Βουδαπέστη: Οι ανησυχίες και τα μηνύματα της Ευρώπης στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, μετά την νίκη του Ντόναλντ Τραμπ

Στην σκιά της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο,

οι Ευρωπαίοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν στην Βουδαπέστη σήμερα (Πέμπτη 8/11/24) ζητώντας ισχυρότερη δράση για την άμυνα της Γηραιάς Ηπείρου και την υποστήριξη της Ουκρανίας.

Είναι ένα σαφές μήνυμα προς τον Ρεπουμπλικανό εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ,  που εδώ και καιρό είναι επιφυλακτικός απέναντι στη διατλαντική συμμαχία. Περισσότεροι από 40 ηγέτες συναντήθηκαν στην πρωτεύουσα της Ουγγαρίας, σε μια σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, η οποία συστάθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, για να συνδέσει την ΕΕ και φίλους όπως η Βρετανία και η ίδια η Ουκρανία

 Πρόκειται για την 5η Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, η οποία διεξάγεται σήμερα στο στάδιο «Ferenc Puskas» στην Βουδαπέστη.

Οι δύσκολες σχέσεις

Οι σχέσεις του Τραμπ με τους Ευρωπαίους ομολόγους του ήταν δύσκολες για μεγάλο μέρος της πρώτης θητείας του. Έκτοτε, έχει πει ότι δεν θα υπερασπιστεί τους Ευρωπαίους συμμάχους αν δεν ξοδέψουν περισσότερα για τη δική τους άμυνα, έχει εκφράσει σκεπτικισμό σχετικά με την κλίμακα της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ουκρανία και έχει προτείνει δασμούς στις εισαγωγές που θα έπλητταν τους Ευρωπαίους κατασκευαστές.

Η εκλογή του αποτελεί μια νέα πηγή ανησυχίας, σε μια εποχή που η Ευρώπη ήδη παλεύει με την αδυναμία των δύο μεγαλύτερων δυνάμεών της, της Γερμανίας, η κυβέρνηση της οποίας μόλις διαλύθηκε, και της Γαλλίας, όπου ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει χάσει την πλειοψηφία του κόμματός του στο κοινοβούλιο.

Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και άλλοι ηγέτες μίλησαν για τη σημασία που έχει να συνεχιστεί η υποστήριξη της Ουκρανίας έναντι της Ρωσίας, παρατήρηση που σαφώς απευθυνόταν τόσο στον εκλεγμένο πρόεδρο στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού όσο και στους άλλους Ευρωπαίους στην αίθουσα.

«Θα συνεργαστούμε επομένως με τη νέα κυβέρνηση Τραμπ με καλό τρόπο και θα δούμε τι θα βρούμε μπροστά μας (…) Είναι προς το συμφέρον όλων μας οι αυταρχικοί αυτού του κόσμου να λάβουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι δεν υπάρχει το δίκαιο του ισχυρού αλλά ότι το κράτος δικαίου είναι σημαντικό και είναι προς το κοινό μας συμφέρον να μην επιτρέψουμε στο μεγάλο γείτονα να φοβερίζει τους άλλους, τόνισε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.

Ζελένσκι και Μακρόν

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι είναι πολύ νωρίς για να προβλέψει κανείς ποια πορεία θα ακολουθήσει ο Trump, αλλά ότι μια ισχυρή Αμερική θα είναι καλή για την Ευρώπη και το αντίστροφο.

“Φυσικά, δεν μπορούμε ακόμη να γνωρίζουμε ποιες θα είναι οι ενέργειές του. Ελπίζουμε όμως ότι η Αμερική θα γίνει ισχυρότερη. Αυτό είναι το είδος της Αμερικής που χρειάζεται η Ευρώπη. Και μια ισχυρή Ευρώπη είναι αυτό που χρειάζεται η Αμερική, κατά τη γνώμη μου”, δήλωσε ο Zelenskiy.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος πιέζει εδώ και καιρό την Ευρώπη να ενισχύσει τη συνεργασία στον τομέα της άμυνας, δήλωσε ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να γίνει ένα αδύναμο “φυτοφάγο” που περιβάλλεται από “σαρκοφάγα”.

“Πρέπει να είμαστε σε θέση να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας”, είπε. “Δεν μπορούμε να αναθέτουμε την ασφάλειά μας στους Αμερικανούς για πάντα”. “Ο ρόλος μας δεν είναι να σχολιάσουμε την εκλογή του Τραμπ και να πούμε αν είναι καλό ή όχι. Το ερώτημα είναι αν είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε τα συμφέροντα των Ευρωπαίων”, δήλωσε ο Μακρόν.

Ο οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής, ο δεξιός εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, είναι ένας από τους λίγους στενούς συμμάχους του Τραμπ μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών και επευφημούσε την επανεκλογή του. Αλλά άλλοι ήταν ωμοί εκφράζοντας τις ανησυχίες τους.

Οι ανησυχίες

Τις συζητήσεις για την στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης επιταχύνει η επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές. Η ανησυχία στις Βρυξέλλες εντείνεται σχετικά με τη στάση που θα κρατήσει η κυβέρνηση του Τραμπ σε μια σειρά από κομβικά ζητήματα, όπως οι εξελίξεις στην Ουκρανία, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, η οικονομία αλλά και η ασφάλεια θα είναι τα έτερα ζητήματα που θα συζητηθούν.

«Θα δοθούν σήμερα απαντήσεις που θα καθορίσουν το μέλλον της Ευρώπης για τις επόμενες δεκαετίες. Πιστεύουμε ότι μαζί είμαστε πιο ισχυροί από ότι μόνοι. Η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας είναι ένα αναπόφευκτο στοιχείο των μελλοντικών διατλαντικών μας σχέσεων», δήλωσε ο Βίκτορ Ορμπάν, Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας.

Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν απέφυγε να απαντήσει για το αν η Ευρώπη είναι δυνατή, τονίζοντας ότι την παρούσα στιγμή αυτό που έχει σημασία για εκείνον είναι το αποτέλεσμα των εκλογών των ΗΠΑ.

Τέλος, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε σημείωσε: «Η Κίνα, η Βόρεια Κορέα η Ρωσία και φυσικά το Ιράν αποτελούν ολοένα και πιο πολύ απειλή για το ευρωπαϊκό τμήμα του ΝΑΤΟ αλλά και για τις ΗΠΑ (…) ανυπομονώ να καθίσω με τον Ντόναλντ Τραμπ για να συζητήσουμε πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις απειλές συλλογικά», είπε.