ΚΟΙΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΑΠΌ ΠΟΛΥ ΨΗΛΑ , βλέπουμε έναν τόπο με έντονο το φυσικό στοιχείο. Καταρχάς, διακρίνεται η θάλασσα, ο μεγαλύτερος πνεύμονας οξυγόνου, το λιγότερο υποβαθμισμένο από τα φυσικά στοιχεία, αλλά και συγχρόνως ο αποδέκτης των σκουπιδιών μας και το πεδίο της υπεραλίευσής μας. Μετά, τα βουνά και οι λόφοι, η Πάρνηθα, η Πεντέλη, ο Υμηττός, το Αιγάλεω, και μια πλειάδα μικρότερων λόφων διάσπαρτων στο Λεκανοπέδιο, που περιέχουν βιοποικιλότητα, είναι καταφύγια για φυτά και ζώα, πνεύμονες φυσικού φρέσκου αέρα, αλλά και ρυθμιστές του μικροκλίματος. Είναι όμως υποβαθμισμένα και αυτά, ιδιαίτερα από τις όλο και πιο επίμονες πυρκαγιές. Τέλος, τα ποτάμια και τα ρέματα παραμένουν εμφανή και ζωντανά στις παρυφές των λόφων αλλά εξαφανισμένα και πνιγμένα μέσα στο σώμα της πόλης.
Φέρνοντας το βλέμμα μας πιο κοντά στην κλίμακα του κατοίκου, στους δήμους και στις γειτονιές της πόλης, τα σημαντικά αυτά φυσικά στοιχεία απομακρύνονται. Εδώ κυριαρχεί το μπετό, η άσφαλτος και το αυτοκίνητο, που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιού μας χώρου. Υπάρχουν πάρκα και ελεύθεροι χώροι που δεν εξυπηρετούν επαρκώς τις ανάγκες των κατοίκων, αλλά λειτουργούν ως μικροσκοπικές οάσεις στα σκληρά υλικά της πόλης. Αν πλησιάσουμε την κλίμακα του σώματός μας, θα δούμε πεζοδρόμια στενά και σκληρά, δέντρα μικρά και ασθενικά, και τα ζωντανά στοιχεία να απουσιάζουν. Όμως η φύση μας έχει φτιάξει βιοφιλικούς, και μακριά της είμαστε δυστυχείς.
Το ερώτημα λοιπόν είναι: μπορεί η Αθήνα να γίνει μια ανθρώπινη, πράσινη, αειφόρα πόλη;
Οι ανάγκες, οι στόχοι για το μέλλον ξεκαθαρίζουν. Πόλεις που να πολεμούν την πλημμύρα. Πόλεις με καθαρό αέρα. Πόλεις που να μετριάζουν τις ακραίες θερμοκρασίες σε ανθρώπινα επίπεδα.
Μπορεί στο παρελθόν η αειφορία να φάνταζε σαν μια όμορφη αρχή, ένα μακρινό όραμα, και ίσως μια πολυτέλεια, μα πλέον είναι φανερό ότι η ανθρωπότητα έχει μπροστά της δύο μονοπάτια. Αυτό της υπευθυνότητας, της αειφορίας, της δικαιοσύνης, και αυτό της υποβάθμισης, της δυστυχίας, ακόμα και του πολέμου και του θανάτου. Το παιχνίδι παίζεται σε δύο κλίμακες, τη μικρή κλίμακα του σπιτιού μας, της γειτονιάς μας, της πόλης μας, και τη μεγάλη κλίμακα ολόκληρου του πλανήτη. Αν αυτές οι δύο κλίμακες μπορέσουν να ισορροπήσουν, το μέλλον μπορεί και να είναι καλό.
Οι ανάγκες, οι στόχοι για το μέλλον ξεκαθαρίζουν. Πόλεις που να πολεμούν την πλημμύρα. Πόλεις με καθαρό αέρα. Πόλεις που να μετριάζουν τις ακραίες θερμοκρασίες σε ανθρώπινα επίπεδα. Πόλεις όπου να μπορείς να ακούς την ίδια σου τη σκέψη, να μπορείς να μιλάς με τον συνάνθρωπό σου χωρίς να φωνάζεις. Πόλεις που να μπορείς να φτάσεις από το σημείο Α στο σημείο Β με ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Πόλεις που παράγουν την ενέργεια που καταναλώνουν. Πόλεις που διαχειρίζονται τα απορρίμματά τους. Αλλά και πόλεις όπου όλοι έχουν πρόσβαση στα στοιχειώδη, που καλλιεργούν την προσωπική αξιοπρέπεια και την προσωπική ευθύνη, που φροντίζουν για την υγεία, την παιδεία, την ευεξία. Πόλεις που φροντίζουν και τους κατοίκους που δεν ανήκουν στο ανθρώπινο είδος, που σέβονται τα ζώα τους και τα φυτά τους, που φροντίζουν και δεν καταστρέφουν το πλέγμα ζωής του πλανήτη, το πλέγμα από το οποίο εξαρτάται η ίδια μας η επιβίωση. Πόλεις που λειτουργούν συμβιωτικά, και όχι αντιβιωτικά.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων καίριο ρόλο παίζει ο υπαίθριος χώρος. Στις στέγες μας μπορούμε να παράγουμε ενέργεια, τροφή, ομορφιά και ποιότητα ζωής. Οι δρόμοι και οι πλατείες μας μπορούν να γίνουν διάδρομοι πρασίνου, ρυθμιστές του μικροκλίματος, διαχειριστές των νερών της πλημμύρας, κατοικίες ζωντανών, ανθρώπινοι χώροι που μας ενώνουν αντί να μας χωρίζουν. Τα πάρκα μας μπορούν να γίνουν μέρη όπου πλησιάζουμε τη φύση, τον συνάνθρωπό μας και τον εαυτό μας. Χώροι όπου μπορούμε να παίξουμε, να μάθουμε, να ηρεμήσουμε, να συνδεθούμε. Τόποι για να ξανάρθουν οι χαμένες κοινωνίες των φυτών και των ζώων, αυτές που παλιότερα εξαλείψαμε. Καρδιές που δίνουν ζωή σε όλους.
Οι συγκυρίες όχι μόνο μας πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά και μας ευνοούν. Τα ευρωπαϊκά κονδύλια δεν είναι πλέον διαθέσιμα για έργα όπως το φανταζόμασταν παλιά, για δρόμους και γέφυρες. Κατευθύνονται στις μπλε και πράσινες υποδομές και στα έργα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, δηλαδή ακριβώς στις επεμβάσεις βελτίωσης των πόλεων που όχι μόνο ενισχύουν αλλά και βασίζονται στο φυσικό στοιχείο. Και η τεχνογνωσία αναπτύσσεται ταχύτατα προς τις ίδιες κατευθύνσεις, κάνοντας αυτό που χθες φάνταζε ουτοπικό να είναι σήμερα πραγματικό.
Σε αυτήν ακριβώς τη λογική μελετάμε και στο γραφείο μας μια σειρά υπαίθριων χώρων και πάρκων που θα βάλουν ένα λιθαράκι στη συμβιωτική Αθήνα του μέλλοντος. Το να βλέπεις τον κόσμο –και τη θέση της ανθρωπότητας μέσα σε αυτόν– μέσα από τον φακό της συμβίωσης σημαίνει να ψάχνεις για τις αλληλεξαρτήσεις, όχι τις συγκρούσεις. Καθοδηγούμαστε από μια συνεχή αίσθηση θαυμασμού και σεβασμού για τις περίπλοκες σχέσεις μεταξύ των έμβιων όντων. Κατανοώντας αυτές τις συνδέσεις, δημιουργούμε όμορφους χώρους στους οποίους οι άνθρωποι μπορούν να ευδοκιμήσουν σε ισορροπία με το περιβάλλον τους. \
Στον λόφο του Στρέφη κρατάμε όλα τα υφιστάμενα στοιχεία, και προσθέτουμε τα ελάχιστα για να γίνει πιο ζωντανός, πιο υγιής, πιο όμορφος, πιο προσβάσιμος, ώστε να υποδέχεται και τους μεγάλους, και τους πιο μεγάλους, και τα παιδιά.
Στα έργα του Ελληνικού, τον Πύργο της Μαρίνας, τους δρόμους και τα πεζοδρόμια, τις μικρές πλατείες, το πρώτο τμήμα του Μητροπολιτικού Πάρκου, εξερευνούμε πώς η πόλη του μέλλοντος μπορεί να είναι και πιο ανθρώπινη και πιο οικολογική.
Στην Ακαδημία Πλάτωνος διαπραγματευόμαστε πώς ένας αρχαιολογικός χώρος μπορεί να είναι και πάρκο γειτονιάς, πώς το αρχαίο στοιχείο μπορεί να συμβίωσει με το σήμερα.
Εργαζόμαστε ώστε η Αθήνα να γίνει μια πράσινη, ανθρώπινη, αειφόρα πόλη. Δηλαδή μια συμβιωτική πόλη.
ADM The Green Issue
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου