Το πολύνεκρο τροχαίο στα Τέμπη

21 μαθητές από το Λύκειο Μακροχωρίου Ημαθίας έχασαν τη ζωή τους στις 13 Απριλίου 2003, όταν μία νταλίκα διεμβόλισε το τουριστικό λεωφορείο στο οποίο επέβαιναν

Είκοσι χρόνια πριν από το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 στα Τέμπη, ένα άλλο δυστύχημα – τροχαίο αυτή τη φορά – με θύματα νεαρά αγόρια και κορίτσια στην ίδια περιοχή, είχε συγκλονίσει το πανελλήνιο.

Στις 13 Απριλίου 2003, μία νταλίκα που εκινείτο στο 385ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Αθηνών-Θεσσαλονίκης και μετέφερε πλάκες νοβοπάν με κατεύθυνση την Αθήνα, ξέφυγε από την πορεία της, λόγω μετατόπισης του φορτίου και συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με τουριστικό λεωφορείο που μετέφερε 49 μαθητές της Α' τάξης του Λυκείου Μακροχωρίου της Βέροιας και τρεις συνοδούς καθηγητές, οι οποίοι επέστρεφαν από σχολική εκδρομή στην Αθήνα.

Ο τραγικός απολογισμός: 21 μαθητές νεκροί

Ο τραγικός απολογισμός 21 νεκροί μαθητές (12 αγόρια και 9 κορίτσια) και 32 τραυματίες. Πάνω στο λεωφορείο, που βρέθηκε στα βράχια με κομμένη την αριστερή πλευρά του, στραπατσαρισμένη την οροφή του και διαλυμένο το εσωτερικό του, έπεσαν διαδοχικά τρία ΙΧ αυτοκίνητα, τα οποία διαλύθηκαν και άρπαξαν φωτιά. Οι επιβαίνοντες, ευτυχώς, πρόλαβαν και τα εγκατέλειψαν τραυματισμένοι.

Ως υπαίτιος του δυστυχήματος συνελήφθη από την αστυνομία ο οδηγός της μοιραίας νταλίκας, Δημήτρης Ντόλας, στον οποίο την επομένη ο εισαγγελέας Λάρισας άσκησε ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος για ανθρωποκτονία από πρόθεση, με ενδεχόμενο δόλο κατά συρροή. Παράλληλα, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευάγγελος Κρουσταλάκης παρήγγειλε έρευνα σε βάθος και προς πάσα κατεύθυνση για την απόδοση ευθυνών σε βάρος όσων εμπλέκονται στο δυστύχημα.

Το πόρισμα των πραγματογνωμόνων

Στις 19 Απριλίου, με τη σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα, προφυλακιστέοι κρίθηκαν ο οδηγός και οι δύο συνιδιοκτήτες της νταλίκας, που είχαν συλληφθεί νωρίτερα. Το πόρισμα των πραγματογνωμόνων που επιδόθηκε στις 22 Απριλίου στον εισαγγελέα της Λάρισας διαπίστωσε ότι η μοιραία νταλίκα είχε φθαρμένα ελαστικά, πειραγμένο ταχογράφο και παραπανίσιο φορτίο.

Στις 15 Δεκεμβρίου 2004 το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου με βούλευμα αποφάσισε να παραπέμψει σε δίκη τον οδηγό και τους δύο συνιδιοκτήτες της νταλίκας, καθώς και τρία στελέχη της εταιρείας ξυλείας «Ακρίτας», που εδρεύει στον Έβρο.

Η δίκη ξεκίνησε σε φορτισμένη ατμόσφαιρα στις 21 Μαρτίου 2005 ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου του Βόλου. Το συμπέρασμα των πραγματογνωμόνων ήταν ότι το δυστύχημα οφειλόταν στο υπέρβαρο του φορτίου, στα φθαρμένα ελαστικά και στην ταχύτητα του φορτηγού που προκάλεσε μετατόπιση του κέντρου βάρους.

Ο οδηγός της νταλίκας στην απολογία του παραδέχτηκε ότι το μοιραίο όχημα ήταν υπερφορτωμένο, αλλά ο ίδιος δέχτηκε να το οδηγήσει επειδή ήταν νέος στη δουλειά και φοβόταν να μη τον απολύσουν.

Η απόφαση του δικαστηρίου

Στις 22 Ιουλίου 2005 το δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή τους και αποδεχόμενο την πρόταση του εισαγγελέα επέβαλε τις παρακάτω ποινές:

Στον οδηγό της νταλίκας Δημήτριο Ντόλα: Κάθειρξη 19 ετών και τετράχρονη στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.

Στον Φώτη Καβελίδη, έναν από τους συνιδιοκτήτες της νταλίκας: Κάθειρξη 18 ετών και τριετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.

Στον έτερο συνιδιοκτήτη Αντώνιο Καμέα: Κάθειρξη 14 ετών και διετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.

Στον Δημήτριο Χαμπούρη, πρώην γενικό διευθυντή της εταιρείας «Ακρίτας»: Κάθειρξη 13 ετών και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων για δύο χρόνια.

Στον Πολυχρόνη Δαρδαμπούνη, διευθυντή του εργοστασίου της «Ακρίτας»: Κάθειρξη 13 ετών και δύο χρόνια στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.

Στον αποθηκάριο της εταιρείας Μωυσή Αλεξάκη: Κάθειρξη 4 ετών και 8 μηνών.

Επίσης, με ομόφωνη απόφασή του το Δικαστήριο πρότεινε να παραπεμφθούν σε δίκη ο Αθανάσιος Σαράντης, πρόεδρος της «Ακρίτας» και η διευθύνουσα σύμβουλος Λουκία Σαράντη, κόρη του προέδρου.

Η δίκη σε δεύτερο βαθμό έγινε στη Λάρισα ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Εφετείου. Άρχισε στις 17 Νοεμβρίου 2006 και ολοκληρώθηκε στις 30 Μαρτίου 2007, με την έκδοση της απόφασης για τους έξι κατηγορούμενους. Για πρώτη φορά δευτεροβάθμιο δικαστήριο δέχθηκε τον ενδεχόμενο δόλο σε θανατηφόρο τροχαίο, μετατρέποντας την κατηγορία από πλημμέλημα σε κακούργημα.

Οι ποινές που επιβλήθηκαν ήταν:

Στον οδηγό της νταλίκας Δημήτριο Ντόλα: Κάθειρξη 15 ετών και 3 μηνών.

Στον εκ των συνιδιοκτητών της νταλίκας Φώτη Καβελίδη: Κάθειρξη 14 ετών και 3 μηνών.

Στον εκ των συνιδιοκτητών της νταλίκας Αντώνιο Καμέα: Κάθειρξη 11 ετών και 3 μηνών.

Στον Δημήτριο Χαμπούρη: Φυλάκιση 4 ετών, 4 μηνών και 15 ημερών, καθώς η κατηγορία της διατάραξης συγκοινωνιών μετετράπη από «ενδεχόμενο δόλο» σε «ασυνείδητη αμέλεια».

Στον Πολυχρόνη Δαρδαμπούνη: Φυλάκιση 4 ετών, 11 μηνών και 15 ημερών.

Στον Μωυσή Αλεξάκη: Φυλάκιση 3 ετών και 11 μηνών.

Σε όλους τους κατηγορούμενους αναγνωρίστηκαν ελαφρυντικά. Στους τρεις τελευταίους των κατηγορουμένων η ποινή μετετράπη σε εξαγοράσιμη.

Το ποινικό σκέλος του πολύνεκρου δυστυχήματος στα Τέμπη συνεχίστηκε και ολοκληρώθηκε με τη δίκη των ιδιοκτητών της εταιρείας ξυλείας «Ακρίτας» Αθανασίου Σαράντη και Λουκίας Σαράντη, η οποία ξεκίνησε στις 2 Οκτωβρίου 2008 ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας. Στις 10 Φεβρουαρίου 2009, το δικαστήριο κήρυξε ενόχους τους δύο κατηγορούμενους για ανθρωποκτονίες εξ αμελείας κατά συρροή, σωματικές βλάβες κατά συρροή και διατάραξη της ασφάλειας συγκοινωνιών και τους καταδίκασε σε συνολική ποινή φυλάκισης 4 ετών, 11 μηνών και 15 ημερών έκαστο, εξαγοράσιμη προς 10 ευρώ ημερησίως. Στην ίδια δίκη κάθισε στο εδώλιο του κατηγορουμένου και ο οδηγός του τουριστικού λεωφορείου Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης, ο οποίος αθωώθηκε.

Η δικαστική αυλαία του πολύνεκρου δυστυχήματος έπεσε με την επιδίκαση αποζημιώσεων στις οικογένειες των θυμάτων. Η μαρμάρινη πλάκα με την επιγραφή «Στο σημείο αυτό, με ευθύνη της Πολιτείας και στο βωμό του κέρδους, θυσιάστηκαν οι 21 μαθητές της Α' Τάξης του Λυκείου Μακροχωρίου Ημαθίας», ανακαλεί μνήμες στους διερχόμενους για το τραγικό δυστύχημα της αποφράδας 13ης Απριλίου 2003.