Ο ξαφνικός θάνατος του προέδρου του Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί έρχεται σε μία εξαιρετικά ευαίσθητη περίοδο για την Μέση Ανατολή. Με την απώλεια του Ραϊσί από το παιχνίδι της εξουσίας στην Τεχεράνη προέκυψαν αστάθμητοι παράγοντες για το μέλλον του Ιράν.
Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο ο θάνατος του Ιρανού προέδρου δεν πρόκειται να αλλάξει την εξωτερική πολιτική του Ιράν, η οποία υπαγορεύεται από τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη της χώρας, Αλί Χαμενεϊ.
Σχεδόν όλοι οι αναλυτές στα διεθνή δίκτυα συμφωνούν ότι η σκληρή γραμμή που ακολουθεί η Τεχεράνη στην Μέση Ανατολή θα συνεχιστεί αφού το καθεστώς είναι ευχαριστημένο με τα οφέλη που έχει αποκομίσει έως τώρα.
«Με τον Ραϊσί ή χωρίς τον Ραϊσί το καθεστώς είναι αρκετά ικανοποιημένο με τον τρόπο που διαμορφώνεται η Μέση Ανατολή μετά την 7η Οκτωβρίου (σ.σ. ημέρα της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ», ανέφερε το μέλος του Ιδρύματος για την Υπεράσπιση των Δημοκρατικών, Μπεχνάμ Μπεν Ταλεμπλου που ειδικεύεται στα θέματα του Ιράν.
Η στρατηγική του Ιράν είναι να επιφέρει πλήγματα μικρά αλλά συνεχόμενα στις ΗΠΑ και το Ισραήλ είτε με τις δικές του δυνάμεις είτε μέσω των οργανώσεων που υποστηρίζει στην περιοχή, όπως την Χεζμπολάχ στον Λίβανο, την Χαμάς στην Γάζα και τους αντάρτες Χούθι στην Υεμένη.
Επιπλέον ο θάνατος του Ραϊσί, ενός πολιτικού, δεν μπορεί να συγκριθεί με την δολοφονία του στρατηγού και επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης, Κασέμ Σουλεϊμανί το 2020. Ο στρατηγός ήταν ο «αρχιτέκτονας» και ο σύνδεσμος της Τεχεράνης με όλες τις οργανώσεις που στηρίζει στην Μέση Ανατολή. Η δολοφονία του προβλημάτισε όλους τους συμμάχους της Τεχεράνης.
Στην κηδεία του Ραϊσί όλοι αναμένουν από το συντηρητικό καθεστώς να κάνει μία επίδειξη δύναμης και ενότητας. Είναι, όμως, πραγματικά αυτή η κατάσταση στο εσωτερικό;
Το παρασκήνιο και οι φόβοι για αναταραχή
Για να κατανοήσει κανείς τις επιπτώσεις του θανάτου του Ραϊσί στο Ιράν θα πρέπει πρώτα να επεξεργαστεί την θέση που κατείχε στην πυραμίδα της εξουσίας.
Ο 63χρονος κληρικός ξεκίνησε την καριέρα του από το δικαστικό σώμα και σε ηλικία 25 ετών έγινε αντιεισαγγελέας στην Τεχεράνη. Συμμετείχε στην αποκαλούμενη «Επιτροπή Θανάτου» μαζί με άλλους τρεις δικαστές. Υπολογίζεται ότι περίπου 5.000 πολιτικοί κρατούμενοι οδηγήθηκαν στο απόσπασμα με εντολή της Επιτροπής και θάφτηκαν σε μαζικούς τάφους. Η «σκιά» των κατηγοριών για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ακολουθούσαν πάντα τον Ραϊσί.
Το 2021 ήταν υποψήφιος πρόεδρος και όλοι οι πιθανοί αντίπαλοι του, οι οποίοι θα μπορούσαν να κερδίσουν την προεδρία, αποκλείστηκαν από τις εκλογές. Έστρεψε την χώρα σε ένα πιο συντηρητικό δρόμο και ανήκε στο στενό κύκλο του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη, Αλί Χαμενεϊ.
Γι’ αυτό και αρκετοί τον έβλεπαν ως έναν από τους πιθανούς διαδόχους του Χαμενεϊ μαζί με τον γιο του 85χρονου ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη.
Εδώ είναι και το πρόβλημα. Στον διεθνή Τύπο γράφεται ότι ο 85χρονος ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης εδώ και καιρό επεξεργάζεται το σχέδιο της διαδοχής του. Αυτό είναι ένα θέμα που συζητάται παρασκηνιακά στους διαδρόμους της εξουσίας της Τεχεράνης.
Η απώλεια του Ραϊσί σίγουρα περιπλέκει την διαδικασία διαδοχής. Με τον Ιρανό πρόεδρο να έχει φύγει από το κάδρο δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει μακροπρόθεσμα τους συντηρητικούς κύκλους της εξουσίας να δώσουν μάχη για το ποιος θα αναλάβει το ανώτατο πόστο της χώρας.
Σε αυτό το σημείο αρκετά διεθνή ΜΜΕ δεν αποκλείουν να υπάρξει μία νέα κίνηση από τους πιο μετριοπαθείς και μεταρρυθμιστές της χώρας, οι οποίοι είναι αποκλεισμένοι από τα όργανα εξουσίας. Για παράδειγμα ο πρώην μετριοπαθής πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ρουχανί έστειλε πριν λίγες ημέρες δημόσια επιστολή με την οποία διαμαρτύρεται για τον αποκλεισμό του από την Συνέλευση των Ειδικών, το θρησκευτικό σώμα που είναι αρμόδιο για να διορίσει τον επόμενο θρησκευτικό ηγέτη της χώρας.
Επίσης σε περίπτωση εσωτερικής αναταραχής θεωρείται βέβαιο ότι θα αυξηθεί η πίεση και οι διώξεις και θα επέμβει πιο έντονα το επίλεκτο σώμα των Φρουρών της Επανάστασης. Αυτή τη στιγμή οι αλλαγές που γίνονται και οι κινήσεις στο παρασκήνιο έχουν στόχο να διασφαλιστεί ότι τόσο ο νέος πρόεδρος του Ιράν όσο και ο επόμενος ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης θα είναι επιλογή του Αλί Χαμενεϊ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου