Αν και ένα από τα βασικά προτάγματα του Ελευθεροτεκτονισμού είναι η «σπουδή της αγάπης» μεταξύ των μελών, κατά τη μακρά ιστορία του στην Ελλάδα δεν λείπουν οι συγκρούσεις και οι παρατυπίες που έχουν οδηγήσει σε «εμφυλίους». Ζητήματα δογματικά και οικονομικά έχουν βρεθεί κατά καιρούς στο επίκεντρο της διαμάχης, με την αφετηρία και την εξέλιξη αυτών των υποθέσεων να καλύπτεται συνήθως από πέπλο σιωπής.
Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ισχύσει, όπως σε εκείνη του πρώην λογιστή της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος, που κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση και καταδικάστηκε πέρυσι σε ποινή κάθειρξης επτά ετών. Υπάρχουν όμως και άλλου είδους οικονομικές διαφορές. Ετσι, για τον Ιούλιο του 2025 έχει προγραμματιστεί πλειστηριασμός για το 1/5 του Τεκτονικού Μεγάρου Αθηνών επί της οδού Αχαρνών, με επισπεύδουσα τη Μεγάλη Στοά της Ελλάδος και οφειλέτιδα την Τεκτονική Ενωση.
Πρόκειται για μια διαφορά κυριολεκτικά εντός των τειχών, δεδομένου ότι τόσο η Μεγάλη Στοά της Ελλάδος όσο και η Τεκτονική Ενωσις εδρεύουν στο γνωστό μεγαλοπρεπές κτίριο στην πλατεία Βάθη, το οποίο βρίσκεται στο στόχαστρο του πλειστηριασμού. Με βάση το σχετικό έγγραφο, το ηλεκτρονικό σφυρί έχει οριστεί για τις 2 Ιουλίου 2025 με επισπεύδουσα την «Ενωση Προσώπων χωρίς Νομική Προσωπικότητα με την επωνυμία "Μεγάλη Στοά της Ελλάδος", που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Αχαρνών αρ. 19», ενώ στη θέση της καθ’ ης η εκτέλεση βρίσκεται το «Σωματείο με την επωνυμία "Τεκτονική Ενωσις", που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Αχαρνών αρ. 19 και Σουρμελή».
Τι θα βγει στο σφυρί
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο έγγραφο περί του κατασχεθέντος, αυτό αφορά την «πλήρη κυριότητα του ενός πέμπτου (ή 20%) εξ αδιαιρέτου ενός ακινήτου το οποίο κατά τον τίτλο κτήσεως περιγράφεται ως διώροφη οικία μεθ’ όλων των παραρτημάτων, παρακολουθημάτων και προσαυξημάτων του οικοπέδου και της λοιπούς εν γένει περιοχής της, εκτάσεως μέτρων τετραγωνικών 440,00». Οπως διευκρινίζεται, «ήδη σήμερα το άνω ακίνητο αποτελεί εξαώροφο επαγγελματικό κτίριο (ισόγειο, πέντε όροφοι μεθ’ υπογείου και δώματος) το οποίο έχει ανεγερθεί σε οικόπεδο 440 τ.μ. με πρόσοψη επί των οδών Αχαρνών 19 και Σουρμελή και το οποίο αποτελείται από:
Το Τεκτονικό Μέγαρο Αθηνών επί της οδού Αχαρνών και Σουρμελή
■ Υπόγειο εμβαδού 378,60 τ.μ. (μηχανοστάσιο, τουαλέτες κοινού, χώροι συνάθροισης, κυλικείο, αποθήκες, ακάλυπτο χώρο στο δυτικό όριο του οικοπέδου).
■ Ισόγειο εμβαδού 378,60 τ.μ. (χώρος εισόδου και αναμονής, βεστιάριο. Παράπλευρα του χώρου αναμονής, στη δυτική πλευρά του κτιρίου, περιλαμβάνει διώροφη Αίθουσα Διαλέξεων και ακάλυπτο χώρο).
■ Ημιώροφο εμβαδού 160,23 τ.μ.
■ Α’ όροφο επιφάνειας 378,60 τ.μ. (Αίθουσα Αναμονής που χρησιμοποιείται και ως Μουσείο, Βιβλιοθήκη, Αίθουσα Διαλέξεων, ακάλυπτο χώρο στο δυτικό όριο του οικοπέδου).
■ Β’ όροφο επιφάνειας 230,75 τ.μ. (τρία γραφεία, προθάλαμος που οδηγεί στον Εσωτερικό Εξώστη (υπερώον) της διώροφης Αίθουσας Διαλέξεων, οφίς το οποίο οδηγεί σε ένα γραφείο, Αίθουσα Συσκέψεων, ακάλυπτο χώρο, στο δυτικό όριο του οικοπέδου).
■ Γ’ όροφο επιφάνειας 378,60 τ.μ. (γραφεία, προθάλαμος της Αίθουσας Διαλέξεων, μικρότερη Αίθουσα Συνάθροισης Κοινού (Διαλέξεων), ακάλυπτο χώρο στο δυτικό όριο του οικοπέδου).
■ Δ’ όροφο επιφάνειας 378,60 τ.μ. (γραφεία, προθάλαμος μεγάλης Αίθουσας Διαλέξεων, μικρότερη Αίθουσα Συνάθροισης Κοινού (Διαλέξεων), ακάλυπτο χώρο στο δυτικό όριο του οικοπέδου).
■ Ε’ όροφο εμβαδού 289,61 τ.μ., που βρίσκεται «εν εσοχή» (ρετιρέ) και περιλαμβάνει περιμετρικό ακάλυπτο τμήμα του κτιρίου, προθάλαμο αναμονής Γραμματείας. Επίσης, επί της οδού Σουρμελή περιλαμβάνει γραφείο Γραμματείας και εσωτερικό καθιστικό, γραφείο Προέδρου, γραφείο Γενικού Γραμματέα και γραφείο ειδικού γραμματέα.
■ Δώμα εμβαδού 47,41 τ.μ.
Το συνολικό εμβαδόν του κτιρίου είναι 2.621 τ.μ. και όλες οι στάθμες επικοινωνούν μέσω κοινόχρηστου κλιμακοστασίου και δύο ανελκυστήρων. Ως τίτλος κτήσεως του ακινήτου αναφέρεται το υπ’ αρ. 29451/31-03-1930 συμβόλαιο, νομίμως μεταγεγραμμένο στο Υποθηκοφυλακείο Αθηνών. Η τιμή πρώτης προσφοράς για το κατασχεθέν, δηλαδή για την πλήρη κυριότητα του 1/5 (ή 20%) εξ αδιαιρέτου του ακινήτου, έχει οριστεί σε 239.000 ευρώ. Το ποσό για το οποίο έγινε η κατάσχεση είναι 45.300 ευρώ. Ακόμη, δεν υπάρχει άλλο εμπράγματο βάρος πλην της αναγκαστικής κατάσχεσης από πλευράς της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος.
Θα πρέπει βεβαίως να σημειωθεί ότι, όπως συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις πλειστηριασμών, είναι πιθανό μέχρι την ημερομηνία διενέργειάς του, δηλαδή στις 2 Ιουλίου 2025, να έχουν μεσολαβήσει κινήσεις που θα οδηγήσουν σε αναστολή ή και ματαίωσή του. Πάντως, είναι μάλλον απίθανο να «επιτραπεί» σε κάποιον τρίτο να αποκτήσει ιδιοκτησιακά δικαιώματα στο εν λόγω ακίνητο...
Η ιστορία του
Το Τεκτονικό Μέγαρο Αθηνών αποτελεί ένα εμβληματικό κτίριο για τον ελληνικό τεκτονισμό. Ανεγέρθηκε το 1967 στο ίδιο σημείο που υπήρχε το παλαιό διώροφο Τεκτονικό Μέγαρο Αθηνών. Στην ανέγερση του νέου Μεγάρου πρωτοστάτησε ο τότε Μεγάλος Διδάσκαλος Αλέξανδρος Τζαζόπουλος, ο οποίος έκρινε απαραίτητη την ύπαρξη ενός τέτοιου κτιρίου για την ευόδωση των σκοπών των ιδρυτών. Στο κτίριο στεγάζονται επίσης η Τεκτονική Βιβλιοθήκη και το Τεκτονικό Μουσείο Αθηνών, στο οποίο εκτίθενται κειμήλια από επιφανείς τέκτονες του παρελθόντος, όπως ο Βασιλιάς Γεώργιος ο Β’, ιστορικά ντοκουμέντα του ελληνικού τεκτονισμού, μία σειρά από μετάλλια της μασονίας, καθώς και ομολογιακοί τίτλοι εσωτερικού δανείου της δεκαετίας του ’60 για την ανοικοδόμηση του Τεκτονικού Μεγάρου.
Τίτλοι ομολογίας εσωτερικού δανείου για την ανέγερση του νέου Μεγάρου (Ιανουάριος 1964)
Η Μεγάλη Στοά
Οι πρώτες ελληνικές τεκτονικές στοές δημιουργήθηκαν στην Κέρκυρα και την Κωνσταντινούπολη κατά τον 18ο αιώνα. Το 1864 ιδρύθηκε η πρώτη Ανώτατη Τεκτονική Αρχή και το 1867 συντάχθηκε το πρώτο Ελληνικό Τεκτονικό Σύνταγμα και ο Γενικός Κανονισμός της Μεγάλης Ανατολής της Ελλάδας, που αργότερα μετονομάστηκε σε Μεγάλη Στοά της Ελλάδος.
Το 1928 ιδρύθηκε και το Τεκτονικό Ιδρυμα, η έδρα του οποίου βρίσκεται επίσης στο Μέγαρο επί της οδού Αχαρνών, ενώ το 2009 συστάθηκε σωματείο με την επωνυμία Τεκτονική Αδελφότητα.
Η Μεγάλη Στοά της Ελλάδος, με Μέγα Διδάσκαλο από το 2019 τον Μιχαήλ Ματτέ, αποτελεί τον βασικό κορμό του τεκτονισμού στη χώρα μας, ενώ υπό την αιγίδα της λειτουργούν σήμερα 117 Τεκτονικά Εργαστήρια σε 38 πόλεις.
Ο Μ. Ματτές πιστώνεται ότι από το 2016 ξεκίνησε την οργάνωση των διοικητικών και οικονομικών υπηρεσιών της Μεγάλης Στοάς και του Τεκτονικού Ιδρύματος σε νομικό, λογιστικό, φορολογικό και διοικητικό επίπεδο, «με τη θεσμοθέτηση της λειτουργίας των τεκτονικών οντοτήτων με εσωτερικό έλεγχο από Ελεγκτικές Επιτροπές και υπό την εποπτεία εξωτερικών Ορκωτών Ελεγκτών». Ακόμη, το 2023 ολοκλήρωσε την Τροποποίηση του Καταστατικού Χάρτη και του Γενικού Κανονισμού της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος.
Η υπεξαίρεση
Ολα αυτά προέκυψαν ως απόλυτη αναγκαιότητα προκειμένου να αντιμετωπιστούν περιπτώσεις ακόμη και οικονομικών ατασθαλιών, όπως συνέβη με την περίφημη υπόθεση του λογιστή της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος. Υπενθυμίζεται ότι ήδη από το 2018 πυροδοτήθηκε ένας ανοικτός «εμφύλιος» στις τάξεις της Στοάς, όταν διαπιστώθηκε «μαύρη τρύπα» στα ταμεία της, επί παρελθόντων διοικήσεων και ιδιαίτερα από το 2009 και μετά.
Μετά τις αποκαλύψεις η κρίση κορυφώθηκε, με αποτέλεσμα ομάδα μελών να προσφύγει στα δικαστήρια πετυχαίνοντας τον διορισμό προσωρινής διοίκησης. Εκείνη με τη σειρά της απέδωσε σε μέλη των προηγούμενων διοικήσεων βαρύτατα αδικήματα, όπως υπεξαίρεση ιδιαίτερα μεγάλων χρηματικών ποσών, απιστία, σύσταση συμμορίας κ.ά.
Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι με βούλευμά του, τον Ιανουάριο του 2023, το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών παρέπεμψε σε δίκη τον πρώην λογιστή της Στοάς για υπεξαίρεση ποσού άνω των 350.000 ευρώ, ενώ απήλλαξε τα μέλη των προηγούμενων διοικήσεων και μία γραμματέα. Τελικά, μετά από 8 χρόνια δικαστικής διαμάχης το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, τον Ιούνιο του 2023, καταδίκασε τον πρώην λογιστή σε επτά χρόνια κάθειρξη για υπεξαίρεση 714.000 ευρώ, εξέλιξη την οποία είχε γνωστοποιήσει ο ίδιος ο Μέγας Διδάσκαλος Μ. Ματτές.
Οπως είχε αναφέρει τότε σε ανάρτησή του, «το έλλειμμα προσδιορίσθηκε από την Ernst & Young σε 714.700 ευρώ, και μάλιστα βρέθηκαν στους τραπεζικούς του λογαριασμούς που είχαν ανοιχτεί από τον ανακριτή καταθέσεις μετρητών 680.000 ευρώ, γεγονός παράξενο για έναν μισθωτό των 1.900 ευρώ». Σύμφωνα με το βούλευμα, «ουσιαστικά, δεδομένης της σχέσης μεταξύ Μεγάλης Στοάς - Τεκτονικού Ιδρύματος - Τεκτονικής Αδελφότητας και της ύπαρξης κοινού ταμείου, ο κατηγορούμενος ήταν υπεύθυνος για το λογιστήριο και των τριών οντοτήτων και ενεργούσε και ως ταμίας».
O Μιχαήλ Ματτές, Μέγας Διδάσκαλος της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος
Το «σχίσμα»
Την πορεία του τεκτονισμού στην Ελλάδα όμως έχει σημαδέψει και το «σχίσμα» που έγινε το 1986. Τον Ιούνιο εκείνης της χρονιάς ιδρύθηκε η Εθνική Μεγάλη Στοά της Ελλάδος από τέκτονες που ανήκαν στη Μεγάλη Στοά της Ελλάδος, «τη μοναδική, μέχρι τότε, Τεκτονική δύναμη στην Ελλάδα».
Σήμερα η νέα Στοά, που εδρεύει επί της οδού Ερεσσού στο κέντρο της Αθήνας, εμφανίζεται να διαθέτει 1.580 μέλη, 77 επιμέρους Στοές και 85 αναγνωρίσεις. Για τους λόγους του «σχίσματος», σε πληροφοριακά στοιχεία της Εθνικής Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος αναφέρεται ότι «οι προθέσεις των πρωτοπόρων - ιδρυτών της εποχής εκείνης διόλου δεν στόχευαν στην δημιουργία μιας νέας Μεγάλης Στοάς. Αντιθέτως, εκείνοι οι Αδελφοί μας πίστευαν στην ελεύθερη άσκηση της Ελευθεροτεκτονικής. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν συνέβαινε στην Ελλάδα της εποχής εκείνης και υπό την αιγίδα της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος. Ετσι, η δημιουργία ενός νέου Σώματος ήταν αναγκαία».
Μέγας Διδάσκαλος της Εθνικής Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος είναι σήμερα ο Ιωάννης Μπενετάτος, ο οποίος σε πρόσφατη ανάρτησή του σημειώνει: «Σας ενημερώνω ότι την 2η Σεπτεμβρίου 2024 επικοινώνησα, με δική μου πρωτοβουλία, με το Μεγάλο Διδάσκαλο της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος (ΜΣΤΕ), προκειμένου αφενός να συστηθώ ως ο νέος Μέγας Διδάσκαλος της Εθνικής Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος (ΕΜΣΤΕ), καθώς δεν είχαμε γνωριστεί έως σήμερα, και αφετέρου να του μεταφέρω την πρόθεσή μου να ξεκινήσουμε συζητήσεις με σκοπό την εξεύρεση κοινής λύσης για την ενότητα και πρόοδο του Ελληνικού Τεκτονισμού».
Οπως λέει, η πρότασή του περιλάμβανε τρεις εναλλακτικές επιλογές:
α/ την αλληλοαναγνώριση των δύο Κανονικών Μεγάλων Στοών,
β/ την κοινή δήλωση διαμοιρασμού του τεκτονικού χώρου (share territory),
γ/ την έναρξη συζητήσεων για τη δημιουργία μίας Ηνωμένης Μεγάλης Στοάς από τις δύο Κανονικές Μεγάλες Στοές, διατηρώντας καθεμία την αυτοτέλεια, την κυριαρχία, την ιστορία και τα μέλη της.
Πρότεινε μάλιστα «ως ένδειξη σεβασμού απέναντι στη ΜΣΤΕ, ο πρώτος Μέγας Διδάσκαλος της Ηνωμένης Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος που θα δημιουργηθεί να προέρχεται από τους κόλπους της».
Σύμφωνα πάντα με τα όσα εκθέτει ο ίδιος, «ο Μέγας Διδάσκαλος της ΜΣΤΕ μου δήλωσε ότι δε συζητά καμία άλλη επιλογή πέραν της επανένωσης και της απορρόφησης της ΕΜΣΤΕ. Η απάντησή μου ήταν ότι δε γίνεται να διαγραφούν 38 χρόνια ιστορίας, η βούληση 1.500 αδελφών της ΕΜΣΤΕ για συνέχισή της, 85 αναγνωρίσεις από Κανονικές Μεγάλες Στοές σε όλον τον κόσμο. Εξέφρασα την άποψη ότι σε μία διαδικασία συμβιβασμού κάθε πλευρά πρέπει να είναι πρόθυμη για υποχωρήσεις, ωστόσο η πρότασή μου δεν έγινε αποδεκτή». Ετσι, όπως επιπρόσθετα αναφέρει, «η συζήτηση διεξήχθη σε φιλικό κλίμα, αν και δεν καρποφόρησε». Συμπερασματικά, το «σχίσμα» παραμένει αγεφύρωτο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου