Λίβανος: Τα σενάρια για τη «μεγαλύτερη παραβίαση ασφάλειας» της Χεζμπολάχ – Πώς προκλήθηκαν οι εκρήξεις των βομβητών που οδήγησαν σε 9 νεκρούς και 2.800 τραυματίες

Σε μια φαινομενικά συντονισμένη επίθεση, εκατοντάδες βομβητέ

ς μελών της Χεζμπολάχ εξερράγησαν ταυτόχρονα στον Λίβανο. Ο μέχρι στιγμής απολογισμός, αναφέρει τουλάχιστον 2.800 τραυματίες και 9 νεκρούς, εκ των οποίων δύο παιδιά. Η Χεζμπολάχ, κατηγορώντας ευθέως το Ισραήλ, προειδοποιεί για αντίποινα. Από την πλευρά του Ισραήλ διατηρεί «σιγή ιχθύος», ενώ κορυφαίοι αξιωματούχοι της ισραηλινής άμυνας έχουν κληθεί για μια έκτακτη συζήτηση με κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Ο υπουργός Υγείας, Φιράς αλ-Αμπιάντ, ανακοίνωσε ότι 9 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τις εκρήξεις. Περισσότεροι από 2.800 άνθρωποι τραυματίστηκαν, ενώ πάνω από 200 βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση. Οι περισσότεροι τραυματισμοί αφορούν το πρόσωπο, τα χέρια, τα μπράτσα και την κοιλιακή χώρα. Η Χεζμπολάχ επιβεβαίωσε ότι το Ισραήλ είναι «εξ ολοκλήρου υπεύθυνο» για τις εκρήξεις των βομβητών. Μεταξύ των θυμάτων περιλαμβάνονται δύο μαχητές της οργάνωσης.

Σχολιάζοντας την κλίμακα των επιθέσεων, ο Ναβάρ Σαμπάν, αναλυτής ασφαλείας και συγκρούσεων στο Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Omran, δήλωσε στο Al Jazeera: «Πρόκειται για χιλιάδες απόπειρες δολοφονίας ταυτόχρονα, που συνέβησαν σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές. Ο ψυχολογικός αντίκτυπος είναι τεράστιος. Θα επηρεάσει τη Χεζμπολάχ».

 Το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς καταδίκασε σήμερα τη συντονισμένη έκρηξη βομβητών που είχε στόχο την ένοπλη οργάνωση Χεζμπολάχ του Λιβάνου, χαρακτηρίζοντας την «τρομοκρατική σιωνιστική επιθετικότητα» στην περιοχή, αναφερόμενη στο Ισραήλ.

Οι ΗΠΑ συγκεντρώνουν πληροφορίες για τις ταυτόχρονες εκρήξεις βομβητών σε όλον τον Λίβανο. Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάθιου Μίλερ είπε κατά την τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων ότι οι ΗΠΑ δεν εμπλέκονται στο συμβάν, δεν γνωρίζουν ποιος ευθύνεται και δεν ήταν ενήμερες εκ των προτέρων.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, είναι ακόμη «πολύ νωρίς» για να κρίνει κανείς πώς η επίθεση αυτή στον Λίβανο θα μπορούσε να επηρεάσει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις για τη Λωρίδα της Γάζας.

Τα σενάρια για τις εκρήξεις στους βομβητές της Χεζμπολάχ

Την Τρίτη, γύρω στις 3:30 μ.μ. τοπική ώρα, η καθημερινότητα των ανθρώπων στον Λίβανο διακόπηκε απότομα και με σοκαριστικό τρόπο από μια σειρά συντονισμένων εκρήξεων που αναστάτωσαν τα νότια προάστια της Βηρυττού και προκάλεσαν πανικό σε εκατοντάδες ανθρώπους. Χιλιάδες βομβητές, που χρησιμοποιούνταν από μέλη της Χεζμπολάχ, εξερράγησαν ταυτόχρονα, προκαλώντας χιλιάδες τραυματίες (τουλάχιστον 2.800), αφήνοντας πίσω τους νεκρούς (9, μέχρι στιγμής) και προκαλώντας πολλά ερωτήματα για τη φύση της επίθεσης.

Οι εκρήξεις σημειώθηκαν κυρίως σε περιοχές που θεωρούνται προπύργια της Χεζμπολάχ, όπως ο νότιος Λίβανος, τα νότια προάστια της Βηρυτού και η ανατολική κοιλάδα Μπεκάα. Σε αυτές τις περιοχές, οι βομβητές θερμάνθηκαν και στη συνέχεια εξερράγησαν στα χέρια και τις τσέπες των ανθρώπων που τους κρατούσαν. Η καταστροφή ήταν άμεση και εκτεταμένη, με τα μέσα ενημέρωσης να μεταδίδουν εικόνες σοκαριστικές από τα νοσοκομεία της περιοχής, όπου οι τραυματίες προσέρχονταν για ιατρική περίθαλψη.

Μία επίσημη πηγή της Χεζμπολάχ, μιλώντας υπό καθεστώς ανωνυμίας, περιέγραψε το περιστατικό ως τη «μεγαλύτερη παραβίαση ασφαλείας» για την οργάνωση εδώ και σχεδόν έναν χρόνο συγκρούσεων με το Ισραήλ. Εκατοντάδες μαχητές της Χεζμπολάχ είχαν εξοπλιστεί με αυτούς τους βομβητές, οι οποίοι είχαν αποκτηθεί πρόσφατα και δεν είχαν χρησιμοποιηθεί προηγουμένως από την οργάνωση.

Η Χεζμπολάχ είχε υιοθετήσει τους βομβητές ως εναλλακτική λύση για τα σύγχρονα smartphones, θεωρώντας τους πιο ασφαλείς από την παρακολούθηση. Ο Ντέιβιντ Γουντ, αναλυτής για τον Λίβανο στο International Crisis Group, περιέγραψε το σύστημα ως ένα «περιορισμένο, κλειστό δίκτυο», που δεν βασίζεται στα δορυφορικά δίκτυα των συμβατικών κινητών τηλεφώνων και ως εκ τούτου είναι πιο δύσκολο να παρακολουθηθεί.

Η αυξημένη χρήση των βομβητών από τη Χεζμπολάχ είχε αρχίσει μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, όταν η οργάνωση άρχισε να χρησιμοποιεί αυτή τη χαμηλής τεχνολογίας μέθοδο επικοινωνίας για να αποφεύγει την ανίχνευση των επικοινωνιών της από το Ισραήλ. Ο Navvar Saban, αναλυτής ασφαλείας και συγκρούσεων στο Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Omran, δήλωσε στο Al Jazeera ότι η Χεζμπολάχ είχε πρόσφατα αποκτήσει εξελιγμένα μοντέλα βομβητών, τα οποία χρησιμοποιούσε στη Συρία και τον Λίβανο, σε συνεργασία με την Επαναστατική Φρουρά του Ιράν.

Τα σενάρια για την αιτία των εκρήξεων ποικίλλει, με τις εξής δύο βασικές εκδοχές να προκρίνονται: Η πρώτη θεωρία προτείνει ότι η αιτία μπορεί να είναι ένα απομακρυσμένο χάκινγκ, με την εγκατάσταση κάποιου κακόβουλου λογισμικού (malware), που προκάλεσε την υπερθέρμανση των μπαταριών λιθίου των βομβητών, οδηγώντας στην ανατίναξή τους. Η δεύτερη θεωρία αναφέρει ότι πρόκειται για επίθεση στην «αλυσίδα εφοδιασμού» του Ιράν, με τους βομβητές να έχουν τροποποιηθεί κατά τη διάρκεια της κατασκευής ή της αποστολής τους στη Χεζμπολάχ.

Ο πρώην αναλυτής της NSA, David Kennedy, δήλωσε στο CNN ότι οι εκρήξεις φαίνονται πολύ μεγάλες για να είναι αποτέλεσμα ενός απλού απομακρυσμένου χάκινγκ. Σύμφωνα με τον Kennedy, πιο πιθανό είναι να έχουν εμπλακεί ανθρώπινοι παράγοντες από την πλευρά του Ισραήλ, με την τοποθέτηση εκρηκτικών σε κάθε συσκευή.

Η Wall Street Journal ανέφερε ότι μέλη της Χεζμπολάχ παρατήρησαν ότι οι βομβητές τους άρχισαν να θερμαίνονται ανεξήγητα πριν τις εκρήξεις. Ένας αξιωματούχος της Χεζμπολάχ ανέφερε ότι οι εκρήξεις ενδέχεται να προκλήθηκαν λόγω κακόβουλου λογισμικού (malware) που είχε επηρεάσει τις συσκευές τους. Ο ειδικός στην όπλα Alex Plitsas, από το Atlantic Council, δήλωσε ότι οι εικόνες δείχνουν ενδείξεις εκρηκτικής ύλης, επισημαίνοντας ότι η φωτιά από μια μπαταρία λιθίου δεν θα μπορούσε να είναι τόσο μεγάλη.

Ένας άλλος επιστήμονας και ανώτερος ερευνητής στο Institute for National Security Studies, ο Yehoshua Kalisky, προτείνει ότι η έκρηξη μπορεί να έχει προκληθεί από ένα ηλεκτρονικό παλμό που στάλθηκε από απόσταση, υποδηλώνοντας ότι η ενέργεια ήταν σκόπιμη και προκαθορισμένη.

Ο στρατιωτικός αναλυτής Elijah Magnier χαρακτήρισε την επίθεση ως «υψηλής πολυπλοκότητας», επισημαίνοντας ότι οι ταυτόχρονες εκρήξεις σε πολλές περιοχές υποδεικνύουν οργανωμένη επιχείρηση που απαιτούσε προσεκτική προετοιμασία. Επισήμανε επίσης ότι αν οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες κατάφεραν να παραβιάσουν τους βομβητές της Χεζμπολάχ, είναι πιθανό να έχουν διεισδύσει και στην αλυσίδα εφοδιασμού από το Ιράν, που παρέχει στην οργάνωση τον περισσότερο εξοπλισμό της.

Ο Έντγκαρ Σνόουντεν, γνωστός για τη διαρροή απόρρητου υλικού από την Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ, δήλωσε ότι πιστεύει πως το περιστατικό δεν ήταν χάκινγκ. «Καθώς έρχονται πληροφορίες για τις εκρηκτικές συσκευές στο Λίβανο, φαίνεται τώρα πιο πιθανό από ποτέ ότι πρόκειται για εμφυτευμένα εκρηκτικά, όχι για χάκινγκ», δήλωσε στο X.

Σκηνές χάους στη Βηρυττό

Κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ έπειτα από τη σειρά εκρήξεων στον Λίβανο. Η σύγκρουση, που άρχισε όταν η Χεζμπολάχ εκτόξευσε πυρά προς το Ισραήλ σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Χαμάς, είχε περιοριστεί κυρίως σε ανταλλαγές πυραύλων και ρουκετών. Ωστόσο, εδώ και μήνες, ηγέτες και από τις δύο πλευρές έχουν προειδοποιήσει ότι η σύγκρουση μπορεί να κλιμακωθεί σε πλήρη πολεμική σύρραξη.

Οι εκρήξεις άφησαν πολλούς πολίτες της Βηρυτού σε κατάσταση σοκ. Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι έβλεπαν καπνό να βγαίνει από τις τσέπες των ανθρώπων, ακολουθούμενο από μικρές εκρήξεις που ακούγονταν σαν πυροτεχνήματα ή πυροβολισμοί. Ερασιτεχνικά βίντεο που προβλήθηκαν σε λιβανέζικα τηλεοπτικά δίκτυα έδειξαν σκηνές χάους στα νοσοκομεία, καθώς τραυματισμένοι ασθενείς με ακρωτηριασμένα χέρια και εγκαύματα ζητούσαν βοήθεια. Οι σειρήνες ηχούσαν σε όλη την πόλη.

Μετά τις εκρήξεις, δημοσιογράφος του Reuters ανέφερε ότι ασθενοφόρα διέσχιζαν τα νότια προάστια της Βηρυτού, προπύργιο της Χεζμπολάχ, εν μέσω εκτεταμένου πανικού. Πηγή ασφαλείας επιβεβαίωσε ότι συσκευές εξερράγησαν και στον νότο του Λιβάνου. Στο νοσοκομείο του Όρους Λιβάνου, ρεπόρτερ του Reuters είδε μοτοσικλέτες να μεταφέρουν τραυματίες στα επείγοντα, με ανθρώπους που είχαν ακρωτηριασμένα χέρια να ουρλιάζουν από τον πόνο.

Στο δημόσιο νοσοκομείο της Ναμπατίγια, ο διευθυντής Χασάν Ουάζνι δήλωσε στο Reuters ότι περίπου 40 τραυματίες δέχθηκαν περίθαλψη στο ίδρυμα, με τραύματα στο πρόσωπο, τα μάτια και τα άκρα. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Reuters, ομάδες ανθρώπων είχαν συγκεντρωθεί στις εισόδους κτιρίων για να δουν αν γνωστοί τους είχαν τραυματιστεί.