρή ηλικία, η Μαφάλντα ήταν τυλιγμένη σε ένα περιβάλλον που ήταν μείγμα της ιταλικής παράδοσης και των προσδοκιών της αρχοντικής καταγωγής της.

 

Στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, βρίσκουμε τη Μαφάλντα να επισκέπτεται ιταλικά στρατιωτικά νοσοκομεία, πλάι στη μητέρα της.

Το 1925, η Μαφάλντα παντρεύτηκε Φίλιππο της Έσσης· ο γάμος τους ήταν το νήμα που έδεσε την Ιταλία και τη Γερμανία με έναν ισχυρό δεσμό διπλωματίας και συμμαχίας· άλλωστε εκείνη την εποχή οι βασιλικοί γάμοι ήταν καθοριστικοί για την ενίσχυση των διεθνών σχέσεων. Όχι πως ο φασισμός του Μουσολίνι είχε πρόβλημα με τους Ναζί του Χίτλερ, αλλά ο γάμος εκείνος σφράγιζε τις σχέσεις των δύο χωρών και σε επίπεδο μοναρχών... Επίσης εκείνος ο γάμος ήταν (και) μια εταιρική σχέση που οδήγησε στα ταραγμένα νερά της ευρωπαϊκής πολιτικής κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1920 και του 1930.

Η Μαφάλντα και ο Φίλιππος στον γάμο τους.


Θεία του Φιλίππου, η Σοφία της Ελλάδος

Ο Φίλιππος ήταν φιλέλληνας και ταξίδεψε αρκετές φορές στην Ελλάδα· η θεία του ήταν η Σοφία της Πρωσίας , σύζυγος του βασιλιά Κωνσταντίνου Α'. Ο Φίλιππος είχε πολεμήσει στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μάλιστα είχε τραυματιστεί, ενώ είχε «χάσει» τον αδελφό του σε μάχη στο Βέλγιο. Καθώς η Ευρώπη πλησίαζε όλο και περισσότερο στη σύγκρουση, οι ρόλοι του ζευγαριού έγιναν όλο και πιο περίπλοκοι. Η πριγκίπισσα Μαφάλντα και ο πρίγκιπας Φίλιππος βρέθηκαν στη διασταύρωση ισχυρών πολιτικών ρευμάτων, με τη ζωή τους να διαμορφώνεται από τα δραματικά γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στην Γηραιά ήπειρο.

Ο γάμος του πρίγκιπα Φιλίππου με την πριγκίπισσα Μαφάλντα έφερε σε θέση, τον Γερμανό ευγενή, να ενεργεί ως ενδιάμεσος μεταξύ της εθνικοσοσιαλιστικής κυβέρνησης του τόπου του και της φασιστικής κυβέρνησης της Ιταλίας. Μάλιστα, το βράδυ της 26ης Μαρτίου του 1935 ο Πρίγκιπας ήταν παρών σε ένα άτυπο διπλωματικό δείπνο που παρέθεσε ο Αδόλφος Χίτλερ στο Βερολίνο και κάθισε πλάι στον Βρετανό Άντονι Ίντεν (μετέπειτα Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου).

Ωστόσο, όταν ξέσπασε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Αδόλφος Χίτλερ θεωρούσε, και εξέφραζε την πεποίθηση, ότι η πριγκίπισσα Μαφάλντα εργαζόταν κόντρα στα συμφέροντα της Γερμανία· την αποκάλεσε, μάλιστα, το «πιο μαύρο ψοφίμι του ιταλικού βασιλικού οίκου». Τα ίδια αισθήματα έτρεφε και ο διαβόητος υπουργός Προπαγάνδας του Γ’ Ράιχ, ο Γιόζεφ Γκέμπελς, ο οποίος αποκαλούσε τη Μαφάλντα ως «τη μεγαλύτερη σκύλα (grosste Rabenaas) σε ολόκληρο τον ιταλικό βασιλικό οίκο»!

Οι- κατά συνθήκη- αγαστές σχέσεις μεταξύ του πρίγκιπα Φιλίππου και του Αδόλφου Χίτλερ είχαν αρχίσει να σκοτεινιάζουν από την άνοιξη του 1943. Αν και αρχικά, ο πρίγκιπας Φίλιππος εργαζόταν για τον Χίτλερ, στη συνέχεια προσπάθησε να αποτραβηχτεί, αλλά τον εμπόδισαν πολιτικοί κύκλοι της Ιταλίας. Λέγεται, μάλιστα, ότι παρείχε διαβατήρια σε Εβραίους ώστε να διαφύγουν από τα νύχια των Ναζί. Και άρχισε η πτώση και η ομιχλώδης πορεία της ζωής του πριγκιπικού ζεύγους.

Η Μαφάλντα, πρώτη από αριστερά, πλάι στον βασιλιά της Ιταλίας Βιτόριο Εμανουέλε


Όταν παραδόθηκε η Ιταλία...

Στις αρχές του Σεπτεμβρίου του 1943, η πριγκίπισσα Μαφάλντα ταξίδεψε στη Βουλγαρία για να παραστεί στην κηδεία του κουνιάδου της, Βασιλιά Μπόρις Γ' . Ενώ βσισκόταν στη Σόφια, η Μαφάλντα, ενημερώθηκε για την παράδοση της Ιταλίας στις Συμμαχικές Δυνάμεις και ότι ο σύζυγός της κρατούνταν σε κατ' οίκον περιορισμό στη Βαυαρία, ενώ τα παιδιά της είχαν καταφύγει στο Βατικανό.



Τον Σεπτέμβριο του 1943, ο Φίλιππος στάλθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Flossenburg· τον έβαλαν σε απομόνωση και δεν του επιτρεπόταν καμία επαφή με τον έξω κόσμο· ωστόσο, του παραχωρήθηκαν κάποια προνόμια: να φορά πολιτικά ρούχα και να τρώει το ίδιο φαγητό με τους φρουρούς. Ο Χίτλερ πίστευε ότι ο Φίλιππος και η οικογένειά του ήταν υπεύθυνοι στην πτώση του Μουσολίνι. Καθώς οι Σύμμαχοι επελαύναν στη Γερμανία, τον Απρίλιο του 1945, ο Φίλιππος μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου· μετά δέκα ημέρες, μεταφέρθηκε στο Τιρόλο στο ξενοδοχείο «Bachmann» μαζί με περίπου 140 άλλους υψηλά ιστάμενους κρατούμενους. Η Μαφάλντα, όμως δεν είχε την ίδια αντιμετώοιση. Η αντιπάθεια του Χίτλερ δεν είχε αμβλυνθεί...



Την εποχή της ιταλικής παράδοσης, η Γκεστάπο διέταξε τη σύλληψή της Μαφάλντα. Στις 23 Σεπτεμβρίου, η Πριγκίπισσα, έλαβε ένα τηλεφώνημα από τη γερμανική Ανώτατη Διοίκηση, με το οποίο την ενημέρωναν ότι είχαν να της μεταφέρουν ένα σημαντικό μήνυμα του συζύγου της. Κατά την άφιξή της στη γερμανική πρεσβεία, η Μαφάλντα συνελήφθη, με κατηγορίες για ανατρεπτικές δραστηριότητες. Η Πριγκίπισσα μεταφέρθηκε στο Μόναχο για ανάκριση, μετά στο Βερολίνο και τελικά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ, Οι Ιταλοί κρατούμενοι, στο διαβόητο στρατόπεδο συγκέντρωσης, την αναγνώρισαν, την προστάτευσαν και εκείνη μοιραζόταν το φαγητό της με άλλους κρατούμενους.

Μνημείο στην Ιταλία για την τραγική Μαφάλντα.


Τραγικό το τέλος της Πριγκίπισσας

Στις 24 Αυγούστου 1944, οι Σύμμαχοι βομβάρδισαν ένα εργοστάσιο πυρομαχικών μέσα στο Μπούχενβαλντ. Περίπου 400 κρατούμενοι σκοτώθηκαν και η πριγκίπισσα Μαφάλντα τραυματίστηκε σοβαρά. Η Μαφάλντα ζούσε σε μια μονάδα δίπλα στο εργοστάσιο και όταν έγινε η επίθεση θάφτηκε από τα συντρίμμια μέχρι το λαιμό και υπέστη σοβαρά εγκαύματα στο χέρι της. Οι άθλιες συνθήκες του στρατοπέδου εργασίας έκαναν το χέρι της Μαφάλντα να μολυνθεί με αποτέλεσμα, το ιατρικό προσωπικό της εγκατάστασης, να το ακρωτηριάσει. Η Πριγκίπισσα αιμορραγούσε ακατάσχετα κατά τη διάρκεια της επέμβασης και δεν ανέκτησε ποτέ τις αισθήσεις της· πέθανε τη νύχτα της 26ης προς 27η Αυγούστου του 1944 σε ηλικία 42 χρονών. Το σώμα της ρίχτηκε στο κρεματόριο, όπου ο ιερωμένος Τζόζεφ Θιλ το αποτέφρωσε. Ο Θιλ έκοψε μια τούφα από τα μαλλιά της Πριγκίπισσας, η οποία μεταφέρθηκε λαθραία από το στρατόπεδο για να φυλαχτεί επί μήνες στην Ιένα, μέχρι να σταλεί στους Γερμανούς συγγενείς της. Ο θάνατός της Πριγκίπισσας επιβεβαιώθηκε παρά μόνο μετά την παράδοση της Γερμανίας στους Συμμάχους το 1945. Τα τελευταία της λόγια της Μαφάλντα ήταν: «Πεθαίνω. Να με θυμάστε όχι ως πριγκίπισσα αλλά ως Ιταλίδα αδερφή σας»…

Ο Φίλιππος συνελήφθη από τους Συμμάχους μετά την παράδοση της Γερμανίας και λόγω της προηγούμενης θέσης του ως Κυβερνήτη της Έσσης-Νασάου, κρατήθηκε στο Κάπρι και στη συνέχεια σε μια σειρά από άλλα κέντρα περιορισμού μέχρι να απελευθερωθεί το 1947. Ο Φίλιππος πέθανε στη Ρώμη το 1980 σε ηλικία 83 χρονών. Δύσκολοι καιροί (ακόμα και) για Πριγκίπισσες η δεκαετία του ’40…