Λύθηκε το μυστήριο της αρχαίας «πύλης στην κόλαση» – Η μάσκα 3.000 ετών που ήταν αφιερωμένη στον θεό των Αζτέκων είχε κλαπεί από κρυμμένη σπηλιά

Το μυστήριο μιας αρχαίας «πύλης στην κόλαση» 3.000 ετών, αφιερωμένης σε έναν θεό των Αζτέκων, λύθηκε μετά την κλοπή της από μια κρυμμένη σπηλιά. Το μεξικάνικο τεχνούργημα , που ονομάζεται Olmec Cave Mask, λεηλατήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, αλλά τελικά επιστράφηκε στο Μεξικό έπειτα από ένα κυνήγι 64 ετών.
 Μια από τις μάσκες Olmec επιστρέφει στο «σπίτι» της. Η μάσκα με το «χάσκον στόμα», ένα αρχαίο αντικείμενο ηλικίας 2.700 χρόνων, συνδέεται με τελετές μετάβασης στον κάτω κόσμο. Το πέτρινο τεχνούργημα είχε γίνει αντικείμενο αρχαιοκαπηλίας και πλέον, παίρνει το δρόμο της επιστροφής στον φυσικό της χώρο, στην σπηλιά του αρχαιολογικού χώρου Chalcatzingo.

Επιτέλους ολοκληρώθηκε, σύμφωνα με αξιωματούχους, η ανάλυση της αρχαίας πύλης στον κάτω κόσμο, η οποία είχε προκαλέσει μεγάλη σύγχυση στους αρχαιολόγους.

Το μεξικανικό τεχνούργημα, γνωστό ως Μάσκα του Σπηλαίου Olmec, κλάπηκε από τον αρχαιολογικό χώρο Τσαλκατζίνγκο στα κεντρικά υψίπεδα του Μεξικού, κατά τη δεκαετία του 1960.

Οι αρχαιοκάπηλοι έσπασαν τη μάσκα χιλιετιών σε πολλά κομμάτια και τα κυκλοφόρησαν σε διάφορα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές, προτού τελικά, το 2023 δοθεί το τεχνούργημα ακέραιο πίσω στο Μεξικό.

Το αρχαίο αντικείμενο κατασκευάστηκε μεταξύ 800 και 400 π.Χ. Τον Αύγουστο του 2023, σε δελτίο Τύπου από την Εισαγγελία του Μανχάταν, αξιωματούχοι δήλωσαν ότι το έργο μοιάζει με «τον αρχαίο θεό των ιαγουάρων των Ολμέκων, Tepēyōllōtl».

Η αναπαράσταση του θεού Olmec

“Ο θεός απεικονίζεται ως αιλουροειδές με μεγάλα ωοειδή μάτια, ρουθούνια που χάσκουν και στόμα που βρυχάται”, περιγράφει το δελτίο Τύπου. «Αντιπροσωπεύοντας το πέρασμα στον άλλο κόσμο, η  ογκώδης Μάσκα του Σπηλαίου Olmec προστάτευε την είσοδο ενός σπηλαίου όπου γίνονταν τελετουργικά στον αρχαιολογικό χώρο Chalcatzingo, στο Μεξικό» σημειώνεται.

Σε δελτίο Τύπου της 30^ης  Μαΐου, το Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Μεξικού (INAH) ανακοίνωσε την ολοκλήρωση του έργου. Το αρχαίο τεχνούργημα θα “επιστρέψει στην καλύτερη δυνατή κατάσταση φύλαξης στο  σπίτι  του, τη Jantetelco, στη Μορέλος”.

Οι ιστορικοί εργάστηκαν επιμελώς για τον καθαρισμό του τμήματος και της απομάκρυνσης της σκόνης από το αρχαίο αντικείμενο.

H πέτρινη μάσκα του Olmec με το «χάσκον στόμα» αντιπροσωπεύσει το πέρασμα στον κάτω κόσμο

Officials worked diligently to clean dirt and other debris from the ancient artifact. (National Institute of Anthropology and History (INAH))

Η “πύλη προς τον κάτω κόσμο” απεικονίζει έναν αρχαίο θεό που ονομάζεται Tepēyōllōtl. [Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας και Ιστορίας (INAH)]

Σε μεταφρασμένο από τα ισπανικά στα αγγλικά,  δελτίο Τύπου, η INAH εξήγησε ότι ορισμένα μέρη της μάσκας χρονολογούνται πριν από 2.700 χρόνια, ενώ άλλα είναι πιο σύγχρονα.

“Κάποια στοιχεία που το συνθέτουν είναι αυθεντικά, ωστόσο κάποια άλλα, όπως μια μεταλλική δομή η οποία βασίζεται σε βίδες, προσθήκες από τσιμέντο και αντικαταστάσεις διαμορφωμένων στοιχείων που έλειπαν, προστέθηκαν για να της προσδώσουν σταθερότητα ξανά, αν και οι τεχνικές και τα υλικά δεν ήταν τα πιο κατάλληλα”, αναφέρει η δήλωση.

“Το παρατηρούμε αυτό μέσω ακτίνων Χ, αλλά με μερική ανάγνωση, δεδομένου ότι οι ακτίνες Χ δεν διαπερνούν αρκετά λόγω της σύστασης και της δομής της πέτρας” περιγράφεται.

Τον Μάιο του 2023, η Περιφερειακή Εισαγγελία του Μανχάταν εξήγησε επίσης ότι χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να κατασχεθεί το τεχνούργημα και απαίτησε τη δουλειά αρκετών υπηρεσιών.

Ο επαναπατρισμός της μάσκας του Olmec

“Η επιστροφή της Μάσκας του Σπηλαίου Olmec, σηματοδότησε τα αποτελέσματα μιας σύνθετης, πολυετούς έρευνας που διεξήχθη από τη Μονάδα Παράνομης Διακίνησης Αρχαιοτήτων της Υπηρεσίας με Έρευνες για την Εσωτερική Ασφάλεια-Νέα Υόρκη και την αταλάντευτη στήριξη του Χόρχε Ίσλας Λόπεζ, του Γενικού Πρόξενου του Μεξικού στη Νέα Υόρκη”, δήλωσε το γραφείο.

Μέσω της εξαιρετικής συνεργασίας και βοήθειας του Γενικού Πρόξενου του Μεξικού Islas, η μάσκα σπηλαίου Olmec, κατασχέθηκε το Μάιο και επέστρεψε στην Πόλη του Μεξικού τον Ιούλιο. Ο περιφερειακός εισαγγελέας του Μανχάταν,  Alvin L. Bragg,  χαρακτήρισε το τεχνούργημα ως ένα “σπάνιο παράθυρο στο παρελθόν της κοινωνίας Olmec”.