Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν κάτι μοναδικό όταν έσκαψαν πιο βαθιά σε σπήλαιο που ήδη ερευνούσαν – Τεχνουργήματα 450.000 ετών αλλάζουν όσα ξέραμε για την περιοχή

Μέσα σε μια σπηλιά, σε περιοχή γνωστή για την αρχαιολογική της σημασία, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τεχνουργήματα ηλικίας 450.000. Αυτά που διαπίστωσαν μπορεί  να αλλάξουν την κατανόησή μας για την πρώιμη ζωή των ανθρώπων της περιοχής.
 Οι έρευνες γίνονται στην κοιλάδα Γκορς,  στο Κιζιλέπε, της πόλης Μαρντίν, στην Τουρκία. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα τεχνουργήματα στο σπήλαιο Ulukoy. Η ανασκαφή, με επικεφαλής ερευνητές από το πανεπιστήμιο Artuklu της πόλης Mardin (MAU), έφεραν στο φως στοιχεία που μπορούν να αλλάξουν τα όσα ξέραμε  για το πώς ζούσαν οι πρώτοι – πρώτοι άνθρωποι που κατοίκησαν στην περιοχή.

Αποκαλύπτοντας τα κατάβαθα της ιστορίας

Η σπηλιά, έχει 23 μέτρα μήκος και 16 μέτρα βάθος. Ήταν το κυρίαρχο σημείο ενδιαφέροντος των αρχαιολογικών ανασκαφών που απέβλεπαν στην ανακάλυψη των πιο πρώιμων σημείων ζωής. Σύμφωνα με τον επιστημονικό σύμβουλο της ανασκαφής, τον αναπληρωτή καθηγητή Ergul Kodas, οι επιφανειακές έρευνες έδειξαν ότι η σπηλιά περιείχε υπολείμματα της Παλαιολιθικής Εποχής, πάνω από 20.000 χρόνια πίσω, στο παρελθόν.

Η κοιλάδα Γκορς, στην Μαρντίν, έχει αναδείξει ιστορικά ευρήματα από την Ύστερη Ρωμαϊκή, την Πρώιμη Βυζαντινή περίοδο, την περίοδο των Σελτζούκων Τούρκων και τις Οθωμανικές περιόδους, ενώ ήταν το επίκεντρο πολλών αρχαιολογικών μελετών.

Η κοιλάδα Γκορς, στην Μαρντίν, ήταν ανέκαθεν επίκεντρο αρχαιολογικών μελετών (Φωτογραφία: ΑΑ)

Μετά από την επιφανειακή μελέτη που διεξήχθη με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Kodas, το 2002, ξεκίνησε μια σωστική ανασκαφή, υπό την αιγίδα του μουσείου Μαρντίν.  Η ανασκαφική ομάδα, την οποία απαρτίζουν αρχαιολόγοι, ανθρωπολόγοι, εθελοντές φοιτητές, προχώρησε, στην πρώτη περίοδο των ανασκαφών, σε σημαντικές ανακαλύψεις που περιείχαν τεχνουργήματα ηλικίας 200.000 ετών.

Φέτος, η ομάδα έσκαψε ακόμη πιο βαθιά, αποκαλύπτοντας τεχνουργήματα από την Παλαιολιθική Εποχή, τα οποία υπολογίζεται ότι έχουν ηλικία 450.000 ετών. Ο Kodas εξήγησε ότι «Οι αρχικές έρευνες, μας οδήγησαν στην πεποίθηση ότι το σημείο χρονολογείται πριν από το 20.000 π.Χ».

Βαθύτερες ανασκαφές, έφεραν στο φως νέα στρώματα που επεξέτειναν σημαντικά το χρονικό αυτό όριο, αποκαλύπτοντας ότι το σημείο κατοικείτο και μέχρι πριν από 450.000 έως 500.000 χρόνια.

Τα νέα στρώματα και τα τεχνουργήματα που ανακαλύφθηκαν, σηματοδοτούν το τέλος της Αχελαίας Περιόδου.

Ματιά στην πρώιμη ανθρώπινη ζωή

Τα τεχνουργήματα που έχουν βρεθεί στο σπήλαιο Ulukoy, είναι κυρίως λίθινα και οστέινα, γεγονός που ρίχνει φως στη διατροφή και τον τρόπο ζωής των πρώτων κατοίκων της περιοχής. Ο Kodas τόνισε τη σημασία των ευρημάτων, παρατηρώντας ότι, παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες γύρω από τον πληθυσμό των ζώων και την καθημερινή ζωή των ανθρώπων της περιόδου.

Μεταξύ των ανακαλύψεων, βρέθηκαν λίθινα εργαλεία του πολιτιστικού συγκροτήματος  Acheulo-Yabrudian και ένα σύμπλεγμα αρχαιολογικών πολιτισμών στο Λεβάντε, στο τέλος της Κάτω Παλαιολιθικής Εποχής, τα οποία συνήθως βρίσκονται στην περιοχή του Λεβάντε και της Συρίας και τα οποία ανάγονται σε πάνω από 200.000 χρόνια πίσω.

Τα ευρήματα αυτά, μαζί με εκείνα της Αχελαίας Περιόδου, μαρτυρούν μια ευρύτερη πολιτιστική σύνδεση ανάμεσα στην νοτιοανατολική Ανατολία και τις διαδρομές που οδηγούν στην Αφρική.

Βιομηχανία Χουμάλ, η 1η στην Ανατολία

Μία από τις πιο καθοριστικές ανακαλύψεις, ήταν τα ευρήματα της βιομηχανίας Χουμάλ, μία παράδοση που,  μέχρι πρότινος, αναφέρεται μόνο στη Συρία. Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτονται τεχνουργήματα του συγκεκριμένου είδους στην Ανατολία.

Ο Kodas εξήγησε: «Τα ευρήματα του σπηλαίου Ulukoy, μας έχουν προσφέρει εργαλεία που σχετίζονται με τη βιομηχανία Χουμάλ, ειδικά τα επιμήκη, σε σχήμα λεπίδας εργαλεία, φτιαγμένα από πυριτόλιθο ή οψιδιανό. Η ανακάλυψη επαληθεύει τις πολιτιστικές συνδέσεις ανάμεσα στην περιοχή αυτή και το πέρασμα στο Λεβάντε».

Η εξερεύνηση στο σπήλαιο Ulukoy

Το σπήλαιο Ulukoy είναι ξεχωριστό, ως το πρώτο σημείο της Βόρειας Μεσοποταμίας που υπόκειται αποκλειστικά σε Παλαιολιθική ανασκαφή. Ενώ η περιοχή έχει υποβληθεί σε πολλές Νεολιθικές μελέτες, η πρόσφατη, σηματοδοτεί ένα ξεχωριστό ορόσημο για την Παλαιολιθική μελέτη.

Η ανασκαφική ομάδα ανακάλυψε στην πρώτη περίοδο των ανασκαφών, τεχνουργήματα ηλικίας 200.000 ετών. (Φωτογραφία: ΑΑ).

Σύμφωνα με τον Kodas: «Έχουν πραγματοποιηθεί επιφανειακές μελέτες σ’ ολόκληρη την νοτιοανατολική Ανατολία, όμως το Ulukoy είναι η πρώτη ανασκαφή σε σπήλαιο αποκλειστικά αφιερωμένη στην Παλαιολιθική Εποχή».

«Τα υλικά που ήρθαν στο φως από την ανασκαφή αυτή, μας οδηγούν στην καλύτερη κατανόηση και άλλων, κοντινών οικισμών, κάνοντας τη συγκεκριμένη ανακάλυψη, πολύτιμη. Αν και έχουν πραγματοποιηθεί εκτεταμένες μελέτες στη Νεολιθική εποχή, στη Νοτιοανατολική Ανατολία, αυτή είναι πρώτη, ουσιαστική ανασκαφή της Παλαιολιθικής Εποχής».

Τα ευρήματα από τις αδιάλειπτες ανασκαφές είναι ανεκτίμητης αξίας, ενώ ο Kodas τονίζει τη σημασία της μελλοντικής έρευνας στην περαιτέρω εξερεύνηση και την κατανόηση του οικισμού και της περιοχής.  «Τα δεδομένα που έχουμε συλλέξει μέχρι στιγμής, είναι εξαιρετικής σημασίας, ενώ οι ανασκαφές που σχεδιάζουμε για τα επόμενα χρόνια, θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα το αρχαίο αυτό σημείο», εξηγεί.

Ο Kodas εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στο τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, το Κυβερνείο της πόλης Mardin, το περιφερειακό κυβερνείο του Kiziltepe και το μουσείο της Μαρντίν, για την υποστήριξή τους, η οποία οδήγησε στις ανακαλύψεις.